ایزو 9001 چیست و هر آنچه باید درباره ایزو بدانید
چرا ایزو ۹۰۰۱ مهم است؟
استاندارد ایزو ۹۰۰۱ یکی از موارد حائز اهمیتی است که هر مهندس صنایع باید برای ورود به بازار کار آن را فرابگیرد. آشنایی با این استاندارد، یکی از قدم های مهم برای ورود به بازار کار میباشد. ما تلاش کردهایم تا شما را با مفاهیم و اصول ایزو ۹۰۰۱ به طور دقیقتر و شفافتر آشنا کنیم. لذا، اگر این مقاله برای شما مفید بود، آن را به دوستان خود نیز توصیه کنید تا از آن بهرهبرداری کنند.
اصول ایزو 9001 به زبان ساده
“آیا شما به دنبال یک پاسخ ساده به سوال ‘ایزو ۹۰۰۱ چیست؟’ هستید؟ خب، شما در این مسیر تنها نیستید. این راهنمای جامع میتواند به شما کمک کند تا بفهمید چرا استفاده از استاندارد ایزو ۹۰۰۱ برای سازمان شما مزایای فراوانی دارد. همچنین، این راهنما به شما کمک خواهد کرد تا الزامات ایزو ۹۰۰۱ را شناسایی کنید و مراحل عملیاتی مورد نیاز برای دریافت گواهی ایزو را انجام دهید.
در این مقاله، ما به طور ساده اصول ایزو ۹۰۰۱ را معرفی خواهیم کرد. استاندارد بینالمللی سیستمهای مدیریت کیفیت (QMS) است که توسط سازمان بینالمللی استانداردسازی (ایزو) منتشر شده است. در سال ۲۰۱۵، ایزو ۹۰۰۱ به روزرسانی شده و با نام استاندارد ایزو ۹۰۰۱: ۲۰۱۵ شناخته میشود. برای تبدیل شدن به یک استاندارد بینالمللی، ایزو ۹۰۰۱ باید توسط اکثریت کشورهای عضو پذیرفته شود، به این معنی که توسط اکثریت کشورهای جهان تأیید شده است.
طبق نظرسنجیها در پایان سال ۲۰۱۷، تعداد شرکتهایی که استانداردهای مدیریت کیفیت ISO 9001 را اجرا کردهاند، علیرغم رکود جهانی هنوز در سراسر جهان وجود دارد.
همچنین، در خانواده استانداردهای ایزو ۹۰۰۰، سندی دیگر به نام ایزو ۹۰۰۰ وجود دارد که مفاهیم و اصول پشت ایزو ۹۰۰۱ را تعریف میکند. همچنین، استاندارد ایزو ۹۰۰۴ راهنماییهایی را برای ایجاد و پیادهسازی سیستم مدیریت کیفیت موفقیتآمیز به منظور رسیدن به ایزو ۹۰۰۱ فراهم میکند.”
سیستم مدیریت کیفیت چیست؟
سیستم مدیریت کیفیت، که به طور عمومی با نام سیستم QMS شناخته میشود، مجموعهای از سیاستها، فرآیندها، روشهای ثبت شده و سوابق است. این مجموعه اسناد، مجموعهای از قوانین داخلی را تعیین میکند که بر اساس آن، ایجاد و ارائه محصول یا خدمات به مشتریان مدیریت خواهد شد.
سیستم QMS باید با نیازهای شرکت و محصول یا خدماتی که ارائه میدهید، همخوانی داشته باشد، اما استاندارد ایزو ۹۰۰۱ مجموعهای از راهنماها را فراهم میکند تا از عدم وجود عناصر کلیدی که برای موفقیت سیستم مدیریت کیفیت ضروری است، اطمینان حاصل شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با استاندارد ایزو ۹۰۰۱ می توانید این مقاله را مطالعه نمایید.
درک اهمیت استاندارد ایزو ۹۰۰۱
همانطور که پیشتر گفته شد، استاندارد ایزو ۹۰۰۱: ۲۰۱۵ یک استاندارد بینالمللی معترا شده برای ایجاد، اجرا و حفظ سیستم مدیریت کیفیت در هر شرکت است. این استاندارد به عنوان یک پایه برای هر شرکت به منظور اطمینان از رضایت مشتری و بهبود شناخته شده است و بسیاری از شرکتها این استاندارد را به عنوان یک الزام حداقلی برای سازمان خود به عنوان تامینکننده در نظر میگیرند.
