اگر شما هم از کسانی هستید که تمایل زیادی برای سفر به ترکیه یا اقامت در این کشور دارید و برای شما فرهنگ و نوع گویش ترکی استانبولی جالب است و البته تمایل زیادی به آموزش و یادگیری واژگان پرکاربرد ترکی دارید باید به برخی از نکات مهم آموزشی دقت کنید. ابتدا باید بدانید که جهت اقامت یا سفر به ترکیه و همچنین بازدید از اماکن توریستی و دیدنی در این کشور باید علاقه تنها کافی نیست و باید قدری با زبان و دستور العمل های گویشی ترکیه ای آشنا شوید پس بهتر است تا یادگیری این زبان را هرچه زودتر شروع کنید تا بتوانید جهت بازدید و سفر به این کشور آماده باشید. یکی از راه هایی که می تواند به علاقمندان جهت یادگیری زبان ترکی استانبولی کمک ویژه ای کند لغت نامه ترکیه ای است که می توان با استفاده از لغات پرکاربرد و مهم موجود در آن برخی از احتیاجات و صحبت های عامیانه ترکی را یاد بگیریم. در ادامه این مطلب ضمن آشنایی با زبان ترکی استانبولی می خواهیم به معرفی برخی از لغت نامه ها و دیکشنری های ترکی به فارسی بپردازیم.
آشنایی با مردم و فرهنگ ترکیه
کشور ترکیه مردمی خونگرم و مهربان دارد که اگر شما بتوانید به زبان آنها که بیشتر به عنوان ترکی استانبولی نام برده می شود مسلط شوید مطمئنا از شما استقبال بسیار بیشتری خواهد شد و می توانید مانند یک شهروند ترکیه ای در این کشور زندگی کنید یا از سفر به این کشور و هم صحبتی با مردمان آن لذت بیشتری ببرید. با یادگیری این زبان می توانید منظور شهروندان ترکیه ای را بهتر متوجه شوید و با برخی از مهمترین اصطلاحات موجود در زبان ترکی زودتر آشنا شوید و همچنین بهتر بتوانید با فرهنگ، سنت و آداب و رسوم این کشور ارتباط برقرار کنید.
حال برای اینکه بتوانیم برخی لغات و واژگان ترکی استانبولی را راحتتر یاد بگیریم باید در نظر داشته باشیم که مردمان ترکیه و ترک زبان ها در این کشور ارتباط زیادی با زبان های بین المللی مانند انگلیسی ندارد و براحتی نمی توانید با مردم ترکیه به زبان انگلیسی صحبت کنید و با آنها ارتباط برقرار کنید، پس اگر بتوانید فراگیری زبان اصلی ترکیه استانبولی را شروع کنید خیلی بهتر به کار شما خواهد آمد تا اینکه بخواهید با زبان انگلیسی منظور خودتان را برسانید. البته برای اینکه بخواهید در مدارس و دانشگاه های ترکیه ای هم مشغول تحصیل شوید باید آزمون هایی جهت اثبات یادگیری زبان ترکی بدهید که یکی از این آزمون ها با نام Tomer شناخته می شود.
شکی نیست که یکی از علاقمندی های مهم مردم هر کشوری آن است که بتوانند با مردمان کشورهای دیگر ارتباط خوب و موثری داشته باشند و بدانند سایر افراد که در کشورهای دیگر پرورش یافته اند چه خلق و خویی دارند و نوع رفتار آنها چگونه است؟ البته کشور ایران بعلت داشتن مرز مشترک با کشور ترکیه می تواند مقصد بسیار خوبی جهت مسافرت و زندگی باشد تا بتوانیم براحتی به شهرهای آن دسترسی داشته باشیم و در این راه با استفاده از لغت نامه ترکیه ای می توانیم با واژگان و کلمات مختلف این زبان بیشتر آشنا شویم.
برای اینکه بتوانیم کلیه ی نکات مورد نیاز جهت آموزش زبان ترکی استانبولی را یاد بگیریم نیاز است تا با برخی از قواعد و اصول مورد استفاده در این زبان آشنا شویم و از منابع آموزشی معتبری جهت دستیابی به این موضوع بهرمند شویم. یکی از بهترین منابع یادگیری در دسترس کاربران فارسی زبان، آموزش های آنلاین فرادرس است که به زبان آموزان کمک خواهد کرد بتوانند هرچه سریعتر و بهتر به زبان ترکی استانبولی مسلط شوند.
