وارفارین: ۱۰ مهمترین نکته درباره خواص، هشدارها و عوارض داروی وارفارین
داروی خوراکی وارفارین هم به صورت یک داروی عام و هم تحت نام برندی خاص در بازار موجود است. نام برندهای آن عبارتند از: کومادین، جانتوون.
از وارفارین برای درمان و پیشگیری از لختهی خون استفاده میشود که ممکن است به حملهی قلبی، سکته یا مرگ بینجامد. همچنین از آن برای لختههای خون موجود در فیبریلاسیون دهلیزی، تعویض دریچهی قلب، ترومبوز وریدی، و آمبولی ریه استفاده میشود.
۱. هشدارهای مهم
– این دارو یک قسمت هشدار سیاه رنگ روی جعبهاش دارد. این جدیترین هشدار از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا است. یک قسمت هشدار سیاه رنگ بر روی دارو به پزشکها و بیماران دربارهی اثرات خطرناک بالقوه هشدار میدهد.
– وارفارین خونتان را رقیق و توانایی لخته شدن را محدود میکند. این دارو میتواند باعث خونریزی شدید شود که ممکن است به مرگ منجر گردد. شما باید مرتبا آزمایش خون بدهید و با پزشکتان ملاقات کنید تا شرایطتان را تحت نظر داشته باشد. هیچ دارو یا محصول گیاهی را خودسرانه شروع یا متوقف نکنید مگر آنکه پزشکتان به شما بگوید. به پزشک بگویید که آیا هیچ نشانه یا علامتی از خونریزی دارید یا نه.
سایر هشدارها:
هشدار مربوط به مشکلات خونریزی
به دکتر بگویید که آیا خطر مشکلات خونریزی در شما افزایشی است یا نه، مثلا داشتن شرایط حداقل ۶۵ سال، سابقهی حمله قلبی یا سکته، خونریزی گوارشی، کم خونی، دیابت، یا مشکلات کلیه. پزشک شما تصمیم خواهد گرفت که آیا مصرف وارفارین برای شما مناسب است یا نه.
هشدارهای بارداری
اگر باردار هستید این دارو را مصرف نکنید مگر آنکه دریچهی قلب مصنوعی داشته باشید. وارفارین باعث نقص مادرزادی، سقط، یا مرگ جنین میشود.
هشدار کلسیفلاکسی
این دارو میتواند باعث کلسیفلاکسی شود. این ناراحتی نادر اما جدی تشکیل کلسیم در رگهای خونی کوچک است. آدمهایی که مشکل کلیه دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند.
۲. وارفارین چیست؟
وارفارین یک داروی نسخهای است. این دارو فقط به شکل قرص و خوراکی وجود دارد.
قرص خوراکی وارفارین تحت برندهای کومادین و جانتوون موجود است. همچنین به عنوان دارویی عمومی نیز در دسترس است. داروهای عمومی معمولا از نمونههای تحت برند ارزانتر هستند. در بعضی از موارد، آنها ممکن است به اندازهی داروی تحت نام برند قدرت و اشکال مختلف را نداشته باشند.
۳. چرا از این دارو استفاده میشود؟
از وارفارین برای درمان لختههای خون استفاده میشود و برای پایین آوردن احتمال شکل گیری لختههای خون در بدن. لختههای خون میتواند باعث سکته، حمله قلبی، یا سایر ناراحتیهای وخیم شود اگر که در پاها یا ریهها تشکیل شده باشند.
از وارفارین استفاده میشود تا:
– خطر حملهی قلبی، سکته یا مرگ کاهش داده شود.
– از لختههای خونی در فیبریلاسیون دهلیزی یا تعویض دریچهی قلب جلوگیری شود یا آن را درمان کند.
– از لختههای خون در قسمتهایی از بدن مانند پاها و ریهها جلوگیری یا آن را درمان کند.
این دارو ممکن است به عنوان بخشی از ترکیب درمانی استفاده شود. یعنی ممکن است لازم باشد آن را به عنوان داروی جانبی همراه با داروهایی دیگر مصرف کنید.
۴. نحوهی کارکرد آن چیست؟
وارفارین به دستهی داروهایی به نام «ضد انعقاد» تعلق دارد. دستهای از داروها که گروهی از داروهایی است که کارایی مشابهی دارند. این داروها اغلب برای درمان ناراحتی های مشابهی استفاده میشوند.
وارفارین جلوی شکل گیری لختههای خون را میگیرد و به این طریق است که کار میکند. این دارو آن کار را با مسدود کردن شکل گیری عوامل لختههای خونی عمل میکند که برای لخته سازی نیاز است.
