ذهن و قلب با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا هوش هیجانی را بسازند. شما دوست دارید افراد دارای هوش هیجانی بالا را در تیم‌تان داشته باشید. آنها توانایی آن را دارند که از میان آب‌های خروشان هیجانات گذر کنند. اگر در حال غرق شدن در دریای هیجانات باشید احتمالا فردی دارای هوش هیجانی را به عنوان ناجی افسانه‌ای خود انتخاب می کنید.
هوش هیجانی چیست؟
هوش هیجانی ( EQ) مفهوم تازه‌ای نیست. دو روانشناس- به نام‌های دکتر جک مایر از دانشگاه نیوهمپشایر و دکتر پیتر سالووی از دانشگاه ییل، اولین کسانی بودند که این عبارت را در سال ۱۹۸۹ ابداع کردند. گروه آموزشی روانشناسی دانشگاه تورنتو می‌گوید:
هوش هیجانی توانایی دریافت، پردازش و تولید هیجانات است به منظور کمک به تفکر، درک هیجانات و دانش هیجانی، و تعدیل آگاهانه‌ی آنها برای ارتقای رشد هیجانی و ذهنی. ( میر و سالووی، ۱۹۹۷)
دنیل گلمن پدر جدید ای‌کیو است. کتاب او با عنوان هوش هیجانی شرح می‌دهد که افراد دارای هوش هیجانی چقدر در اداره خود و روابط‌شان خوب عمل می‌کنند. در ادامه نگاهی می‌کنیم به آنچه با وجود هوش هیجانی رخ می‌دهد:
اگر شما هم هوش هیجانی بالا دارید این ۸ اتفاق را تجربه می‌کنید:
۱- از قلب و ذهن خود برای حل مشکلات استفاده خواهید کرد
هوش هیجانی به معنی غلبه هیجانات برذهن نیست، بلکه ترکیبی از هردوی آنها است. افراد دارای هوش هیجانی قادرند از هیجانات خود برای حل مشکلات استفاده کنند. برخی حتی ادعا می‌کنند که ای‌کیو از آی‌کیو با‌‌اهمیت‌تر است. باهوش بودن الزاما به معنای موفق شدن نیست.
۲- با وجود هوش هیجانی خودآگاهی شما افزایش خواهد یافت
خودآگاهی، وقوف به آنچه که احساس می‌کنید و دلیل ایجاد آن است. یعنی آگاهی از آنچه که طی یک موقعیت هیجانی رخ می‌دهد.آگاهی از منشاء احساسات و کمک به درک چگونگی کنار آمدن با آنها بخش مهمی از رفتار هیجانی عاقلانه را در برمی‌گیرد. هنگامی‌که بنا به دلایل پیش بینی نشده ناراحت یا در‌هم شکسته هستیم، غلبه بر یک مشکل چالش برانگیزتر می‌شودـ مانند آن‌که بدون نقشه به سمت مقصد به راه بیفتید.
۳- مهارت‌های خود‌مدیریتی قوی خواهید داشت
خود‌مدیریتی در افراد دارای هوش هیجانی به توانایی تعدیل هیجانات بر‌می‌گردد. خود‌مدیریتی به معنای آن است که بدانیم چه وقت عاطفی بودن عاقلانه و چه وقت زیان‌آور است. برخی از ما احساسات‌مان را به وضوح بروز می‌دهیم که لزوما چیز بدی نیست، اما اگر به همین منوال ادامه دهیم ممکن است از پا دربیاییم. برخی مواقع باید گریه کرد، سایر اوقات بهتر است که خودمان را نگه داریم. داشتن مهارت‌های خود‌مدیریتی قوی به معنای دانستن زمان و مکان بروز هیجانات است.
۴- رهبر خوبی خواهید شد
رهبرانی که با قلب خود رهبری نمی کنند افرادی خشک و انعطاف ناپذیر هستند. دنیل گلمن تعریف میکند که:
مدیر‌عامل یکی از بزرگترین موسسات مدیریت مالی دنیا دچار سردرگمی شده بود. او می‌خواست بداند که چرا منحنی عملکرد کارکنانش به شکل یک منحنی زنگوله‌ای بود که چند مورد ضعیف و تعدادی مورد برجسته در وسطش داشت. او تنها بهترین و باهوش‌ترین فارغ التحصیلان دانشگاه‌های برتر را استخدام کرده بود- آیا نباید همه آنها برجسته می‌بودند؟
سردرگمی دیگری مشابه مثال بالا در کتاب پرفروش مالکوم گلادول به نام ، دیوید و گولیاث، مطرح شده است که اخیرا آن را مطالعه کردم. بسیاری از کسانی که دارای سطح دستاورد‌های ضعیف تا متوسط در دانشگاه‌های عضو آیوی لیگ(Ivy League schools) بودند تبدیل به رهبرانی جهانی نشدند- علارغم آن‌که نمرات آنها در آزمون ورودی حتی از بهترین دانشجویان دانشگاه‌های عادی که عملکرد بهتری نشان دادند، بالاتر بود- پی بردن به این موضوع مالکوم را حیرت زده کرد.
۵- به فردی همدل تبدیل خواهید شد
همدلی توانایی قرار دادن خود در موقعیت دیگران است. همدل بودن به عنوان یک فرد دارای هوش هیجانی به شما اجازه می‌دهد از خودتان فاصله بگیرید و از دید دیگران نگاه کنید. وب‌گاه سایک سنترال(Psychcentral.com ) می گوید همدلی مهارتی است که آموخته می‌شود. زمانی که یک کودک تقریبا ۴ ساله می‌شود شروع به ارتباط دادن هیجانات خود با احساسات دیگران میکند. همدلی در کودکی از طریق تعامل و بازی آموخته می شود.
دکتر استوارت براون، بنیان گذار موسسه پلی( Play)، پروفسور روانشناس جوانی در دانشگاه بیلور تگزاس بود که شلیک گلوله‌ها در قتل‌عام سال ۱۹۹۶چارلز ویتمن را از پخش رادیویی شنید.براون در حال مطالعه بر روی ستیزه جویی بود که رئیسش از او خواست بررسی کند چرا ویتمن مرتکب این جنایت هولناک شد. براون و تیمش زندگی ویتمن را با جزئیات بسیار بازسازی کردند. طی دوره تحقیق براون مجذوب اهمیت بازی و ارتباط قوی فقدان آن در کودکی با چندین آدمکش جوان دیگر شد. همه آنها دارای دوران کودکی غیرعادی و سابقه سوءاستفاده بودند، یا در معرض سوءاستفاده،و تحت نفوذ پدر/سرپرستی مستبد قرار داشتند.
۶- مهارت‌های اجتماعی تحسین برانگیزی خواهید داشت
داشتن مهارت‌های اجتماعی تحسین برانگیز به عنوان یک فرد دارای هوش هیجانی تنها به معنی برون گرا بودن نیست. درک مخاطب و محیط هنگام حضور در یک موقعیت اجتماعی نیازمند مهارت بسیار است. داشتن ویژگی‌های یک فرد میان‌گرا به شما اجازه می‌دهد موقعیت را ارزیابی کرده و رویکرد لازم برای دستیابی به موفقیت اجتماعی را به کار بگیرید. با عمل کردن به شیوه یک فرد میان‌گرا تبدیل به یک معاشرت‌کننده عالی شده، در حل تعارضات اجتماعی پیشرفت کرده، و در گروه به خوبی عمل خواهید کرد. دانستن این که با چه کسانی در حال تعامل هستید و نیاز‌های آنها چیست، احترام و پذیرش را نشان داده و به شما اجازه می‌دهد دوستان بسیاری بیابید و روی دیگران تاثیرگذار باشید.
۷- ثابت قدم خواهید شد
ثبات قدم نسبتا یک مفهوم جدید است ک توسط آنجلا لی داکورث بررسی شده است. او در کنفرانس غیرحضوری خود بیان میکند که آی‌کیو دیگر موفقیت دانشجویان را اندازه‌گیری نمی‌کند؛ بلکه شجاعت است که این کار را میکند. ثبات قدم یک خصیصه غیرشناختی مثبت براساس اشتیاق فرد به هدفی دراز‌‌‌مدت یا مقصودی نهایی، به همراه انگیزه قوی برای دستیابی به اهداف متناظر آنها است. کنفرانس او را می‌توانید با این نام بیابید: رمز موفقیت؟ ثبات.
وب‌گاه فوربس(Forbes.com )پنج ویژگی ثبات قدم را شجاعت، مباحثه گری، انعطاف پذیری، پیگیری، و ممتاز بودن توصیف میکند.
۸- انعطاف‌پذیر خواهید شد
انعطاف‌پذیری توانایی شما برای گذر از دوران سختی است. این به معنای تسلیم دوران سختی شدن نمی‌باشد. انعطاف‌پذیری به معنای پذیرفتن هیجانات شدید و استفاده از آنها به عنوان فرصتی برای رشد است. مارتین سلیگمن پدر روانشناسی مثبت تفاوت میان استرس پس از ضربه و رشد پس از آن را در پادپخش بررسی کسب وکار هاروارد توضیح می دهد.