مراقبه فواید فراوان و شناخته شده‌ای دارد؛ برخی از این فواید را پژوهش‌های علمی ثابت کرده‌اند و برخی دیگر نیز به صورت تجربی، دهان به دهان چرخیده‌اند. ولی همه چیز در این دنیا برای همه‌ی آدم‌ها مناسب نیست، و دلایلی وجود دارد مبنی بر این‌که اجرای مراقبه ممکن است باعث وخامت وضعیت روانی برخی آدم‌ها شود. اگر شما نیز فکر می‌کنید، مراقبه چنین تاثیری بر شما دارد، در همین جا به شما توصیه می‌کنیم، از انجام مراقبه خودداری کنید.
آن‌چه باعث شد در این مقاله به بیان چنین مسئله‌ای بپردازیم، مقاله‌ی علمی جدیدی در خصوص نتایج مطالعه‌ای است که نشان می‌دهند، برخی از آدم‌ها – به گفته‌ی آن‌ها، حدود ۸ درصد – بر اثر انجام مراقبه دچار اثرات منفی از قبیل افزایش اضطراب می‌شوند. هم‌چنین، نتایج مطالعه‌ی علمی دیگری نشان داده‌اند، ۲۵ درصد از آدم‌هایی که مرتبا به انجام مراقبه می‌پردازند، گاهی اوقات دچار تجربه‌های ناخوشایند مربوط به مراقبه می‌شوند.
قطعا گاهی اوقات، برخی چیزها و کارهای کاملا مفید و ارزشمند می‌توانند اثرات ناخوشایندی به جای بگذارند؛ احتمالا بیشتر آدم‌ها این مسئله را تجربه کرده‌اند؛ مثلا بسیاری از آدم‌ها فعالیت‌های بدنی انجام می‌دهند و تقریبا همیشه از فواید و تاثیرات مثبت آن بر سلامت جسمی و روانی خود بهره‌مند می‌شوند، ولی اگر از آن‌ها بپرسید آیا تاکنون دچار تجربه‌های ناخوشایند ناشی از انجام فعالیت‌های ورزشی شده‌اند یا خیر، قطعا پاسخ مثبتی خواهند داد. یک تجربه‌ی بد نمی‌تواند کل ارزش و فواید یک چیز خوب را زیر سوال ببرد.
ولی در بسیاری از تمرین‌های مراقبه قواعد سخت و سفتی وجود دارند که برخی از آن‌ها حتی عجیب به نظر می‌رسند. برخی از موسسه‌های آموزش مراقبه دستورالعمل‌هایی را به صورت صوتی با یک نوای آرام و ملایم منتشر کرده‌اند که دقیقا به شما می‌گویند باید چه کارهایی انجام دهید؛ طبق ادعای این موسسه‌ها، اگر از دستورالعمل‌های‌شان پیروی کنید، در نهایت، به حس بهتری دست پیدا می‌کنید. برخی اپلیکیشن‌ها نیز شما را راهنمایی یا مجبور می‌کنند به شیوه‌های خاص یا به ترتیب خاصی به انجام مراقبه بپردازید.
از سویی دیگر، اگر برای انجام مراقبه از دستورالعمل خاصی پیروی نکنید و فقط هم‌زمان با تفکر عمیق یا گوش دادن به موسیقی شروع به تنفس عمیق کنید، ممکن است به صورت ناخودآگاه وارد مسیری شوید که در آن، بیش از اندازه در برخی موضوعات غرق تفکر شوید. روانشناسی به نام کیتی اسپارک در این مورد به نشریه‌ی نیو ساینتیست گفته است، انجام مراقبه بر اساس یک دستورالعمل یا راهنما ممکن است “کم‌ترین خطر را به همراه داشته باشد”، و این روش کمک‌تان می‌کند تفکرتان را در مسیر درست هدایت کنید. برخی از کارشناسان نیز اعتقاد دارند، امروزه بیش از هر زمان دیگری شاید علاقه‌مان به زندگی کردن در لحظه کم‌تر شده است.
در این میان، یک مسئله کاملا واضح و روشن است: با این‌که مراقبه به بسیاری از آدم‌ها کمک کرده است، شاید این طرز تفکر اشتباه باشد که مراقبه با به عنوان یک درمان معجزه‌گر یا یک روش ضروری برای حفظ سلامتی مغز در نظر بگیریم. بسیاری از افراد به تاثیر مراقبه بر حفظ سلامت جسم و روح اعتقاد دارند، ولی لازم است در این مورد احتیاط بیش‌تری به خرج دهیم – انجام مراقبه برای بسیاری از ما به عنوان اقدامی جهت کمک به روح و روان‌مان تلقی می‌شود، ولی این یک راه حل استاندارد و فراگیر نیست.
بنابراین، اگر به منظور دور کردن اضطراب و افسردگی از خود به اجرای مراقبه می‌پردازید، ولی به تدریج متوجه شده‌اید، نه تنها بهبودی حاصل نکرده‌اید، بلکه حتی وضعیت‌تان رو به وخامت است، از ادامه‌ی این کار خودداری کنید. یا این‌که نوع مراقبه را تغییر دهید. اگر برای انجام مراقبه از یک دستورالعمل پیروی می‌کنید، سعی کنید آن را به صورت آزاد ادامه دهید، و بالعکس. در پایان، اگر کاری که به منظور رسیدن به آرامش انجام‌اش می‌دهید، شما را به آرامش نرساند، شاید وقت آن فرا رسیده باشد که به حرف دل‌تان اعتماد کنید و آن کار را انجام ندهید.