میلیون‌ها نفر در سراسر جهان مبتلا به دیابت هستند. بنا به گفته‌ی سازمان بهداشت جهانی (WHO )، تعداد افراد مبتلا به دیابت از ۱۰۸ میلیون نفر در سال ۱۹۸۰ به ۴۲۲ میلیون نفر در سال ۲۰۱۴ افزایش یافته‌است. این سازمان همچنین پیش‌بینی می‌کند که دیابت هفدهمین عامل اصلی مرگ در سال ۲۰۳۰ خواهد بود. دیابت به عنوان یک بیماری کشنده در نظر گرفته می‌شود، زیرا اگر کنترل نشود، قند خون بالا می‌تواند بر قسمت‌های مختلف بدن تاثیر بگذارد و ممکن است به عوارض مختلف منجر شود. یکی از عوارض شایع ناشی از دیابت، درد عصبی دیابت یا نوروپاتی دیابتی است.
عامل نوروپاتی دیابتی یا درد عصبی دیابت چیست
نوروپاتی دیابتی نتیجه‌ی آسیب عصبی ناشی از اثرات سمی قند خون بالا و گردش خون ضعیف است. در حقیقت، قند خون که مدام بالا باشد، می‌تواند به عصب‌هایی که سیگنال‌ها را از دست‌ها و پاها می‌فرستند، آسیب برساند.
در اثر نوروپاتی دیابتی، ممکن است بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن را در انگشتان دست و پا، و خود دست و پاها تجربه کنید. علامت دیگر این بیماری، درد تیز و تند و سوزش- مانند است. هرچند درد در ابتدا ممکن است خفیف باشد، اما با گذشت زمان ممکن است بدتر شود و به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش یابد.
مطالعه‌ای که در سال 2010 توسط ژورنال American Family Physician منتشر شد، نشان می‌دهد که درد نوروپاتیک محیطی دیابتی بر عملکرد، حالت و الگوهای خوابِ حدود 10 تا 20 درصد بیماران مبتلا به دیابت تاثیر می‌گذارد.
اگر از درد عصبی دیابت رنج می‌برید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که میزان قند خون خود را کنترل کنید. و وقتی که سطح قند خون شما تحت کنترل است، بهبودی خودکار در وضعیت عصب و درد رخ خواهد داد.
در عین حال، می‌توانید برخی از تغییرات را در سبک زندگی‌تان اعمال کنید و یک سری درمان‌های خانگی را برای مقابله با دردتان امتحان کنید.
داروهای خانگی برای درد عصبی دیابت
در این‌جا 10 درمان خانگی برای درمان درد عصبی دیابت وجود دارد.
1. با آب گرم حمام کنید
یکی از ساده‌ترین درمان‌های خانگی طبیعی برای از بین بردن درد عصبی دیابتی، حمام کردن با آب گرم است.
گرما باعث تسکین فرد می‌شود و به روند بهبودی کمک می‌کند، زیرا گردش خون را به محلی که در آن عصب آسیب دیده، بهبود می‌بخشد. علاوه بر این، حمام گرم باعث می‌شود که از شر استرس خلاص شوید و احساس آرامش کنید.
دو بار در روز و هر بار به مدت 20 دقیقه با آب گرم حمام کنید. با این حال، قبل از ورود به وان حمام، همیشه به یاد داشته باشید که دمای آب را با دست‌تان چک کنید، نه با پا.
برای بیشتر شدن مزایای حمام آب گرم، می‌توانید یک یا دو بار در هفته یک فنجان نمک اپسوم را به آب داخل وان اضافه کنید.
2. کرم کپسایسین را امتحان کنید
کپسایسین دارای خواص ضد درد و ضد التهابی است و به همین دلیل می‌تواند به کاهش درد عصبی ناشی از دیابت کمک کند.
کپسایسین هنگامی که به صورت موضعی استفاده می‌شود، باعث احساس گرما می‌شود و به این ترتیب به کاهش درد کمک می‌کند.
در یک مطالعه‌ی کلینیکی که در سال 2002 توسط محققان Acta Diabetologica منتشر شد، استفاده‌ی موضعی از کپسایسین روی پاهای بیماران مبتلا به نوروپاتی دیابتی، به بهبود علائم، از جمله آستانه‌ی حس کردن درد کمک کرد.
کرم‌های کپسایسین موضعی ضد درد در غلظت‌های بین 0.25 تا 0.75 درصد بدون نیاز به نسخه در دسترس هستند. تمام کاری که باید انجام دهید این است که کرم را در مناطق آسیب‌دیده 2- 3 بار در روز استعمال کنید.