۵. عوارض جانبی وارفارین
قرصهای خوراکی وارفارین باعث خواب آلودگی نمیشوند. اما، میتوانند عوارض جانبی دیگری داشته باشند.
عوارض جانبی رایجتر
عوارض جانبی رایجتری که بر اثر مصرف وارفارین اتفاق میافتند به خونریزی شکمی مربوط میشوند. عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
– خونریزیهای غیر معمول مانند:
– کبودیهای غیر قابل توضیح
– کبودیهایی که اندازهشان رشد میکند
– خونریزیهای بینی
– خونریزی لثه
– خونریزی از بریدگیها که مدتی طولانی متوقف کردنش طول میکشد.
– خونریزی قاعدگی یا واژینال سنگینتر از حد نرمال
– ادرار صورتی یا قهوهای
– مدفوع قرمز یا سیاه
– خون سرفه کردن
– خون یا موادی شبیه دانههای قهوه استفراغ کردن
۵. عوارض جانبی شدید و جدی
اگر هر یک از این عوارض جدی را تجربه کردید، بلافاصله با پزشکتان تماس بگیرید. اگر علائمتان اساسا مهلک و تهدید کنندهی زندگی هستند، یا اگر فکر میکنید شرایط پزشکی اورژانسی را سپری میکنید با ۱۱۵ تماس بگیرید.
– مرگ بافت پوست. این امر ممکن است وقتی اتفاق بیفتد که لختههای خون تشکیل میشوند و جریان خون به قسمتی از بدنتان را مسدود میکنند. علائم آن ممکن است شامل این موارد باشند: – درد. – تغییر رنگ و دما به هر قسمتی از بدنتان.
– سندرم انگشتان بنفش. که علائم آن عبارتند از: – درد و رنگ بنفش یا سیاه در انگشتهای پا
سلب مسئولیت: هدف ما آن است که برای شما مربوط ترین و به روزترین اطلاعات را فراهم آوریم. اما، چون داروها بر هر شخصی اثری متفاوت میگذارند، نمیتوانیم تضمین کنیم که این اطلاعات شامل تمام عوارض جانبی احتمالی میشود. این اطلاعات قرار نیست به هیچ عنوان جایگزین مشورت و مشاوره پزشک باشد. همیشه دربارهی عوارض جانبی داروها با یک متخصص حوزهی سلامت که از سابقهی پزشکیتان خبر دارد مشورت کنید.
۶. وارفارین ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشد
قرص خوراکی وارفارین ممکن است با سایر داروها دچار تداخل شود، من جمله ویتامینها یا داروهای گیاهی که مصرف میکند. تداخل وقتی اتفاق میافتد که مادهای نحوهی عملکرد دارو را تغییر میدهد. این میتواند مضر باشد یا از خوب عمل کردن دارو جلوگیری کند.
برای کمک به پیشگیری از تداخل، پزشکتان باید تمام داروهای مصرفیتان را به دقت زیر نظر داشته باشد. حتما به پزشکتان دربارهی داروها، ویتامینها یا داروهای گیاهی که مصرف میکنید اطلاع دهید. برای آنکه بفهمیم این دارو با چه داروهای دیگری ممکن است تداخل داشته باشد، با پزشک یا متخصص داروخانه صحبت کنید.
