بادرنجبویه به درمان اضطراب و عملکرد شناختی کمک می‌کند. علاوه بر این، مزایای شگفت‌انگیز دیگری نیز برای سلامتی دارد، از جمله کمک به درمان سرطان، کاهش درد و کاهش وزن. این مطلب را بخوانید تا در مورد مزایای این گیاه دارویی و خواص بادرنجبویه بیشتر بدانید!
بادرنجبویه، گیاهی که رایحه‌ی لیمو دارد به خاطر اثرات آرام‌بخش و ضد التهابی‌اش شناخته‌شده است.
مکانیسم فعالیت بادرنجبویه
* گابا را در مغز با مهار آنزیمی که (گاماآمینوبوتیریک اسید یا GABA) را تجزیه می‌کند، افزایش می‌دهد. GABA یک اثر آرام‌بخش دارد، خلق و خو را بهبود می‌بخشد و از میزان استرس شما می‌کاهد.
* به گیرنده‌های نیکوتینی و موسکارینی در مغز متصل می‌شود. هر دو نوع گیرنده توسط استیل کولین فعال می‌شوند و در افزایش حافظه و هشیاری نقش مهمی ایفا می‌کنند.
* از تشکیل عروق خونی با مهار VEGF-A جلوگیری می‌کند، و به این ترتیب می‌تواند با چاقی مبارزه کند و به درمان سرطان کمک کند.
* پروتئین‌های ۳caspases- و 7- را فعال می‌کند و به این ترتیب سبب می‌شود که سلول‌های سرطانی خودشان را از بین ببرند (خزان یاخته‌ای).
* با کاهش TNF-alpha التهاب را کاهش می‌دهد. در عین حال پروتئین‌های التهابی (۱IL- و ۲IL-) را سرکوب می‌کند.
خواص بادرنجبویه برای مغز و سلامت روانی
۱. بادرنجبویه حملات پانیک و ضربان قلب تند را درمان می‌کند
مصرف مکمل بادرنجبویه در یک مطالعه‌ی دوسو کور کنترل‌شده به مدت چهارده روز موجب کاهش ضربان قلب و کم شدن اضطراب در 55 بیمار شد.
بادرنجبویه با مهار کانال‌های یون سدیم و پتاسیم، که ضربان قلب را کم می‌کنند، از نامنظم شدن ضربان قلب جلوگیری می‌کند.
۲. گیاه دارویی بادرنجبویه افسردگی و اضطراب را کاهش می‌دهد
بادرنجبویه دارای اثرات ضد اضطراب و ضد افسردگی در موش‌ها است. این گیاه دارویی با افزایش سطح GABA، باعث کاهش اضطراب و ترویج آرامش می‌شود و خلق و خوی فرد را بهبود می‌دهد.
بادرنجبویه به طور کامل اضطراب را در 14 فرد مبتلا به استرس (در یک مطالعه‌ی راهنما) از بین برد.
همچنین، ترکیبی از ریشه‌ی بادرنجبویه و ریشه‌ی سنبل‌الطیب به طور معنی‌داری اضطراب را در 24 داوطلب سالم (مطالعه‌ی دوسوکور کنترل‌شده) کاهش داد.
۳. بادرنجبویه کیفیت خواب را بهبود می‌دهد
بادرنجبویه به تنهایی یا در ترکیب با سنبل‌الطیب، کیفیت خواب را در افرادی که از علائم یائسگی و بی‌خوابی رنج می‌برند، بهبود می‌دهد.
این گیاه دارویی با افزایش GABA در مغز باعث کم شدن اختلال در اوضاع خواب می‌شود، بنابراین آرامش و راحتی را افزایش می‌دهد.
بادرنجبویه در 85٪ افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی و اختلالات خواب، سبب بهبود اوضاع خواب شد.
۴. بادرنجبویه باعث بهبود حافظه و عملکرد مغز می‌شود
بادرنجبویه عملکرد و حافظه را در شرکت‌کنندگان سالم در یک مطالعه‌ی دوسوکور و کنترل‌شده، بهبود داد. بنابراین، گیاه دارویی بادرنجبویه ممکن است به درمان بیماری‌هایی مانند آلزایمر و زوال عقل، که با ناتوانی در به یاد آوردن و مشکل در یادگیری یادگیری مشخص می‌شوند، کمک کند.
در یک مطالعه (دوسو کور کنترل شده)، بادرنجبویه باعث بهبود عملکرد شناختی و خلق و خوی در 20 فرد سالم شد.
علاوه بر این، بادرنجبویه باعث افزایش دقت و توجه در عملکرد شناختی 20 دانشجو در دانشگاه شد.
بادرنجبویه حافظه و عملکرد مغز را با اتصال به گیرنده‌های نیکوتینی و موسکارینی در مغز بهبود می‌بخشد. هر دو نوع گیرنده توسط استیل کولین عصبی فعال می‌شوند و نقش مهمی‌در افزایش حافظه و هشیاری ایفا می‌کنند.
