برخی از خواص خیار شور برای سلامتی عبارت هستند از بهبود وضعیت گوارش، منبعی غنی از آنتی‌اکسیدان، کمک به کنترل دیابت، حفظ سلامت کبد، حفظ سلامت معده، کمک به کاهش وزن، و درمانی موثر برای تهوع حاملگی یا ویار. از فواید دیگر مصرف خیار شور نیز می‌توان به کاهش خطر ابتلا به سرطان طحال، کاهش خطر ایجاد عفونت مخمری، تسکین استرس و بهبود وضعیت سلامت روانی، و کمک به پیشگیری از یبوست اشاره کرد.
خیار شور چیست؟
خیار شور ماده‌ی غذایی سالم و فوق‌العاده‌ای است که سرشار از مواد مغذی، حاوی کالری اندک، و هم‌چنین، منبع غذایی عالی برای باکتری‌های مفید موجود در معده است که از این نظر، به عنوان ماده‌ی غذایی پریبیوتیک شناخته می‌شود.
با وجود این، آن‌چه هنوز بسیاری از آدم‌ها نمی‌دانند این است که شور انداختن، اساسا، به نوع خاصی از روش نگهداری از مواد غذایی اشاره دارد که در این فرایند، از انواع مختلفی از میوه‌ها، چاشنی‌ها، و سبزی‌ها استفاده می‌شود. وقتی صحبت از شور به میان می‌آید، بیشتر آدم‌ها فکر می‌کنند محتوای آن فقط می‌تواند خیار باشد؛ با این حال، از انبه و بسیاری دیگر از محصولات برای تهیه‌ی شور استفاده می‌شود.
بیشتر انواع شور با استفاده از ترکیب نمک، فلفل، و سرکه ساخته می‌شوند؛ با این حال، شورهای تخمیری نیز در برخی از کشورهای آسیایی به شدت محبوبیت دارند.
جدول ارزش غذایی خیار شور (به ازای یک فنجان، خرد شده)
| ماده‌ی مغذی | میزان موجود | درصد ارزش روزانه |
| کالری | ۱۷.۲ | |
| مجموع کربوهیدرات | ۳.۷ گرم | |
| فیبر غذایی | ۱.۶ گرم | ۶ درصد |
| ویتامین A | ۲۶۲ واحد بین‌المللی | ۵ درصد |
| ویتامین C | ۱.۱ میلی گرم | ۲ درصد |
| ویتامین K | ۵۵.۸ میکرو گرم | ۷۰ درصد |
| کلسیم | ۶۰ میلی گرم | ۶ درصد |
| آهن | ۰.۵ میلی گرم | ۳ درصد |
| منیزیوم | ۱۰ میلی گرم | ۳ درصد |
| فسفر | ۱۳۲ میلی گرم | ۴ درصد |
| سدیم | ۱۲۵۰ میلی گرم | ۵۲ درصد |
| منگنز | ۰.۱ میلی گرم | ۳ درصد |
فواید خیار شور برای سلامتی
۱. منبع عالی برای آنتی‌اکسیدان
علاوه بر ویتامین‌ها، ترکیبات زیست‌فعال بسیاری در میوه‌ها و سبزی‌ها یافت می‌شوند که دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی هستند، ولی متاسفانه با روش‌های سنتی تهیه و نگهداری مواد غذایی از بین می‌روند. دلیل این اتفاق این است که چنین ترکیباتی به حرارت حساس هستند، و تحت تاثیر دمای بالا تجزیه یا غیر فعال می‌شوند. با این حال، فرایند تهیه‌ی شور از این اتفاق جلوگیری میکند؛ زیرا در این روش، میوه‌ها و سبزی‌ها در یک محلول، بدون نیاز به پخته شدن، با هم ترکیب می‌شوند؛ و به این ترتیب، آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این مواد غذایی به طور کامل حفظ می‌شوند. مصرف آنتی‌اکسیدان به میزان کافی باعث کاهش آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شود و به حفظ تندرستی‌تان کمک میکند.
۲. بهبود وضعیت گوارش
همه‌ی ما می‌توانیم از داشتن دستگاه گوارشی قوی و سالم بهره‌مند باشیم؛ با این حال، گاهی اوقات بسیاری از ما به دلیل عدم تعادل در رشد باکتری‌ها یا مصرف ناکافی فیبر دچار اختلالات معده و روده می‌شویم. خوشبختانه، خیار شور می‌تواند به حل هر دوی این مشکلات کمک کند. با این که سرکه به کاهش سرعت رشد کلنی‌های باکتری کمک میکند، برای تهیه‌ی خیار شور زمان کافی برای رشد باکتری‌های پروبیوتیک در این ماده‌ی غذایی تخمیری وجود دارد. به علاوه، خیار شور به خودی خود یک ماده‌ی پریبیوتیک محسوب می‌شود؛ بنابراین، برای بهره‌مندی از فواید آن لازم نیست منتظر بمانید تا به طور کامل جا بیفتد؛ یعنی هر زمان که بخواهید می‌توانید آن را مصرف کنید. هم‌چنین، میوه‌ها و سبزی‌ها نیز به خاطر فیبر طبیعی‌شان مشهور هستند؛ به این ترتیب، می‌توانید با مصرف یک ماده‌ی غذایی ساده به چند هدف مختلف غذایی برسید. همین یک مورد نیز باعث می‌شود خیار شور جایگاه ارزشمندی در رژیم غذایی‌تان داشته باشد.
۳. کمک به کنترل دیابت
خیار شور طبیعتا ماده‌ی غذایی کم کالری و کم کربوهیدراتی است؛ به همین دلیل به عنوان ماده‌ی غذایی خوبی برای بیماران مبتلا به دیابت به شمار می‌رود. ولی خیار شور فواید بیش‌تری برای این بیماران به همراه خواهد داشت. هموگلوبین گلیکوزیله، هموگلوبینی که به گلوکز چسبیده است، به عنوان شاخصی برای کنترل بلند مدت قند خون به شمار می‌رود؛ هر چه عدد آن بیشتر باشد، نشان‌دهنده‌ی کنترل نامناسب گلوکز در یک دوره‌ی زمانی طولانی خواهد بود. به اعتقاد برخی از متخصصان، اسید استیک در ترکیب با میوه‌ها یا سبزی‌ها می‌تواند سطوح هموگلوبین گلیکوزیله را بهبود ببخشد؛ این مسئله به بهبود کنترل قند خون منجر خواهد شد.
۴. بهبود وضعیت سلامت کبد
با این‌که بسیاری از انواع شورها می‌توانند با بهبود عملکرد کبد به دفع سموم از خون کمک کنند، استفاده از انگور فرنگی در شور تاثیر ویژه‌ای در کمک به کارکرد کبد دارد و می‌تواند مسمومیت کبدی را خنثی کند. طبق شواهد تجربی، این مسئله به افراد الکلی کمک میکند، هم‌زمان با پیروی از برنامه‌های ترک الکل، از تحمل آسیب‌های کبدی پیشگیری کنند.
۵. بهبود وضعیت سلامت معده
با این که گفته می‌شود خیار شور می‌تواند باعث افزایش اسید معده و ایجاد سوزش سر معده شود، این مسئله کاملا از واقعیت به دور است. سرکه، همان طور که می‌دانید، فواید بسیاری برای سلامتی به همراه دارد؛ زیرا سرکه داخل بدن به عنوان یک ماده‌ی باز یا قلیا عمل میکند (علی‌رغم آن‌که در خارج از بدن، از لحاظ فنی، یک اسید به شمار می‌رود). این ویژگی‌ها باعث می‌شوند سرکه به جلوگیری از تولید بیش از حد اسید، و حفظ دیواره‌های معده در برابر آسیب‌های ناشی از اسید کمک کند. به این ترتیب، مصرف خیار شور می‌تواند به پیشگیری از زخم معده‌ی دردناک، و کاهش احتمال ابتلا به سرطان معده کمک کند.
۶. مفید برای کاهش وزن
چنان‌چه از روش‌های همیشگی و قدیمی پخت و پز سبزی‌ها خسته شده‌اید، یا عاشق خوردن خوراکی‌های هیجان‌انگیز هستید، خیار شور روش جذابی را برای افزایش مصرف سبزی‌ها و میوه‌ها در رژیم غذایی ایجاد میکند. برای مثال، خیار شور حاوی کالری اندک و غنی از آب است و می‌تواند باعث رفع گرسنگی شود؛ به همین خاطر این ماده‌ی غذایی به یکی از بهترین تنقلات یا گزینه‌های غذایی در هنگام احساس گرسنگی شدید تبدیل شده است. با وجود این، مراقب باشید خیار شور را مملو از سدیم نکنید؛ در این صورت، تمایل‌تان به نوشیدن آب ممکن است باعث ایجاد احتباس آب در برخی اندام‌ها در اطراف بدن‌تان شود.
