جذاب‌ترین و مهمترین فواید و خواص عناب برای سلامتی عبارت هستند از توانایی در درمان سرطان، بهبود سطح سلامت پوست، پاکسازی خون، رفع استرس، فراهم آوردن خوابی آرام، تقویت دستگاه ایمنی بدن، محافظت از کبد، کمک به کاهش وزن، افزایش تراکم مواد معدنی استخوان، سم‌زدایی از بدن، و بازیابی نقص‌های شناختی. برای آشنایی بیشتر با خواص عناب با بازده همراه باشید و تا انتهای این متن را بخوانید.
عناب را بیشتر بشناسیم
ممکن است نام عناب یا حتی نام انگلیسی آن – Jujube – کمی خنده‌دار به نظر برسند، ولی نگذارید نام این میوه‌ی پر خاصیت شما را به اشتباه بیندازد؛ عناب میوه و خوراکی بسیار قدرتمندی است که برای سلامتی میلیون‌ها آدمی که ارزش واقعی آن را می‌دانند، فواید فراوانی به ارمغان می‌آورد. با این‌که این میوه عناوین دیگری نیز نظیر خرمای قرمز یا خرمای کره‌ای نیز دارد، ولی از لحاظ دسته‌‌بندی‌های علمی به عناب ”زیزیفوس جوجوبا – Ziziphus jujuba ” می‌گویند.
عناب معمولا درختچه یا درخت کوچکی است با گلبرگ‌های کوچک به رنگ سبز مایل به زرد و میوه‌هایی آلویی شکل به اندازه‌ی یک خرما که رنگ این میوه نیز از قهوه‌ای تا بادمجانی متغیر است. عناب میوه‌ی بومی نواحی جنوبی آسیا شامل بخش جنوبی و مرکزی کشور چین است.
با وجود این، این میوه به سراسر دنیا به ویژه اروپا معرفی شده است و امروزه در بسیاری از کشورهای آمریکایی و اروپایی آن را می‌توان در فروشگاه‌های عرضه‌‌کننده‌ی میوه‌های وارداتی عجیب و غریب پیدا کرد؛ این میوه در ایران عمدتا در استان خراسان جنوبی تولید می‌شود و معمولا می‌توان آن را از عطاری‌ها و فروشگاه‌های خشکبار خریداری نمود.
شگفت‌انگیزترین مسئله در مورد میوه‌ی عناب قدمت و تاریخ ۱۰۰۰۰ ساله‌ی آن است، و در این تاریخ بلند مدت، بیش از ۴۰۰ رقم مختلف از این گیاه شکل گرفته است. از لحاظ نحوه‌ی مصرف، میوه‌ی عناب را می‌توان به صورت خشکبار یا تازه نوش جان کرد؛ همچنین گاهی اوقات آب عناب را نیز می‌گیرند و می‌نوشند.
در برخی کشورها، هسته‌ی عناب را خارج می‌کنند و آن را به همراه میوه‌های دیگر می‌کوبند و خمیر می‌کنند، سپس کمی شکر به آن می‌زنند و می‌گذارند جلوی آفتاب تا خشک شود (چیزی شبیه لواشک!). به هر حال، صرف‌نظر از نحوه‌ی مصرف عناب، آنتی‌اکسیدان‌های قدرتمند و ترکیبات ارگانیک موجود در این میوه‌ی شگفت‌انگیز طیف وسیعی از فواید و تاثیرات مثبتی را برای سلامتی به شما هدیه می‌دهند. اکنون اجازه دهید به فواید فراوان عناب برای سلامتی نگاهی عمیق‌تر بیندازیم.
خواص عناب برای سلامتی
۱. بهبود وضعیت خواب
برای آدم‌هایی که از بی‌خوابی، بی‌قراری، و عدم استراحت کافی رنج می‌برند، مصرف عصاره‌ی هسته‌ی میوه‌ی عناب می‌تواند درمانی موثر باشد. طبیعت آرامش‌بخش ترکیبات ارگانیک موجود در این میوه‌ی پرفایده می‌تواند ذهن و بدن را آرام کند، بنابراین اگر شما هم شب‌ها خواب راحت و آرام ندارید، شاید جوشانده‌ی عناب دقیقا همان چیزی باشد که به آن احتیاج دارید.
۲. بهبود گردش خون
میوه‌ی عناب منبعی غنی از آهن و فسفر، مواد کلیدی برای گلبول‌های قرمز خون، است. اگر از کمبود آهن در خون یا کم‌خونی رنج می‌برید، ممکن است علائمی را نظیر ضعف ماهیچه‌ها، خستگی مفرط، سوء هاضمه، دَوَران سر، و پریشانی شناختی تجربه کنید. با افزایش آهن و فسفر موجود در بدن‌تان با کمک عناب می‌توانید گردش خون را افزایش دهید و از این طریق، به شکلی موثرتر به اندام‌ها و دورترین نقاط بدن‌تان اکسیژن رسانی کنید و انرژی‌تان را افزایش دهید!
۳. تقویت استخوان‌ها
یکی از بهترین راه‌های تقویت استخوان‌ها اطمینان از این مسئله است که به اندازه‌ی کافی و به شکلی بهینه مواد معدنی مصرف می‌کنید. با افزایش مصرف مواد معدنی نظیر کلسیم، فسفر، و آهن (که همه‌ی این‌ها به وفور در عناب وجود دارند)، می‌توانید مطمئن باشید استخوان‌های‌‌تان در سال‌های پیش رو قوی و انعطاف‌پذیر باقی می‌مانند. با افزایش سن، بیش از پیش در معرض ابتلا به پوکی استخوان و دیگر وضعیت‌هایی قرار می‌گیریم که به زوال استخوان‌ها منجر می‌شوند؛ از این رو، افزودن میوه‌ی عناب به رژیم غذایی‌تان می‌تواند این روند را آهسته یا معکوس کند.
