مثبت نگری به بدن یک جنبش اجتماعی و جهانی است که بر تساوی و پذیرش تمام انواع و سایزهای بدن تمرکز دارد. یکی از اهداف آن به چالش کشیدن طرز تلقی و نگاه اجتماع، به خصوص تمام اشکال رسانه‌ای، به فیزیک بدن انسان است.
با توجه به این‌که دهه‌ها است توانایی پوشیدن لباس‌های جذب با سایز کم و شکم تخت، از نظر عموم مردم، به معیاری برای یک بدن کامل و زیبا تبدیل شده‌اند، جراحی پلاستیک، تزریق، فرهنگ غذایی خطرناک، و برنامه‌های ورزشی سنگین نیز به بخشی از هنجارهای جوامع تبدیل شده‌اند. این فرهنگ “لاغری” به سرعت به کاهش عزت نفس، افسردگی، اعتیاد به الکل، و اختلالات شدید خوردن منجر شده است. در اوایل دهه‌ی ۲۰۰۰، اینترنت به مکان اصلی برای گسترش حس خجالت از بدن (تن‌شرمی) و عشق به بدن تبدیل شد.
بسیاری از آدم‌ها به خاطر “اضافه وزن‌شان” احساس شرمندگی می‌کردند و مورد تمسخر قرار می‌گرفتند، ولی بسیاری از افراد کم‌کم شروع به گفتن حرف‌هایی درباره‌ی عادی‌سازی نگاه به تمام انواع بدن‌ها، فارغ از سایز و وزن، کردند.
اصطلاح کلیدی “مثبت نگری به بدن” در ۲۰۱۲ در سرتاسر اینترنت ظاهر شد. با وجود این، این اصطلاح تاریخچه‌ی طولانی‌تری دارد و سابقه‌ی آن به دهه‌ی ۱۹۶۰ باز می‌گردد. مدت کوتاهی پس از ظهور جنبش “مثبت نگری به بدن” اصطلاح خنثی نگری به بدن نیز به عنوان یک رویکرد جایگزین برای مثبت نگری به بدن معرفی شد. خنثی نگری به بدن، به جای تمرکز بر عشق ورزیدن به بدن فارغ از هر مسئله‌ای، فلسفه‌ای است که بر این مسئله تمرکز دارد که بدن‌تان چه خدمتی به شما می‌کند.
در این مقاله، به توصیف مثبت نگری و خنثی نگری به بدن، و فواید و معایب هر یک از دو جنبش اشاره، و درباره‌ی این مسئله صحبت می‌کنیم که چگونه ما به عنوان یک جامعه می‌توانیم از هر دو جنبش برای بهبود و ارتقای سطح زندگی‌مان استفاده کنیم.
۱. جنبش مثبت نگری به بدن
در ۱۹۶۹، یک مهندس که از نحوه‌ی برخورد آدم‌ها در سرتاسر جهان با افراد چاق خشمگین بود، انجمن ملی کمک به آمریکایی‌های چاق را تاسیس کرد. امروزه، این سازمان با نام انجمن ملی گسترش پذیرش چاقی (NAAFA) و به عنوان قدیمی‌ترین سازمان فعال برای حمایت از حقوق آدم‌ها چاق شناخته می‌شود.
جنبش پذیرش چاقی بر پایان دادن به شرم از چاقی و تبعیض علیه افرادی تمرکز دارد که به خاطر شکل و سایز بدن‌شان نمی‌توانند با قالب جامعه هماهنگ شوند.
در ۱۹۹۶، یک روان‌درمانگر پس از شروع فرایند درمان اختلال خوردن، و پس از آشنایی با وبسایت bodypositive.org اصطلاح جدیدی را به نام “مثبت نگری به بدن” باب کرد. این وبسایت دارای منابع و مطالبی است که برای کمک به آدم‌ها جهت پذیرفتن هر آن‌چه هستند و عشق ورزیدن به شکل بدن‌شان طراحی شده‌اند.
در طول این مدت، جامعه به تدریج به این نتیجه رسیده است که “لاغری” تنها شکلی نیست که بدن انسان باید دیده و تحسین شود.
۲. مثبت نگری به بدن چیست؟
همان‌طور که امروزه می‌دانیم، جنبش مثبت نگری به بدن از حدود ۲۰۱۲ در تمام کانال‌های رسانه‌ای شروع به گسترش کرده است. هدف از این جنبش تغییر استانداردهای غیر واقعی زیبایی زنانه به یک رویکرد واقعی‌تر و مبتنی بر کل بدن است.
اشکال و سایزهای مختلف برای بدن انسان وجود دارند. سلولیت و چین و چروک مسائلی طبیعی هستند. برخی از فعالیت‌های بدنی و رژیم‌های غذایی می‌توانند به شدت ناسالم باشند، و در عوض، باید بر خوردن مواد غذایی کامل و مغذی و عشق ورزیدن به بدنمان، همان‌طور که هست، تمرکز کنیم. این جنبش بر این مسئله تاکید دارد که “تمام بدن‌ها زیبا هستند.”
محبوبیت جنبش مثبت نگری به بدن روز به روز در حال افزایش است، و البته، هدف طیف گسترده‌ای از انتقادات و بدنامی‌ها نیز قرار گرفته است.
۳. انتقادات به جنبش مثبت نگری به بدن
امروزه، تقریبا غیر ممکن است وارد رسانه‌های اجتماعی بشوید و با تعداد زیادی آگهی رژیم غذایی و ورزش به همراه هشتگ‌های bodylove# (عشق به بدن)، bodypositivity# (مثبت‌نگری به بدن)، allbodiesarecreatedequal# (تمام بدن‌ها مشابه‌ی هم آفریده شده‌اند)، loveyourbody# (بدن‌ات را دوست بدار)، و allbodiesarebeautiful# (همه‌ی بدن‌ها زیبا هستند) برخورد نکنید.
آدم‌ها باید نواقص بدن‌شان را با افتخار نشان بدهند و فرهنگ چاقی (fatculture#) را ترویج کنند؛ با وجود این، آزار و اذیت‌ها، موانع، و انتقادات بسیاری علیه این جنبش وجود دارند.
مثبت نگری به بدن و فرهنگ چاقی مفرط
بسیاری از آدم‌ها معتقدند جنبش مثبت نگری به بدن فرهنگ ناسالمی را ایجاد کرده است که به افراد اجازه می‌دهد عوارض سلامتی ناشی از چاقی مفرط را نادیده بگیرند. چاقی مفرط با بروز دیابت و بیماری قلبی در ارتباط است؛ البته، بسیاری از طرفداران جنبش مثبت نگری به بدن غالبا از این پژوهش‌ها انتقاد می‌کنند.
ظاهرا یک خط فرضی میان پذیرش تمام انواع بدن‌ها فارغ از خطرات آن برای سلامتی و ترویج گزینه‌های زندگی سالم و درست و هم‌زمان مخالفت با رژیم‌های غذایی خطرناک و فرهنگ لاغری وجود دارد.
بسیاری از متخصصان پزشکی درباره‌ی وزن ناسالم و وزن سالم صحبت می‌کنند؛ این مسئله با لاغر یا چاق بودن تفاوت بسیار دارد. افراد می‌توانند لاغر و ناسالم یا چاق و ناسالم باشند.
“لاغر بودن” به خودی خود نمی‌تواند ترویج‌دهنده‌ی سلامت عمومی باشد، و کاهش بیش از اندازه‌ی وزن می‌تواند باعث ایجاد عوارض سلامتی از قبیل پوکی استخوان و عدم تعادل هورمون‌ها شود. در نتیجه، بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند افراد از یک رژیم غذایی کامل و متعادل و یک برنامه‌ی ورزشی به طور مرتب پیروی کنند.
