نقاط قوت و ضعف در مصاحبه: ۳۹ نقطه قوت و ضعف که در مصاحبه کاری باید درباره شان صحبت کنید

در طی فرایند مصاحبه‌های شغلی ممکن است از شما بخواهند درباره‌ی نقاط قوت و ضعف خودتان توضیحاتی ارائه دهید. بسیاری از متقاضیان کار دقیقا نمی‌دانند چگونه باید به این پرسش پاسخ بدهند. با وجود این، با انجام زمینه‌سازی مناسب، شما می‌توانید پاسخ صادقانه و مدبرانه‌ای به مسئول گزینش بدهید که خودآگاهی و حرفه‌ای‌گری‌تان را به شکل برجسته به نمایش بگذارد. در ادامه با ۳۹ نقطه قوت و ضعف که در مصاحبه کاری باید درباره شان صحبت کنید آشنا می شوید.

آماده‌سازی برای پاسخ به این سوال پیش از شرکت در جلسه‌ی مصاحبه می‌تواند از هدر رفتن وقت ارزشمندتان جلوگیری کند. حتی اگر به طور خاص درباره‌ی نقاط قوت و ضعف از شما سوالی پرسیده نشود، یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش رایج باعث می‌شود به توصیف صریح و در عین حال قانع‌کننده‌ای از خودتان برسید، و به طرف مقابل نشان دهید چه چیزهایی برای ارائه و چه آرزوهایی برای رشد در آینده دارید. اگر خودتان را برای گفتن چنین حرف‌هایی آماده کرده باشید، قادر خواهید بود بسیاری از پرسش‌های رایج را در مصاحبه‌های شغلی با اعتماد به نفس پاسخ بدهید.

در بخش‌های بعدی، به نمونه‌هایی از پاسخ‌ها به این پرسش، نمونه‌هایی از نقاط قوت و ضعف، و نکاتی درباره‌ی چگونگی آماده‌سازی برای پاسخ به این پرسش اشاره می‌کنیم.

فهرستی از نقاط قوت و ضعف در مصاحبه کاری

مثال نقاط قوت

اگر دقیقا نمی‌دانید از چه نقاط قوتی بهره‌مند هستید، از برخی از دوستان یا همکاران‌تان بپرسید چه چیزهایی را به عنوان بهترین ویژگی‌های‌تان می‌شناسند. هم‌چنین، می‌توانید به هر گونه بازخورد مکتوبی که در گذشته از همکاران یا مدیران‌تان دریافت کرده‌اید نیز رجوع کنید.

برخی از نمونه‌های نقاط قوت عبارت هستند از:

• عمل محور / کارآفرین
• دقیق / توجه به جزییات
• علاقه‌مند به کار تیمی
• متعهد / فداکار
• خلاق
• مصمم
• با انضباط / متمرکز
• همدل
• مشتاق / پرشور / با انگیزه
• انعطاف‌پذیر / همه‌کاره
• صادق
• نوآور
• صبور
• مودب

مثال نقاط ضعف

از آن‌جا که همه‌ی ما دارای نقاط ضعف هستیم ولی به ندرت تمایل به پذیرش‌شان داریم، بهتر است واقعی و صادقانه به این مسئله فکر کنید و بر همین اساس به این پرسش پاسخ بدهید. پاسخ‌تان را به گونه‌ای به مدیر گزینش اعلام کنید که در ذهن وی این شائبه ایجاد نشود که این نقاط ضعف مستقیما به ویژگی‌ها و مهارت‌های لازم برای شغل مورد نظر و هم‌چنین، به ویژگی‌هایی مربوط می‌شوند که به طور فعال در حال بهبودشان هستید.