آنچه باید از زبان ترکی بدانیم
زبان ترکی یکی از زبان های آوایی می باشد که دقیقا مشابه همان حالتی که خوانده می شود تلفظ می شود. 29 حرف مختلف، الفبای زبان ترکی را تشکیل می دهند ولی حروف W , X و Q در زبان ترکی وجود ندارند. الفبایی که در حال حاضر در زبان ترکی از ان استفاده می شود توسط بنیانگذار ترکیه یعنی مصطفی کمال آتاتوریک در سال 1928 معرفی شده است. البته در بخش شرقی ترکیه بسیاری از مردم در آنجا به زبان کردی صحبت می کنند. الفبای زبان ترکی عبارتست از حروفی که آنها را در زبان انگلیسی نمی توانیم ببینیم مانند : ö ğ ş ı ü ç
برخی از کلمات در زبان ترکی استانبولی دارای 2 نوع گویش هستند مثلا کلمه ی «تو» در این زبان به 2 شکل وجود دارد. حالت اول با کلمه ی Siz گفته می شود که این کلمه بصورت رسمی بکار برده می شود و بیشتر برای افراد غریبه و ناآشنا بکار برده می شود. حالت دوم با کلمه ی Sen که این کلمه بصورت غیررسمی بوده و هنگامی که با دوستان و خویشاوندان خود صحبت می کنید از آن استفاده می شود. کمتر پیش می آید که از نام خانوادگی و فامیلی افراد در گفتگوهای عامیانه و روزمره استفاده شود و معمولا به زبان خانم ها hanım اطلاق می شود و به مردان نیز عبارت Bey گفته می شود. مانند Akram Hanım و Rahim Bey
معمولا اسم کوچک اشخاص بزرگسال توسط افراد کم سن و سال گفته نمی شود که این نشانه ی ادب می باشد. ولی عنوان های مختلفی وجود دارد که می توانیم به افراد بزرگسال خطاب کنیم مثل :
- Teyze : عمه یا خاله
- Amca : عمو یا دایی
- Abla : خواهر بزرگ من
- Abi : برادر بزرگ من
- Hoja : برای گفتگو در مورد یک شخص خاص مثل یک معلم یا مربی
- Kanka : برای دوست صمیمی (عمولا برای آقایان استفاده می شود)
می توان گفت که زبان ترکی استانبولی یکی از پر استفاده ترین و پر گویش ترین زبان ها از ریشه ی زبان ترکی است که لغت نامه ترکیه ای مخصوص این زبان عرضه و منتشر شده است. ریشه ی این زبان به گروه اوغوز مربوط می شود. البته علاوه بر مردم و کشور ترکیه از زبان ترکی در کشورهای دیگری مانند عراق، یونان، مقدونیه، آلبانی، بلغارستان، قبرس شما و غیره نیز استفاده می شود. زبان ترکیه در زمان امپراتوری عثمانی و با پیشروی قلمرو آن به کشور ایران هم وارد شد و در سالیان گذشته واژگان و کلمات بسیاری از زبان ترکی با زبان فارسی و عربی ترکیب شد.
ولی وقتی الفبای زبان ترکیه از حالت عثمانی به نوع لاتین تغییر پیدا کرد خیلی از کلمات منسوه شدند. در حال حاضر می توانیم جمعیتی که به گویش و زبان ترکی استانبولی در جهان صحبت می کنند را 83 میلیون نفر تخمین بزنیم و خیلی از ترک زبان های ایرانی نیز ترکی استانبولی را متوجه می شوند و می توانند به این زبان صحبت کنند. زبان آذری را می توان یکی از نزدیک ترین گویش ها به ترکی استانبولی دانست. البته نباید از حس علاقمندی و نزدیکی مردم آذربایجان ایران و کشور ترکیه در این موضوع غافل شد.