۷. روشی موثر برای درمان تهوع حاملگی
آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید چرا به نظر می‌رسد زنان باردار بسیار بیشتر از دیگران هوس خوردن خیار شور دارند؟ آن‌چه پیش‌تر به یک افسانه شبیه بود، امروزه دارای پایه و اساس علمی است؛ خیار شور به کاهش حالت تهوع و استفراغ ناشی از تهوع صبحگاهی در دوران بارداری کمک میکند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند، غذاهای ترش باعث فرو خواباندن احساس استفراغ و تسکین حالت تهوعی می‌شوند که ریشه در غریزه‌ای اولیه برای درمان مشکلات بدن دارد. ولی فقط مراقب سدیم اضافه باشید؛ زیرا در طول دوران بارداری می‌تواند تاثیر مخربی بر فشار خون داشته باشد.
۸. کمک به کاهش خطر ابتلا به سرطان طحال
برخی فکر می‌کنند، طحال اندام بی فایده‌ای است که هیچ کارکرد خاصی در بدن ندارد. فارغ از تایید یا رد این مسئله، باید گفت طحال نقش مهمی در ایمنی بدن ایفا میکند. در واقع، طحال مخزنی از سلول‌های ایمنی و حتی کلنی باکتری‌های مفید است که به بهبود وضعیت سلامت روده‌ها و کاهش خطر ابتلا به عفونت‌ها کمک می‌کنند. خیار شور منبع خوبی برای فیبر پریبیوتیک و باکتری‌های پروبیوتیک است که به حفظ سلامت طحال کمک می‌کنند. طبق شواهد علمی، رشد ضعیف باکتری‌های پروبیوتیک با افزایش خطر ابتلا به سرطان طحال در ارتباط است.
۹. کمک به کاهش خطر ایجاد عفونت‌های مخمری
به نظر می‌رسد، عفونت‌های مخمری همواره مایه‌ی عذاب زنان هستند، زیرا به دلیل ایجاد نیاز دائمی به خاراندن نواحی شخصی بدن، باعث ایجاد رنج و ناراحتی در جمع می‌شوند. مخمرها جزء طبیعی میکروفلورای واژن هستند، ولی به دلایلی می‌توانند بیش از اندازه رشد کنند و به عامل بیماری‌زا تبدیل شوند. این مسئله، به ویژه، بعد از دوره‌ی مصرف آنتی‌بیوتیک یا به دلیل بروز وضعیت‌هایی شایع است که می‌توانند بر کلنی‌های باکتریایی در بدن اثر مخرب بگذارند؛ این کلنی‌های باکتریایی عمدتا مسئول کنترل مخمرها هستند. خیار شور به حفظ سطوح بهینه‌ی این باکتری‌های پروبیوتیک مفید، کنترل مخمرها، و کاهش قابل توجه احتمال خطر ابتلا به عفونت‌های مخمری کمک میکند.
۱۰. کمک به تسکین استرس و بهبود وضعیت سلامت روان
شاید این مسئله کمی برای‌تان تعجب‌آور باشد، ولی دست‌کم باید گفت، ساز و کار جالبی در پس این رابطه وجود دارد. همه می‌دانیم ظاهرا معده به شکل نزدیکی با مغز در ارتباط است، ولی بسیاری از آدم‌ها این ارتباط را درک نمی‌کنند. به همین خاطر نیز، اضطراب در قالب ناراحتی معده و حالت تهوع، و بسیاری دیگر از وضعیت‌های مشابه نمایان می‌شود. طبق یافته‌های علمی، این ارتباط به خاطر وجود عصب واگ است؛ این عصب نخاع را به معده متصل میکند، و به عنوان یک اتصال قدرتمند میان معده و مغز عمل میکند. سطوح باکتری‌های پروبیوتیک در روده و مجاری گوارشی تاثیر کورتیزول را به اندازه‌ی قابل توجهی در مسیر مغز کاهش می‌دهند؛ به این ترتیب، این باکتری‌های ساده می‌توانند شما را آرام و خونسرد نگه دارند. کاهش استرس و حفظ آرامش نیز به حفظ سلامت بدن منجر خواهد شد.
۱۱. کمک به پیشگیری از یبوست
خیار شور سرشار از فیبر، آب، و باکتری‌های پروبیوتیک است که همگی به حفظ کارکرد و سلامت روده‌ها و مجاری گوارشی کمک می‌کنند. این مسئله به حرکت بدون وقفه‌ی مواد غذایی در روده‌ها، و متعاقبا دفع مواد زائد از بدن، به موثرترین شکل ممکن، و هم‌چنین، کاهش احتمال ابتلا به یبوست و قرار گرفتن سلول‌های سالم بدن در معرض سموم کمک میکند.
۱۲. تسکین گرفتگی‌های ماهیچه
از دهه‌های گذشته، برخی از ورزشکاران از فواید سری آب خیار شور برای سلامتی آگاه بوده‌اند. طبق مطالعه‌ای که نتایج آن در نشریه‌ی علوم و پزشکی در ورزش منتشر شدند، گرفتگی ماهیچه‌ی افرادی که آب بدن‌شان را از دست داده‌اند، بعد از مصرف آب خیار شور، سریع‌تر بر طرف می‌شود. برای بهره‌مندی از این همه خاصیت فقط کافی است یک سوم فنجان آب خیار شور مصرف کنید. مصرف آب خیار شور بیشتر از مصرف میزان مشابه‌ای از آب معمولی، می‌تواند به تسکین گرفتگی‌های ماهیچه کمک کند.
۱۳. حفظ آب رسانی به بدن
هنگام انجام تمرین‌های سخت ورزشی که بیش از یک ساعت به طول می‌انجامند یا در هوای گرم انجام می‌شوند، ممکن است به اندازه‌ی کافی آب برای بدن فراهم نشود. در این شرایط، با نوشیدن مایعات حاوی سدیم و پتاسیم می‌توانید به آب رسانی سریع‌تر به بدن‌تان کمک کنید. سدیم نوعی الکترولیت است که بدن هنگام تعریق آن را از دست می‌دهد. پتاسیم نیز الکترولیت دیگری است که با تعریق از بدن خارج می‌شود. آیا می‌دانستید، با مصرف مقداری آب خیار شور می‌توانید پس از ورزش بدن‌تان را با سرعت بیش‌تری بازیابی کنید؟ آب خیار شور که سرشار از سدیم و غنی از پتاسیم است در مقایسه با آب معمولی، می‌تواند به شکل مناسب‌تر و موثرتری در بازیابی سطوح الکترولیت‌ها به میزان طبیعی به بدن کمک کند. البته، آیا باید مراقب میزان سدیم مصرفی‌تان باشید، یا از یک رژیم غذایی کم سدیم پیروی می‌کنید؟ در این صورت، پیش از اقدام به مصرف آب خیار شور باید در این خصوص با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
۱۴. رفع بوی بد دهان
باکتری‌های موجود در دهان باعث ایجاد بوی بد می‌شوند. خواص ضد باکتری قدرتمند آب خیار شور می‌توانند این باکتری‌های نامطبوع را از بین ببرند و باعث رفع بوی بد دهان شوند، و هم‌زمان سایر اثرات مثبت خود را بر سلامتی‌تان حفظ کنند.
۱۵. افزایش متابولیسم (سوخت و ساز) بدن
سیر، فلفل، و سایر ادویه و چاشنی‌های موجود در آب خیار شور، همگی به عنوان عواملی برای افزایش متابولیسم (سوخت و ساز) و تقویت دستگاه ایمنی بدن شناخته می‌شوند. نوشیدن مقدار اندکی آب خیار شور می‌تواند به بهبود جریان خون کمک کند، و حتی باعث کمک به کاهش وزن نیز بشود.
نتیجه
با این‌که بسیاری از آدم‌ها در مصرف خیار شور زیاده‌روی می‌کنند و عده‌ای آن را فقط یک خوراکی جانبی و اضافه می‌دانند، در واقع این ماده‌ی غذایی بسیار مفید و سالم است. تنها مسئله‌ای که در خصوص مصرف این ماده‌ی غذایی باید به آن توجه کنید، استفاده‌ی بیش از اندازه از سدیم در تهیه‌ی خیار شور است. این میزان از سدیم می‌تواند برای سلامتی مضر باشد؛ بنابراین، اگر عاشق خیار شور هستید و به مصرف آن عادت دارید، باید میزان نمک و سدیم موجود در آن را اصلاح کنید و مراقب باشید در مصرف این ماده‌ی غذایی زیاده‌روی نکنید