مکمل‌های پودری پروتئین امروزه محبوبیت بسیار زیادی کسب کرده‌اند. این مکمل‌ها قطعا می‌توانند فوایدی داشته باشند – آن‌ها به بدن کمک می‌کنند تا نیازهای پروتئین روزانه‌ی خود را برآورده کند و تازه این برآورد نیازهای روزانه به شیوه‌ی مناسبی انجام می‌شود. اما مصرف بیش از حد مکمل‌های پروتئین اغلب بیشتر از آن‌که فایده‌ای برای بدن داشته باشد، به آن آسیب می‌رسانند. این آسیب همان چیزی است که ما در این نوشتار در موردش صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید تا با آسیب‌های ناشی از مصرف مکمل پروتئین آشنا شوید!
عوارض مصرف مکمل پروتئین
۱. سیستم گوارشی را با مشکل مواجه می‌کنند
دو مورد از محبوب‌ترین مکمل‌های پروتئین – پروتئین آب پنیر و پروتئین کازئین – از شیر گرفته شده‌اند. این دو غنی از لاکتوز هستند، نوعی قند که به طور طبیعی در شیر یافت می‌شود. بنابراین، برای کسانی که دچار مشکل عدم تحمل لاکتوز هستند، استفاده از این محصولات عاقلانه به نظر نمی‌رسد.
مصرف بیش از حد این پروتئین‌ها همچنین می‌تواند سبب افزایش حرکات روده، نفخ و حتی حالت تهوع شود. سایر عوارض جانبی عبارتند از مسمومیت و اسهال.
۲. باعث افزایش ناسالم وزن می‌شود
این عارضه‌ی جانبی هدف اصلی برای تولید مکمل‌های پروتئین است. مکمل‌های پروتئینی اگر به میزان بیش از حد مصرف شوند، می‌توانند وزن‌تان را افزایش دهند. و منظور ما از وزن، در واقع چربی است. هنگامی که برنامه‌ی ورزشی شما با پروتئین مصرفی‌تان مطابقت ندارد، کالری‌های استفاده نشده به چربی تبدیل می‌شوند. این چربی روز به روز جمع می‌شود و به سرعت وزن‌تان بالا می‌رود. این روند ابدا نشانه‌ی خوبی نیست.
۳. می‌تواند فشار خونرا بیش از حد پایین ببرد
تحقیقات نشان می‌دهند که پروتئین آب پنیر می‌تواند فشار خون پایین را کاهش دهد. اگرچه چنین تاثیری می‌تواند خبر خوبی باشد، اما افرادی که در حال حاضر داروهای فشار خون بالا را مصرف می‌کنند، باید مراقب باشند زیرا مکمل‌های آب پنیر ممکن است فشار خون را به میزان بیش از حد پایین بیاورند.
۴. می‌تواند کلیه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد
در حین این‌که پروتئین توسط بدن استفاده می‌شود، آمونیاک به عنوان یک محصول جانبی تولید می‌شود. آمونیاک سپس به اوره تبدیل شده و از طریق ادرار از بدن خارج می‌شود. معادله‌ای ساده‌ای است! اگر یک فرد مقدار زیادی پروتئین مصرف کند، مقدار زیادی اوره تولید می‌کند. به این ترتیب فشار بسیار زیادی روی کلیه‌ها وارد می‌شود چرا که باید مقدار زیادی از اوره و کلسیم را در خون فیلتر کنند.
هنگامی که مقادیر زیادی مکمل پروتئین در طی یک دوره‌ی طولانی مصرف می‌شود، خطر ابتلا به بیماری‌های کلیوی افزایش می‌یابد. اختلال در کلیه‌ها، سنگ کلیه و نارسایی کلیه عوارض جانبی مصرف مکمل‌های پروتئینی در مقادیر زیاد است.
۵. می‌تواند هورمون‌ها را مختل کند
زمانی که پای مکمل‌های پروتئین بر پایه‌ی سویا به میان می‌آید، اختلالات هورمونی مهمترین مشکل است. در حالی که سویا غنی از اسید آمینه‌های ضروری است، به میزان فراوانی فیتواستروژن نیز دارد. هنگامی که فیتواستروژن مصرف می‌شود، هورمون استروژن را تقلید می‌کند و می‌تواند سیستم غدد درون‌ریز را در حالت سوار بر یک ترن هوایی قرار بدهد. واقعیت این است که ۹۵ درصد سویایی که برای مکمل پروتئین استفاده می‌شود به صورت ژنتیکی اصلاح شده‌است. سویای اصلاح شده به لحاظ ژنتیکی شامل یک ماده شیمیایی به نام گلیفوزیت است که مسئول عدم تعادل هورمونی، سقط جنین و حتی بروز نقایص هنگام تولد در نوزادان است. دایدزاین و ژنیستئین موجود در سویا می‌توانند باعث اختلال نعوظ، کاهش میل جنسی و بزرگ شدن پستان‌ها در مردان شوند.
