از این دارو برای درمان بیماری سرماخوردگی، آبریزش بینی، تب، آلرژی (حساسیت)، آنفولانزا، درد گوش، آبریزش چشم، التهاب مخاط بینی آلرژیک، خارش گلو / پوست، و سایر وضعیت‌ها استفاده می‌شود. هم‌چنین، ممکن است از قرص سرماخوردگی برای مقاصد دیگری نیز استفاده شود که در این مقاله به بیان آن‌ها نمی‌پردازیم.
قرص سرماخوردگی حاوی ترکیبات فعالی است که عبارت هستند از کلرفنیرامین مالئات، گایافنزین، پاراستامول، و سودوافدرین هیدروکلراید.
قرص سرماخوردگی با مسدود کردن محل‌های گیرنده H1 در بافت‌های بدن، خارج کردن ترشحات از مجاری تنفسی، خارج کردن خلط، کاهش لزجی و چسبناکی ترشحات، بالا بردن آستانه‌ی تحمل درد و افزایش جریان خون در سطح پوست، پایین آوردن دمای بدن و تعریق، و تنگ کردن عروق خونی برای کاهش تورم و احتقان در بدن اثر می‌کند.
در این مقاله می‌توانید اطلاعات تقریبا کاملی را در خصوص استفاده، ترکیب، میزان مصرف، عوارض جانبی، و نقد و بررسی اثرات قرص سرماخوردگی مطالعه بفرمایید.
۱. کاربردها
قرص سرماخوردگی برای درمان، کنترل، پیشگیری، و بهبود بیماری‌ها، وضعیت‌ها، و علائم زیر کاربرد دارد:
الف. سرماخوردگی
ب. ترشح مخاط
پ. تب
ت. آلرژی (حساسیت)
ث. آنفولانزا
ج. گوش درد
چ. آبریزش چشم
ح. خارش گلو / پوست
خ. شوک آنافیلاکسی
د. التهاب مخاط بینی (رینیت)
ذ. کهیر
ر. سرفه
ز. سر درد
ژ. دندان درد
س. درد مفاصل
ش. درد دوره‌ی قاعدگی
ص. گرفتگی بینی
ض. گرفتگی سینوس
ط. علاوه بر این‌ها، قرص سرماخوردگی ممکن است دارای کاربردهای دیگری نیز باشد که در این فهرست گنجانده نشده‌اند.
۲. عوارض جانبی قرص سرماخوردگی
در این بخش، به فهرستی از عوارض جانبی احتمالی که ممکن است در اثر تمام مواد تشکیل دهنده‌ی موجود در قرص سرماخوردگی در بدن ایجاد شوند، اشاره می‌کنیم. البته این فهرست جامع و کامل نیست. احتمال بروز این عوارض جانبی در اثر مصرف قرص سرماخوردگی وجود دارد، و الزاما همیشه همه‌ی آن‌ها در اثر این دارو ایجاد نخواهند شد. برخی از این عوارض جانبی ممکن است نادر ولی جدی باشند. چنان‌چه هر یک از این عوارض جانبی را در بدن‌تان مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید – به خصوص اگر این عوارض جانبی برای مدتی در بدن‌تان باقی بمانند.
الف. افزایش سرعت یا نامنظم شدن ضربان قلب
ب. احساس اضطراب
پ. احساس فشار در قفسه‌ی سینه
ت. درد معده
ث. خواب‌آلودگی
ج. ضعف ماهیچه
چ. ایجاد صدای زنگ در گوش
ح. یبوست
خ. تاری دید
د. افت فشار خون
ذ. قرص سرماخوردگی ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز داشته باشد که در این فهرست گنجانده نشده‌اند.
چنان‌چه عوارض جانبی دیگری غیر عوارض مذکور در این فهرست را در خود مشاهده کردید، فورا برای دریافت مراقبت‌های پزشکی با پزشک خود تماس بگیرید. هم‌چنین، می‌توانید عوارض جانبی این قرص را نیز به مراجع محلی سازمان غذا و دارو گزارش بدهید.
۳. موارد احتیاط
پیش از مصرف قرص سرماخوردگی، پزشک معالج را از فهرست داروهای مصرفی کنونی، محصولات دارویی بدون نسخه (نظیر ویتامین‌ها، مکمل‌های گیاهی، و غیره)، آلرژی‌ها (حساسیت‌ها)، بیماری‌هایی که از قبل به آن‌ها مبتلا هستید، و وضعیت‌های سلامت کنونی‌تان (نظیر بارداری، عمل جراحی پیش رو، و غیره) مطلع کنید. برخی از وضعیت‌های سلامتی ممکن است شما را در برابر عوارض جانبی داروی سرماخوردگی آسیب‌پذیرتر کنند. این دارو را طبق دستور پزشک یا دستورالعمل موجود در داخل جعبه‌ی آن مصرف کنید. مصرف میزان این دارو به وضعیت و بیماری‌تان بستگی دارد. اگر وضعیت‌تان بعد از مصرف داروی سرماخوردگی تغییر نکرد یا بدتر شد، پزشک‌تان را در جریان قرار بدهید. در صورت ابتلا به هر یک از وضعیت‌های زیر با پزشک معالج مشورت کنید.