چرا ISO 9001 یک ایده خوب برای سازمان شما است؟
مزایای استفاده از استاندارد ISO 9001 قابلیت توصیف جامعی ندارد. شرکتهای بزرگ و کوچک از این استاندارد بهرهبرداری کردهاند و از آن برای ایجاد تأثیر قابل توجهی، کشف هزینههای عظیم و بهبود بهرهوری بهرهمند شدهاند. در زیر تنها چند مورد از این مزایا ذکر شده است:
- بهبود تصویر و اعتبار: وقتی مشتریان متوجه میشوند که شما یک گواهینامه ISO دریافت کردهاید، به آنها نشان داده میشود که سازمان شما یک سیستم مدیریت کیفیت را پیادهسازی کرده است که بر تأمین نیازهای مشتریان و بهبود آنها تمرکز دارد. این باعث افزایش اعتماد به نفس و اعتماد مشتریان به شما میشود.
- بهبود رضایت مشتری: یکی از اصول کلیدی سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001 تمرکز بر بهبود رضایت مشتری با شناسایی و رعایت الزامات و نیازهای آنان است. با بهبود رضایت مشتری، تکرار کسب و کار مشتریان را بهبود میبخشید.
- فرآیندهای کاملاً یکپارچه: با استفاده از رویکرد فرآیندی ISO 9001، شما نهتنها به فرآیندهای تک تک در سازمان خود نگاه میکنید، بلکه به تعاملات بین این فرآیندها نیز توجه میکنید. با انجام این کار، به راحتی مناطقی را که میتوانید در آنها بهبود و صرفهجویی در منابع را در سازمان خود پیدا کنید.
- تصمیمگیری مبتنی بر شواهد: اطمینان حاصل کنید که تصمیمات شما بر اساس شواهد قوی، کلید موفقیت سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001 است. با اطمینان از اینکه تصمیمات شما بر اساس شواهد قوی اتخاذ میشود، میتوانید منابع را به بهترین شکل برای بهبود مسائل و عملکرد سازمانی هدف قرار دهید.
- ایجاد فرهنگ بهبود مستمر: با بهبود مستمر به عنوان خروجی اصلی سیستم مدیریت کیفیت، میتوانید سود بیشتری را از صرفهجویی در زمان، پول و منابع دستیابی کنید. با ایجاد این فرهنگ در سازمان شما، میتوانید نیروی کار خود را بر تحسین فرایندهایی که مسئولیت آنها را برعهده دارند، تمرکز دهید.
- جذب مشارکت افراد: هیچ کس بهتر از کارکنانی که در فرآیندهای کاری مشغول هستند برای کمک به یافتن بهترین راهحلها برای بهبود این فرآیندها مناسب نیست. با تمرکز بر نیروی کار خود، نه تنها مدیریت، بلکه کارکنان نیز در بهبود فرایندها دخیل خواهند بود و بیشتر در نتیجه سازمانی تأثیرگذار خواهند بود.
با بررسی فرآیندهای خود و حصول گواهی ایزو، میتوانید مشتری خود را از حسابرسیها مستغنی کنید. به همین دلیل، برای بسیاری از شرکتها، استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ضروری است تا در بازار رقابتی پایدار باشند.
علاوه بر این، مشتریان شما اطمینان خواهند حاصل کرد که شما سیستم مدیریت کیفیت را بر اساس هفت اصل مدیریت کیفیت استاندارد ایزو ۹۰۰۱ پیادهسازی کردهاید.
در واقع، استاندارد ایزو ۹۰۰۱ یک استاندارد اساسی و تأثیرگذار است که به عنوان یک مبنای کلی برای گروههای صنعتی در تمام صنایع استفاده میشود. بنابراین، استاندارد صنعتی خود را بر اساس نیازهای خاص صنعتی خود ایجاد میکنند؛ به عنوان مثال، استاندارد AS9100 برای صنعت هوافضا، استاندارد ISO 13485 برای صنعت وسایل پزشکی و استاندارد AITF 16949 برای صنعت خودرو.