۶. ممکن است سبب بروز آسیب کبدی شود
داشتن رژیم غذایی حاوی پروتئین، بدون کربوهیدرات، بدن را در حالت کتوزیس قرار می‌دهد، حالتی که طی آن بدن از چربی به عنوان منبع اولیه‌ی انرژی استفاده می‌کند. این روند منجر به افزایش سطح اسیدیته‌ی خون می‌شود. بالا بودن سطح اسیدیته به طور مداوم عملکرد کبد را مختل می‌کند و ممکن است منجر به اختلالات شدید کبدی شود.
همچنین مصرف بیش از حد پروتئین آب پنیر بدون ورزش سبب بروز التهاب کبدی می‌شود و خطر آسیب دیدن کبد را به طور جدی افزایش می‌دهد.
۷. می‌تواند منجر به مسمومیت با فلزات سنگین شود
یک مطالعه نشان داد که پودر پروتئین پر از فلزات سنگین مضر مانند آرسنیک و سرب است. نیازی به گفتن نیست، مصرف طولانی مدت مکمل‌های پروتئین به میزان بیش از حد می‌تواند شما را بیمار کند. افرادی که مکمل پروتئین مصرف می‌کنند، ممکن است خستگی و مشکلات دیگر را تجربه کنند – و مشکلات بیشتر خواهند بود اگر آن‌ها علائم دیابت دارند یا از اختلالات مزمن کلیوی رنج می‌برند.
۸. مکمل‌های پروتئین با برخی از داورها تداخل دارند
در صورتی که داروهای پوکی استخوان را مصرف می‌کنید، عدم استفاده از پروتئین آب پنیر بی‌نهایت عاقلانه است، چرا که این مکمل‌ها اثرات داروها را کاهش می‌دهند. پروتئین آب پنیر همچنین می‌تواند با داروهای ضد پلاکت، داروهای ضد انعقادی و NSAIDها (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) تداخل ایجاد کند، و در نتیجه خطر خونریزی را افزایش دهد.
یک فهرست طولانی از تداخلات دارویی وجود دارد که قبل از شروع مصرف مکمل پروتئین باید مطالعه شود. مصرف مکمل در صورتی که پزشک آن را تجویز کرده باشد مشکلی ندارد. مشکلات زمانی پدیدار می‌شوند که در مصرف آن‌ها زیاده‌روی کنید. بهترین راه پیش روی شما این است که قبل از پر کردن قفسه‌ّهای آشپزخانه با مکمل‌های پروتئینی گران‌قیمت حتما با پزشک‌تان مشورت کنید.
9. می‌تواند خطر بروز سرطان را افزایش دهد
فلزات سنگین موجود در برخی از برندهای پودر پروتئین می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. اما این فقط یک احتمال مبهم است. مطالعات دیگر نشان می‌دهند که چگونه پروتئین آب پنیر می‌تواند سایز تومور را کاهش دهد و از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری کند. از این رو، در این رابطه با متخصص تغذیه مشورت کنید.
۱۰. ممکن است باعث کم شدن آب بدن شود
تحقیقات نشان می‌دهند که رژیم غذایی با پروتئین بالا می‌تواند منجر به کم شدن آب بدن شود. به همین دلیل افرادی که مکمل‌های پروتئین مصرف می‌کنند باید به میزان فراوانی آب بنوشند.
۱۱. می‌تواند آکنه ایجاد کند
پروتئین آب پنیر به علت افزایش تولید هورمونی به نام IGF-1 یا فاکتور رشد شبه انسولین ۱ شناخته‌شده است. این هورمون می‌تواند تولید سبوم را افزایش دهد و به این ترتیب باعث بروز آکنه شود.
۱۲. می‌تواند منجر به از دست دادن مو شود
موهای ما از کراتین ساخته شده‌اند که نوعی پروتئین است. بنابراین، بسیار عاقلانه به نظر می‌رسد که به میزان زیادی پروتئین مصرف کنیم، این‌طور نیست؟ خوب، شاید نه! به این دلیل که پروتئین آب پنیر سطح هورمون تستوسترون را نیز که یک ماده‌ی شیمیایی به نام DHT در جریان خون تولید می‌کند، افزایش می‌دهد. این مواد شیمیایی اغلب باعث ریزش مو می‌شوند.
این فرایند به سادگی نشان می‌دهد که نه پروتئین بلکه مواد شیمیایی که طی فرآیند تولید می‌شود هستند که ریزش مو را ایجاد می‌کنند. حتی افزایش وزن می‌تواند باعث افزایش سطح تستوسترون و ریزش مو شود. از این رو، باید تمرینات ایروبیک را نیز انجام بدهید.
نتیجه‌گیری
قطعا پروتئین مهم است. در واقع، پروتئین بلوک ساختمانی زندگی است. اما مصرف آن به میزان بیش از حد توصیه نمی‌شود. بنابراین، مصرف پروتئین را تحت کنترل نگه دارید. دقت کنید که به میزان کافی پروتئین دریافت می‌کنید اما در مصرف آن زیاده‌روی نمی‌کنید.
آیا شما هم از مکمل پروتئین استفاده می‌کنید؟ آیا هر یک از این عوارض جانبی را تجربه کرده‌اید؟ در صورتی که در این زمینه ایده یا تجربه‌ای دارید، آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید!