قرص زاناکس که با نام قرص آلپرازولام نیز شناخته می شود برای درمان اضطراب و اختلال هراس استفاده می‌شود. این دارو به دسته‌ی داروهایی به نام بنزودیازپین‌ها تعلق دارد که بر روی مغز و عصب‌ها (سیستم عصب مرکزی) عمل می‌کند تا اثری آرامشبخش ایجاد کند. این دارو اثر مواد شیمیایی طبیعی خاصی را در بدن تقویت می‌کند.
۱. نحوه‌ی مصرف قرص زاناکس یا آلپرازولام
پیش از شروع مصرف آلپرازولام و هر بار که آن را تکرار میکنید دستور پزشکی برگه‌ی همراه دارو را مطالعه کنید. اگر پرسشی داشتید، از پزشک یا داروپزشک بپرسید.
این دارو را به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک مصرف کنید. دوز مصرف به شدت ناراحتی، سن، و واکنش به درمان بستگی دارد. دوز مصرفی ممکن است تاز زمانی که دارو شروع به اثرگذاری می‌کند کم کم افزایش داده شود. برای کاهش خطر عوارض جانبی به دقت دستورات پزشک را دنبال کنید.
این دارو ممکن است واکنش‌های ترک را به همراه داشته باشد، به ویژه اگر به طور مرتب برای مدت زمانی طولانی یا با دوز بالا مصرف شود. در چنین مواردی، علائم ترک (مانند تشنج) ممکن است در صورت قطع ناگهانی مصرف دارو رخ بدهد. برای پیشگیری از واکنش‌های ترک، پزشک‌تان ممکن است دوز مصرفی را کم کم کاهش دهد. هر واکنش مربوط به ترک را بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
هرچند به افراد بسیاری کمک می‌کند، اما مصرف این دارو گاهی اعتیاد آور است. اگر اختلال سوء مصرف ماده‌ای را داشته باشید (مثلا سوء مصرف مواد مخدر/الکل) این خطر ممکن است افزایش پیدا کند. این دارو را دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف کنید تا خطر اعتیاد به آن کاهش پیدا کند. برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
اگر این دارو خیلی طولانی مدت مصرف شود، ممکن است دیگر اثربخشی لازم را نداشته باشد. اگر اثربخشی دارو متوقف شده است با پزشک مشورت کنید.
اگر مشکل‌تان به قوت خود باقی بود یا بدتر شد به پزشک اطلاع دهید.
۲. عوارض جانبی زاناکس یا آلپرازولام
در نتیجه‌ی مصرف قرص زاناکس ممکن است خواب آلودگی، گیجی، افزایش ترشح بزاق، یا تغییر میل/قوه‌ی جنسی رخ بدهد. اگر هر یک از این اثرات ادامه داشت یا بدتر شد فورا به پزشک اطلاع دهید.
برای به حداقل رساندن گیجی و سبکی سر، موقعی که از حالت نشسته یا درازکش بلند می‌شوید به آرامی این کار را انجام دهید.
یادتان باشد این دارو فقط برای مشکل کنونی شما تجویز شده است و پزشک آن را به این خاطر تجویز کرده است که فایده‌هایش برای شما نسبت به عوارض جانبی‌اش بیشتر است. بسیاری از کسانی که این دارو را مصرف می‌کنند هیچ عارضه‌ی جانبی جدی ندارند.
اگر هر یک از این عوارض جانبی کم احتمال اما جدی رخ داد به پزشک بگویید: تغییرات ذهنی/خلقی (مانند توهم، افکار خودکشی)، مشکل تکلم، از دست دادن هماهنگی بدن، مشکل راه رفتن، مشکلات حافظه.
اگر این مشکلات نادر اما بسیار جدی پیش آمد بی درنگ درخواست کمک پزشکی کنید: زردی چشم یا پوست، تشنج.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. اما اگر متوجه هریک از این علائم آلرژی جدی شدید سریعا درخواست کمک پزشکی کنید: راش، خارش/ورم، گیجی شدید، مشکلات تنفسی.
قطعا این فهرست کاملی از تمام عوارض جانبی ممکن نیست. اگر متوجه علائمی به غیر از موارد ذکر شده در خود شدید به پزشک اطلاع دهید.
۳. نکات احتیاطی درباره‌ی مصرف زاناکس یا آلپرازولام
پیش از مصرف آلپرازولام، اگر به آن یا سایر بنزوپیازپین‌ها (مثلا دیازپام، لورازپام) یا هر چیز دیگری آلرژی دارید، به پزشک اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلات بشوند. برای اطلاعات بیشتر با داروپزشک مشورت کنید.
پیش از مصرف این دارو، سابقه‌ی پزشکی‌تان را به پزشک اطلاع دهید، به ویژه درباره‌ی: مشکلات ریه/تنفسی شدید، بیماری کبد، بیماری کلیه، سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد، آب سیاه.
این دارو ممکن است شما را گیج یا خواب آلود کند. تا اثرات آن در بدن‌تان باقی است رانندگی نکنید، از ماشین‌آلات خطرناک استفاده نکنید و کارهایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند انجام ندهید. از مصرف نوشیدنی‌های الکلی پرهیز کنید.
