دهانشویه فواید بسیار زیادی برای سلامتی به همراه دارد. بعضی از این فواید حتی می‌توانند شگفت‌زده‌تان کنند. بهداشت دهان و دندان نقش مهمی در زندگی آدم‌ها ایفا میکند. بهداشت دهان و دندان بر نگرش آدم‌ها نسبت به شما تاثیرگذار است. بسته به موقعیت، مثلا یک قرار عاشقانه یا مصاحبه‌ی شغلی، وضعیت دهان و دندان‌تان می‌تواند بر نتایج حاصل از آن تاثیرگذار باشد. نخستین چیزی که آدم‌ها در برخورد با شما به آن توجه می‌کنند، لبخند شما است، و بعد بوی دهان‌تان. خوشبو بودن دهان و بازدم بسیار مهم است، زیرا این مسئله به خوبی به یاد آدم‌ها می‌ماند.
تاثیر خوشبویی دهان تا مدت‌ها بر نحوه‌ی نگرش آدم‌هایی که ملاقات‌شان کرده‌اید، پا بر جا می‌ماند. استفاده از دهانشویه می‌تواند از راه‌های مختلفی بر زندگی‌تان تاثیر بگذارد؛ در ادامه به تشریح این راه‌ها می‌پردازیم.
دهانشویه و شستشوی دهان
شستشوی دهان باید قبل از مسواک و استفاده از نخ دندان انجام شود. این کار برای پیشگیری از هرگونه تجمع باکتری‌ها و جرم‌ها روی دندان، و کمک به زدنِ مسواک و نخ دندان ضروری است. دهانشویه‌ها به عنوان روشی برای کمک به محافظت از دندان‌ها در برابر مواد شیمیایی مضر احتمالی در خمیر دندان‌ها استفاده می‌شوند و معمولا دندان پزشکان آن‌ها را تجویز می‌کنند. دهانشویه‌ها به حفظ خوشبویی دهان و پیشگیری از تجمع جرم‌ها و پلاک‌ها کمک می‌کنند؛ این نیز یکی دیگر از تاثیرات مثبت دهانشویه بر روند مراقبت از بهداشت دهان و دندان است.
از سویی دیگر، دهانشویه محلول ضد عفونی کننده‌ای است که به پیشگیری از رشد باکتری‌ها بعد از مسواک کمک میکند. لزوما مهم نیست که حتما از دهانشویه قبل یا بعد از مسواک یا نخ دندان زدن استفاده کنید. توصیه می‌شود برای رسیدن به بهترین نتایج، دهانشویه را حدود ۳۰ ثانیه الی یک دقیقه در دهان‌تان بچرخانید.
فواید استفاده از دهانشویه‌ها
۱. دهانشویه می‌تواند بوی بدن دهان را کاهش دهد
یکی از شناخته شده‌ترین حقایق راجع به دهانشویه، قابلیت آن در کاهش بوی بد دهان است. در اصطلاح پزشکی به بوی بد دهان هالیتوز می‌گویند. با وجود این، امروزه مطالعات بسیاری این ادعا را ثابت کرده‌اند که دهانشویه واقعا می‌تواند بوی بد دهان را کاهش دهد. علت ایجاد بوی بد دهان برخی باکتری‌هایی است که درون دهان زندگی می‌کنند. دهانشویه حاوی ترکیبات فعالی نظیر کلرهگزیدین و ستیل‌پیریدینیوم است که به کاهش میزان باکتری‌های موجود در دهان کمک می‌کنند. دی‌اکسید کلر و روی (زینک) به خنثی کردن بوی بد که عامل بوی بد دهان است، کمک می‌کنند. دهانشویه با ترکیب چنین موادی قادر است بوی بد دهان افراد را کاهش دهد.