معرفی دیکشنری زبان ترکی استانبولی
لازم به ذکر است که مدخل هایی که در انواع دیکشنری ترکی به فارسی طراحی شده است به شکل خنثی از هر کلمه ای ساخته شده است و در صورتی که بخواهیم حالت صرف شده از یک کلمه را جستجو کنیم به مدخل آن کلمه با حالت خنثی منتقل خواهیم شد. این حالت خنثی برای اسامی افراد بصورت مفرد می باشد ولی برای اسامی جمع که همیشه به صورت جمع ذکر می شوند عموما باید از مدخل متفاوتی استفاده کنیم. بعضی از حروف تعریف که در زبان ترکی استانبولی وجود دارند به اسم ها می چسبند و هنگامی که بخواهیم واژه ای را جستجو کنیم باید پسوند را پاک کنیم و بعد از آن کلمات را جستجو کنیم.
باید در نظر داشته باشیم که اسامی در زبان ترکی بصورت خاص یا عام می توانند آورده شوند. مثلا حرف اول اسم هایی که خاص هستند معمولا بصورت بزرگ نوشته خواهند شد ولی نیاز نیست برای یافتن آنها در دیکشنری ترکی به همان شکل بزرگ آورده شوند. قیدها و صفات در زبان ترکی می توانند غیرقابل قیاس یا قابل قیاس باشند. در مورد آنهایی که قبال قیاس هستند در دیکشنری به 2 حالت تفضیلی و عالی صفت اشاره شده است.دیکشنری ها برای اینکه نحوه صحیح استفاده از کلمات را مشخص کند، از برچسب هایی مثل غیر رسمی، تخصصی، رسمی و غیره استفاده می کند که با استفاده از این برچسب ها در لغت نامه ترکیه ای می توانیم به فضایی درست برای استفاده از کلمات پی ببریم.
بهترین دیکشنری های زبان ترکی به فارسی
هرچند که معمولا دیکشنری های مرجع از نوع کتابی هستند و برای اینکه بخواهیم به تمامی کلمات زبان ترکی استانبولی دسترسی داشته باشیم باید از نسخه ی کتابی آن استفاده کنیم ولی با پیشرفت تکنولوژی و خلاصه کردن کتاب های دیکشنری می توانیم آنها را در قالب نرم افزار و اپلیکیشن های موبایلی در اختیار زبان آموزان و علاقمندان قرار دهیم. به همین خاطر در ادامه به معرفی برخی از بهترین دیکشنری های آنلاین و نرم افزارهای تخصصی در این زمینه خواهیم پرداخت.
دیکشنری Turkish to persian
با استفاده از این نرم افزار می توانیم به یکی از مهمترین و پرکاربردترین لغت نامه های زبان ترکی استانبولی دسترسی داشته باشیم. این اپلیکیشن را می توان هم بر روی پلتفرم اندروید و هم بر روی سیستم عامل iOS نصب و اجرا کنیم. از ویژگی های مهم آن استفاده از این نرم افزار هم بصورت آنلاین و هم آفلاین می باشد. جهت یادگیری و آموزش تلفظ کلمات نیاز خواهیم داشت تا به اینترنت متصل شویم.
بوسیله ی اپلیکیشن دیکشنری Turkish to persian می توانیم برخی از لغاتی که می خواهیم یاد بگیریم در لیست مورد علاقمه مان قرار دهیم و به این ترتیب می توانیم خیلی سریع به این لغات دسترسی داشته باشیم. البته تنظیماتی برای مشاهده بهتر لغات در این برنامه وجود دارد که شامل تغییر اندازه و سایز فونت، تغییر تم رنگ و… می باشد.
دیکشنری زبان ترکی استانبولی به فارسی
یکی از دیکشنری هایی که بصورت یک اپلیکیشن تحت پلتفرم های اندروید و iOS منتشر شده است بسیار کم حجم بوده و بصورت اختصاصی برای ترجمه کلمات و عبارات زبان ترکی به فارسی طراحی و عرضه شده است. در این نرم افزار می توانیم بیش از 18000 لغات ترکی را مشاهده کنیم که می توان معادل فارسی آنها را پیدا کنیم. در کنار این لغات بیش از 8000 لغت فارسی نیز وجود دارد که به زبان ترکی ترجمه و برگردان شده است. در این اپلیکیشن می توانیم بخشی را مشاهده کنیم که مربوط به زبان ترکی استانبولی در سفر است و در این قسمت اصطلاحات و کلمات مورد نیاز برای سفر به کشور ترکیه بصورت مجزا در کنار هم گردآوری شده است و همچنین بخشی را هم مربوط به ضرب المثل های معروف ترکیه ای در خود جای داده است.