صدور گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ چیست؟
گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ به دو صورت مختلف وجود دارد: صدور گواهینامه برای سیستم مدیریت کیفیت شرکت به منظور اطمینان از مطابقت با الزامات استاندارد ISO 9001 و صدور گواهینامه برای افراد به منظور تأیید شرایط مطابقت با الزامات ISO 9001.
چنانچه تمایل به اخذ گواهینامه ایزو 9001 دارید می توانید از اینجا اقدام کنید.
این بخش مراحلی که یک شرکت باید برای پیادهسازی سیستم مدیریت کیفیت ایزو ۹۰۰۱ را طی کند را بررسی میکند و آن را تأیید میکند. صدور گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ برای شرکت شما شامل پیادهسازی سیستم مدیریت کیفیت بر اساس الزامات ایزو ۹۰۰۱ و سپس استخدام یک ممیز برای ارزیابی و تأیید سیستم مدیریت کیفیت شما بر اساس الزامات استاندارد ISO 9001 میباشد.
با شروع پشتیبانی از مدیریت و شناسایی نیازهای مشتری برای سیستم مدیریت کیفیت، شما باید با تعیین خطمشی کیفیت و اهداف کیفیت خود، که در کلیت دامنه و اجرای سیستم مدیریت کیفیت را تعریف میکنید، شروع کنید. همچنین، نیازمند ایجاد فرآیندهای اجباری و تکمیلی و روشهای لازم برای سازمان خود و ارائه محصول یا خدمات خود هستید.
شش سند اجباری وجود دارد که باید در آنها شرکت کنید و میتوانید سایر مستندات را به عنوان شرایط ضروری به آنها اضافه کنید.
این ایجاد مستندات میتواند توسط خود شرکت انجام شود یا میتوانید با استفاده از مشاور یا خرید مستندات استاندارد، کمک بگیرید.
هنگامی که همه فرآیندها و روشها در محل موجود باشند، شما باید سیستم مدیریت کیفیت را برای یک دوره زمانی اجرا کنید. با انجام این کار، قادر به جمعآوری سوابق لازم برای پیشروی به مراحل بعدی خواهید بود: برای ممیزی و بررسی سیستم خود و دریافت گواهینامه.
پس از تکمیل همه مستندات خود و اجرای آنها، سازمان شما نیز باید مراحل زیر را برای اطمینان از موفقیت در صدور گواهینامه انجام دهد:
۱. ممیزی داخلی: ممیزی داخلی برای بررسی فرآیندهای سیستم مدیریت کیفیت شما در نظر گرفته میشود. هدف این مرحله اطمینان حاصل کردن از وجود پروندههایی برای تأیید انطباق فرآیندها و شناسایی مشکلات و ضعفهایی است که در غیر این صورت ممکن است پنهان باقی بمانند.
۲. بررسی مدیریت: در این مرحله، یک بررسی رسمی توسط مدیریت شما برای ارزیابی وضعیت فعلی فرآیندهای سیستم مدیریت انجام میشود تا تصمیمات مناسب گرفته و منابع مورد نیاز تخصیص داده شود.
۳. اقدامات اصلاحی: پس از انجام مراحل ممیزی داخلی و بررسی مدیریت، شما باید علت اصلی هر مشکلی را شناسایی کرده و برای حل آن تلاش کنید. این شامل اصلاح فرآیندها و بهبود ضعفها است.
فرآیند صدور گواهینامه ایزو به دو مرحله تقسیم میشود:
۱. مرحله اول (بازبینی اسناد): حسابرسان از سوی سازمان صدور گواهینامه شما بررسی میکنند که آیا مستندات شما با الزامات استاندارد ایزو ۹۰۰۱ مطابقت دارند.
۲. مرحله دوم (حسابرسی اصلی): در این مرحله، حسابرسان صدور گواهینامه ایزو بررسی میکنند که آیا فعالیتهای واقعی شما با هر دو الزامات استاندارد ISO 9001 و مستندات خود مطابقت دارد، با بررسی اسناد، پروندهها و روشهای شرکت شما.
یکی از این شرکت های معتبر در زمینه دریافت استاندارد ایزو ۹۰۰۱ شرکت هوداک سیستم فرتاک است. از طریق این شرکت نه تنها می توانید به اخذ گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ بپردازید بلکه می توانید سایر استانداردها مانند 14001ISO ، 27001ISO و یا 45001ISO را دریافت کنید.