۴. کنترل وزن
مصرف میوه و سبزیجات توصیه‌ی رایجی برای آدم‌هایی است که برای کاهش وزن تلاش می‌کنند، و عناب یکی از میوه‌هایی است که به آسانی می‌توان در فهرست میوه‌های مصرفی روزانه گنجاند. عناب با میزان کالری پایین و سطح پروتئین و فیبر بالا می‌تواند نیازهای تغذیه‌ای‌تان را برآورده کند و شما را سیر نگه دارد؛ این مسئله باعث می‌شود دیگر بین وعده‌های غذایی به سراغ تنقلات نروید. به این ترتیب، عناب کمک‌تان میکند رژیم غذایی‌تان را حفظ کنید یا از اضافه شدن وزن‌تان پیشگیری نمایید.
۵. تقویت دستگاه ایمنی بدن
عناب قادر است از راه‌های مختلف فواید زیادی به دستگاه ایمنی بدنمان برساند، از جمله این‌که محتوی مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان، ویتامین C، ویتامین A، و اسیدها و ترکیبات ارگانیک متنوعی است. آنتی‌اکسیدان‌ها قادر هستند رادیکال‌های آزاد را خنثی کنند؛ رادیکال‌های آزاد محصولات فرعی تنفس سلولی هستند که باعث بیماری‌های و امراض مزمنی در بدن می‌شوند. ویتامین C نیز باعث تحریک تولید گلبول‌های سفید خون می‌شود؛ گلبول‌های سفید خط دفاعی دستگاه ایمنی بدنمان را تشکیل می‌دهند.
۶. استرس و اضطراب
طبق شواهد علمی، عناب دارای اثرات ضد اضطراب و آرامش‌بخش خاصی در بدن است. استفاده از عصاره‌ی روغن عناب یا مصرف میوه‌ی عناب می‌تواند بر روی سطوح هورمونی بدن‌تان اثرگذار باشد و در سراسر ذهن و بدن‌تان حسی از آرامش و آسایش القا کند. مصرف مقداری عناب خشک شده یا مکمل‌های حاوی عناب می‌تواند به آدم‌هایی که همواره از استرس یا اضطراب مزمن رنج می‌برند کمک کند ذهن آرامی داشته باشند و از بدن‌شان در برابر عوارض جانبی خطرناکِ قرار گرفتن در معرض هورمون‌های استرس‌زا محافظت کند.
۷. درمان سرطان
با این‌که ساز و کار دقیق و روابط خاص میان عناب و سرطان هم‌چنان تحت مطالعه و پژوهش است، نتایج اولیه به رابطه‌ی مثبتی میان ترکیبات زیست‌فعال موجود در عناب و کاهش فعالیت رادیکال‌های آزاد و کاهش گسترش سلول‌های سرطانی اشاره می‌کنند. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در عناب این روش پیشگیرانه‌ی بسیار موثر را در برابر سرطان و همچنین دیگر بیماری‌های مزمن نظیر بیماری‌های قلبی پیش می‌گیرند.
۸. سلامت تخمدان را بهبود می‌دهد
یک مطالعه که توسط دانشگاه علوم پزشکی ایران (Iran) صورت پذیرفت از یک محصول گیاهی عناب به نام Shilanum برای درمان کیست تخمدان استفاده کرد. در پایان مطالعه، معلوم شد که این فرمول طبیعی برای درمان کیست تخمدان به اندازه‌ی قرص‌های جلوگیری از بارداری (که معمولا برای این اختلال تجویز می‌شود) موثر است بدون این‌که عوارض جانبی زیادی برای بدن در بر داشته باشد.
۹. گوارش
مصرف میوه‌ی عناب همچنین با بهبود فرایند گوارش در بدن در ارتباط است. این تاثیر عمدتا به دلیل وجود فیبر در این میوه است؛ ولی ساپونین‌ها و تریترپین‌های موجود در عناب نیز با بهینه‌سازی فرایند جذب مواد مغذی و بهبود تحرکات سالم غذا در مجاری گوارشی در این میان ایفای نقش می‌کنند. این تاثیر عناب می‌تواند به پیشگیری از یبوست، گرفتگی معده، نفخ، افزایش بیش از حد باد شکم، و همچنین بیماری‌های خطرناک‌تر گوارشی نظیر سرطان روده‌ی بزرگ کمک کند.
۱۰. سم‌زدایی از خون
ساپونین‌ها و آلکالوئیدهای موجود در میوه‌ی عناب مستقیما با تصفیه‌ی خون و دفع سموم خطرناک از اندام‌های بدن در ارتباط هستند. تاثیر آنتی‌اکسیدانی این میوه می‌تواند به پیشگیری از شمار زیادی از بیماری‌ها و اختلالات کمک کند، و همچنین استرس موجود بر روی دستگاه ایمنی و لنفاوی را کاهش دهد.
۱۱. محافظت از کبد
از دیگر فواید عناب برای سلامتی قابلیت آن در محافظت از کبد است.
طبق نتایج برخی مطالعات، میوه‌ی عناب با محافظت از کبد در برابر آسیب‌های ناشی از اکسیدان‌ها تاثیر بهینه‌ای بر سلامت کبد دارد. به علاوه، هم‌زمان با این‌که استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت رادیکال‌های آزاد تاثیر مخربی بر سراسر بدن دارند، و به این وسیله باعث بروز بیماری‌های مختلف و پیر شدن زودهنگام انسان می‌شوند، میوه‌ی عناب با آنتی‌اکسیدان‌های خود این رادیکال‌های آزاد را جذب میکند و با تاثیرات مخرب‌شان مقابله می‌نماید. در نتیجه، عناب دارای محتویات مفید و سالمی است که در مبارزه با هرگونه آسیب اکسیداتیو به بدن کمک می‌کنند، و از این طریق از کبد در برابر این تاثیرات مخرب محافظت می‌نمایند.