مزایای گیاه دارویی بادرنجبویه برای سلامت متابولیک
۵. بادرنجبویه به کاهش وزن کمک می‌کند
عصاره‌ی بادرنجبویه رشد بافت چربی را در موش‌ها سرکوب کرد و سلول‌های چربی را با جلوگیری از تشکیل عروق خونی که این سلول‌های چربی را تغذیه می‌کنند، از بین برد.
علاوه بر این، عصاره‌ی بادرنجبویه فعالیت‌های پروتئین‌هایی که در تولید چربی دخیل هستند (۴FABP و ۴PDK ) را کاهش می‌دهد.
۶. بادرنجبویه بیماری کبد چرب غیرالکلی را بهبود می‌دهد
بیماری کبدی چرب غیر الکلی ناشی از التهاب، قند خون بالا و چربی است. اگر بخواهیم در مورد خواص بادرنجبویه در این خصوص بگوییم، در موش، بادرنجبویه با فعال کردن آنزیم‌هایی که اسیدهای چرب را تجزیه می‌کنند، به درمان بیماری کبد چرب کمک می‌کند. بادرنجبویه همچنین فعالیت گلبول‌های سفید و سیتوکین‌های التهابی را در کبد کاهش می‌دهد.
۷. بادرنجبویه به درمان دیابت نوع دو کمک می‌کند
گیاه دارویی بادرنجبویه با کاهش میزان قند خون و میزان چربی در موش‌های مبتلا به دیابت نوع 2 کمک می‌کند. این گیاه همچنین PPAR ها را فعال می‌کند و به این ترتیب حساسیت به انسولین را افزایش می‌دهد.
۸. بادرنجبویه دارای اثرات ضد سرطان است
در یک مطالعه مبتنی بر سلول، بادرنجبویه سلول‌های سرطانی مغز را کشت. سیترال موجود در بادرنجبویه باعث خود تخریبیِ سلول‌های سرطانی (از طریق کاسپاز۳) می‌شود و حساسیت سرطان را به شیمی‌درمانی با مهار ژن مقاوم ۱MRP افزایش می‌دهد.
– بادرنجبویه تومورهای سرطان پستان را کوچک می‌کند. این گیاه دارویی روند خود- تخریبی (خزان یاخته‌ای) سلول‌های سرطانی ترویج می‌کند و با کاهش آنتیژن KI-67 (پروتئینی است که با رشد و تکثیر سلول همراه است) باعث کاهش اندازه‌ی تومورهای سینه در موش می‌شود.
– بادرنجبویه باعث جلوگیری از رشد تومورهای لوسمی در مدل‌های سلولی شد. این گیاه دارویی گسترش سلول‌های سرطانی لوسمی را متوقف کرد و روند تخریب سلول‌ها به دست خودشان را فعال کرد.
– بادرنجبویه به درمان سرطان روده کمک می‌کند. عصاره‌ی این گیاه دارویی از رشد سلول‌های سرطانی روده‌ی بزرگ با متوقف کردن چرخه‌ی سلولی در مطالعات مدل سلولی جلوگیری کرد و همچنین سبب فعال شدن روند خودکشی سلول‌ها (خزان یاخته‌ای یا آپوپتوز) شد.
– بادرنجبویه اندازه‌ی تومورهای سرطان پروستات را کاهش می‌دهد.
بادرنجبویه در مدل‌های سلولی با مهار رشد عروق خونی که تومور را تغذیه می‌کنند، مانع رشد سرطان پروستات شد.
این گیاه دارویی در عین حال فعالیت آنزیمِ تلومراز hTERT را كاهش می‌دهد. تلومراز به وسیله به انتهای کروموزوم اضافه می‌شوند، اما در حین بالا رفتن سن، فعالیت تلومراز کاهش می‌یابد. hTERT در سلول‌های سرطانی بیش از حد فعال است و برای رشد تومور ضروری است.
سایر خواص بادرنجبویه برای سلامتی
۹. بادرنجبویه به درمان پرکاری تیروئید کمک می‌کند
بادرنجبویه با جلوگیری از اتصال هورمون تحریک‌کننده تیروئید به گیرنده‌اش در یک مطالعه مبتنی بر سلول، عملکرد تیروئید را کاهش داد.
۱۰. بادرنجبویه دارای اثرات ضد میکروبی است
در مطالعات مبتنی بر سلول مشخص شد که روغن گیاه دارویی بادرنجبویه دارای اثرات ضد میکروبی روی قارچ‌ها و گونه‌های باکتریایی مضر است.
رزمارینیک اسید و سیترال موجود در گیاه دارویی بادرنجبویه رشد قارچ و باکتری را با توزیع تولید انرژی آنها (ای‌تی‌پی سنتاز) متوقف می‌کنند.
۱۱. بادرنجبویه با بروز زخم سرد و تبخال مبارزه می‌کند
بادرنجبویه به درمان تبخال دهان و دستگاه تناسلی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV-1 و HSV-2) کمک می‌کند.
در مطالعه‌ی مدل سلولی رزمارینیک اسید موجود در بادرنجبویه از اتصال ۱HSV- (تبخال دهانی و زخم‌های سرد) به سلول‌ها برای هر دو گونه‌ی مقاوم در برابر مواد مخدر و مقاوم در برابر داروها جلوگیری کرد. روغن‌های فرار موجود در این گیاه دارویی نیز از تکرار ۲HSV- (هرپس تناسلی) جلوگیری می‌کنند.
