پیشرفت پیوسته، با به کارگیری ایده‌های جدید ممکن میشود. پس اگر سازمان شما واقعاً قصد پیشرفت داشته باشد، باید برای آن آماده شود. آموزش کارکنان در سازمان‌ها، یکی از روش‌های مؤثر برای این آماده‌سازی است. آموزش کارکنان در سازمان‌ها، هیچ‌وقت بدون هدف نیست. هر سازمان انتظار دارد با توجه به زمان و هزینه‌ای که صرف می‌کند، پیشرفت تیم و ارتقای دانش کارکنان را به عنوان نتیجه ببیند. داده‌ها نشان می‌دهند که سازمان‌ها همیشه نتوانسته‌اند در این مورد، به نتیجه دلخواه برسند. بنابراین برای این که به نتایج موفقیت‌آمیز برسید، باید به صورت استراتژیک جلو بروید، یک برنامه استراتژیک، برنامه‌ای است که اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت سازمان را در نظر داشته باشد و در نتیجه سرمایه شما را به درستی برگرداند.
پس بررسی کنید که کارمندان سازمان شما در حال حاضر باید در چه مهارت‌هایی تقویت شوند و از طرفی برای زمان آینده، ممکن است به چه مهارت‌هایی نیاز پیدا کنند. این را نیز در خاطر داشته باشید که حتی اگر کارمندی، آموزش‌ها را فراموش کند، اصلاً جای نگرانی نیست؛ چون شما همچنان فرهنگ آموزش سازمانی را در محیط رواج داده‌اید، و خود این، یک مزیت محسوب میشود. اما منظور از یادگیری سازمانی چیست؟
دیوید گاروین، پروفسور هاروارد در مقاله خود بیان کرده است:
“یادگیری سازمانی، مهارت سازمان در تولید، به دست آوردن و انتقال دانش است، و در این که بتواند طبق دانش و بینش جدید، رفتار خود را تغییر دهد.”
مهارت در تولید و به دست آوردن دانش
آموزش کارکنان در سازمان‌ها، با یک ایده جدید از اعضا یا ایده‌هایی از خارج سازمان جرقه می‌خورد. البته یافتن ایده‌های جدید، زمان‌بر است. برای طی کردن گام یادگیری، مدیران سازمانی باید صبر و حوصله زیادی به خرج دهند. با به کارگیری چهار گام زیر، مطمئن خواهید شد که آموزش کارکنان در سازمان‌ها یک الویت است:
داشتن ذهنی که به حل مسئله علاقه دارد، باعث میشود که کارمند به جزئیات بیشتر دقت کند. این ویژگی باعث میشود که کارمند از حد عادی فراتر رود و به جوانبی که لایه‌های دیگر قرار دارند توجه نماید. به کارمندان یاد دهید به جای این که بگویند “به همین صورت انجام میشود”، بپرسند “چرا؟”
وقتی به دانش جدیدی دست پیدا می‌کنید، می‌توانید آن را مورد آزمایش قرار دهید به جای این که بی‌چون و چرا آن را قبول کنید. دو نوع آزمایش داریم: دوره‌های آموزشی که با هدف آموزش موضوعی خاص تعبیه شده‌اند، و پروژه‌های طولانی‌تری که تغییر در سازمان را نیز در پی دارند. آزمون و خطا، باعث درک بیشتر کارمندان میشود و چگونگی انجام مسائل را بهتر آموزش می‌دهد.
این جمله را بارها شنیده‌ایم که تاریخ تکرار میشود. هنوز هم سازمان‌هایی هستند که فقط بر روی موفقیت‌ها تمرکز می‌کنند، به جای این که به شکست‌های گذشته نیز توجه نشان دهند و از آن‌ها درس بگیرند. می‌تواند گفت شکست‌هایی وجود دارد که خیلی سودمندتر از موفقیت‌ها هستند. گاهی اوقات باید به دانش دیگران نیز توجه نشان داد. این آموزش ممکن است نه تنها از بقیه کارکنان درون سازمان، بلکه از افراد بیرون و حتی مشتریان به دست آید.