چند نمونه از داروهایی که ممکن است با وارفارین تداخل داشته باشند عبارتند از:
داروهای ضد انعقاد
اگر وارفارین را با داروهای ضد انعقاد که نمونههایی از آن در قسمت زیر فهرست شده است مصرف کنید خطر خونریزی افزایش پیدا میکند:
مهارکنندههای عامل Xa مانند: – آپیکزابان –ادوگزابان – زیواروگزابان
مهارکنندههای مستقیم ترومبین مانند: دابیگاتران
داروهای ضد التهاب
خطر خونریزی وقتی وارفارین را با داروهای ضد التهاب مصرف میکنید افزایش پیدا میکند. نمونههایی از این داروها عبارتند از:
مهارکنندههای التهاب P2Y12 مانند:
– کلوپیدوگرل
– پراسوگرل
– تیکاگرلور
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)
وقتی وارفارین را به NSAIDs مصرف کنید خطر خونریزی در شما افزایش پیدا خواهد کرد. مثالهایی از این دواروها عبارتند از:
– دیکلوفناک
– ایبوپروفن
– ایندومتاسین
– کتوپروفن
– کتورولاک
– ملوکسیکام
– نابومتون
– ناپروکسن
– اگزاپروزین
– پروکسیکام
داروهای ضد افسردگی
وقتی وارفارین را با بازدارندههای بازجذب سروتونین (SSRIs) و بازدارندههای بازجذب سروتونین و نورپینفرین (SNRIs) مصرف کنید خطر خونریزی افزایش پیدا میکند. مثالهایی از این داروها عبارتند از:
– SSRIs مانند:
– سیتالوپرام
– اسیتالوپرام
– فلوکستین
– فلووگزامین
– پاروگزتین
– سرترالین
– ویلازوپدون
– ورتیوگزتین
SNRIs مانند:
– دولوگزتین
– ونلافاگزین
آنتی بیوتیکها و ضد قارچها
بعضی از آنتی بیوتیکها و ضد قارچها میتوانند نحوهی عملکرد وارفارین را در بدن تغییر دهند. پزشکتان ممکن است هنگام شروع یا توقف مصرف داروهای آنتی بیوتیک و ضد قارچ شما را به دقت تحت نظر بگیرد. مثالهایی از این داروها عبارتند از:
داروهای آنتی بیوتیک مانند:
– ماکرولیدها شامل: – آزتیرومایسین – کلاریترومایسین – اریترومایسین
– سولفامتوکسازول/تری متوپریم
– ضد قارچهایی مانند داروهای ضد قارچ آزول شامل:
– فلوکونازول
– ایتراکونازول
– پوساکونازول
– وریکونازول
محصولات گیاهی
بعضی از محصولات گیاهی ممکن است اثر رقیق کنندگی خون قرص وارفارین را افزایش دهند. بعضی از آنها عبارتند از:
– سیر
– جینکو (کهن دار)
بعضی از محصولات گیاهی نیز ممکن است اثر وارفارین را کاهش و خطر لخته شدن خون را افزایش دهند. مثالهایی از این دست عبارتند از:
– کوآنزیم Q10
– گل راعی
– جینسینگ
۷. هشدارهایی دربارهی مصرف وارفارین
هشدارهایی دربارهی مصرف قرص های خوراکی وارفارین وجود دارد که عبارتند از:
هشدار آلرژي
مصرف وارفارین میتواند باعث واکنشهای آلرژیک شدید بشود. بعضی از علائم آن عبارتند از:
– مشکل تنفس
– ورم کردن گلو یا زبان
– کهیر
اگر هر یک از این علائم را دارید هرگز مجددا از این دارو استفاده نکنید. مصرف دوبارهی آن میتواند مهلک باشد.
هشدارهایی برای افراد دارای وضع سلامتی خاص
– کسانی که فشار خون بالا دارند: مصرف وارفارین ممکن است خطر خونریزی را در شما بالاتر ببرد.
– کسانی که سابقهی خونریزی گوارشی دارند: اگر سابقهی خونریزی معده یا روده دارید، مصرف وارفارین ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
– کسانی که بیماری قلبی دارند یا سکته کردهاند: اگر بیماری قلبی یا سابقهی سکته دارید، رگهای خونیتان همین حالا هم آسیب دیده که میتواند موجب خونریزی شود. وارفارین ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
– کسانی که گلبولهای خون پایین یا سرطان دارند: بعضی از سرطانها میتوانند موجب خونریزی داخلی بشوند. در صورت مصرف وارفارین خطر این خونریزی ممکن است افزایش پیدا کند.
– کسانی که ترومای سر داشتهاند: وارفارین خون را رقیق میکند. این امر لخته شدن و بند آمدن خون را هنگام خونریزی دشوارتر میکند. اگر وارفارین مصرف کنید خطر خونریزی در شما افزایش پیدا میکند.
– کسانی که مشکلات کلیوی دارند: اگر سابقهی مشکلات کلیوی دارید، وارفارین خطر آسیبهای جدی کلیه را افزایش میدهد. به علاوه، وقتی وارفارین مصرف میکنید خطر خونریزیتان بالاتر میرود.
هشدارهایی برای سایر گروهها
– برای زنان باردار: در دوران بارداری نباید وارفارین مصرف کرد مگر در زنانی که دریچهی قلب مصنوعی دارند، و در خطر بالای لخته شدن خون قرار دارند. لختهی خون میتواند هم به مادر و هم به جنین آسیب بزند.
– زنان شیرده: وارفارین ممکن است به شیر پستان راه پیدا کند. شما و پزشکتان میتوانید انتخاب کنید و تصمیم بگیرید که آیا وارفارین مصرف کنید یا نوزاد شیر بدهید.