۲. دهانشویه فلوراید می‌تواند از پوسیدگی دندان پیشگیری، از مینای دندان محافظت، و با پلاک‌ها مبارزه کند
دهانشویه فلوراید می‌تواند از پوسیدگی دندان پیشگیری و با آن مبارزه کند. نحوه‌ی عملکرد فلوراید در محافظت از مینای دندان به این ترتیب است که این عنصر می‌تواند باعث جذب دوباره‌ی مواد معدنی به دندان‌ها شود. فلوراید هم‌چنین به مقاوم‌سازی دندان‌ها در برابر باکتری‌ها و قند نیز کمک میکند. این کارکرد فلوراید برای سلامت دندان بسیار مهم است، زیرا هنگام مصرف خوراکی‌های اسیدی، مینای برخی از دندان‌ها در فرایندی ناشی از تاثیر قند و پلاک‌ها به مرور فرسایش می‌یابند. به علاوه، دهانشویه برای آن دسته از افرادی که در معرض خطر پوسیدگی‌های دندان قرار دارند، بسیار مفید است.
نکته‌ی بسیار خوب در رابطه با فلوراید این است که باعث می‌شود دهانشویه‌ی حاوی این عنصر عملکرد چند منظوره داشته باشد؛ بنابراین این دهانشویه‌ها می‌توانند به پیشگیری از بروز بیماری‌های لثه نیز کمک کنند. به علاوه، دهانشویه‌ی حاوی فلوراید برای افرادی که به خشکی دهان مبتلا هستند نیز مناسب است، زیرا تاثیری بر کاهش تولید بزاق دهان نمی‌گذارد. هم‌چنین دهانشویه‌ی حاوی فلوراید به عنوان عاملی جهت محافظت از دندان‌های بریج یا دندان‌های روکش‌دار شناخته می‌شود.
۳. دهانشویه می‌تواند احتمال بروز التهاب لثه را کاهش دهد
ژنژیویت یا التهاب لثه یکی از بیماری‌های خطرناک لثه است که اگر درمان نشود می‌تواند باعث لق شدن و ریزش دندان‌ها و هم‌چنین ضعیف شدن استخوان‌ها شود. به همین دلیل نیز، نه تنها مسواک و نخ دندان برای سلامت دندان‌ها ضروری است، بلکه استفاده از دهانشویه نیز حائز اهمیت است. استفاده از دهانشویه‌ی ضد باکتری می‌تواند تجمع پلاک‌ها را کاهش دهد، و هم‌چنین باکتری‌های آن ناحیه را از بین ببرد. استفاده از دهانشویههای حاوی ستیل‌پیریدینیوم می‌تواند از طریق خواص ضد باکتری این ماده با بیماری التهاب لثه مبارزه کند. هم‌چنین این دهانشویه‌ها، بسته به شدت التهاب لثه‌ی بیماران، می‌توانند حاوی ترکیبات دیگری نیز باشند. با وجود این، جهت بهره‌مندی از تمام فواید دهانشویه برای سلامت دهان و دندان، لازم است آن را ۳۰ ثانیه الی یک دقیقه (نه کم‌تر) در دهان‌تان نگه دارید.
هر دهانشویه‌ای دارای توانایی به خصوصی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری التهاب لثه است. گاهی اوقات، پزشکان بر اساس شدت بیماری لثه، دهانشویههای مختلفی را تجویز می‌کنند. زیرا مواد تشکیل‌دهنده‌ی دهانشویههای تجویز شده ممکن است دارای غلظت‌های بالاتر یا پایین‌تری باشند. استفاده از انواع خاصی از دهانشویه‌ها (با غلظت‌های مختلف مواد تشکیل‌دهنده‌شان) علاوه بر اثر درمان بر مشکل مورد نظر می‌تواند سایر فواید کلی دهانشویه‌ها از قبیل پیشگیری و درمان بیماری‌های پیرادندانی را نیز به همراه داشته باشد.
۴. دهانشویه‌ی بدون الکل می‌تواند از خشکی دهان پیشگیری کند
دهانشویههای بدون الکل نه تنها برای افراد مبتلا به سوء مصرف الکل بسیار مفید است، بلکه هم‌چنین استفاده از آن‌ها برای آدم‌هایی که دچار علائم خشکی دهان هستند نیز بسیار کاربردی است؛ زیرا الکل یک عامل خشک کننده به شمار می‌رود و می‌تواند خشکی دهان را بیشتر کند. هم‌چنین دهانشویه‌ی بدون الکل بر خلاف دهانشویههای حاوی الکل (اتانول)، باعث ایجاد احساس سوزش در دهان نمی‌شود.