در اینجا مایلم پلتفرم آموزش سازمانی فرادرس را به شما معرفی کنم؛ در این طرح آموزشی تمامی سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌توانند با کمترین هزینه ممکن آموزش‌های مورد نیاز کارکنان سازمان را تهیه کنند؛ در صورتی که تمایل دارید تا اطلاعات بیشتری در مورد طرح آموزش سازمانی فرادرس به دست آوردید می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید:
انتقال دانش
برای آموزش کارکنان در سازمان‌ها، باید دانش را در بین آن‌ها منتقل کرد. چندین روش برای انتشار دانش وجود دارد. اگر یکی از کارکنان، دانش مناسبی دارد که می‌تواند به بقیه آموزش دهد، نباید در این کار دریغ کند. علاوه بر آن، یکی از بهترین روش‌ها، دوره‌های آنلاین هستند. این دوره‌ها، هم برای مدیران و هم برای کارمندان مناسب هستند و وقتی این افراد به صورت گروهی در دوره‌ها شرکت کنند، می‌توانند پس از آن، طی جلساتی، درباره آن‌ها به مباحثه بپردازند.
تغییر رفتار بر طبق دانش جدید
آموزش کارکنان در سازمان‌ها، اگر در عمل نتیجه‌ای نداشته باشد، نه تنها وقت و هزینه سازمان را هدر می‌دهد، بلکه زمانی که کارمندان می‌توانستند کار مفید انجام دهند را نیز از آن‌ها می‌گیرد. اگر قرار نیست پس از یادگیری، ایده‌های جدیدی به سازمان ارائه دهید، پس این یادگیری چه فایده‌ای دارد؟
نکاتی برای آموزش کارکنان در سازمان ها
در ادامه می‌خواهیم چند نکته مهم درباره آموزش کارکنان در سازمان ها را یادآور شویم. این نکات، ساختار، طراحی و اجرای برنامه‌های یادگیری را شامل میشود.
آموزش کارکنان در سازمان، به دو مسئله مبتنی است:
- رفع نیاز یادگیران
- ارضای نیازمندی‌های سازمان
چالشی که در این جا وجود دارد این است که اهداف سازمان‌ها، هیچ‌وقت یکسان نیست و از این رو باید نیازمندی‌های هر دو گروه را به درستی شناسایی کرد تا شکاف را برطرف نمود. در ابتدا باید نیاز سازمان را شناسایی کرد و سپس یک تیم یادگیری را طراحی کرد. مهم است که این تیم، اعضای متفاوتی داشته باشد، به این معنا که هم کارمندان مشتاق را شامل شود و هر کسی که اصلاً به یادگیری علاقه‌مند نیست را در برگیرد. پس از آن که از نظر کارمندان مطلع شدید، وقت آن رسیده که مواد آموزشی را تعیین نمایید.
مواد آموزش کارکنان در سازمان‌ها، می‌تواند در سه گروه باشد. اولی، یک برنامه از کل آموزش شماست. هدف از این برنامه، این است که بدانیم هر آموزش در چه زمانی و به چه صورت انجام میشود. دیگری، منابع است. منابع آموزش کارکنان در سازمان‌ها، به اهداف و قالب برنامه آموزشی بستگی دارد و ممکن است به هر صورتی باشد. مواد نهایی نیز، موادی است که باید به صورت دائمی در اختیار کارمندان قرار گیرد تا هر زمان که خواستند آن را یادآوری کنند.
روش‌های آموزش کارکنان در سازمان ها
برای آموزش کارکنان در سازمان ها، چندین روش وجود دارد که در ادامه آورده‌ایم:
آموزش آنلاین
امروزه یادگیری یادگیری آنلاین، به یک روش عالی برای آموزش کارکنان در سازمان‌ها تبدیل شده است. مخصوصاً پس از پاندمیک کرونا که کارکنان زیادی به سمت دورکاری تمایل پیدا کردند و نتوانستند به صورت حضوری در کلاس‌ها شرکت کنند. با آموزش‌های آنلاین فرادرس، همه کارمندان می‌توانند حتی با حضور در خانه نیز طبق نیاز خود، دوره‌ها را بگذرانند. مزیت دیگر دوره‌های آنلاین این است که حتی با گوشی موبایل نیز می‌توان در آن‌ها شرکت نمود. یک مزیت دیگر، این است که می‌توانید درصد پیشروی در هر کلاس را بررسی کنید. علاوه بر آن، این انتخاب کارمند است که چه زمانی از روز را به یادگیری آنلاین اختصاص دهد. این مخصوصاً برای مدیران سازمان که بسیار پرمشغله هستند اهمیت دارد.