۱۲. بازیابی نقص‌های شناختی
مطالعه‌ای در کشور کره‌ی جنوبی صورت گرفت که از میان ۵۰ نمونه‌ی داروی سنتی به دنبال یک مورد گیاهی بود که بتواند کولین استیل ترانسفراز را فعال کند و از این طریق باعث کاهش یا بازیابی نقص‌های شناختی شود؛ نتایج این مطالعه نشان دادند عصاره‌ی عناب حاوی ماده‌ی فعالی به نام سیس – ۹ اکتادسنوآمید یا اولآمید است که می‌تواند این مشکل را حل نماید. طی یک آزمایش در محیط کشت، با این‌که قدرت شناختی انسان در اثر یاد زدودگی ناشی از اسکوپولامین از دست می‌رود، مشتقات عناب نشان دادند می‌توانند تاثیرات مثبتی بر کولین استیل ترانسفراز داشته باشند؛ یعنی این‌که اگر از نقص‌های شناختی رنج می‌برید، برای تسکین یا حتی درمان کامل مشکل‌تان باید مصرف عناب را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید.
۱۳. سلامت قلب را بهبود می‌بخشد و خطر بروز بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد
خوردن عناب به شیوه‌های گوناگون می‌تواند برای سلامت قلب شما شگفتی‌هایی ایجاد کند. اول از همه این‌که، این میوه سرشار از پتاسیم است و سدیم کمی دارد. این ویژگی عناب باعث می‌شود رگ‌های خونی شل باشند و سطح مناسبی از فشار خون را حفظ کنند. همچنین ثابت شده‌است که عناب یک عامل ضد بیماری‌های قلبی عروقی است، بدین معنا که مانع از انباشت چربی در رگ‌ها و مسدود شدن شریان‌ها می‌شود. در نهایت، عناب همچنین مقدار چربی را در خون نوجوانان فربه کاهش می‌دهد، و به این ترتیب احتمال بروز هر گونه بیماری قلبی نیز کاهش می‌یابد.
مطلب مرتبط: خواص دارچین: ۶۰ خاصیت دارچین برای پوست، مو و سلامتی+ ۹ مضرات دارچین
۱۴. یبوست مزمن را درمان میکند
بروز یبوست به طور مداوم می‌تواند سبب بروز درد و عذاب زیادی در ناحیه‌ی باسن شود و شما احساس بسیار بدی خواهید داشت. خوب، نکته‌ی بسیار مثبت در مورد عناب این است که وقتی پای کاهش یبوست به میان می‌آید، این میوه تاثیر زیادی دارد. مطالعه‌ی انجام شده توسط مرکز پزشکی مِیر در اسرائیل نشان داد که مصرف عصاره‌ی عناب نه تنها از علائم یبوست می‌کاهد، بلکه باعث بهبود کیفیت زندگی فرد نیز می‌شود.
۱۵. التهاب را کاهش می‌دهد
استفاده‌ی موضعی از عصاره‌ی عناب می‌تواند به کاهش درد عضلات و مفاصل کمک کند. بر اساس یک مطالعه، این ماده‌ی خوراکی به عنوان یک عامل ضد التهابی قدرتمند شناخته شده‌است.
۱۶. از مغز در برابر آسیب محافظت میکند
همه‌ی ما می‌دانیم که با گذشت زمان، سلول‌های مغز تحلیل رفتن را کم‌کم شروع می‌کنند؛ این امر راه را برای بروز تعدادی از اختلالات عصبی هموار میکند. عناب قادر است از این اتفاق به چند شیوه‌ی مختلف جلوگیری کند. به عنوان مثال، می‌تواند فعالیت گلوتامات (انتقال‌دهنده‌ی عصبی تحریک‌کننده) را که ممکن است سبب بروز آسیب مغزی در افرادی شود که دچار سکته‌ی مغزی، تشنج یا بیماری پارکینسون شده‌اند، مهار کند.
این ماده‌ی خوراکی همچنین عملکرد آستروسیت‌ها (اختریاخته) را که مسئول حفاظت از نورون‌ها هستند، بهبود می‌بخشد و همچنین از توسعه‌ی بیماری‌های مغز جلوگیری میکند.
۱۷. در مقابل تشنج از شما محافظت میکند
یک مطالعه‌ی تجربی که روی موش‌های مبتلا به تشنج صورت پذیرفت، اثرات نویدبخشی را از عصاره‌ی عناب نشان داد. این مطالعه مشخص کرد حافظه و یادگیری در موش‌هایی که با استفاده از عصاره‌ی عناب تحت درمان قرار گرفته بودند، بهبود زیادی یافت و در عین استرس اکسیداتیو در آن‌ها درمقایسه با گروه کنترل کاهش یافت. به این ترتیب ثابت می‌شود که این ماده‌ی خوراکی به میزان قابل توجهی آسیب مغزی ناشی از تشنج را کاهش می‌دهد.
۱۸. دارای خواص ضد میکروبی است
سلاحی که شما برای مبارزه با هرگونه آلودگی نیاز دارید، عناب است. ثابت شده‌است که فلاونوئیدهای موجود در این ماده‌ی خوراکی عامل ضد میکروبی قدرتمندی هستند. در واقع، عصاره‌ی اتانولی این میوه عنصر مهمی برای درمان عفونت در کودکان است.
همچنین در مطالعات تجربی اثبات شده‌است که اسید بتولینیک موجود در عناب با عفونت HIV و آنفلوانزا مبارزه میکند.
مطلب مرتبط: خواص شیر الاغ: ۲۰ خاصیت شگفت انگیز شیر الاغ برای سلامتی
۱۹. سموم داخل شیر مادر را از بین می‌برد
در یک مطالعه که در ایران انجام شد، مادران شیرده ۱۵ گرم عناب تازه را هر روز به مدت ۲ ماه برای آزمایش اثرات آن بر روی سطح سرب و کادمیوم موجود در شیرشان مصرف کردند. در پایان این آزمایش، معلوم شد زنانی که عناب خورده بودند، در مقایسه با گروه شاهد دارای مقادیر کمتری از این عناصر سمی در شیرشان بودند.
همان‌طور که مشاهده کردیم، خواص عناب برای سلامت بدن بسیار زیاد است. و تمام چیزی که باید درک کنیم این است که چه‌طور آن را در زندگی روزمره‌مان استفاده کنیم. بنابراین بیایید نگاهی به شیوه‌های استفاده از عناب داشته باشیم!