الف. اگر به هر گونه مشکلات تنفسی، آب سیاه یا گلوکوم، یا مشکل در ادرار پیش از مصرف قرص سرماخوردگی با پزشک مشورت کنید.
ب. بیماری آسم
پ. هنگام مصرف این دارو از مصرف الکل و سایر مسکن‌ها خودداری کنید.
ت. تا هنگامی که اثرات این دارو در بدن‌تان وجود دارند، از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات خودداری کنید.
ث. اگر به پاراستامول (استامینوفن) حساسیت دارید، از قرص سرماخوردگی استفاده نکنید.
ج. برونشیت مزمن
چ. بیماری مزمن انسدادی ریه
ح. اگر دچار اعتیاد به نوشیدنی‌های الکلی هستید، پاراستامول (استامینوفن) مصرف نکنید.
خ. آمفیزم
۴. تداخل‌های دارویی با قرص سرماخوردگی
اگر هم‌زمان با مصرف قرص سرماخوردگی از سایر داروها یا محصولات دارویی بدون نسخه نیز استفاده می‌کنید، تاثیرات این قرص ممکن است تغییر کنند. این مسئله می‌تواند خطر بروز عوارض جانبی این دارو را افزایش دهد یا از کارکرد مناسب این دارو در بدن جلوگیری کند. تمام داروها، ویتامین‌ها، و مکمل‌های گیاهی مصرفی‌تان را به پزشک معالج اطلاع بدهید تا وی بتواند به پیشگیری یا کنترل تداخل‌های دارویی در بدن‌تان کمک کند. قرص سرماخوردگی ممکن است با داروها یا محصولات دارویی نیز تداخل ایجاد کند:
الف. الکل
ب. آمی‌تریپتیلین
پ. داروهای ضد روان‌پریشی
ت. آتنولول
ث. کارودیلول
ج. دوکسپین
چ. تداخل با برخی آزمایش‌های خاص
ح. جوکستاپید میپومرسن
خ. کتوکونازول
د. لفلونوماید
۵. موارد منع مصرف قرص سرماخوردگی
یکی از موارد منع مصرف قرص سرماخوردگی مبتلا بودن به حساسیت شدید است. به علاوه، در صورت ابتلا به هر یک از وضعیت‌های زیر نباید از قرص سرماخوردگی استفاده کنید:
الف. کودکان زیر چهار سال
ب. نارسایی کبد
پ. حساسیت شدید
ت. مصرف داروهای بازدارنده‌ی مونوآمین اکسیداز
۶. ترکیب و مواد تشکیل دهنده‌ی فعال
قرص سرماخوردگی از مواد تشکیل دهنده‌ی فعال زیر ساخته شده است:
الف. کلرفنیرامین مالئات
ب. گایافنزین
پ. پاراستامول
ت. سودوافدرین هیدروکلراید
لطفا به این نکته توجه داشته باشید که میزان هر یک از مواد بالا در قرص سرماخوردگی بر اساس میزان قدرت و اثربخشی این قرص ممکن است متفاوت باشد.
۷. قرص سرماخوردگی – پاسخ پرسش‌های متداول
الف. آیا مصرف قرص سرماخوردگی برای زنان باردار بی‌خطر است؟
الف.۱. کلرفنیرامین مالئات: لطفا برای توصیه‌های موردی با پزشک مشورت کنید.
الف.۲. گایافنزین: لطفا برای توصیه‌های موردی با پزشک مشورت کنید.
الف.۳. پاراستامول: لطفا برای توصیه‌های موردی با پزشک مشورت کنید.
الف.۴ سودوافدرین هیدروکلراید: لطفا برای توصیه‌های موردی با پزشک مشورت کنید.
ب. آیا مصرف قرص سرماخوردگی برای زنان شیرده بی‌خطر است؟
ب.۱. کلرفنیرامین مالئات: لطفا درباره‌ی خطرات و فواید آن با پزشک مشورت کنید.
ب.۲. گایافنزین: لطفا درباره‌ی خطرات و فواید آن با پزشک مشورت کنید.