با این وجود، کرم کپسایسین را روی پوست دچار پارگی یا تحریک‌شده استفاده نکنید.
3. به طور منظم ورزش کنید
برای مقابله با درد عصب دیابتیک، انجام تمرینات ورزشی به طور منظم ضروری است.
ورزش باعث بهبود جریان خون در اعصاب آسیب‌دیده می‌شود و به بازیابی آن‌ها به حالت عادی کمک می‌کند. ورزش همچنین به کاهش قند خون کمک می‌کند، سطح تحمل درد عصب را در شما افزایش می‌دهد و دیابت را تحت کنترل نگه می‌دارد.
یک مطالعه که در سال 2015 در ژورنال Pain Medicine منتشر شد، نشان داد که در اثر انجام ورزش هوازی در افراد مبتلا به نوروپاتی محیطی دردناک، بدون تغییر در شدت درد، میزان حس کردن درد کاهش می‌یابد.
مطالعات دیگر منتشر شده در ژورنال دیابت و عوارض آن در سال 2017 پس از ورزش تحت نظارت، بهبودی در انشعابات فیبر عصبی نوروپاتیک و روپوستی در افراد مبتلا به نوروپاتی محیطی دیابتی تجربه می‌شود.
برای به دست آوردن مزایای ورزش، پیوستن به یک باشگاه ورزشی ضروری نیست و یک برنامه‌ی تمرینی دقیق را انتخاب کنید. شما می‌توانید پیاده‌روی یا شنا را انتخاب کنید.
4. چای زنجبیل بنوشید
زنجبیل به مدت قرن‌ها به عنوان یک درمان گیاهی در پزشکی چینی و هندی برای کمک به کاهش درد استفاده شده‌است.
مواد ضد التهابی قدرتمند موجود در این ریشه‌ی خوراکی که گینجرول نام دارد، سبب می‌شود که یک درمان موثر برای تسکین درد عصبی دیابت باشد.
این ماده حتی می‌تواند تحرک را در میان کسانی که درد مزمن دارند افزایش دهد.
زنجبیل در عین حال به مدیریت قند خون کمک می‌کند. یک مطالعه که در مجله‌ی تحقیقات علوم دارویی در سال 2015 منتشر شد، نشان می‌دهد که مکمل‌های پودر زنجبیل ممکن است به بهبود قند خون ناشتا کمک کنند. در این مطالعه شرکت‌کنندگان هر روز 2 گرم زنجبیل به مدت 12 هفته دریافت کردند و کاهش سطح هموگلوبین Ac، آپولیپوپروتئین B، آپولیپوپروتئین ۱A- و مالون‌دی‌آلدئید را تجربه کردند.
* 2 تا 3 فنجان چای زنجبیل در روز بنوشید. برای تهیه‌ی چای، یک لیوان آب جوش بردارید و 1 قاشق غذاخوری زنجبیل خرد شده را به آن اضافه کنید. اجازه بدهید به مدت 5-10 دقیقه دم بکشد و بعد چای شما آماده است.
* شما می‌توانید مکمل زنجبیل را تنها پس از مشاوره با پزشک‌تان مصرف کنید.
5. اسید آلفا لیپوئیک را امتحان کنید
اسید آلفا لیپوئیک (ALA)، نوعی اسید چرب، جایگزین دیگری برای درمان عوارض مرتبط با دیابت است.
پیش از هر چیزی، ALA به مبارزه با رادیکال‌های آزاد که سبب آسیب سلولی می‌شوند، کمک می‌کند و ثانیا، حتی به بازسازی عملکرد سلول‌های عصبی آسیب‌دیده کمک کرده و مانع آسیب بیشتر می‌شود.
ALA همچنین حساسیت به انسولین را در بدن افزایش می‌دهد.
در مطالعه‌ای که در سال 2009 در ژورنال Review of Diabetic Studies منتشر شد، گزارش شده‌است که اسید آلفا لیپوئیک می‌تواند به بهبود سرعت هدایت عصبی حرکتی در نوروپاتی دیابتی و محافظت از عصب‌های محیطی از ایسکمی در موش‌ها کمک کند.
مطالعه‌ی دیگری که در ژورنال پزشکی هلند در سال 2010 منتشر شد، دریافت که اسید آلفا لیپوئیک در صورت تزریق داخل وریدی با دوز 600 میلی‌گرم یک بار در روز طی یک دوره‌ی سه هفته‌ای، باعث کاهش قابل توجه درد نوروپاتیک می‌شود.