به علاوه، دهانشویه‌ی بدون الکل برای افراد دارای لثه‌های حساس نیز مفید است، زیرا بر خلاف دهانشویه‌ی حاوی الکل، باعث سوزش لثه‌ها نمی‌شود. علاوه بر این‌ها، دهانشویههای بدون الکل تاثیر بهتری بر حفظ استحکام، رنگ، و براقی طبیعی دندان‌های ترمیم شده با کامپوزیت دارند.
۵. دهانشویه می‌تواند باعث التیام زخم‌های دهانی شود
دهانشویههای حاوی آب اکسیژنه (یا پراکسید هیدروژن) می‌توانند به التیام زخم‌ها و آفت‌های دهانی کمک کنند. به علاوه، با استفاده از آب اکسیژنه در حفظ بهداشت مناسب دهان و دندان به راحتی می‌توانید بوی بد دهان‌تان را نیز از بین ببرید؛ زیرا آب اکسیژنه به عنوان یک ماده‌ی ضد عفونی کننده‌ی ملایم شناخته می‌شود. این دهانشویه‌ی ضد عفونی کننده با انتشار اکسیژن باعث از بین رفتن مخاط از داخل دهان و پاکسازی این ناحیه می‌شود. از دیگر فواید استفاده از دهانشویه‌ی حاوی آب اکسیژنه می‌توان به تاثیر آن بر درمان سریع التهاب حاد لثه اشاره کرد.
۶. دهانشویه می‌تواند باعث سفید شدن دندان‌ها شود
به علاوه، دهانشویه‌ی حاوی آب اکسیژنه طی فرایند ضد عفونی کردن دهان باعث سفید شدن دندان‌ها نیز می‌شود. هم‌زمان، ترکیب فعال کلرهگزیدین موجود در این دهانشویه‌ها می‌تواند لکه‌های ناشی از مصرف نوشیدنی‌ها را از روی دندان پاک کند. نوشیدنی‌هایی نظیر قهوه، چای، و نوشابه حاوی تانین هستند. ترکیبات فعال موجود در دهانشویه به تانین می‌چسبند و به پاک شدن لکه‌ها از روی دندان‌ها کمک می‌کنند. فقط کافی است حدود یک دقیقه دهانشویه را داخل دهان‌تان بچرخانید تا از تمام فواید آن به طور کامل بهره‌مند شوید.
۷. دهانشویه‌ی جوش شیرین نیز برای سلامت دهان مفید است
دهانشویه‌ی جوش شیرین حاوی ترکیب بی‌کربنات سدیم است. با ترکیب جوش شیرین و نمک می‌توانید یک دهانشویه‌ی خانگی عالی درست کنید. از این محلول جهت پاکسازی بزاقی استفاده می‌شود که ممکن است باعث ایجاد محیطی مخرب در دهان شود. دهانشویه‌ی جوش شیرین می‌تواند بزاق اضافی را از دهان پاک کند و به این ترتیب، باعث راحتی کار دندان پزشک در معاینه‌ی بافت‌های داخل دهان شود. دهانشویه‌ی جوش شیرین هم‌چنین لکه‌های روی دندان را نیز کاهش می‌دهد. استفاده از دهانشویه‌ی جوش شیرین می‌تواند کل فضای دهان‌تان را به طور کامل پاکسازی کند؛ زیرا جوش شیرین با کاهش بزاق اضافه در دهان باعث راحت‌تر شدن عمل مسواک و نخ دندان می‌شود.
۸. دهانشویه‌ی آب و نمک نیز به سلامت دهان و دندان کمک میکند
شستشوی دهان با آب و نمک نه تنها به حفظ سلامت دهان و دندان کمک میکند، بلکه هم‌چنین به آسانی در دسترس و ارزان است. دهانشویه‌ی آب و نمک دارای فواید بسیاری از جمله کشتن باکتری‌های دهانی و قلیایی کردن فضای دهان است. به نوشته‌ی مجله‌ی دندانپزشکی بریتانیا، آب و نمک سطح pH داخل دهان را افزایش می‌دهد. هم‌چنین آب و نمک به غشای مخاطی داخل دهان آسیب نمی‌رساند، و به همین دلیل نیز دندان پزشکان بعد از انجام اقدامات درمانی در دهان به بیمار توصیه می‌کنند محلول آب و نمک را در دهان‌شان بچرخانند. از دیگر فواید استفاده از آب و نمک می‌توان به تسکین دردهای ناشی از گلودرد نیز اشاره کرد.
