اگر نزد پزشک بروید و از این‌که همیشه به سرعت دچار نفس تنگی می‌شوید، شکایت کنید – وی احتمالا این مسئله را به مشکل قلبی یا ریوی ربط خواهد داد، و البته درست هم می‌گوید. دلایل تنگی نفس ممکن است به سادگی و پیش پا افتادگیِ گرفتگی مجاری ریه با مخاط یا اضافه وزن باشد، و ممکن است دلایلی جدی و خطرناک مانند بیماری قلبی یا بیماری مزمن انسدادی ریه داشته باشد. در این نوشتار با ما همراه باشید تا ۵ روش درمان خانگی تنگی نفس که بسیار موثر است را بدانید.
البته در دنیای پزشکی نام‌ها و درمان‌های علمی مختلف وجود دارند – و اگر می‌خواهید دلیل اصلی تنگی نفس‌تان را بفهمید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
به هر حال، می‌توانید برخی از درمان‌های خانگی مطمئن و آزمایش شده را امتحان کنید تا بتوانید حفره‌های سینوسی‌تان را باز کنید و حتی شاید از گرفتگی‌های مجاری تنفسی‌تان نیز خلاص شوید. در ادامه به برخی از این درمان‌های خانگی و فنون تنفسی اشاره می‌کنیم که از طریق آن‌ها می‌توانید بدترین علائم تنفسی را تسکین دهید.
درمان نفس تنگی
۱. تمرین تنفسی دیافراگمی
تنفس دیافراگمی یا تنفس شکمی روشی است که در آن باید قفسه‌ی سینه را ثابت نگه دارید – هوا را به داخل ببرید و آن را به کمک عضلات شکم، با فشار خارج کنید – و این‌گونه، دیافراگم‌تان را تقویت کنید تا تنفس‌تان بهبود یابد.
برای انجام این تمرین، باید مراحل زیر را انجام دهید:
۱. بر روی سطحی صاف مثل تشک، به پشت بخوابید؛ سرتان کمی بالا باشد و زانوهای‌تان را نیز کمی خم کنید. یک دست را صاف روی سینه بگذارید و دست دیگر را روش شکم و زیر دنده‌ها قرار دهید – این کار باعث می‌شود بتوانید حرکات دیافراگم‌تان را به خوبی احساس کنید.
۲. به آرامی از طریق بینی نفس بکشید – با تمرکز و هوشیاری کامل سعی کنید سینه‌تان را بی‌حرکت نگه دارید و با حرکت شکم، هوا را داخل ریه‌های‌تان کنید.
۳. سپس هوا را کاملا طبیعی از ریه خارج کنید (در این مرحله می‌توانید از روش جمع کردن لب‌ها نیز استفاده کنید که در بخش‌های بعد توضیح داده خواهد شد)؛ تا حد امکان، سینه‌تان را بی‌حرکت نگه دارید.
۲. روش جمع کردن لب‌ها
روش جمع کردن لب‌ها از دیگر راه‌هایی است که می‌تواند با بهبود فرایند دم و بازدم، و از طریق خارج کردن حباب‌های هوا در ریه باعث تسکین تنگی نفس شود. برای انجام این روش، صاف و راحت روی صندلی بنشینید و ماهیچه‌های گردن و شانه‌تان را آزاد کنید. دهان‌تان را کاملا ببندید، و با دو شماره به آرامی هوا را از طریق بینی وارد ریه کنید – با دو شماره نفس بکشید، یک، دو. سپس لب‌های‌تان را طبق شکل جمع کنید (مانند وقتی که می‌خواهید سوت بکشید)، و با چهار شماره به آرامی هوا را از طریق دهان خارج کنید – با چهار شماره عمل بازدم را انجام دهید، یک، دو، سه، چهار.
۳. بخور دادن
اگر نفس تنگی تان به دلیل سرماخوردگی، گرفتگی بینی، یا حتی انسداد مزمن ریوی باشد، بخور دادن برای‌تان بسیار موثر خواهد بود. استنشاق بخار باعث رقیق شدن مخاط مي‌شود و می‌توانید با فین کردن یا عطسه به راحتی آن‌ها را از مجاری تنفسی خارج کنید. دستگاه‌های مخصوص بخور را می‌توانید از داروخانه‌های تهیه کنید – استفاده از این دستگاه برای بخور دادن بسیار بی‌خطر است زیرا با استفاده از آن نیاز به تماس مستقیم با آب جوش وجود ندارد.
اگر از این دستگاه‌ها در اختیار ندارید، می‌توانید به آسانی مقداری آب جوش در کاسه‌ای گود بریزید، و مقداری روغن نعنا یا اوکالیپتوس به آن اضافه کنید. صورت‌تان را روی کاسه قرار دهید؛ حوله‌ای روی سرتان بکشید تا از هدر رفتن بخار جلوگیری کنید؛ سپس چند بار نفس عمیق بکشید. در این حالت کاملا مراقب باشید تا آب جوش یا بخار داغ صورت‌تان را نسوزاند. این کار را روزی یک یا دو بار انجام دهید.
۴. قهوه‌ی سیاه بنوشید
قهوه هم یک محرک روانی است و هم محرک ماهیچه‌ای. به همین خاطر، پس از نوشیدن یک فنجان قهوه‌ی سیاه و غلیظ احساس شادابی و انرژی می‌کنید. کافئین به کاهش خستگی ماهیچه‌های تنفسی کمک می‌کند و هم‌چنین تا حدودی مجاری تنفسی را نیز پاک می‌نماید. با وجود این، مصرف بیش از اندازه‌ی قهوه باعث افزایش ضربان قلب می‌شود و تاثیر منفی دارد – برای تسکین نفس تنگی یک فنجان اسپرسو یا قهوه کافی است.
۵. طبق روش آیورودا از رازیانه استفاده کنید
بر اساس آموزه‌های آیورودا، رازیانه نوعی ماده‌ی خلط‌آور (اکسپکتورانت) است که کمک‌تان می‌کند با کمک سرفه، مخاط را سریعا از دستگاه تنفسی‌تان خارج کنید؛ و از این طریق باعث باز شدن مجاری تنفسی و پاک شدن ریه‌های‌تان می‌شود، و می‌توانید از ظرفیت کامل ریه‌های‌تان برای تنفس استفاده کنید. هم‌چنین رازیانه دارای آهن است؛ بنابراین مصرف رازیانه به مبتلایان به کم‌خونی کمک می‌کند سطح آهن خون‌شان را بهبود بخشند – و البته به آن‌ها کمک می‌کند از تنگی نفس نیز جلوگیری کنند.
می‌توانید دانه‌های رازیانه را در ماهیتابه کمی خشک کنید و پس از سرد شدن، به قاشق غذاخوری از آن را بجوید – این کار طعمی شیرین و دلپذیر در دهان‌تان به جای می‌گذارد. به علاوه، می‌توانید یک قاشق غذاخوری از رازیانه را در آب داغ بریزید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه خیس بخورد. آب را از صافی بگذرانید و روزی یک لیوان از آن را بنوشید – در صورت تمایل می‌توان آن را با عسل شیرین کنید.
به یاد داشته باشید، از آن‌جا که ممکن است در حال حاضر برای درمان بیماری‌تان دارو مصرف کنید، پیش از انجام هر یک از این توصیه‌ها با پزشک مشورت نمایید – و از انجام هر کاری که ممکن است به آن حساسیت داشته باشید، اجتناب کنید؛ زیرا بروز حساسیت ممکن است شرایط‌تان را بدتر و نفس تنگی تان را وخیم‌تر کند.