برخی از نمونه‌های نقاط ضعف عبارت هستند از:

• بی‌نظم
• خود انتقاد / حساس
• کمال‌گرا (توجه داشته باشید، این ویژگی برای بسیاری از نقش‌ها یک نقطه‌ی قوت تلقی می‌شود؛ بنابراین، حتما نمونه‌ای مثال بزنید که در آن، کمال‌گرایی باعث بروز مشکل برای‌تان شده است تا نشان دهید شما عمیقا به این خصوصیت فردی فکر کرده‌اید)
• خجالتی / فاقد مهارت سخنرانی در جمع
• رقابتی (توجه کنید، این ویژگی‌ نیز مانند کمال‌گرایی می‌تواند یک نقطه‌ی قوت باشد)
• دارای تجربه‌ی محدود در یک مهارت غیر ضروری (به خصوص اگر این فقدان مهارت در رزومه‌تان آشکار باشد)
• فاقد مهارت در محول کردن وظایف (به عنوان رهبر)
• پذیرفتن مسئولیت‌های بیش از اندازه
• عدم توجه به جزییات / توجه بیش از اندازه به جزییات
• ریسک‌ناپذیر
• دارای تمرکز بیش از اندازه / فاقد تمرکز کافی

“‌بزرگ‌ترین نقاط ضعف‌تان چه هستند؟‌”‌ پاسخ با مثال

شاید طی یک سوال از شما بخواهند درباره‌ی نقاط قوت و ضعف‌تان توضیح دهید، یا این‌که در دو پرسش جداگانه درباره‌ی نقاط قوت یا ضعف‌تان از شما سوال بپرسند. در صورتی که به طور هم‌زمان درباره‌ی نقاط قوت و ضعف از شما سوال پرسیده شود، ابتدا درباره‌ی نقاط ضعف‌تان صحبت کنید تا بتوانید حرف‌های‌تان را با اشاره به نقاط قوت خود به پایان برسانید.

وقتی به نقاط ضعف‌تان اشاره می‌کنید، مثال‌هایی را ارائه دهید که یا به مهارت‌ها / عادات مربوط باشند یا خصوصیات فردی‌تان. بسته به نوع شغلی که برای رسیدن به آن در مصاحبه شرکت کرده‌اید، می‌توانید میزان تمرکزتان را روی نقاط ضعف مربوط به مهارت‌ها / عادات یا خصوصیات فردی کاهش یا افزایش دهید. برای مثال، یک مهارت یا عادت خاص ممکن است به طور مستقیم با یک شغل فنی ارتباط خاصی داشته باشد. یا این‌که مثلا برای نقش فروشنده یا خدمات مشتریان، فرد مصاحبه‌کننده ممکن است بیش از همه مایل باشد درباره‌ی خصوصیات فردی‌تان اطلاعاتی به دست بیاورد. نمی‌توان گفت تمرکز بر کدام دسته از نقاط ضعف‌تان دقیقا درست یا دقیقا غلط است. برای پیدا کردن سرنخی در مورد چیزهایی که بیش از همه برای شغل مورد نظرتان اهمیت دارند، شرح آن شغل را چندین بار مطالعه کنید.

فرمول ساده‌ای برای صحبت کردن درباره‌ی نقاط ضعف‌تان وجود دارد: ابتدا، به نقطه‌ی ضعف‌تان اشاره کنید. سپس، توضیحات بیش‌تری درباره‌ی آن ارائه دهید و به یک داستان یا مثال خاصی اشاره کنید که چگونه این خصوصیت در زندگی حرفه‌ای‌تان ظاهر شده است. این توضیحات به کارفرمای بالقوه‌تان اطلاعاتی را درباره‌ی سطح خودآگاهی و تعهدات‌تان به رشد حرفه‌ای ارائه می‌دهند. در نمونه پاسخ‌های زیر به چند نقطه ضعف و توضیحاتی درباره‌شان اشاره می‌کنیم:

نمونه نقطه ضعف ۱: خود انتقادی

“‌من شاید بیش از اندازه از خودم انتقاد می‌کنم. الگویی که معمولا در شغل و حرفه‌ام متوجه‌اش شده‌ام این است که غالبا احساس می‌کنم می‌توانستم عملکرد بهتری داشته باشم، در حالی که به طور عینی، عملکرد بسیار خوبی داشته‌ام. پیش‌تر، این خصوصیت در زندگی حرفه‌ای‌ام باعث می‌شد دچار فرسودگی و صحبت‌های درونی منفی بشوم. یکی از راه‌حل‌هایی که طی سه سال اخیر برای مبارزه با این خصوصیت پیدا کرده‌ام، این است که به طور آگاهانه از این افکار دست می‌کشم و دستاوردهای‌ام را جشن می‌گیرم. این راه‌حل نه تنها به افزایش عزت نفس در من کمک کرد، بلکه باعث شد واقعا قدردان زندگی‌ام باشم و حمایت‌های اعضای گروه و سایر بخش‌ها را بپذیرم.‌“‌