این گزینه‌های سبک زندگی باید برای‌مان جذاب باشند و نباید بر ما تحمیل شوند. پیروی از یک برنامه‌ی ورزشی که بتوانیم از آن لذت ببریم بسیار حائز اهمیت است. این برنامه می‌تواند برای هر آدمی متفاوت باشد. راه‌های فراوانی برای فعالیت بدنی و ورزش وجود دارند؛ از جمله پیاده‌روی همراه حیوان خانگی، دویدن، رفتن به باشگاه، انجام تمرین‌های ورزشی خانگی، انجام یوگا، انجام یک ورزش خاص، اسکی، پیاده‌روی طولانی، یا دوچرخه‌سواری.
انجام مرتب فعالیت بدنی می‌تواند خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی را کاهش دهد و باعث شود حس‌تان نسبت به خود بهتر شود. هم‌چنین، این طرز باعث مصرف مواد غذایی کامل و مغذی نیز می‌شوند. به اشتراک گذاشتن طرز تهیه‌ی غذاهای سالم، آشپزی به همراه دوستان، عضو شدن در یک سرویس ارائه‌ی دستورات غذایی سالم، پرورش باغچه‌ی پر از سبزیجات و غیره، همگی روش‌هایی برای اتخاذ یک برنامه‌ی غذایی سالم هستند که می‌توانند برای‌تان جذاب نیز باشند.
تمرکز بیش از اندازه بر ظاهر
در سوی دیگر این طیف، جنبش مثبت نگری به بدن می‌توانند باعث شود آدم‌ها بیش از اندازه به ظاهر خود وسواس پیدا کنند و تمام جنبه‌های مهم دیگر زندگی و فردیت خود را فراموش کنند. در نتیجه، بسیاری از افراد ممکن است به خاطر فشاری که برای عشق ورزیدن به بدن‌شان تحمل می‌کنند، درگیر فرهنگ‌های غذایی و برنامه‌های ورزشی خطرناک شوند.
ما انسان‌ها موجوداتی چند وجهی هستیم، و ظاهر فیزیکی‌مان فقط یکی از چندین جنبه‌ی وجودی‌مان است. ظاهر فیزیکی‌مان نمی‌تواند تعیین کند که ما چه کسی هستیم.
عشق ورزیدن دائمی به بدنمان همیشه کار آسانی نیست، به خصوص وقتی احساس می‌کنیم چاق هستیم یا لباس‌های‌مان آن‌طور که انتظار داریم بر تن‌مان به زیبایی قرار نمی‌گیرند. گاهی اوقات احساس ناامیدی و خستگی می‌کنیم، و احساس خوبی به شکل و ظاهر بدنمان نداریم.
این مسئله باعث می‌شود احساس گناه کنیم؛ احساس گناه به این خاطر که از فرهنگ مثبت نگری به بدنمان استقبال نمی‌کنیم و صدایی در پس ذهن‌مان دائما به ما می‌گوید باید بیشتر تلاش کنیم و در نگاه دیگران زیباتر باشیم.
بعضی روزها نمی‌خواهیم احساس خوبی نسبت به خودمان داشته باشیم، و این مسئله‌ای طبیعی است. بعضی روزها هم نسبت به هر آن‌چه می‌پوشیم احساس خوبی پیدا می‌کنیم. مثبت نگری به بدن یعنی قدردانی و عشق ورزیدن به بدن‌تان و سرزنش نکردن خود به خاطر تغییراتی که به صورت طبیعی به دلیل افزایش سن، بارداری، یا سبک زندگی ایجاد می‌شوند.
۴. جنبش خنثی نگری به بدن
خنثی نگری به بدن رویکردی متفاوت از مثبت نگری به بدن است. خنثی نگری به بدن، به جای تمرکز بر عشق ورزیدن به بدن‌تان فارغ از هر مسئله‌ای، فلسفه‌ای است که بر کارکردهای بدن‌تان برای شما تمرکز دارد.
