هر ساله با شروع توفانی از تبلیغاتِ خوشامدگویی به مدرسه، وقت خداحافظی با روزهای تابستان فرامی‌رسد و بار دیگر باید درس خواندن را به یادمان بیاوریم. پنهان شدن در سنگر کتاب‌خانه ممکن است کاری درست و منطقی باشد (یا حداقل تلاش خوبی است)، ولی در حقیقت راه بهتری هم وجود دارد حداقل در این جا ٢٢ راه درس خواندن برای شاگرد اول شدن در آزمون ھا وجود دارد. پس پیش به سوی جلو – با این نکات علمی درس خواندن برای شاگرد اول شدن در آزمون ھا بدون ترس و نگرانی ھر آزمونی را از تعیین سطح پیشرفته گرفته تا شیمی ارگانیک پشت سر بگذارید.
همه مطالب را به یاد داشته باشید
۱. هنگام خواب‌آلودگی درس بخوانید
قصه‌های شبانه مخصوص کودکان هستند. به جای مطالعه‌ی مجموعه داستان خرس‌های برستین، سعی کنید چند دقیقه قبل از رفتن به تخت‌خواب درس بخوانید. در طول خواب، مغز حافظه را برای اطلاعات جدید تقویت می‌کند، و این امکان را فراهم می‌کند تا هر آن‌چه را که پیش از ورود به مرحله‌ی اولیه‌ی خواب مرور می‌کنیم، به خوبی به یاد بیاوریم. (ولی هرگز سعی نکنید در تخت‌خواب و پیش از خوابیدن درس بخوانید، زیرا ممکن است این کار خوابیدن را برای‌تان دشوار کند.)
۲. اختصاص دوره‌ی زمانی برای هر مطلب جدید
یک شیوه‌ی جدید یادگیری به نام ” تکرارِ با فاصله” وجود دارد که در آن اطلاعات را باید به بخش‌های کوچک تقسیم کنید و آن‌ها را طی یک دوره‌ی زمانی بلندمدت به صورت مداوم مرور کنید. بنابراین هرگز سعی نکنید کل جدول تناوبی را در یک جلسه حفظ کنید – در عوض هر روز چند ستون آن را یاد بگیرید و پیش از یاد گرفتن ستون‌های جدید، موارد قبلی را مرور کنید.
۳. قصه تعریف کنید
تبدیل مطالب حفظ‌کردنی به یک قصه‌ی عجیب‌وغریب کمک می‌کند اطلاعات جدید برای‌تان مفهوم بیش‌تری پیدا کنند. مثلا، برای آن‌که یادتان بماند در عملیات ریاضی اول از کدام بخش‌ها شروع کنید، می‌توانید قصه‌ی زیر را بسازید: پرویز توانِ ضربه زدن به توپ را در خود جمع کرد و موفق شد. (پ برای عملیات داخل پرانتز، ت برای توان، ض برای ضرب، ت برای تفریق، ج برای جمع، م برای منها).
۴. تغییر مکان دهید
تحقیقات نشان می‌دهند اگر به صورت روزانه یک مطلب در جاهای مختلف بخوانید احتمال فراموش کردن آن کم‌تر می‌شود. هر دفعه که جای‌مان را عوض می‌کنیم (از کتاب‌خانه به کافی‌شاپ یا از کافی‌شاپ به سرویس بهداشتی)، مغزمان را مجبور می‌کنیم ارتباط جدیدی با آن مطلب برقرار کند و بنابراین به شکل قوی‌تری در ذهن‌مان جای می‌گیرد.
۵. موضوعات را عوض کنید
فقط به یک موضوع خاص نچسبید؛ در عوض، در یک جلسه مجموعه‌ای از مطالب متفاوت را بخوانید. این روش ما را آماده می‌کند برای یافتن راه‌حل یک مسئله از راه‌کار درست استفاده کنیم. برای مثال، انجام پشت سر همِ یک مجموعه از مسائل مربوط به تقسیم باعث می‌شود هر دفعه که به یک مسئله برخوردیم، فکر کنیم آن مسئله‌ی خاص نیز نیاز به عملیات تقسیم دارد. ولی انجام یک سری از مسائلی که نیاز به ضرب، تقسیم یا جمع دارند باعث می‌شود لحظه‌ای صبر کنیم و به انتخاب بهترین راه‌کار بیندیشیم.