نمونه نقطه ضعف ۲: فقدان اعتماد به نفس

“‌من ذاتا خجالتی‌ام. این خصوصیت از همان دوره‌ی دبیرستان و در تعاملات اولیه‌ در زندگی حرفه‌ای‌ام باعث شد نتوانم به خوبی صحبت کنم. پس از مشغول به کار شدن در یک گروه کاری و پس از آن‌که طی دو دوره‌ی پیاپی نتوانستیم به اهداف استراتژیک‌مان دست پیدا کنیم، متوجه شدم می‌توانم ایده‌های‌ام را به اعتماد به نفس با دیگران در میان بگذارم؛ و این اتفاق را مدیون اعضای گروه و تلاش‌های خودم هستم. من در یک کلاس بازیگری بداهه شرکت کردم – این کلاس بسیار جذاب بود و در غلبه بر خجالت‌ام واقعا به من کمک کرد. من در خصوص هدایت گفتگوها و ابراز نقطه نظرات مختلف به مهارت‌های عملی مفیدی دست یافتم. اکنون، در شرایط گروهی، من آغازکننده‌ی گفتگوها با افراد ساکت‌تر هستم. من دقیقا می‌دانم آن‌ها چه احساسی دارند، و وقتی آن‌ها شروع به صحبت می‌کنند، آدم‌ها شگفت‌زده می‌شوند.‌‌”‌

نمونه نقطه ضعف ۳: مشکل در سوال پرسیدن

“‌من همیشه فکر می‌کنم به تنهایی می‌توانم هر مشکلی را برطرف کنم. این ویژگی در برخی شرایط خوب است، ولی در بسیاری از موارد، برای غلبه بر عواملی فراتر از توان‌ام، واقعا به کمک دیگران نیاز پیدا می‌کنم. در یک نمونه در سال گذشته، من روی پروژه‌ی یک مشتری کار می‌کردم که جزییات فراوانی داشت. بعد از انجام این پروژه تازه فهمیدم من با چه دشواری همیشه سعی می‌کردم همه‌ی کارها را به خوبی به تنهایی انجام بدهم. من سعی می‌کردم همه چیز، از برنامه‌ریزی استراتژیک گرفته تا جزئی‌ترین کارها نظیر طراحی جداول را به تنهایی مدیریت کنم. ولی در نهایت، در درون خودم تعمق کردم. از آن به بعد، من با خودم تمرین می‌کنم تا پیش از آن‌که یک تنه به جنگ مشکلات بروم، به شناسایی آدم‌ها یا گروهی بپردازم که می‌توانند در انجام کارها به من کمک کنند.‌“‌

نمونه نقطه ضعف ۴: فقدان تجربه

“‌من با آخرین نسخه از [یک نرم‌افزار نه چندان ضروری] آشنایی ندارم. در عوض، من بر [یک نرم‌افزار ترجیحی] تمرکز کرده‌ام، زیرا طراحی کاربر محور آن باعث ایجاد علاقه‌ی زیادی در من شده است. من در چند شغل اخیر خود، وقت زیادی را صرف یادگیری و رشد خود کرده‌ام.‌”

نمونه نقطه ضعف ۵: اهمال‌کاری

“‌من همیشه اهمال‌کار بوده‌ام. من سابقه فکر می‌کردم این عادت بدی نیست، زیرا در نهایت فقط باعث می‌شد استرس خودم زیاد شود. ولی وقتی چند سال پیش در فلان شرکت مشغول به کار شدم، و شروع به انجام کارهای گروهی کردم، متوجه شدم به تاخیر انداختن کارها و انجام دقیقه نودی آن‌ها چه‌قدر برای دیگران استرس ایجاد می‌کند. این یک زنگ هشدار برای من بود. من شروع به طراحی برنامه‌های زمانی روزانه کردم؛ این برنامه‌ی زمانی باعث می‌شد در برابر افراد گروه پاسخگو باشم، و به این ترتیب، عادت بد خود را در هم شکستم. این کار در ابتدا برای‌ام دشوار بود، ولی با استفاده از توسعه نرم‌افزاری چابک توانستم پیشرفت خوبی در جریان کار و ذهنیت خود ایجاد کنم.‌“‌ 