حالا که از مزایای دوره‌های آنلاین گفتیم، بد نیست درباره معایب و راه‌حل آن‌ها نیز کمی صحبت کنیم. اگر خود مدیر بخواهد مواد آموزش کارکنان در سازمان‌ها را طراحی کند، این کار بسیار وقت‌گیر است و قطعاً به روز رسانی آن در طول زمان نیز خیلی زحمت خواهد داشت. راه‌حل این است که سازمان‌ها، از دوره‌های آنلاین از پیش طراحی شده استفاده کنند. ممکن است کارمندان به این دلیل که به صورت جدا در کلاس‌ها شرکت می‌کنند، احساس نبود تعامل کنند. برای این نیز راه‌حلی وجود دارد. اگر دوره‌هایی را برای چندین کارمند به صورت همزمان در نظر گرفته‌اید، به طور مرتب جلساتی را برگزار کنید که نظرات خود را به اشتراک بگذارند.
مسئله دیگر، دسترسی به اینترنت پرسرعت است. خوشبختانه آموزش‌های فرادرس به صورتی طراحی شده‌اند، که افرادی که اینترنت سرعت پایین دارند نیز بتوانند از آن‌ها بهره ببرند. همچنین وقتی کارمندان پای سیستم کامپیوتر یا گوشی هستند، ممکن است حواسشان با دیگر برنامه‌ها پرت شود. مدیران می‌توانند برای این مشکل راه‌حل‌هایی ارائه دهند. مثلاً می‌توانند ساعات خاصی را مشخص کنند و از کارمند بخواهند طی آن، آموزش خاصی را به اتمام برسانند.
آموزش حضوری
در این آموزش، کارمندان در طول جریان کار، موارد را می‌آموزند. این نوع آموزش، یکی از مؤثرترین روش ها برای آموزش کارکنان در سازمان‌ها محسوب میشود. مثلاً اگر قرار است به یک کارمند آموزش دهید چگونه با یک نرم‌افزار جدید کار کند، می‌توانید سریع‌تر این آموزش را پیش ببرید. مزیت آموزش حضوری این است که کارمند در حین انجام پروژه، آموزش می‌بیند، اما متأسفانه یک کارمند رده‌بالا باید زمان خود را صرف آموزش آن فرد کند. در حالی که امروزه بسیاری از پروژه‌های آنلاین، پروژه محور هستند و کارمندان می‌توانند از آن‌ها بهره ببرند.
آموزش با مدرس
آموزش کارکنان در سازمان‌ها با مدرس، یک روش سنتی و پرطرفدار است که در آن، همانند کلاس درس، یک مدرس را داریم که یک درس عملی را آموزش می‌دهد. این نوع آموزش معمولاً به صورت ارائه‌هایی با جلوه بصری انجام میشود. مزیت آموزش با مدرس این است که افراد می‌توانند تعامل مستقیم داشته باشند و در صورت داشتن سؤال، سریعاً جواب خود را بگیرند. بهتر است برخی از موضوعات سازمانی که پیچیده هستند، به صورت حضوری آموزش داده شوند. معایب این نوع آموزش کارکنان در سازمان‌ها این است که کارکنان نمی‌توانند با سرعت خود پیش بروند. علاوه بر آن، اگر قرار باشد یک مربی از خارج سازمان این آموزش را بر عهده گیرد، قطعاً برای سازمان، هزینه‌بردار خواهد بود. نمی‌توان پیشرفت کارکنان در این نوع آموزش را به دقت ارزیابی کرد و کارمندانی که دور کار هستند، قادر نخواهند بود از آموزش‌ها بهره ببرند.