خواص عناب برای پوست
۲۰. از بیماری ها و التهابات پوستی جلوگیری میکند
یکی دیگر از اثرات مثبت آنتی‌اکسیدان‌ها بهبود سلامت پوست است. از آب عناب و عصاره‌ی آن به صورت موضعی برای درمان ناراحتی‌های و التهابات گوناگون پوستی نظیر پسوریازیس، اگزما، و آکنه استفاده می‌شود. از این گذشته، با خوردن میوه‌ی عناب نیز می‌توانید از همین تاثیرات و فواید بهره‌مند شوید. همچنین این میوه می‌تواند از بروز چین و چروک، و جای زخم نیز پیشگیری کند؛ به علاوه، پوست را سفت میکند و با اکسیژن رسانی به خون باعث افزایش انرژی بدن می‌شود.
۲۱. چین و چروک و نشانه‌های پیری را کاهش می‌دهد
عناب علاوه بر این‌که پوست را سفت و مرطوب میکند، برای کاهش چین و چروک نیز موثر است، برای همین شما را جوان‌تر نشان می‌دهد.
عناب سرشار از ویتامین E است، برای همین قابلیت از بین بردن رادیکال‌های آزاد را دارد. رادیکال‌های آزاد سبب ایجاد چین و چروک می‌شوند. مصرف مداوم عناب می‌تواند چین و چروک‌های عمیق را تا ۲۵ درصد کاهش دهد. اسید لینولئیک و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در عناب به بازسازی سلول‌های پوست کمک میکند.
اگر از روغن عناب به همراه شست و شودهنده‌ی صورت یا یک کرم مرطوب‌کننده استفاده کنید بسیار موثر خواهدبود. با این حال اثبات شده‌است استعمال موضعی بهترین نتایج را به‌دست می‌دهد.
۲۲. در درمان آکنه های سمج موثر است
همه‌ی ما می‌دانیم مسدود شدن منافذ پوست اغلب به جوش یا آکنه منجر می‌شود. بسیاری از محصولات آرایشی که مدعی کاهش آکنه هستند حاوی چربی حیوانی هستند، که اوضاع را بدتر هم میکند. همیشه بهتر است به محصولات طبیعی مانند عناب یا روغن عناب اعتماد کنید.
روغن عناب ضدعفونی‌کننده و ضد چربی است. برای همین برای درمان آکنه خیلی موثر است. این روغن بخش‌هایی از پوست را که پوشانده نمی‌شود، و منافذ بسته‌شده را پاکسازی میکند و هیچ اثری از زخم باقی نمی‌گذارد. همچنین به محو کردن لکه‌ها کمک میکند. مصرف زیاد روغن عناب اندازه‌ی منافذ را کاهش می‌دهد و ترشح روغن را کنترل میکند، که از بازگشت آکنه جلوگیری میکند.
۲۳. به دور نگه داشتن پوست از پیری زودرس کمک میکند
مصرف عناب به صورت منظم و متعادل برای پوستمان بسیار مفید است و به دور نگه داشتن پوست از مشکل پیری زودرس کمک خواهد کرد.
این فایده‌ی میوه‌ی عناب اساسا به خاطر وجود آنتی اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C، ویتامین A، و سایر ترکیب‌های آنتی اکسیدانی مانند پلی‌فنول‌ها، فلاونوئیدها، و مواد شیمیایی گیاهی و غیره در آن است.
این ترکیب‌ها با رادیکال‌های آزاد موجود در بدن مبارزه می‌کنند و آن‌ها را متعادل می‌سازند و از آنکه باعث استرس اکسیداتیو در سلول‌های پوست شوند جلوگیری می‌کنند، و به دور نگه داشتن علائم مختلف مرتبط با پیری زودرس مثل خطوط چهره، چین و چروک، لکه‌های پیری و لکه‌ّای تیر و غیره … کمک می کنند.
رادیکال‌های آزاد یون‌های ناپایداری هستند که در فرایند اکسیداسیون در بدنمان تشکیل می‌شوند. چون ناپایدار هستند، بنابراین، الکترون‌ها را از مولکول‌های همجوار می‌دزدند و هنگام انجام این کار، باعث آسیب اکسیداتیو به آن‌ها می‌شوند.
عناب سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است که سلول‌های‌مان را تغذیه می‌کنند، در نتیجه به بهبود سلامت پوست کمک میکند.
۲۴. تولید کلاژن را تقویت میکند
خوردن میوه‌ی عناب به طور منظم و به حد اعتدال برای تقویت تولید کلاژن در سیستم بدنی‌مان بسیار مفید است.
کلاژن آمینو اسیدی ضروری است که در بافت‌های پیوندی ما مانند مفاصل، تاندون‌ها، استخوان‌ها، و غضروف‌ها و غیره به وفور یافت می‌شود.
این ماده به حفظ شکل و ساختار سیستم بدنی‌مان کمک میکند و در حفظ خاصیت ارتجاعی پوست نیز مفید است.
این مزیت عناب اساسا به خاطر وجود ویتامین C در آن است.
ویتامین C آنتی اکسیدانی است که نه تنها از سلول‌های ما در مقابل آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت و تولید کلاژن را در سیستم بدنمان تقویت میکند.
این امر خاصیت ارتجاعی پوست حفظ می‌کنند و علائم پیری زودرس مانند خطوط چهره، چین و چروک، لکه‌های پیری و کبودی‌های پوست و غیره را به تاخیر می‌اندازد.
۲۵. لکه‌های پوستی را درمان میکند
میوه‌ی خوشمزه‌ی عناب برای حفظ سلامت پوست و کمک به درمان لکه‌های پوستی مفید است.
این فایده‌ی عناب اساسا به خاطر وجود ویتامین C ، یک آنتی اکسیدان و سایر ترکیب‌های آنتی اکسیدانی مانند مواد شیمیایی گیاهی، پلی‌فنول‌ها، و فلاونوئیدها و غیره در آن است.
مبارزه‌ی این ترکیب‌ها با رادیکال‌های آزاد موجود در بدنمان آن‌ها را تثبیت و از آسیب اکسیداتیوشان به سلول‌های پوستی‌مان جلوگیری میکند. این امر به کاهش علائم مختلف پیری زودرس مانند خطوط چهره، لکه‌های پیری، لکه‌های سیاه، چین و چروک و کبودی‌های پوست و غیره… و همچنین به بازگرداندن درخشش طبیعی سابق پوست به آن کمک میکند.