ب.۳. پاراستامول: لطفا درباره‌ی خطرات و فواید آن با پزشک مشورت کنید.
ب.۴. سودوافدرین هیدروکلراید: خیر.
پ. آیا از قرص سرماخوردگی می‌توان برای درمان ترشح مخاط استفاده کرد؟
بله، درمان سرماخوردگی و ترشح مخاط جزء اصلی‌ترین کاربردها قرص سرماخوردگی به شمار می‌روند. لطفا بدون مشورت با پزشک، از قرص سرماخوردگی برای درمان ترشح مخاط استفاده نکنید.
ت. برای به دست آوردن بهبودی کامل چه مدت لازم است از قرص سرماخوردگی استفاده شود؟
طبق گزارش بسیاری از مصرف کنندگان، معمولا دو روز استفاده از قرص سرماخوردگی باعث به دست آمدن بهبودی در آن‌ها شده است. ولی این مطلب لزوما نمی‌تواند در مورد همه‌ی آدم‌ها صدق کند. بنابراین، لطفا درباره‌ی مدت زمان لازم برای مصرف قرص سرماخوردگی با پزشک معالج‌تان مشورت کنید.
ث. تعداد مصرف روزانه توصیه شده برای قرص سرماخوردگی چه‌قدر است؟
طبق گزارش بسیاری از مصرف کنندگان، بیش‌ترین دفعات مصرف قرص سرماخوردگی در طول روز، روزی ۲ بار است. ولی نباید به این مطلب بسنده کنید و برای اطمینان از تعداد مصرف مناسب قرص سرماخوردگی برای وضعیت کنونی‌تان با پزشک مشورت کنید.
ج. آیا باید قرص سرماخوردگی را با معده‌ی خالی مصرف کرد، یا قبل یا بعد از غذا؟
طبق گزارش بسیاری از مصرف کنندگان، متداول‌ترین زمان استفاده از قرص سرماخوردگی بعد از غذا است. با وجود این، این مطلب نمی‌تواند تعیین کننده‌ی زمان صحیح مصرف این دارو باشد؛ بنابراین، بهتر است جهت آگاهی از بهترین زمان مصرف قرص سرماخوردگی با پزشک مشورت کنید.
چ. آیا رانندگی یا کار با ماشین‌آلات سنگین بعد از مصرف قرص سرماخوردگی بی‌خطر است؟
اگر بعد از مصرف قرص سرماخوردگی دچار عوارض جانبی این دارو از قبیل خواب‌آلودگی، سرگیجه، افت فشار خون، یا سردرد می‌شوید، بهتر است از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات سنگین خودداری کنید. به طور کلی، پس از مصرف داروهایی که باعث خواب‌آلودگی، سرگیجه، یا افت شدید فشار خون می‌شوند، باید از رانندگی پرهیز کنید. هم‌چنین، پزشکان داروساز توصیه می‌کنند، هم‌زمان با مصرف قرص سرماخوردگی از مصرف داروها یا سایر محصولات حاوی الکل خودداری کنید، زیرا این ماده می‌تواند عوارض جانبی و شدت خواب‌آلودگی را افزایش دهد. لطفا بعد از مصرف این قرص علائم مذکور را در بدن‌تان بررسی کنید. همیشه با پزشک مشورت کنید تا توصیه‌های مناسب وضعیت بدنی و سلامتی‌تان را به شما ارائه دهد.
ح. آیا این دارو اعتیاد آور است یا می‌توان از آن سوء استفاده کرد؟
بیشتر داروهای تایید شده به طور بالقوه اعتیادآور نیستند و نمی‌توان از آن‌ها سوء استفاده کرد. معمولا دولت‌ها داروهایی را که ممکن است اعتیادآور باشند را در گروه مواد کنترل شده طبقه‌بندی می‌کنند. مصرف شرکت‌های هندی این داروهای اعتیادآور را در دسته‌ی H یا X، و ایالات متحده آن‌ها را در دسته‌ی II-V طبقه‌بندی می‌کنند. لطفا اطلاعات مندرج روی جعبه‌ی دارو را با دقت مطالعه کنید و از عدم تعلق داروی مورد نظر به دسته‌ی داروهای اعتیادآور مطمئن شوید. در نهایت، هرگز خود درمانی نکنید و بدون مشورت با پزشک، وابستگی بدن‌تان را به داروها افزایش ندهید.