پیش از عمل جراحی، درباره‌ی تمام داروهایی که مصرف میکنید به پزشک‌تان اطلاع دهید.
افراد بزرگسال و مسن‌تر ممکن است نسبت به عوارض این دارو حساس‌تر باشند به ویژه نسبت به فقدان هماهنگی اندام‌ها و خواب آلودگی. این اثرات جانبی می‌توانند خطر افتادن را افزایش دهند.
در دوران بارداری به خاطر آسیب احتمالی به جنین مصرف این دارو توصیه نمی‌شود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
قرص زاناکس به داخل شیر مادر راه پیدا می‌کند و ممکن است اثرات نامطلوبی بر روی طفل شیرخوار به جا بگذارد. بنابراین، شیردهی در حین مصرف این دارو توصیه نمی‌شود.
۴. تداخل‌های دارویی مصرف زاناکس
تداخل‌های دارویی ممکن است نحوه‌ی عملکرد داروها را تغییر یا خطر ابتلا به عوارض جانبی را افزایش دهد. این مقاله حاوی تمام تداخل‌های دارویی ممکن نیست. فهرستی از تمام داروهای مصرفی‌تان تهیه و به پزشک ارائه کنید. بدون تایید پزشک هرگز مصرف دارویی را شروع یا متوقف نکنید و تغییر ندهید.
بعضی از محصولات که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: کاوا، سدیم اگزیبات.
سایر داروها می‌توانند بر حذف آلپرلازولام از بدن تاثیر بگذارند، که ممکن است بر نحوه‌ی عملکرد زاناکس تاثیرگذار باشد. مثال‌های این محصولات عبارتند از: ضدقارچ‌های آزول، بعضی داروهای ضد افسردگی خاص (مانند فلوکستین، فلووگزامین، نفازودون)، داروهای درمان اچ آی وی (دلاویردین، مهارکننده‌های پروتئاز مانند ایندیناویر)، آنتی بیوتیک‌های ماکرولیدی (مانند ارترومایسین)، ریفامایسین‌ها (مانند ریفابوتین)، داروهایی که برای درمان تشنج استفاده می‌شوند (مانند فنیتوئین) و غیره.
خطر عوارض جانبی جدی (مانند تنفس کند، خواب آلودگی/گیجی شدید) ممکن است در صورت مصرف این دارو با محصولات دیگر افزایش پیدا کنند و منجر به مشکلات خواب آلودگی و تنفسی شود. اگر این دارو را با محصولات دیگری مانند مسکن‌ها یا ضد صرفه‌های افیونی (مانند کدئین، و هیدروکودئین)، الکل، مواد مخدر، سایر داروهای خواب یا اضطراب (مانند دیازپام، لورازپام، زولپیدم)، شل کننده‌ّای عضلات (مانند کاریزوپرودول، سیکلوبنزاپرین)، یا آنتی هیستامین‌ها، استفاده میکنید به پزشک بگویید.
برچسب‌های روی تمام داروهایی را که مصرف میکنید بخوانید چون ممکن است حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می‌شوند. درباره‌ی استفاده‌ی بی خطر آن محصولات با پزشک یا داروپزشک مشورت کنید.
سیگار کشیدن سطح این ماده را در خون کاهش می‌دهد. اگر سیگار می‌کشید یا به تازگی سیگار کشیدن را ترک کرده‌اید به پزشک اطلاع دهید.
۵. اوردوز زاناکس یا آلپرازولام
اگر کسی اوردوز کرده است و علائم جدی مانند غش کردن یا مشکلات تنفسی دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید. در غیر اینصورت می‌توانید به مرکز مسمومیت‌های دارویی زنگ بزنید.
نکته:
هرگز از این دارو به شخص دیگری ندهید.
این دارو برای مشکل فعلی شما تجویز شده است. بعدا برای عفونت دیگری از آن استفاده نکنید مگر آنکه پزشک‌تان گفته باشد. داروی متفاوتی ممکن است برای این ناراحتی لازم باشد.
اگر از این دارو برای مدتی طولانی استفاده میکنید، برای تحت نظر گرفتن پیشرفت درمانی و بررسی عوارض جانبی ممکن است به آزمایش‌های بالین و/یا پزشکی نیاز باشد. برای جزئیات بیشتر با پزشک‌تان مشورت کنید.
فراموش کردن یک دوز (وعده‌ی) مصرفی
اگر یک وعده را فراموش کردید، به محض آنکه یادتان آمد آن را مصرف کنید. اگر به وعده‌ی مصرفی بعدی نزدیک هستید، از دوزی که فراموش کرده‌اید صرفنظر کنید و طبق روال معمول به مصرف دارو ادامه دهید. برای جبران، هرگز دوز مصرف را دو برابر نکنید.
۶. نگهداری
این دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. آن را در حمام نگه ندارید. تمام داروها را دور از دسترس اطفال و حیوان‌های خانگی نگهداری کنید.