۱۲. بادرنجبویه می‌تواند درد را کاهش بدهد
از دیگر خواص بادرنجبویه این است که عصاره‌ی الکلی موجود در این گیاه دارویی با مسدود کردن مسیر اکسید آرژنین-نیتریک و افزایش سطح استیل کولین در موش‌ها موجب کاهش درد می‌شود.
۱۳. بادرنجبویه می‌تواند باعث کاهش التهاب شود
بادرنجبویه باعث کاهش تورم ناشی از آسیب و التهاب در موش می‌شود. این گیاه دارویی التهاب را با پایین آوردن سطح استرس اکسیداتیو کاهش می‌دهد.
۱۴. بادرنجبویه می‌تواند از پوست در برابر مقابل اشعه UV محافظت کند
در مطالعات مبتنی بر سلول رزماریک اسید و سالویانولیک اسید موجود در گیاه دارویی بادرنجبویه، از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه‌ی ماوراء بنفش محافظت می‌کند.
۱۵. بادرنجبویه قولنج نوزادان را درمان می‌کند
قولنج نوزادان یک بیماری شایع است که در چهار ماه اول زندگی آنها رخ می‌دهد. قولنج، تحریک‌پذیری بیش از حد، بی‌قراری و یا گریه در نوزادان سالم است.
بادرنجبویه پس از 28 روز در 200 نوزاد مبتلا به قولنج به طور قابل‌توجهی زمان گریه را کاهش داد و در عین حال در اثر خواص آرام‌بخش و تسکین‌دهنده‌ی این گیاه دارویی از تعداد دفعات حمله‌ی قولنج کاسته شد.
اثرات جانبی گیاه دارویی بادرنجبویه
علاوه بر خواص بادرنجبویه، عوارض جانبی شایع این گیاه دارویی عبارتند از:
– استفراغ
– سرماخوردگی
– خس خس سینه
– پریشان‌حالی
– اسهال
– دل درد
– حالت تهوع
– افزایش اشتها
– سردرد
– کم شدن هشیاری
– فشار چشم
* کاربرد موضعی این گیاه دارویی می‌تواند عوارض زیر را ایجاد کند:
– قرمزی پوست
– راش پوستی
– احساس سوزش
– تحریک
به بیماران مبتلا به مشکلات تیروئید توصیه می‌شود که از مصرف بادرنجبویه پرهیز کنند زیرا ممکن است در عملکرد تیروئید تداخل ایجاد کند. کافئیک اسید موجود در بادرنجبویه به طور مستقیم هورمون تحریک‌کننده‌ی تیروئید را مهار می‌کند.
تداخلات دارویی
بادرنجبویه نباید با داروهای زیر مصرف شود:
– باربیتورات – بادرنجبویه باعث افزایش اثر خواب‌آور باربیتورات‌ها می‌شود.
– داروهای آرام‌بخش – ترکیبی از بادرنجبویه با داروهای آرام‌بخش ممکن است اثرات آنها را افزایش بدهد.
– داروهای گلوکوم – بادرنجبویه ممکن است فشار داخل چشم را افزایش دهد و همین باعث کاهش اثرات داروهای گلوکوم می‌شود.
– داروهای تیروئید – بادرنجبویه سبب کاهش غلظت هورمون تحریک‌کننده‌ی تیروئید می‌شود.
– نیکوتین و اسکوپولامین – ممکن است از اتصال داروها به گیرنده‌های نیکوتینی و موسکارینی جلوگیری کند، و به این ترتیب اثرات دارو را مسدود کند.
– داروهای ضد افسردگی (SSRIs) – گیاه بادرنجبویه با مهار غلظت سروتونین با داروهای ضد افسردگی تداخل ایجاد می‌کند.
دوز مناسب برای مصرف
* چای – یک فنجان چای چند بار در روز در صورت نیاز
* تنتور – 2 تا 6 میلی‌لیتر سه بار در روز
* عصاره‌ی مایع – 60 قطره در روز
* کپسول – 8 تا 10 گرم در روز
* کرم – به صورت موضعی تا چهار بار در روز به مدت 5 تا 10 روز
تجربه‌ی کاربران
– برخی از کاربران حالت خمودی و بی‌حالی را بعد از مصرف این گیاه دارویی گزارش می‌دهند.
– یک کاربر مبتلا به کم‌کاری تیروئید خفیف گفت که اگر چه اثرات آرام‌بخش بادرنجبویه مفید بود، اما تداخل این گیاه با هورمون‌های تیروئید منجر به بی‌ثباتی عاطفی در او شد.
– عصاره‌ی بادرنجبویه نه تنها تسکین‌دهنده و آرامش‌بخش است، بلکه به عنوان دهانشویه و ضدعفونی‌کننده نیز عمل می‌کند و سبب جلوگیری از بروز تبخال می‌شود.
– چای بادرنجبویه یک جایگزین عالی قبل از خواب برای آرام کردن اعصاب و داشتن خوابی آرام و راحت در تمام طول شب است.