سایر مواد مغذی مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی و غیره نیز در حفظ سلامت پوست نقش مهمی ایفا میکند و پوست مان را نرم، لطیف و درخشان می‌سازد.
۲۶. برای سم زدایی پوست عالی است
فایده‌ی دیگر میوه‌ی عناب توانایی آن در کمک به سم زدایی پوست است.
سم زدایی پوست فرایند حذف مواد سمی، آلاینده‌ها، مواد مضر و سایر ناپاکی‌ها از منافذ پوست به شیوه‌ای کارآمد و موثر است.
حذف این مواد ناخوشایند از منافذ پوست مهم است چون آن‌ها اگر روی پوستمان باقی بمانند می‌توانند مشکلات پوستی مانند جوش و کورک و غیره ایجاد کنند.
این ماهیت سم‌زدایی میوه‌ی عناب اساسا به خاطر وجود آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین A، ویتامین C و سایر ترکیب‌های مرتبط مانند مواد شیمیایی گیاهی، فلاونوئیدها و پلی‌فنول‌ها در آن است.
این ترکیب‌ها نه تنها از پوستمان در برابر آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند بلکه به حذف درست مواد سمی و سایر ناخالصی‌ها از سیستم بدنمان کمک می‌کنند.
وقتی مواد سمی کمتری در سیستم بدنی‌مان وجود داشته باشد، آن‌ها نمی‌توانند روی هم در منافذ پوستمان جمع شوند، و در نتیجه به حفظ سلامت پوستمان کمک می‌شود.
علاوه بر این، فیبرهای رژیمی موجود در میوه‌ی عناب به شستن مواد سمی و سایر مواد نا مطلوب از سیستم بدنی‌مان و در نتیجه به سم زدایی پوست کمک میکند.
۲۷. از ما در برابر پرتوهای مضر فرابنفش خورشید محافظت میکند
دلیل دیگر برای آنکه عناب را به عنوان بخشی از زندگی خود بپذیرید آن است که توانایی محافظت از ما در برابر پرتوهای مضر فرابنفش خورشید را دارد.
پرتوهای فرابنفش خورشید برای ما خطرناک هستند چون ممکن است باعث آسیب اکسیداتیو به سلول‌ها و بافت‌های‌مان بشوند و از این طریق خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند.
همچنین گفته می‌شود که این پرتوها باعث استرس اکسیداتیو در گلبول‌های سفید خون بدنمان می‌شوند، که به عنوان اولین خط دفاعی بدن محسوب می‌شوند.
وقتی گلبول‌های سفید خون آسیب ببینند، آنگاه سیستم ایمنی‌مان ضعیف خواهد شد و ما بیشتر مستعد ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌ها خواهیم بود.
گاهی قرار گرفتن در معرض پرتوهای فرابنفش ممکن است باعث به وجود آمدن مشکلات جدی مانند آسیب قرنیه، افزایش خطر ابتلا به آب مروارید و آب سیاه، ملانوما، علائم پیری زودرس مانند چین و چروک صورت، لکه‌های کبدی و کراتوز آکتینیک بشود.
محافظت از خودمان در برابر آسیب ناشی از پرتوهای فرابنفش خورشید بسیار مفید است و عناب می‌تواند در انجام این کار به ما کمک کند.
این فایده‌ی عناب اساسا به خاطر وجود آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C، ویتامین A و سایر ترکیب‌ها مانند پلی‌فنول‌ها و مواد شیمیایی گیاهی و غیره در آن است.
این ترکیب‌ها از سلول‌ها و بافت‌های‌مان در برابر آسیب اکسیداتیو ناشی از پرتوهای فرابنفش خورشید محافظت می‌کنند و همچنین سلامت پوستمان را حفظ می‌کنند.
پالپ به دست آمده از میوه‌ی عناب تازه نیز می‌تواند به صورت موضعی در نواحی دچار آفتاب‌سوختگی استفاده شود تا درد و التهاب را کاهش دهد.
۲۸. پوستمان را سالم نگه می‌دارد
خوردن عناب به صورت منظم و به حد اعتدال برای پوستمان بسیار مفید است و به حفظ سلامت پوست کمک میکند.
این خواص عناب برای زیبایی اساسا به خاطر مواد مغذی مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها، مواد شیمیایی گیاهی و فیبرهای رژیمی و غیره در آن است.
آنتی اکسیدان‌ها و سایر ترکیب‌های مرتبط موجود در میوه‌ی عناب از سلول‌های پوستمان در برابر آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت و از نشانه‌های پیری زودرس مانند چین و چروک و خط و خطوط صورت، لکه‌های پیری، لکه‌های تیره، و کبودی‌های پوست و غیره جلوگیری میکند.
این آنتی اکسیدان‌ها و فیبرهای رژیمی موجود در میوه‌ی عناب به سم‌زدایی پوست نیز کمک میکند چون حذف مواد سمی و مواد نامطلوب از منافذ پوست را بهبود می‌بخشد و در نتیجه خطر ابتلا شدن به جوش و کورک را کاهش می‌دهد.
مواد مغذی مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در عناب پوستمان را تغذیه میکند و باعث نرم، صاف و درخشان شدن آن می‌شود.
عناب همچنین منبع خوبی از آب است که پوستمان را مرطوب می‌سازد و از کدر و تیره شدن آن جلوگیری میکند.
خواص عناب برای مو
۲۹. رشد موها را افزایش می‌دهد
استفاده از روغن عناب بر روی موش‌هایی که موهای بدن‌شان تراشیده شده بود به مدت ۲۱ روز باعث شد که موهای‌شان در مقایسه با گروه شاهد بلندتر و ضخیم‌تر شود. این نتیجه به خوبی نشان می‌دهد که روغن عناب می‌تواند نتیجه‌ی مشابهی در انسان داشته باشد.
