ساختار سازمانی Organizational Structure به یک سازمان کمک میکند سلسله‌مراتبی را تعیین کند که نقش‌ها، مسئولیت ها، و نظارت بر کارکنان را تعریف میکند. این چارتی است که مشخص میکند چه کسی به چه کسی گزارش می‌دهد و چه کسی مسئول چه چیزی است. ساختار سازمانی معمولا به عنوان یک جدول یا چارت سازمانی که شامل عناوین مشاغل و ساختار گزارشگری است که ثبت و به اشتراک گذاشته می‌شود. به عبارت ساده تر ساختار یا چارت سازمانی نقش ها، وظایف و مسئولیت های کارکنان را در داخل یک سازمان یا شرکت تعیین میکند که برطبق آن هرکدام از افراد جزییات وظایف خود را به خوبی می دانند و این به کارآمدی بیشتر سازمان کمک می کند.
انواع ساختار سازمانی
ساختارهای سازمانی نوعا از دو شیوه استفاده می‌کنند:
- ساختار متمرکز بیشترین اختیار و قدرت تصمیم‌گیری را به تیم در راس کار می‌دهد.
- ساختار غیرمتمرکز اختیار و قدرت تصمیم‌گیری را در سطوح پایین‌تر که ممکن است شامل بخش‌ها، گروه‌ها یا واحدهای کسب و کار باشد توزیع میکند.
یک شرکت می‌تواند به تعدادی از روش‌ها سازماندهی شود. ممکن است حول و حوش بخش‌بندی‌ها، کارکردها، جغرافیا، یا با یک رویداد ماتریسی ساخته شود:
- یک ساختار بخشی حول و حوش بخش‌بندی‌ها یا واحدهای کسب و کار سازماندهی می‌شود که نهادهای خودشمول هستند با بخش‌های عملکردی خودشان مانند منابع انسانی، بازاریابی، و غیره.
- یک ساختار کارکردی بر مبنای کارکردهای شغلی و اغلب تحت عناوین بخش‌ها- تامین مالی، خرید، و غیره- است.
- یک ساختار جغرافیایی اغلب وقتی استفاده می‌شود که یک شرکت مکان‌های متعددی داشته باشد. هر مکان به طور مستقل عمل میکند.
- در یک ساختار ماتریسی، شرکت حول و حوش تیم‌هایی سازماندهی می‌شود که برای امور مشخصی تشکیل شده‌اند. اعضای تیم معمولا به بیش از یک نفر گزارش می‌دهند- رهبر تیم، و ناظرِ مربوط به حوزه‌ی کارکردی اعضای تیم.
ساختار سازمانی یک کسب و کار کوچک به احتمال بسیار کارکردی است- ساختاری مبتنی بر وظایف شغلی. در حالی که کسب و کارهای کوچک اغلب در سلسله‌مراتب‌شان غیرجدی هستند، بعضی از انواع ساختارهای سازمانی الزامی هستند تا اینکه کارکنان بدانند چه کسی بر کارشان نظارت میکند و می‌تواند در حل مشکلات و مسائل دیگر به آن‌ها کمک کند. آن ساختار همچنین به آن‌ها کمک میکند رشد بالقوه‌ی مشاغل‌شان را درک کنند. به علاوه، یک کسب و کارِ در حال گسترش می‌تواند وقتی که ساختار یا سلسله مراتبی سازمانی دارد که در طول دوره‌های رشد آن‌ها را توسعه دهد، رنج و زحمات رشد را به حداقل برساند.