خ. آیا می‌تواند به طول ناگهانی مصرف این قرص را متوقف کرد یا باید به تدریج آن را کنار گذاشت؟
مصرف برخی از داروها را باید به تدریج متوقف کرد و نمی‌توان به طور ناگهانی آن‌ها را کنار گذاشت، زیرا ممکن است علائم بیماری مجددا عود کنند. لطفا برای کسب توصیه‌های خاص و متناسب با وضعیت بدنی‌تان، سلامتی، یا دیگر داروهای مصرفی‌تان یا پزشک معالج مشورت کنید.
۸. سایر اطلاعات مهم درباره‌ی قرص سرماخوردگی
الف. فراموشی نوبت مصرف
اگر یک نوبت مصرف قرص سرماخوردگی را فراموش کرده‌اید، به محض آگاهی از این مسئله، آن را مصرف کنید. اگر نزدیک نوبت بعدی متوجه شدید نوبت قبلی را مصرف نکرده‌اید، از مصرف آن خودداری کنید و طبق برنامه، نوبت بعدی را مصرف کنید. برای جبران نوبت از دست رفته، هرگز میزان مصرف‌تان را دو برابر نکنید. اگر دائما نوبت‌های مصرف‌تان را فراموش می‌کنید، ساعت گوشی‌تان را تنظیم کنید یا از یکی از اعضای خانواده‌تان بخواهید نوبت‌های مصرف دارو را به خاطرتان بیاورد. اگر مکررا نوبت‌های مصرف دارو را فراموش می‌کنید، لطفا در خصوص تغییر در برنامه‌ی مصرف یا ارائه‌ي برنامه‌ی مصرف جدید برای جبران نوبت‌های از دست رفته، با پزشک معالج مشورت کنید.
ب. مصرف بیش از اندازه (اوردوز)
ب.۱. بیش از میزان تجویز شده مصرف نکنید. مصرف داروی بیشتر علائم بیماری‌تان را بهبود نخواهد داد؛ در عوض، ممکن است باعث مسمومیت یا بروز عوارض جانبی خطرناک شود. اگر گمان کرده‌اید خودتان یا آدم دیگری در مصرف قرص سرماخوردگی زیاده‌روی کرده است، فورا به نزدیک‌ترین درمانگاه یا اورژانس مراجعه کنید. جعبه، محفظه، یا برچسب دارو را نیز به همراه خودتان به درمانگاه ببرید تا پزشک اطلاعات لازم را در اختیار داشته باشد.
ب.۲. هرگز داروهای خود را به دیگران نیز توصیه نکنید – حتی اگر ظاهرا علائم بیماری آن‌ها مشابه‌ی بیماری شما باشد یا به نظر می‌رسد وضعیت بدنی‌تان مشابه‌ی یکدیگر باشد. این کار ممکن است باعث زیاده‌روی در مصرف دارو شود.
ب.۳. لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید، یا برگه‌ی راهنمای موجود در جعبه‌ی دارو را مطالعه کنید.
پ. نگهداری از قرص سرماخوردگی
پ.۱. داروها را در دمای اتاق، و دور از گرما و نور مستقیم خورشید نگه دارید. هرگز داروها را منجمد نکنید، مگر آن‌که اطلاعات روی برچسب محصول نگهداری در فریزر را ضروری دانسته باشد. داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
پ.۲. داروها را در توالت یا در سینک ظرفشویی خالی نکنید، مگر آن‌که چنین چیزی را روی برچسب محصول نوشته باشد. داروها ممکن است باعث آلودگی محیط زیست شوند. لطفا برای آگاهی از بهترین روش‌ها برای دور انداختن داروی سرماخوردگی با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید.
ت. منقضی شدن تاریخ مصرف
به نظر نمی‌رسد مصرف یک نوبت قرص سرماخوردگی تاریخ مصرف گذشته اثرات مخربی بر بدن‌تان بگذارد. با وجود این، در صورت مصرف قرص تاریخ مصرف گذشته یا در صورت احساس بی‌حالی یا بیماری با پزشک معالج یا دکتر داروساز مشورت کنید. داروی تاریخ مصرف گذشته ممکن است در درمان وضعیت‌تان ناتوان باشد. شرط عقل و احتیاط این است که از مصرف داروی تاریخ مصرف گذشته خودداری کنید. اگر به بیماری مزمنی مبتلا هستید که باید دائما دارو مصرف کنید – بیماری‌هایی نظیر بیماری قلبی، صرع، و آلرژی‌های خطرناک – بهتر است همیشه با یک مرکز درمانی در تماس باشید تا همواره داروهای تازه در اختیارتان قرار بدهند.
ث. میزان مصرف دارو
لطفا برای آگاهی از میزان مناسب مصرف دارو با پزشک معالج و دکتر داروساز مشورت کنید، یا در نهایت، دستورالعمل موجود در جعبه‌ی دارو را مطالعه بفرمایید.