نمونه نقطه ضعف ۶: کمال‌گرایی

“‌من معمولا کمال‌گرا هستم و ممکن است آن‌قدر روی جزییات یک پروژه کار کنم که تحویل به موقع پروژه به خطر بیفتد. پیش‌تر وقتی برای فلان شرکت کار می‌کردم، این مسئله بسیار جدی‌تر بود. من به شدت روی جزییات کار می‌کردم و در نهایت، وقتی تقریبا به مهلت تحویل پروژه نزدیک می‌شدم، مدیر شرکت دچار استرس می‌شد. من راه مقابله با این مشکل را به سخت یاد گرفتم، ولی در نهایت، آن را واقعا یاد گرفتم. امروز، دیگر می‌دانم نحوه‌ی کار کردن من چه تاثیراتی بر اعضای گروه و مدیریت شرکت می‌گذارد. من یاد گرفته‌ام چگونه میان کمال‌گرایی و عملکرد خوب، و تحویل به موقع پروژه‌ها تعادل ایجاد کنم.‌“‌

نمونه نقطه ضعف ۷: مشکل در حوزه‌ی تخصصی

“‌در دوران مدرسه، ریاضی‌ام اصلا خوب نبود. صادقانه بگویم، من به عنوان یک دانش‌آموز، هرگز درک نمی‌کردم این درست در زندگی پیش روی‌ام چه کاربردی خواهد داشت. با این حال، ظرف چند سال نخستی که وارد دنیای کار شدم، متوجه شدم می‌خواهم سمت و سوی تحلیلی بیش‌تری به زندگی حرفه‌ای‌ام بدهم. نخست، دقیقا نمی‌دانستم باید از کجا شروع کنم، چند دوره‌ی آموزشی آنلاین رایگان پیدا کردم برخی از اصول اساسی زندگی‌ام را تغییر دادند. این اصول جدید در چند شغل اخیرم، من را قادر ساخته‌اند بتوانم اهداف‌ام را تعیین و پیگیری کنم. در واقع، پشت سر گذاشتن اضطراب ناشی از درس ریاضی که از سال‌ها پیش همراه بود، من را به شکل قابل ملاحظه‌ای توانمند کرده است.‌“‌

البته، لازم است نمونه‌های بالا را متناسب با نقاط ضعف‌ و هم‌چنین، روش‌های سازگاری یا بهبود وضعیت‌تان شخصی‌سازی کنید.

“‌بزرگ‌ترین نقاط قوت‌تان چه هستند؟‌”‌ پاسخ با مثال

صحبت کردن درباره‌ی نقاط قوت در یک مصاحبه‌ی کاری به شکل عجیبی برای بسیاری از آدم‌ها دشوار است. ایجاد تعادل میان فروتنی و نیاز به نمایش اعتماد به نفس می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. درست مانند نقاط ضعف، درباره‌ی نقاط قوت نیز عموما می‌توانید بین دو عامل مهارت‌ها / عادات و خصوصیات فردی یکی را انتخاب کنید. هنگام انتخاب نقاط قوت‌تان، از شرح وظایف شغلی به عنوان یک راهنما استفاده کنید. از همان فرمول قبل استفاده کنید؛ نقاط قوت + ارائه‌ی توضیحات به همراه یک داستان یا مثال. هنگام ارائه‌ی توضیحات درباره‌ي نقاط قوت‌تان، به ویژگی‌های خاصی اشاره کنید که شما را برای شغل مورد نظر واجد شرایط می‌کنند، و هم‌چنین، شما را از سایر متقاضیان برجسته‌تر نشان می‌دهند.