کوچینگ
در این روش، یک سرپرست حرفه‌ای و باتجربه، وظیفه کوچینگ و مربی‌گری یک کارمند را در حوزه‌ای خاص بر عهده می‌گیرد. کوچینگ، هم می‌تواند به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین انجام شود و از این رو برای کارمندان دورکار نیز مناسب است. مزیت آموزش کارکنان در سازمان‌ها از طریق کوچینگ این است که حتی پس از اتمام دوره آموزش، بین فرد تازه‌کار و باتجربه، رابطه‌ای ماندگار شکل می‌گیرد. کارمندان می‌توانند سؤالاتی که شاید از روی خجالت در کلاس نپرسند را به راحتی از سرپرست خود بپرسند. علاوه بر آن کارمندان می‌توانند با تماشای نحوه کار سرپرست، از او آموزش ببینند. عیب این نوع آموزش این است که کارمند باتجربه سازمان، باید زمان زیادی را صرف آموزش کن. اگر رابطه بین سرپرست و کارمند به خوبی شکل نگیرد، این آموزش، چالش‌برانگیز خواهد بود.
آموزش مشارکتی
در این نوع آموزش، کارمندان، دانش و تجربیات خود را طی جلساتی با هم به اشتراک می‌گذارند و از همدیگر می‌آموزند. هر کارمندی، مهارت، ایده و دانش منحصربه‌فرد خود را دارد که ممکن است برای سایر اعضای سازمان مفید باشد. علاوه بر آن، این باعث میشود هر کارمند، احساس کند در نوع خود ارزشمند است. مزیت اول این نوع آموزش کارکنان در سازمان‌ها این است که یک فرهنگ یادگیری را رواج می‌دهد که کارمندان در آن، همواره در حال مشارکت و همکاری‌اند. علاوه بر آن، وقتی یادگیری به صورت گروهی انجام میشود، در زمان و هزینه‌ها صرفه‌جویی میشود. معایب این نوع از آموزش کارکنان در سازمان‌ها این است که اگر شخصی یادگیری آهسته‌تری داشته باشد، از بقیه عقب می‌ماند، در حالی که این شخص ممکن بود در دوره آنلاین، طبق زمان مناسب خود پیش رود. علاوه بر آن، تنظیم ساعتی برای کلاس که همه بتوانند در آن شرکت کنند، کمی دشوار است.
انتخاب بهترین روش آموزش کارکنان سازمان
وقتی زمان آن می‌رسد که روش آموزش را انتخاب کنید، مواردی مثل فرهنگ سازمان، اندازه سازمان، الویت مدیران و کارمندان، محیط حضوری یا آنلاین و بسیاری از موارد دیگر اهمیت پیدا می‌کنند. در نتیجه باید طبق سازمان خود، یکی از روش‌های آموزش و یا ترکیبی از چندین روش را انتخاب کنید. امیدواریم اطلاعاتی که در بالا آورده‌ایم، در این انتخاب به شما کمک کند. از نظر ما با وجود فناوری رو به رشد امروز و با توجه به اهمیت صرفه‌جویی در هزینه و زمان و همچنین تعدد کارکنان دور کار، آموزش آنلاین می‌تواند بهترین گزینه باشد.
کلام آخر در مورد آموزش کارکنان در سازمان ها
تغییرات، اجتناب‌ناپذیر و اغلب غیرقابل کنترل هستند. اما چیزی که سازمان شما می‌تواند کنترل کند، آماده‌سازی کارمندان، برای محیطی تغییرپذیر است. یک بخش مهم در هر کسب‌وکار، آموزش کارکنان است. مثلاً در یک شرکت دیجیتال، مدیران همواره باید گوش به زنگ باشند که قرار است چه تکنولوژی جدیدی به بازار بیاید و تکنولوژی‌های قبلی را از دور خارج کند. این که بتوانید کارمندان را به مهارت‌های مهم روز دنیا تجهیز کنید، بسیار اهمیت دارد. علاوه بر آن، فقط مهارت‌های فنی نیستند که باید در الویت باشند، بلکه لازم است مدیران، تیم منابع انسانی و سایر کارمندان، در مهارت‌های نرم نیز آموزش ببینند. مهارت‌های نرم دامنه زیادی از مهارت‌ها را شامل میشود، از توانایی کار تیمی و تفکر نقادانه گرفته تا نحوه صحیح رفتار با کارکنان برای جلوگیری از هرگونه آزار کلامی. دوره‌های آموزشی فرادرس، انواع مهارت‌ها را در برمی‌گیرد تا هر سازمان بتواند کارمندان خود را از هر جهتی که در نظر داشته باشد تقویت کند.