۶. خود را در شرایط آزمون قرار دهید
انجام خودآزمایی یکی از بهترین راه‌های آماده‌سازی برای آزمون واقعی است. اگر به یاد آوردن نام 37امین رئیس جمهور ایالات متحده(صرفا جهت اطلاع، نیکسون)، برای‌تان دشوار است، نگران نباشید: در حالت خودآزمایی هر قدر یادآوری مطلبی دشوارتر باشد، احتمال به یاد ماندن آن مطلب در آینده بیشتر است.
۷. یادداشت کنید
از کلاس‌های خوش‌نویسی سال سوم‌تان بهترین استفاده را ببرید. بر اساس تحقیقات، وقتی اطلاعات را با دست می‌نویسیم نسبت به حالتی که آن‌ها را تایپ می‌کنیم با ثبات بیش‌تری در ذهن‌مان می‌مانند. پس دست به کار شوید و بیشتر مطالب مهم ترم را روی برگه‌ی کاغذ یادداشت کنید.
۸. می‌خواهم فریاد بزنم
بلند بلند خواندنِ یک مطلب یعنی این‌که از لحاظ روانی آن را به دو طریق حفظ می‌کنید: آن را می‌بینید و گوش می‌کنید. ولی هیچ ضمانتی نمی‌کنیم از کتاب‌خانه بیرون‌تان نکنند.
تمرکزتان را حفظ کنید
۹. نوشیدنی بنوشید
ببخشید، البته نه از آن نوشیدنی‌ها. درعوض، برای صرف مقداری نوشیدنی کافئین‌دار به کافی‌شاپ بروید؛ تحقیقات بسیاری نشان می‌دهند قهوه (و چای) ما را هوشیار نگه می‌دارند، به ویژه هنگامی که برای به هم خوردن تمرکزتان چیزی هیجان‌آورتر از دیدنِ جلد براق آدامس بی‌اهمیت کف زمین کتاب‌خانه نباشد.
۱۰. خوش بگذرانید!
خوردن یک شیرینی سالم، قدم زدن دور ساختمان‌تان، 5 دقیقه چک کردن تلگرام – و هر کار دیگری که پیش آید با آن خوش بگذرانید. دانستن این نکته که اگر اندکی سختی تحمل کنید و یادداشت‌های ارزشمند در طول ترم جمع‌آوری کنید، و با خواندن آن چند صفحه یادداشت می‌توانید این لحظات از دست رفته را جبران کنید، که این کار تا حدی باعث دلگرمی‌تان می‌شود.
۱۱. دور هم جمع شوید (همین حالا)
کار گروهی به مذاق همه خوش نمی‌آید، ولی برای کسانی که از تلاش گروهی می‌توانند مقداری بهره ببرند، درس خواندن گروهی کار مناسبی است. چند تا از دوستان درس‌خوان‌تان را انتخاب کنید و برای مرور درس‌ها هر چند روز یک بار دور هم جمع شوید. یک شخص را برای محول کردن یک سری وظایف (تهیه‌ی خوراکی، انتخاب موسیقی) انتخاب کنید و گروه را مطابق اهدافش پیش ببرید.
۱۲. زمان‌بندی کنید
برنامه‌ریزی یکی از مهمترین مهارت‌هایی است که یک دانش‌آموز می‌تواند داشته باشد؛ پس برای این کار وقت بگذارید. اهداف گنگ و مبهم نداشته باشید؛ مثلا نگویید از اول هفته شروع به خواندن درس تاریخ می‌کنم – به جای آن، این هدف مشخص را به کارهای کوچک‌تر تقسیم کنید. آن را مثل کلاس‌های روزانه‌تان با مداد روی تقویم بنویسید: برای مثال، هر روز از ساعت 1 تا 3 بعد از ظهر را به مرور اطلاعات ارزشمند درس تاریخ اختصاص دهید.
۱۳. مراقبه کنید
قبل از این‌که بخواهید سه ساعت به کاغذهای‌تان خیره شوید، سه دقیقه به دیوار خیره شوید. تحقیقات نشان می‌دهند مراقبه اضطراب را کاهش می‌دهد و دامنه‌ی توجه را بالا می‌برد. با وجود این‌که این تحقیقات بیشتر بر جلسات مراقبه‌ی روزانه تمرکز دارند، چند دقیقه امتحان کردن آن برای از بین بردن وحشتِ پیش از امتحان ضرری ندارد.