در ادامه، به چند نمونه اشاره می‌کنیم:

نمونه نقطه قوت ۱: مهارت‌های رهبری

“‌من همیشه ذاتا یک رهبر بوده‌ام. من با بیش از ۱۰ سال سابقه در امور مالی و فروش، در هر دوره‌ی سه ماهه از شاخص عملکرد خود بالاتر رفته‌ام، و ظرف پنج سال گذشته، شاخص عملکرد خود را دو برابر کرده‌ام. وقتی به آن موفقیت‌ها نگاه می‌اندازم، متوجه می‌شوم بدون ایجاد و رهبری گروهی متشکل از افراد فوق‌العاده ماهر و متنوع، نمی‌توانستم به هیچ‌یک از آن‌ها دست پیدا کنم. من به توانایی‌ام در هماهنگ کردن گروه‌هایی با کارکردهای مختلف افتخار می‌کنم. من مرتبا مهارت‌های مدیریتی‌ام را از طریق ارزیابی ۳۶۰ درجه و برگزاری جلسات دوستانه با افراد گروه‌ام تقویت می‌کنم، و می‌دانم تداوم تقویت مهارت‌های رهبری، همان چیزی است که همواره در آینده به دنبال‌اش خواهم بود.‌‌”‌

نمونه نقطه قوت ۲: مهارت‌های همکاری

“‌من عاشق همکاری با دیگران هستم و همیشه کار گروهی را ترجیح می‌دهم. در تمام پروژه‌های گروهی که من مدیریت کرده‌ام، اعضای گروه با انواع مختلفی از آدم‌ها کار کرده‌اند و با وظایف خلاقانه و مختلفی انگیزه گرفته‌اند. از وقتی شروع به مدیریت گروه فعلی‌ام کرده‌ام، ظرف ۳ سال، میزان بهره‌وری را ۱۵ درصد و میزان حفظ کارمندان را ۲۵ درصد افزایش داده‌ام.‌“‌

نمونه نقطه قوت ۳ : مهارت‌های بین فردی

“من آدم همدلی هستم و می‌توانم با سایر آدم‌ها ارتباط برقرار کنم و حرف‌های‌شان را بشنوم. مثلا به عنوان یک اتفاق ماندگار در ابتدای امسال، من به صورت تلفنی در حال پشتیبانی از یک مشتری بودم که قراردادش با شرکت پایان یافته بود. تمدید قرارداد جدید هزینه‌های وی را به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌داد. وی به شکل قابل درکی ناراحت بود و احساس گرفتاری می‌کرد، زیرا به خاطر خود و خانواده‌اش نمی‌توانست بدون بیمه از خودروشان استفاده کند. به سرعت معلوم شد ما نمی‌توانیم خواسته‌های وی را برآورده کنیم، ولی من می‌خواستم این مشتری خاطره‌ی خوبی از خدماتی که به وی ارائه داده بودیم، در ذهن خود نگه دارد. من درباره‌ی گزینه‌های دیگر با وی صحبت کردم؛ حتی به وی گفتم شرکت‌هایی دیگری هستند که می‌توانند این خدمات را با مبالغ کم‌تر به وی ارائه دهند، و برای جلوگیری از ایجاد وقفه در پوشش بیمه می‌تواند نزد آن‌ها برود. این مشتری در نظرسنجی بازخورد خود از این تعامل، خاطرنشان کرده بود که هم‌چنان مایل است خدمات شرکت ما را به دیگران توصیه کند. در حرفه‌‌ام در پشتیبانی از مشتریان، تعاملات زیادی از این دست داشته‌ام – این تعاملات پیچیده هستند، ولی در آخر حفظ احساس مثبت مشتریان به پایان می‌رسند.‌“‌

نمونه نقطه قوت ۴: مهارت‌های فنی (نرم‌افزاری)

“‌من شیفته‌ی جدیدترین نسخه‌ی فلان نرم‌افزار هستم. به محض انتشار این نسخه، من شروع به کشف تمام امکانات آن کردم. من با هیجان زیاد تمام اشتیاق و توانایی‌ام را در این موقعیت شغلی می‌گذارم و تمام حد و مرزهای این برنامه را برای شرکت شما جا به جا می‌کنم.‌‌”‌

نمونه نقطه قوت ۵: مهارت‌های فنی (نویسندگی)

“‌من مهارت‌های نویسندگی بسیار بالایی دارم. من به مدت ۸ سال به عنوان نویسنده‌ی مطالب تبلیغاتی در صنایع مختلف مشغول به کار بوده‌ام، و وقتی صحبت از کار به میان می‌آید، به معیارهای برتر خلاقیت و عملکرد متعهد هستم. من باید یاد می‌گرفتم چگونه میان خلاقیت و آنالیتیکس تعادل ایجاد کنم؛ و این اشتیاق شخصی من است که می‌خواهم نشان بدهم یک نوشته‌ی خوب در نهایت چه دستاوردهایی می‌تواند داشته باشد – چه در عرصه‌ی تبلیغات و چه در سایر حوزه‌ها.‌”