۳۰. برای خشکی پوست سر عالی است
عناب و مخصوصا روغن آن مرطوب‌کننده‌ی عالی برای خشکی پوست سر است و به شما کمک میکند از شر پوسته پوسته شدن و شکنندگی پوست سر خلاص شوید، چیزی که اغلب با شوره‌ی سر اشتباه گرفته می‌شود.
درواقع عناب پوست سر را تا اعماق منافذ مرطوب میکند بدون این‌که تبخیر شود. این سبب رطوبت‌رسانی عمقی و ماندگار می‌شود و میزان pH پوست سر را تنظیم میکند. همچنین خواص آنتی‌باکتریال آن پوست سرتان را سالم نگه می‌دارد. این به‌ویژه برای کسانی که شوره‌ی سر دارند، از خشکی پوست سر رنج می‌برند، و روی پوست سرشان پسوریازیس دارند، بسیار مناسب است.
۳۱. پوست سر را پاکسازی میکند
عناب برای از بین بردن سبوم‌های مسدود شده و مشتقات آن مفید است. این در نهایت می‌تواند به کاهش ریزش و شکنندگی مو کمک کند. خواص آنتی باکتریال و ضدالتهابی آن پوست سر را تمیز و سالم نگه می‌دارد. همچنین می‌تواند مشتقات چسبناک و نیز ذرات معلق در هوا را از موی شما پاک کند. تاثیر کراتوپلاستی آن موها را درخشان میکند و رنگ طبیعی آن را به جلوه در می‌آورد.
۳۲. ریزش مو را کاهش می‌دهد
عناب برای حفظ سلامت پوست سر بسیار مفید است.
نه تنها رشد فولیکول‌های جدید مو را تقویت میکند بلکه از موهای موجود و فعلی نیز در مقابل شکستگی و آسیب محافظت میکند و در نتیجه ریزش آن‌ها را به حداقل می‌رساند.
این فایده‌ی میوه‌ی عناب اساسا به خاطر آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C، ویتامین A، و سایر ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی مانند پلی‌فنول‌ها و مواد شیمیایی گیاهی و غیره موجود در آن است.
این ترکیب‌ها از فولیکول‌های مو و پوست سر در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کنند.
همچنین جریان خون را در پوست سر بهبود می‌بخشد و تغذیه‌ی مناسب فولیکول‌های مو و پوست سر را تضمین میکند.
وقتی فولیکول‌های مو و پوست سرمان به خوبی تغذیه شوند آنگاه قوی و سالم می‌شوند.
عناب فولیکول‌های مو را تقویت میکند و خطر ریزش مو را کاهش می‌دهد.
به علاوه، عناب سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز هست که در بهبود سلامت فولیکول‌های مو و پوست سر و در نتیجه کنترل ریزش مو نقش مهمی ایفا میکند.
۳۳. موها را قوی و براق میکند
مصرف میوه‌ی عناب یا استفاده از پالپ میوه‌ی عناب به عنوان ماسک مو برای قوی و براق ساختن موها بسیار مفید است.
این خواص عناب در درجه‌ی اول به خاطر وجود ویتامین C، یک آنتی اکسیدان و سایر ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی مانند مواد شیمیایی گیاهی و پلی‌فنول‌ها در آن است.
این ترکیب‌ها از فولیکول‌های مو و پوست سر در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد و به تاخیر انداختن جوگندمی شدن موها کمک می‌کنند.
عناب همچنین موخوره و شکستگی مو را به حداقل می‌رساند.
شایع است که آنتی اکسیدان‌ها جریان خون را در پوست سر بهبود می‌بخشند و در نتیجه تغذیه‌ی خوب فولیکول‌های مو و پوست سر را تضمین می‌کنند.
وقتی فولیکول‌های مو به خوبی تغذیه شوند، سالم و قوی خواهند شد.
عناب همچنین حاوی سایر مواد مغذی مانند آهن، مس، و روی … است که در حفظ سلامت پوست سر و قوی و درخشان کردن موها نقش قابل توجهی ایفا می‌کنند.
۳۴. جوش کف سر را درمان میکند
جوش مشکل پوستی رایجی است که میلیون‌ها نفر را در جهان مبتلا میکند. جوش‌ها به علل مختلفی به وجود می‌آیند اما علت اصلی جوش زدن مسدود شدن منافذ پوستمان به خاطر تجمع مواد سمی، آلاینده‌ها، و سایر ناخالصی‌ها و … در آن‌ها است.
لازم به ذکر است که جوش فقط به پوست بدن مربوط نمی‌شود و می‌تواند در پوست سر نیز ایجاد شود که به آن جوش کف سر می‌گویند.
دریافته‌اند که میوه‌ی عناب برای کاهش خطر جوش کف سر بسیار مفید است.
این فایده‌ی میوه‌ی عناب اساسا به خاطر آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C، ویتامین A، و سایر ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی مانند پلی‌فنول‌ها و مواد شیمیایی گیاهی و غیره موجود در آن است.
این ترکیب‌ها نه تنها از فولیکول‌های مو و پوست سرمان در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد محافظت می‌کنند بلکه به حذف کامل مواد سمی و سایر ناخالصی‌ها از سیستم بدنمان کمک می‌کنند.
وقتی مواد سمی کمتری در سیستم بدنمان وجود داشته باشد، در منافذ پوست و پوست سرمان جمع نمی‌شوند، و در نتیجه خطر ایجاد جوش کف سر کاهش پیدا میکند.
به علاوه، فیبرهای رژیمی موجود در عناب ترشح چربی اضافی از غدد چربی پوست را کنترل و از بدتر شدن جوش جلوگیری میکند.
۳۵. برای درمان شوره سر مفید است
خوردن عناب به صورت منظم و در حد اعتدال به کاهش شوره‌ی سر نیز کمک میکند.
شوره مشکلی شایع در پوست سر است که میلیون‌ها انسان را در دنیا درگیر خود کرده است و اساسا به خاطر خشکی پوست سر یا سلامت پایین آن اتفاق می‌افتد.
عناب به درمان شوره‌ی سر کمک میکند چون حاوی ترکیب‌های مغذی مختلفی مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان‌ها، و فیبرهای رژیمی و … است.
آنتی اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C و سایر ترکیب‌های مرتبط مانند پلی فنول‌ها و مواد شیمیایی گیاهی از فولیکول‌های مو و پوست سر در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کنند.
عناب جریان خون را در پوست سر بهبود می‌بخشد و در نتیجه از سلامت پوست سرمان محافظت میکند.
سایر مواد مغذی مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی و … در حفظ سلامت پوست سر نقش قابل ملاحظه‌ای ایفا می‌کنند.
این امر از خشک شدن پوست سر که ممکن است به شوره‌ی سر بینجامد جلوگیری میکند.
۳۶. فشار خون بالا را درمان میکند
فشار خون بالا یک مشکل شایع است که میلیون‌ها انسان را در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و عامل اصلی بروز مشکلات مختلف قلبی عروقی مانند حمله‌ی قلبی، سکته‌ی قلبی و انسداد شریان‌ها است.
برای داشتن یک زندگی سالم، مهم است اطمینان حاصل کنیم که فشار خون ما در سطح مناسبی قرار دارد و مصرف میوه‌ی عناب به طور منظم و در حد اعتدال می‌تواند در رسیدن به این هدف کمک‌کننده باشد.
این مزیت عناب در درجه‌ی اول به دلیل وجود پتاسیم در آن است.
پتاسیم یک ماده‌ی معدنی حیاتی است که به عنوان یک اتساع‌کننده‌ی طبیعی عروق عمل میکند و رگ‌های خونی ما را شل میکند، گردش خون را بهبود می‌بخشد و به این ترتیب، به کنترل فشار خون کمک میکند.
عناب سدیم کمی دارد و این هم مزیت دیگر آن برای کنترل فشار خون است.
۳۷. کلسترول را در سطح نرمال نگه می‌دارد
خوردن میوه عناب به طور منظم و در حد اعتدال برای کنترل سطح کلسترول ما بسیار مفید است و سلامت قلب و عروق را بهبود می‌بخشد.
این میوه میزان کلسترول بد یا LDL را در سیستم بدنمان کاهش داده و سطح کلسترول خوب یا HDL را افزایش می‌دهد. سطح بالای کلسترول LDL برای سلامت قلب ما مضر است و ممکن است مشکلات مختلف قلبی عروقی مانند سکته‌ی قلبی، سکته‌ی مغزی، کاهش جریان خون در شریان‌ها ، انسداد شریان‌ها و غیره ایجاد کند.
فیبرهای غذایی موجود در عناب سطح کلسترول بد را کاهش می‌دهند و در عین حال به کاهش خطر آترواسکلروز کمک میکند.
آترواسکلروز یا تصلب شرایین اختلالی است که منجر به سخت شدن و باریک شدن شریان‌ها می‌شود.
این مشکل عمدتا به دلیل تجمع رسوبات پلاک و چربی در پوشش داخلی شریان‌ها رخ می‌دهد.
باریک شدن شریان‌ها بر گردش خون در شریان‌ها تاثیر منفی می‌گذارد و فشار بیش‌تری روی قلب ما وارد می‌شود و در نتیجه خطر سکته‌ی قلبی افزایش می‌یابد.
عناب مانع تجمع چربی در داخل شریان‌ها می‌شود و به این ترتیب سلامت قلب ما را بهبود می‌بخشد.
۳۸. سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند
سیستم ایمنی بدن در حفظ سلامت ما نقش مهمی ایفا میکند. این سیستم در واقع مکانیسم دفاعی بدنمان است که از میکروب‌های ایجادکنندهی بیماری مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها و غیره محافظت میکند.
حتی وقتی بیمار می‌شویم، سیستم ایمنی بدن با میکروب‌ها مبارزه میکند و سلامتی را به بدنمان باز می‌گرداند.
برای داشتن زندگی سالم، مراقبت از سیستم ایمنی بدن اهمیت زیادی دارد و میوه‌ی عناب می‌تواند در این میان بسیار موثر باشد.
این فواید عناب عمدتاً به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C و ویتامین A و سایر ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مانند پلی‌فنول‌ها و فیتون‌ها است.
این ترکیبات با رادیکال‌های آزاد مبارزه و از ایجاد استرس اکسیداتیو در سلول‌های ما جلوگیری می‌کنند.
این میوه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و وقتی این سیستم قوی باشد، کم‌تر در برابر میکروب‌های ایجادکنندهی بیماری تسلیم می‌شویم و در نتیجه خطر سرفه، سرماخوردگی، تب و آنفولانزا و غیره در ما کاهش می‌یابد.
آنتی‌اکسیدان‌ها همچنین تولید سیتوکین‌های التهابی را تنظیم می‌کنند و به این ترتیب سبب تقویت سیستم ایمنی بدن ما می‌شوند.
عصاره‌ی عناب، در عین حال، به دلیل داشتن خاصیت ضد حساسیت و ضد آنافیلاکتیک باعث سرکوب آزاد شدن هیستامین می‌شود.
طرز مصرف عناب
روش‌های بسیار زیادی توسط مردم در سراسر جهان برای استفاده از عناب وجود دارد از استفاده در آشپزی گرفته تا کاربردهای دارویی و فرهنگی. در این‌جا چند نمونه از مهمترین کاربردهای آن را می‌بینید:
– عناب تازه و خشک به عنوان یک میان وعده در سراسر جهان مصرف می‌شود.
– چای عناب و چای‌های کیسه‌ای آن به طور گسترده‌ای در چین و کره مصرف می‌شود.
– در بعضی از نقاط هندوستان، عناب برای تهیه‌ی ترشی استفاده می‌شود.
– مردم کروات از میوه‌ی عناب برای درست کردن مارمالاد و آب‌میوه استفاده می‌کنند.
– عناب به دلیل خواص ضد قارچ، ضد باکتری و ضد التهابی که دارد، به طور گسترده‌ای در طب چینی کامپو استفاده می‌شود.
– برگ‌های گیاه عناب خشک شده و به عنوان قسمتی از ظرف برگ خشک در بوتان استفاده می‌شود.