خنثی نگری به بدن چیست؟
خنثی نگری به بدن اصطلاحی است که پس از جنبش مثبت نگری به بدن به وجود آمد و هدف از آن، محدود کردن انتقادات گسترده‌ای بود که به مثبت نگری به بدن و پذیرش چاقی وارد می‌شد. این اصطلاح حدودا در ۲۰۱۵ به وجود آمد؛ هنگامی که بلاگرها، سلبریتی‌ها، و مربیان تغذیه شهودی تلاش می‌کردند این جنبش را به دور از ارتباط میان ظاهر فیزیکی و عزت نفس ترویج دهند.
خنثی نگری به بدن سعی در ترویج این مسئله دارد که بدن‌تان را همان‌طور که هست بپذیرید و به جای ظاهر فیزیکی‌تان، بر توانایی‌های برجسته و ویژگی‌های غیرفیزیکی‌تان تمرکز کنید.
خنثی نگری به بدن یعنی اتخاذ دیدگاهی خنثی نسبت به بدن‌تان؛ به این معنی که مجبور نیستید عشقی را در وجود خود نسبت به بدن‌تان بپرورانید یا برای دوست داشتن بدن‌تان در هر لحظه احساس فشار کنید. ممکن است همیشه عاشق بدن‌تان نباشید، ولی هم‌چنان می‌توانید با شادی زندگی کنید و بابت هر کاری که با بدن‌تان می‌توانید انجام بدهید، سپاسگزار باشید.
برای مثال، بدن‌تان می‌تواند بدود، اسکی کند، کیسه‌های خرید را از فروشگاه تا خانه حمل کند، عزیزان‌تان در آغوش بگیرد، فرزندی به دنیا بیاورد، و شما را بر هر جایی در دنیا ببرد. بدن‌تان می‌تواند کارهای خارق‌العاده‌ای انجام بدهد!
وقتی یک شیرینی اضافه نوش جان می‌کنید یا بعد از صبحانه مقدار بیش‌تری خامه روی قهوه‌تان می‌ریزید (آگاه از این‌که باید این مقدار کالری اضافه را بسوزانید)، این خوردن شهودی و غریزی باعث ایجاد احساس رضایت در شما می‌شود – این همان خنثی نگری به بدن است.
خنثی نگری به بدن معمولا با ذهن‌آگاهی همراه است – به این صورت که وقتی به بدن‌تان احترام می‌گذارید، از آن مراقبت می‌کنید، به آن مواد غذایی می‌رسانید، استراحت می‌کنید، و ورزش می‌کنید، متوجه می‌شوید چه‌قدر حال‌تان خوب و کارکردهای بدن‌تان چه‌قدر بهتر خواهند شد.
۵. اتخاذ هر دو رویکرد
با این‌که خنثی نگری به بدن با هدف اجتناب از مشکلات موجود در جنبش مثبت نگری به بدن به وجود آمد، از هر دوی این مفاهیم می‌توان به طور هم‌زمان استفاده کرد. لازم نیست یکی را بر دیگری ترجیح دهید.
| مثبت نگری به بدن | خنثی نگری به بدن |
| · تقویت عزت نفس | · تاکید بر کارکردهای بدن در خدمت شما |
| · ترغیب دیگران به عشق ورزیدن به بدن‌شان | · ترغیب ذهن‌آگاهی |
| · ترغیب دیگران به مراقبت از بدن‌شان | · تمرکز بر کارایی بدن، نه صرفا بر شکل ظاهری آن |
یک روز، می‌توانید بدن‌تان را دوست داشته باشید، و یک روز دیگر ممکن است با ظاهرتان دچار مشکل شوید؛ ولی هم‌چنان به خاطر کارکردهای بدن‌تان باید از آن سپاسگزار باشید.
با اتخاذ رویکرد خنثی نگری به بدن، مثلا تغذیه‌ی آگاهانه و انجام فعالیت‌های بدنی، می‌توانید بدن دلخواه‌تان را بسازید.
هم‌چنین، شما می‌توانید فارغ از شکل و سایز بدن‌تان، به ظاهر فیزیکی‌تان عشق بورزید، و هم‌زمان، بابت کارهای شگفت‌انگیزی که می‌توانید با بدن‌تان انجام بدهید، سپاسگزار باشید.