شما می‌توانید اسید آلفا لیپوئیک را در غذاهایی مانند کلم بروکسل، کلم بروکلی، نخود فرنگی، سبوس برنج و سیب‌زمینی پیدا کنید. حتی می‌توانید مکمل آن را نیز پس از مشاوره با پزشک‌تان مصرف کنید.
6. ماساژ بگیرید
درد عصبی دیابت می‌تواند با یک ماساژ درمانی ساده بهبود بیابد. ماساژ آرام در امتداد و دو طرف ناحیه‌ی آسیب‌دیده به بهبود گردش خون و التیام اعصاب آسیب‌دیده کمک می‌کند.
ماساژ حتی به بهبود دامنه‌ی حرکتی کمک می‌کند.
مطالعه‌ای در سال 2001 که در ژورنال Spectrum Diabtes نشان می‌دهد که ماساژ می‌تواند تأثیر مثبتی بر سطح قند خون و علائم نوروپاتی دیابتی داشته باشد.
مطالعه‌ی دیگری که در سال 2017 در ژورنال Nursing Scholarship منتشر شد، گزارش می‌دهد که ماساژ آروماتراپی یک مداخله‌ی دارویی خیلی ساده و موثر است که می‌تواند برای کنترل درد نوروپاتیک و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به نوروپاتی دردناک استفاده شود.
۱. روغن زیتون، خردل یا روغن نارگیل ولرم را در منطقه‌ی آسیب‌دیده استعمال کنید.
۲. سپس منطقه را با حرکات طولانی و ملایم به مدت 5 تا 10 دقیقه ماساژ بدهید.
۳. پس از ماساژ، منطقه را با یک حوله‌ی گرم پوشانید.
۴. چند بار در روز این روش درمانی را انجام دهید.
۷. الکل ننوشید
نوشیدن الکل با نوروپاتی دیابتی مرتبط است. در واقع دوز بالای الکل برای عصب‌ها سمی است و می‌تواند سبب بروز آسیب شدید در اعصاب شود و حتی نوروپاتی را بدتر کند.
نوشیدن بیش از حد الکل حتی برخی از مواد مغذی را در بدن کم می‌کند و از این رو باید کاملا از مصرف آن پرهیز کنید.
یک مطالعه که در سال 1998 در World Health Alcohol Research & World منتشر شد، گزارش می‌دهد که مصرف منظم مقادیری از الکل دقیقا مانع کنترل قند خون دیابتی شده و خطر نوروپاتی محیطی را افزایش می‌دهد.
مصرف بیش از حد الکل حتی خطر ابتلا به نوروپاتی الکلی را افزایش می‌دهد. مطالعه‌ای که در British Journal of Clinical Pharmacology منتشر شد، نشان می‌دهد که نوروپاتی الکل شامل مشکلات حرکتی ناشی از آسیب دیدن عصب‌ها می‌شود که در اثر نوشیدن الکل به مدت طولانی رخ می‌دهد و درد و سوزش خود به خود، پردردی و آلودینیا از نشانه‌های آن هستند.
الکل را کنار بگذارید تا از بروز این مشکل جلوگیری کنید.
8. سیگار را ترک کنید
اگر از درد عصبی دیابت رنج می‌برید، زمان آن فرا رسیده که سیگار را ترک کنید. سیگار کشیدن باعث تنگ شدن رگ‌های خونی شما می‌شود و به این ترتیب گردش خون کاهش می‌یابد. این امر به نوبه‌ی خود باعث می‌شود که اعصاب محیطی، خون دارای مواد مغذی را به میزان کم‌تری دریافت کنند و همین می‌تواند موجب بروز درد بیش‌تری شود.
یک مطالعه‌ی منتشر شده در ژورنال عمومی طب داخلی در سال 2015 نشان داد که سیگار کشیدن با افزایش خطر DPN در افراد مبتلا به دیابت مرتبط است. با این حال، مطالعات بیش‌تری برای بررسی این‌که آیا این رابطه علی است یا نه و این‌که ترک مصرف سیگار باعث کاهش خطر DPN در بزرگسالان مبتلا به دیابت می‌شود یا خیر مورد نیاز است.
مطالعه‌ی دیگری که در سال 2017 صورت گرفت و در Turkish Society of Algology منتشر شد، نشان داد که سیگار کشیدن به عنوان یک عامل خطر برای درد نوروپاتیک محسوب می‌شود. مطابق با این مطالعه، احتمال درد نوروپاتیک همزمان با مدت زمان کشیدن سیگار و افزایش سطح اعتیاد افزایش می‌یابد، و با دیابت، این میزان حتی بیشتر افزایش می‌یابد. بسیار مهم است که سیگاری‌ها از این حقایق و احتمالات مطلع باشند.
۹. مراقبت کایروپراکتیک
مراقبت کایروپراکتیک یک درمان طبیعی برای درمان درد عصبی ناشی از دیابت است.
در این روش درمانی تکنیک‌های مختلفی از قبیل لمس، فشار، ماساژ، برنامه‌های ورزشی و مشاوره‌ی سبک زندگی در کنار هم برای کمک به کاهش درد، تورم و التهاب استفاده می‌شود.
این تکنیک‌ها به ارتقای محدوده‌ی حرکات، ریلکس کردن عضلات منقبض و کمک به ارتباط گردش خون و عصب کمک می‌کند. به علاوه، این روش درمانی برای کل بدن بسیار آرامش‌بخش است.
طبق گزارشی که در سال 2015 توسط Diabetes News Journal منتشر شد، مراقبت کایروپراکتیک یک درمان مؤثر برای نوروپاتی محیطی است زیرا علائم اصلی درد را مورد هدف قرار می‌دهد.
همیشه مطمئن شوید که مرکز کایروپراکتیکی که انتخاب می‌کنید واجد شرایط و معتبر است.
10. طب سوزنی
طب سوزنی هم مانند روش قبلی یکی دیگر از گزینه‌های موثر برای درمان درد عصبی دیابت است.
در این نوع درمان سنتی چینی، نقاط خاصی از بدن با سوزن‌های خیلی نازک تحریک می‌شود و به این ترتیب به آرامش عضلات منقبض، بهبود گردش خون و ترمیم اعصاب آسیب‌دیده کمک می‌شود. این اثرات به نوبه‌ی خود، درد را کاهش می‌دهند.
یک مطالعه که در سال 2010 در Journal of Acupuncture and Meridian Studies منتشر شد، گزارش می‌دهد که طب سوزنی ممکن است برای درمان اساسی نوروپاتی محیطی دیابتی مفید باشد.
مطالعه‌ی دیگری که در ژورنال Translational Medicine & Research در سال 2017 منتشر شد، نشان می‌دهد که درمان طب سوزنی پتانسیل درمان تعدادی از علائم دیابت نوع دو، از جمله هیپرگلیسمی، نوروپاتی دیابتی و سایر عوارض مرتبط با درد را دارد.
همیشه طب سوزنی را نزد یک متخصص طب سوزنی متخصص و با تجربه انجام بدهید.
نکات پایانی
– وزن اضافی را برای کنترل کلسترول و سطح قند خون‌تان کاهش بدهید.
– سعی کنید فشار خون‌تان را کنترل کنید زیرا افرادی که مبتلا به دیابت هستند بیشتر احتمال دارد که به فشار خون بالا نیز مبتلا شوند.
– برای کنترل قند خون، 1-2 قاشق چایخوری دارچین را در وعده‌های غذایی روزانه‌تان بگنجانید.
– اگر به گلوتن حساسیت دارید، نباید گلوتن مصرف کنید، زیرا ممکن است اختلال موجود را بدتر کند.
– غذاهای غنی از ویتامین B را به میزان بیش‌تری مصرف کنید زیرا از تجزیه‌ی مواد غذایی در طول هضم پشتیبانی می‌کنند.
– درد عصب‌ها می‌تواند به عفونت، زخم، و حتی قطع عضو منجر شود و از این رو مهم است که مراقبت‌های لازم را از پاهای‌تان به انجام برسانید.
– توصیه می‌شود که کفش مخصوص نوروپاتی یا کفش‌های راحت بپوشید.
– همچنین، سعی کنید جوراب‌هایی را به پا کنید که در ناحیه‌ی سینه‌ی پا یا پاشنه دارای بالشتک است.
– پس از وعده‌های غذایی تخم رازیانه بجوید تا فرایند هضم که به علت نوروپاتی دیابتی تحت تاثیر قرار می‌گیرد، بهبود بیاید.
– شما همچنین می‌توانید پامچال شب را مصرف کنید چرا که غنی از اسیدهای چرب امگا 6 ( اجزای تشکیل‌دهنده‌ی ساختار اصلی دیواره‌ی سلولی) است.
– به طور جدی به دنبال یک برنامه‌ی غذایی مناسب برای دیابت باشید چرا که نوع غذا خوردن شما تاثیر مستقیم روی سطح قند خون شما دارد.
– هر روز صبح 4 تا 5 عدد گردو و بادام بخورید تا علائم درد نوروپاتی بهبود بیایند.
– استرس‌تان را تحت کنترل داشته باشید چرا که می‌تواند اثر منفی قابل‌توجهی بر درد و التهاب در بدن داشته باشد.