– برای کهنسالان: اگر بالای ۶۰ سال سن دارید، ممکن است نسبت به وارفارین حساسیت بیشتری داشته باشید. پزشکتان ممکن است دوز وارفارین کمتری برایتان تجویز کند.
– برای کودکان: هنوز اثبات نشده است که مصرف وارفارین برای کودکان زیر ۱۸ سال بیخطر یا موثر باشد.
۸. طریقهی مصرف وارفارین
این اطلاعات دوز مصرفی برای قرصهای خوراکی وارفارین است. ممکن است تما دوزها و اشکال مصرفی ممکن در اینجا لحاظ نشده باشد. دوز، شکل، و دفعات مصرف شما به موارد زیر بستگی دارد:
– سنتان
– وضع و شرایط درمانی
– شدت ناراحتیتان
– سایر ناراحتیهایی که دارید
– نحوهی واکنش به دوز درمانی اولیه
دوز مصرفی بزرگسالان (۱۸ سال و بیشتر)
دوز سدیم وارفارین مصرفیتان به زمان پروترومبین / نسبت بینالمللی نرمال شده (INR) آزمایش خون بستگی دارد. دوز شروع مرسوم ۵ تا ۱۰ میلی گرم در روز است. دوز مصرف ممکن است بسته با آزمایش خون و شرایطتان در گذر زمان تغییر کند.
دوز مصرفی کودکان (۰ تا ۱۷ سال)
دوز مصرفی سالم و موثری برای این گروه سنی تا کنون تصویب و تایید نشده است.
۹. ملاحضاتی دربارهی دوزهای خاص
– اگر بالای ۶۰ سال سن دارید، ممکن نسبت به وارفارین حساسیت بیشتری داشته باشید. پزشکتان ممکن است دوز وارفارین کمتری برایتان تجویز کند.
– آدمهایی که نژاد آسیایی دارند معمولا به دوز پایینتر وارفارین واکنش نشان میدهند. پزشکتان ممکن است دوز پایینتری برایتان تجویز کند.
سلب مسئولیت: هدف ما آن است که برای شما مربوط ترین و به روزترین اطلاعات را فراهم آوریم. اما، چون داروها بر هر شخصی اثری متفاوت میگذارند، نمیتوانیم تضمین کنیم که این فهرست شامل تمام دوزهای مصرفی ممکن میشود. این اطلاعات قرار نیست به هیچ عنوان جایگزین مشورت و مشاوره پزشک باشد. همیشه دربارهی دوز مصرفی داروها با یک متخصص حوزهی سلامت که از سابقهی پزشکیتان خبر دارد مشورت کنید.
۱۰. طبق دستور مصرف کنید
وارفارین ممکن است درمان دارویی کوتاه مدت یا بلند مدتی باشد. اینکه چه مدت از این دارو مصرف میکنید به اوضاع و شرایطتان بستگی دارد. اگر طبق تجویز پزشک آن را مصرف نکنید خطراتی برایتان در پی خواهد داشت.
– اگر یک وعده (دوز) مصرفی را فراموش کردید یا از دست دادید:
از یاد بردن یا از دست دادن دوزهای مصرفی میتواند گرفتاریهایی مانند حملهی قلبی، سکته، یا لخته شدن خون در رگها یا ریهها را به همراه داشته باشد. مصرف داروهایتان طبق تجویز پزشک، حتی اگر احساس خوب و سلامتی نداشته باشید، بهترین فرصت و شانس را به شما میدهد که از این گرفتاریهای احتمالی در امان بمانید.
– در صورت مصرف بیش از حد:
مصرف بیش از حد وارفارین ممکن است به خونریزیهای مرگبار منجر شود. اگر فکر میکنید بیش از حد از این دارو مصرف کردهاید سریعا اقدامی بکنید. با پزشک یا مرکز فوریتهای پزشکی تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس محل بروید.
– اگر یک وعده (دوز) مصرفی را فراموش کردم چه کنم:
اگر یک وعده را فراموش کردید به محض امکان آن را مصرف کنید. اگر به لحاظ زمانی نزدیک به وعدهی مصرفی بعدی هستید دوز از دست رفته را فراموش کنید. برای جبران دوز از دست رفته داروی بیش از حد مصرف نکنید. این میتواند به عوارض جانبی خطرناکی بینجامد.
– از کجا بدانیم دارو کار ساز است:
ممکن است در صورت مصرف وارفارین تفاوتی احساس نکنید، اما شاید متوجه کاهش خونریزیها بشوید. پزشکتان برای سنجش عملکرد این دارو از شما آزمایش خون خواهد گرفت.