– کره‌ای‌ها از چوب عناب برای ساختن چیزهای مختلفی مانند توپ، مهره، قطعات ویولن و یک ابزار دو تایی به نام Taepyeongso استفاده می‌کنند.
یک گیاه کوچک و این همه کاربرد و فایده – کدام یک از شما از این همه مزیت اطلاع داشتید؟ حالا بیایید در مورد چگونگی انتخاب عناب و شیوه‌ی نگهداری آن یاد بگیریم.
چگونه میوه‌ی عناب را انتخاب و نگهداری کنیم
عناب از ماه ژوئیه تا نوامبر در دسترس است. اگر می‌خواهید عناب تازه خریداری کنید، دقت کنید عناب‌هایی که انتخاب می‌کنید به رنگ سبز روشن و سفت باشند. عناب خشک معمولا به صورت بسته‌بندی فروخته می‌شود.
اگر می‌خواهید عناب‌ها را طی مدت ۳ تا ۴ روز مصرف کنید، می‌توانید آن‌ها را روی کانتر آشپزخانه قرار بدهید. این میوه را می‌توان به مدت چند هفته در یخچال نگهداری کرد. عناب خشک شده را می‌توان به مدت چند ماه ذخیره و استفاده کرد.
رسپی یا دستور تهیه ویژه برای استفاده از عناب
قالب‌های عناب با کره و جوی دوسر
مواد لازم:
– ۲ فنجان عناب (خرد شده)
– ۱ فنجان سرکه سیب
– یک و نیم فنجان جوی دوسر
– یک و نیم فنجان آرد همه‌کاره
– ۱ قوطی شکر قهوه‌ای
– ۱ قاشق چایخوری بیکینگ‌پودر
– نصف قاشق چایخوری نمک
– یک و نیم قالب کره (۱۷۰ گرم)
– ۱ فنجان پیکان (خرد شده)
– یک قالب ۹ در ۹
روش تهیه:
– فر را تا ۳۵۰ درجه‌ی فارنهایت از قبل گرم کنید.
– عناب و سرکه سیب را در یک تابه بریزید و آن‌ها را گرم کنید تا شروع به جوشیدن کنند. شعله را پایین بیاورید و حدود ۲۰ دقیقه آن‌ها را بجوشانید.
– عناب پخته را له کنید تا زمانی که تبدیل به یک خمیر نرم و یکدست شود.
– در یک کاسه‌ی بزرگ، جوی دوسر، آرد، شکر، بیکینگ پودر و نمک را ترکیب کنید و آن‌ها را با یک قاشق چوبی هم بزنید.
– کره را اضافه کنید و مواد را هم بزنید تا تبدیل به یک خمیر شود بدون این‌که قسمت‌های خشک و گلوله شده در آن وجود داشته باشد.
– نیمی از خمیر را جدا کرده و آن را برای بعد کنار بگذارید.
– پیکن را با باقی خمیر ترکیب کنید.
– ته و دیواره‌های قالب را با کره چرب کنید.
– خمیری که بدون پیکن بود و کنار گذاشته بودید کف قالب بریزید.
– خمیر را خوب در کف قالب پخش کنید به طوری که سطح آن صاف و یکنواخت شود.
– بقیه‌ی خمیر را که دارای پیکن است روی لایه‌ی اول اضافه کنید.
– در نهایت آن را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بپزید.
– قبل از بریدن آن به صورت تکه‌های مستطیل یا مربع، کمی صبر کنید تا خنک شود.
جدول ارزش تغذیه‌ای عناب
| مقدار ماده‌ی مغذی | درصد میزان مورد نیاز روزانه | |
| انرژی | ۲۲ کیلو کالری | ۱٪ |
| کربوهیدرات | ۵.۶۶ گرم | ۲٪ |
| پروتئین | ۰.۳۴ گرم | ۱٪ |
| چربی کل | ۰.۰۶ گرم | ۰٪ |
| کلسترول | ۰ میلی‌گرم | ۰٪ |
| فیبر غذایی | هیچ | هیچ |
ویتامین‌ها
| مقدار ماده‌ی مغذی | درصد میزان مورد نیاز روزانه | |
| ویتامین A | ۱۱.۱۲ واحد بین‌المللی | ۰٪ |
| ویتامین C | ۱۹.۳ میلی‌گرم | ۳۲٪ |
| تیامین | ۰.۰ میلی‌گرم | ۰٪ |
| ریبوفلاوین | ۰.۰ میلی‌گرم | ۱٪ |
| نیاسین | ۰.۳ میلی‌گرم | ۱٪ |
| ویتامین B6 | ۰.۰ میلی‌گرم | ۱٪ |
| ویتامین B12 | ۰.۰ میکرو گرم | ۰٪ |
مواد معدنی
| مقدار ماده‌ی مغذی | درصد مقدار مورد نیاز روزانه | |
| کلسیم | ۶ میلی‌گرم | ۱٪ |
| آهن | ۰.۱۳ میلی‌گرم | ۱٪ |
| منیزیوم | ۳ میلی‌گرم | ۱٪ |
| فسفر | ۶ میلی‌گرم | ۱٪ |
| پتاسیم | ۷۰ میلی‌گرم | ۲٪ |
| سدیم | ۱ میلی‌گرم | ۰٪ |
| روی | ۰.۰۱ میلی‌گرم | ۰٪ |
موارد دیگر
| آب | ۲۱.۸۰ | – |
| خاکستر | ۰.۱ گرم | – |
موارد احتیاط
مصرف عناب می‌تواند برای مبتلایان به دیابت خطرناک باشد، زیرا این میوه حاوی شماری از کربوهیدرات‌های پیچیده است و می‌تواند بر سطح قند خون تاثیر منفی بگذارد. در غیر این صورت، به استثنای عده‌ای که ممکن است به این میوه حساسیت طبیعی داشته باشند، مصرف عناب عوارض جانبی بسیار اندکی از خود نشان داده است. با این حال، پیش از ایجاد هر تغییر عمده در نحوه یا میزان مصرف مکمل‌های و میوه‌ها در رژیم غذایی‌تان، با پزشک یا متخصص مشورت کنید تا از مفید و بی‌خطر بودن آن‌ها اطمینان حاصل نمایید