در این لغت نامه ترکیه ای می توانیم تلفظ کلمات ترکی را بصورت آنلاین در تلفن های همراه اندرویدی در اختیار داشته باشیم. همچنین این نرم افزار امکان جستجوی کلمات، افزودن واژه های جدید و همینطور گزارش لغات را در اختیار کاربران قرار داده است.
دیکشنری آنلاین گوگل ترنسلیت (Google Translate)
بعد از اینکه با 2 نمونه از اپلیکیشن های موجود برای دیکشنری زبان ترکی استانبولی به فارسی آشنا شدیم حال به سراغ برخی از سرویس های آنلاین می رویم که می توان از وبسایت یا اپلیکیشن آنها استفاده کرد. خیلی از سایت ها شرایطی را فراهم کرده اند تا کاربران بتوانند بسادگی به معنای کلمات مورد نظرشان دسترسی داشته باشند و در کمترین زمان هر کلمه و جمله ای را ترجمه کنند. یکی از این ابزارهای آنلاین سرویس ترجمه گوگل ترنسلیت می باشد که برای استفاده از این ابزار کافیست که به شبکه اینترنت متصل شویم و در سایت رسمی گوگل، ابزار گوگل ترنسلیت را انتخاب کنیم.
سرویس گوگل ترنسلیت از جمله بهترین ابزارهای ترجمه و دیکشنری های موجود در جهان است که بیشتر از 100 زبان دنیا را پشتیبانی می کند. البته در کنار ترجمه کلمات می توانیم تلفظ درست واژگان و جملات طولانی تر را در اختیار داشته باشیم. البته تفاوتی بین خدمات وبسایت با اپلیکیشن آن نیست و می توانیم از نرم افزار گوگل ترنسلیت بعنوان برنامه های اندرویدی و همچنین تحت iOS استفاده کنیم.
سایت دیکشنری بینگ ترنسلیت (Bing Translator)
پس از ابزار گوگل ترنسلیت می توانیم از رقیب آن یعنی وبسایت بینگ استفاده کنیم و از ابزار بینگ ترنسلیت استفاده کنیم که توانایی ترجمه زبان های مختلف نسبت به یکدیگر را دارد. یکی از مهمترین مزایای این سرویس سادگی آن بوده و در وبسایت بینگ که توسط شرکت مایکروسافت پشتیبانی می شود پنل ساده و بدون تبلیغ را خواهیم دید. ترجمه لغات بسیار با کیفیت انجام می شود می توانیم جهت ترجمه کردن واژگان پرکاربرد زبان ترکی استانبولی استفاده کنیم.
در اصل سرویس بینگ ترنسلیت می تواند از 60 زبان زنده جهان بخوبی پشتیبان کند که یکی از نمونه های آن زبان ترکی استانبولی می باشد. علاوه بر ترجمه نیز می توانیم تلفظ متن های داده شده را با لهجه و صداهای مختلف بشویم.
کلام آخر درباره لغت نامه ترکیه ای
در این مطلب ضمن بررسی لزوم آشنایی با فرهنگ و تمدن مردم ترکیه، درباره تنوع زبان های موجود در کشور ترکیه و میزان استفاده از زبان رسمی ترکی توسط کشورهای مختلف صحبت کردیم. در ادامه نیز با برخی از دیکشنری ها و لغت نامه ترکیه ای موجود برای ترجمه زبان ترکی استانبولی به زبان فارسی بحث کردیم. برای اینکه بتوانیم با کاربرد و تنوع لغات در زبان ترکی بخوبی آشنا شوید نیاز است تا به تمامی اطلاعات و نکات مهم جهت یادگیری این زبان کاربردی دست پیدا کنید و برای این منظور پیشنهاد می کنیم که از فیلم های آموزشی فرادرس که توسط کارشناسان زبان ترکی تهیه و تدوین شده اند بهره ببرید.