نمونه نقطه قوت ۶: پشتکار

“‌من سرسخت و دقیق هستم. وقتی روی بیت کوین پروژه کار می‌کنم، تمام جزییات را پیگیری می‌کنم. از آن‌جا که درک جامعی از تمام اجزاء دارم، می‌توانم چیزهای ضروری را تشخیص بدهم و با پشتکار همه چیز را برای لحظه‌ی تحویل پروژه آماده کنم. من معمولا بازتاب این ویژگی را در بازخوردهای همکاران و مدیران مشاهده می‌کنم.‌“‌

نمونه نقطه قوت ۷: مهارت‌های سازمانی

“‌من هرگز در تحویل پروژه‌ها تاخیر ندارم. کارهای‌ام به شدت سازمان‌دهی شده هستند، و از مهارت ذاتی‌ام برای سازمان‌دهی افراد و پروژه‌ها در تمام جنبه‌های کاری استفاده می‌کنم. من طی هفت سال فعالیت به عنوان مدیر پروژه، فقط یک بار در راه‌اندازی یک محصول تاخیر داشته‌ام. از همین تجربه که سه سال پیش به دست آوردم، درس‌های مهمی درباره‌ی ایجاد تعادل میان کارهای مختلف آموختم. من زمانی زیادی را صرف انجام یک طراحی مهم کردم، و همین مسئله من را از انجام سایر امور باز داشت. من درسی را که از این تجربه آموخته‌ام با هیچ چیز عوض نمی‌کنم – همیشه باید درباره‌ي موانع اصلی پیش رو با سهامداران صحبت کنم.‌”

همان‌طور که درباره‌ی نقاط ضعف گفته شد، باید گزینه‌ها و پاسخ‌های‌تان را درباره‌ی نقاط قوت‌تان بر اساس تجربه‌ها و مهارت‌های خود ارائه کنید. هنگام نوشتن درباره‌ی نقاط قوت‌تان، نکات اضافه‌ی زیر را نیز به خاطر داشته باشید:

• فهرست متعدد و مبهمی از نقاط قوت‌تان تهیه نکنید. بر روی یک یا دو ویژگی‌ کلیدی که مستقیما با نقش مورد نظرتان ارتباط دارند، تمرکز کنید و مثال‌های خاص و مرتبط با آن‌ها را بیان کنید.    ‌
• از شوخی کردن این مورد بپرهیزید.
• مغرور نباشید، اغراق نکنید یا درباره‌ی توانایی‌های‌تان دروغ نگویید.
• با وجود این، بیش از اندازه فروتن نیز نباشید و خودتان را دست‌کم نگیرید.

به خاطر داشته باشید، در جلسه‌ی مصاحبه، هنگام آماده‌ کردن پاسخ‌های‌تان به پرسش “‌نقاط قوت و ضعف‌تان چه هستند‌”‌، لازم است:

• مطمئن شوید نقاط قوت‌تان با شرح وظایف شغلی در ارتباط باشند و شما را از سایر متقاضیان بالاتر ببرند
• بیش از اندازه فروتن نباشید
• پاسخ‌های‌تان خاص و مرتبط باشند.

با این‌که معمولا این پرسش یکی از سخت‌ترین پرسش‌های یک مصاحبه‌ی کاری است، وقتی زمان کافی برای آماده کردن پاسخ‌های مناسب برای نقاط قوت و ضعف در مصاحبه کاری صرف کنید، می‌توانید درباره‌ی این‌که شما چه کسی هستید و می‌‌خواهید به کجا برسید، داستان منحصر به فردی تعریف کنید. هنگام آماده‌سازی پاسخ‌ها، نقاط ضعف‌تان را به عنوان چالش‌هایی معرفی کنید که بر آن‌ها غلبه کرده‌اید و نقاط قوت‌تان را نیز به عنوان دلایلی معرفی کنید که شما برای شغل مورد نظر مناسب و عالی هستید.