۱۴. ورزش کنید
هم‌زمان قوی‌تر شوید و مغز قوی‌تری داشته باشید. تحقیقات نشان می‌دهند تنها نیم ساعت ورزش هوازی سرعت پردازش مغز و دیگر توانایی‌های ادراکی مهم را بهبود می‌بخشد. چند دور اطراف ساختمان‌تان آهسته بدوید و مطمئن باشید وقتی که سر درس برمی‌گردید مقداری به آی‌کیوتان اضافه شده است.
۱۵. برقصید
هر کسی که فقط یک بار از شب تا صبح درس خواندن را با ریحانا تجربه کرده است، می‌داند موسیقی استرس را از بین می‌برد. با این‌که هر کسی سلیقه‌ی موسیقایی متفاوتی دارد، ولی به نظر می‌رسد موسیقی کلاسیک می‌تواند به شکل ویژه‌ای تنش و اضطراب را کاهش دهد. بنابراین به درس زیست‌شناسی‌تان موسیقی متن بدهید و حداقل احساس کنید مقداری از استرس‌تان کم شده است.
۱۶. امگا را دریابید
اسیدهای چرب امگا 3 موجود در برخی ماهی‌ها، آجیل و روغن زیتون برای تاثیر بالقوه‌شان در بالا بردن قدرت مغز مشهور هستند. یک تحقیق نشان می‌دهد خوردنِ ترکیب اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 اضطراب آزمون را کاهش می‌دهد.
۱۷. به خودتان استراحت دهید
این نکته را هم در تبلیغ کیت‌کت می‌گویند، و هم علم می‌گوید: استراحت منظم می‌تواند بهره‌وری را بالا ببرد و توانایی‌تان را برای تمرکز بر یک کار واحد بهبود ببخشد. برای آن‌که واقعا بهره‌وری‌تان بالا برود، از پشت صفحه نمایش رایانه‌تان بلند شوید و برای شرکت در جلسه‌ی ورزش نیم‌روز به باشگاه بروید.
۱۸. چرت بزنید
وقتی یک کتاب پر از معادله برای حفظ کردن دارید، ممکن است وسوسه شوید در طول یک شب این کار را انجام دهید (یا حداقل برای این کار تلاش کنید). ولی افراد شب زنده‌دار به ندرت 20 می‌گیرند – در حقیقت، چنین افرادی دچار اختلال در عملکرد ادراکی هستند و حساسیت بیش‌تری به استرس دارند. در روزهای منتهی به آزمون سخت، سعی کنید هفت تا نه ساعت در شب بخوابید تا محرومیت از خواب هر آن‌چه را ریسیده بودید پنبه نکند.
۱۹. بی‌خیال اینترنت شوید
همه در این شرایط بوده‌ایم که در شب پیش از یک آزمون سخت با صدای زنگ فیس‌بوک صفحه‌ی دوست‌مان همه‌ی تمرکزمان به هم بریزد. اگر رایانه برای درس خواندن‌تان لازم است، از طریق یک نرم‌افزار برای یک مدت کوتاهی اینترنت خود را ببندید و خواهید دید این کار چه فایده‌ای برای‌تان خواهد داشت.
۲۰. به دنبال آرامش باشید
باز هم همان کتاب‌خانه‌ی قدیمی و پر از گرد و خاک … یا چشمه‌ی آب گرم؟ تحقیقات نشان داده‌اند تنفس رایحه‌ی عطر روغن‌های گیاهی (مثل رزماری یا اسطوخودوس) می‌تواند دانش‌آموزان را پیش از آزمون‌های سخت آرام کند. دست از مرور مطالب در دقیقه‌ی نود بردارید و به جای آن چند دقیقه به رایحه‌درمانی بپردازید.
۲۱. یوگا تمرین کنید
کسانی که به صورت حرفه‌ای و فعال به ورزش یوگا مشغول هستند، نسبت به بقیه‌ی افرادی که با این ورزش آشنا نیستند توانایی‌های ادراکی – به ویژه دامنه‌ی توجه – بالاتری دارند. تمرین روزانه‌ی سلام بر خورشید تمرکزتان را تا آخرین دوره حفظ می‌کند.
۲۲. یاد بگیرید چه چیزی برای‌تان بهتر است
بعضی از آدم‌ها سحرخیز هستند، بعضی‌ها هم شب زنده‌دار؛ برخی‌ها ترجیح می‌دهند با دوستان‌شان درس بخوانند، و برخی دیگر نیاز به سکوت کامل و مطلق دارند. هر کدام را آزمایش کنید تا بفهمید کدام یک برای‌تان از همه مفیدتر است، و همان را انجام دهید.