به علاوه، دهانشویه‌ی آب و نمک برای تسکین دندان درد نیز مفید است، زیرا هم‌زمان با خنثی‌سازی فضای داخل دهان می‌تواند درد را کاهش دهد. استفاده از محلول آب و نمک یکی از آسان‌ترین و در دسترس‌ترین درمان‌های خانگی است که به خوبی قادر است به طور موقت درد را کاهش دهد. این محلول که به راحتی قابل تهیه و آماده‌سازی است، نه تنها برای تسکین دردهای ناشی از زخم‌های دهانی مفید است، بلکه می‌تواند درد گلو را نیز درمان کند.
۹. انواع دیگر دهانشویه‌ها نیز فواید مخصوصی دارند
با این‌که بسیاری از آدم‌ها فکر می‌کنند فقط چند نوع معدود از دهانشویه‌ها وجود دارد که می‌توانند از فروشگاه‌ها خریداری کنند، دهانشویه‌ها دارای انواع مختلفی هستند؛ یکی از آن‌ها دهانشویه‌ی کلسیمی است. دهانشویههای حاوی کلسیم می‌توانند به استحکام مینای دندان کمک کنند. هم‌چنین دهانشویههای روغنی نیز وجود دارند که با استفاده از روغن‌های گیاهی و طبیعی می‌توانند به طور جامع و کامل به سلامت دهان و دندان کمک کنند. دهانشویههای روغنی علاوه بر آن‌که دارای خواص ضد التهاب لثه هستند، می‌توانند به کاهش بوی بد دهان نیز کمک کنند.
علاوه بر این‌ها، بر اساس مشکلات مختلف مرتبط با دهان و دندان، دهانشویههای مختلفی حاوی مواد مختلف نیز تولید می‌شوند. این دهانشویه‌ها دارای کاربردهای مختلفی از جمله رفع بوی بد دهان و بیماری‌های قارچی دهانی هستند و می‌توانند به پیشگیری از بروز این مشکلات کمک کنند.
۱۰. سایر کاربردهای دهانشویه
دهانشویه نه فقط برای سلامت دهان و دندان مفید است، بلکه در حوزه‌های دیگر نیز کاربرد دارد. برخی افراد برای کاهش آکنه (جوش) از دهانشویههای حاوی الکل استفاده می‌کنند. به علاوه، دهانشویه می‌تواند بوی بد پا را نیز از بین ببرد؛ فقط کافی است مقداری دهانشویه را درون یک تشت پر از آب بریزید و پاهای‌تان را در آن قرار دهید. دهانشویه به دلیل خواص ضد باکتری‌اش می‌تواند بوی بد پا را کاهش دهد؛ زیرا بوی بد پا ناشی از تجمع بیش از اندازه‌ی باکتری در سطح پوست است. بسیاری از آدم‌ها با آغشته کردن یک تکه پنبه به دهانشویه و مالیدن آن به زیر بغل بوی بد زیر بغل‌شان را نیز از بین می‌برند. افراد مختلف بر اساس تجربه توانسته‌اند کاربردهای مختلف دهانشویه را کشف کنند؛ تمامی این کاربردها و فواید مختلف به خاطر وجود ترکیبات فعال درون این دهانشویه‌ها هستند. با این حال، پیش از استفاده از دهانشویه توصیه می‌کنیم با پزشک مشورت کنید.
به این ترتیب، اکنون می‌دانید دهانشویه دارای فواید بسیار زیادی، چه برای سلامت دهان و دندان و چه خارج از آن، است. بسته به نوع نیازتان می‌توانید از دهانشویه استفاده‌های مختلفی کنید. دهانشویه می‌تواند با از بین بردن بوی بد دهان اعتماد به نفس‌تان را افزایش دهد.
تاکنون از چه دهانشویه‌هایی استفاده کرده‌اید یا قصد دارید از چه نوع آن‌ها استفاده کنید؟ آیا به نظر شما دهانشویه‌ها فواید و کاربردهای دیگری نیز دارند؟ در این صورت، لطفا آن‌ها را در بخش ارسال دیدگاه‌ها برای ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید.