قرن‌ها است از گیاهان دارویی، ادویه طبیعی، و چاشنی‌ها به عنوان دارو استفاده می‌شود. آن‌ها حاوی ترکیبات گیاهی یا مواد شیمیایی گیاهی قدرتمندی هستند که میتوانند از آسیب‌های اکسیداتیو در سلول‌های بدن‌تان پیشگیری کنند و التهاب را کاهش دهند. برخی گیاهان خاص، به دلیل خواص ضد التهابی‌شان، ممکن است بتوانند دردهای ناشی از التهاب را تسکین دهند. هم‌چنین، آن‌ها میتوانند به کنترل برخی از بیماری‌هایی که در اثر این التهاب ایجاد می‌شوند، نیز کمک کنند. نوشیدن دمنوش‌های تهیه‌شده از این گیاهان، ادویه، و چاشنی‌ها به عنوان روشی آسان جهت بهره‌مندی از فواید آن‌ها برای سلامتی شناخته می‌شود. در این مقاله، به ۶ دمنوش قوی گیاهی برای مبارزه با التهاب اشاره میکنیم که میتوانند معجزه کنند.
دمنوش قوی گیاهی برای مبارزه با التهاب
۱. چای سبز (برگ‌های کاملیا سیننسیس)
چای سبز از همان گیاهی تهیه می‌شود که چای سیاه از آن تولید می‌شود؛ ولی برگ‌های این گیاه به شیوه‌های مختلف فرآوری می‌شوند. این تفاوت باعث می‌شود برگ‌های این گیاه سبزی‌شان را حفظ کنند و به چای سبز تبدیل شوند.
ترکیبات مفید و سالم موجود در چای سبز پلی فنل نامیده می‌شوند؛ از میان این ترکیبات مفید، اپی‌گالوکتشین گالات (EGCG) از همه قوی‌تر است.
EGCG دارای خواص ضد التهابی است و می‌تواند به تسکین برخی از مشکلات مربوط به بیماری‌های التهابی روده نظیر بیماری کرون و کولیت زخمی کمک کند.
طی یک مطالعه، شروع فرایند درمان با داروهای حاوی EGCG در افراد مبتلا به کولیت زخمی که بیماری‌شان به داروهای معمول واکنش مثبت نشان نداده بود، در مقایسه با افرادی که از پلاسیبو (دارونما) استفاده کردند، باعث بهبود علائم بیماری شد.
هم‌چنین، به نظر می‌رسد چای سبز بتواند وضعیت‌های ناشی از التهاب نظیر بیماری قلبی، آلزایمر، و حتی برخی از سرطان‌ها را تسکین دهد.
برای دم کردن چای سبز، کیسه‌ی چای یا برگ‌های چای را به مدت پنج دقیقه داخل لیوان دمنوش‌ساز حاوی آب داغ قرار دهید. هم‌چنین، پودر ماچا (چای ماچا) از برگ‌های آسیاب شده‌ی چای سبز تهیه می‌شود، و شما به سادگی می‌تواند آن را داخل یک لیوان آب یا شیر داغ بریزید و هم بزنید.
با این‌که مصرف چای سبز برای بیشتر آدم‌ها بی‌خطر است، این نوشیدنی حاوی کافئین است و شاید در وضعیت خواب برخی از آدم‌ها تاثیر منفی بگذارد. هم‌چنین، مصرف بیش از اندازه‌ی این نوشیدنی می‌تواند از جذب آهن جلوگیری کند.
به علاوه، ترکیبات موجود در چای سبز می‌تواند با برخی از داروهای خاص تداخل ایجاد کند؛ از جمله استامینوفن، کدئین، وراپامیل، نادولول، تاموکسیفن، بورتزومیب؛ بنابراین، با پزشک معالج‌تان در این مورد مشورت کنید – به خصوص اگر مقداری زیادی از چای سبز می‌نوشید.
اگر تصمیم گرفتید این نوشیدنی را امتحان کنید، می‌توانید آن را از فروشگاه‌های محلی یا به صورت آنلاین خریداری کنید. پودر ماچا نیز در برخی از فروشگاه‌ها در دسترس است.
خلاصه
چای سبز و ماچا منبع خوبی برای ماده‌ي ضد التهاب اپی‌گالوکتشین گالات (EGCG) است؛ این ماده می‌تواند التهاب و علائم مربوط به بیماری‌های التهابی روده و سایر وضعیت‌های مزمن ناشی از التهاب را تسکین دهد.
۲. ریحان مقدس
گیاه ریحان مقدس با نام علمی (Ocimum sanctum) یک گیاه چند ساله و بومی هندوستان و مناطق جنوب شرقی آسیا است. در طب آیورودا، ریحان مقدس به خاطر طیف گسترده‌ای از خواص آن برای سلامتی به نام‌های “گیاه بی‌نظیر” و “ملکه‌ی گیاهان” نیز شهرت دارد.
ریحان مقدس در طب جایگزین به عنوان یک گیاه آداپتوژن شناخته می‌شود – یعنی میزان سازگاری بدن را با استرس افزایش می‌دهد – و به همین خاطر، گفته می‌شود این گیاه می‌تواند در مقابله با استرس هیجانی، محیطی، و متابولیک به بدن کمک کند. این استرس‌ها غالبا به عنوان علت اصلی التهاب شناخته می‌شوند؛ التهاب نیز عامل ایجاد بیماری‌های مزمن است.
مطالعات انسانی و حیوانی نشان داده‌اند، ریحان مقدس دارای خواص ضد التهابی است و می‌تواند به کاهش قند خون، کلسترول، و سطوح فشار خون کمک کند.
هم‌چنین، ترکیبات موجود در برگ‌ها و بذر ریحان مقدس میتوانند به کاهش سطوح اسید اوریک، و از این رو، به تسکین درد ناشی از وضعیت‌های التهابی نظیر نقرس، و آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) کمک کنند.
برخی از ترکیبات موجود در ریحان مقدس از طریق مهار آنزیم‌های کوکس ۱ و کوکس ۲ می‌تواند با التهاب مبارزه کنند؛ این آنزیم‌ها باعث تولید ترکیبات التهابی و تحریک درد، ورم، و التهاب می‌شوند.
ریحان مقدس یا چای تولسی را می‌توانید از بسیاری از عطاری‌ها یا به صورت آنلاین خریداری کنید. برای دم کردن این دمنوش، برگ‌ها یا کیسه‌ی چای را به مدت پنج دقیقه در لیوان دمنوش‌ساز حاوی آب داغ قرار دهید.
مصرف روزانه‌ی دمنوش ریحان مقدس (چای تولسی) برای بیشتر آدم‌ها بی‌خطر است.
خلاصه
ریحان مقدس یا چای تولسی می‌تواند با التهاب مبارزه کند و درد ناشی از نقرس، آرتریت، یا سایر وضعیت‌های التهابی را کاهش دهد. هم‌چنین، این دمنوش قوی گیاهی ممکن است به کاهش کلسترول، قند خون، و سطوح فشار خون نیز کمک کند.
۳. زردچوبه
زردچوبه یک گیاه گلدار با ریشه یا ریزوم خوراکی است که معمولا به صورت خشک و پودر شده به عنوان چاشنی کاربرد دارد. به این ترتیب، ابتدا پوست ریشه‌های این گیاه جدا می‌شود و سپس، این ریشه‌ها کاملا به پودر تبدیل می‌شوند.
ترکیب فعال موجود در زردچوبه کورکومین نام دارد – یک ترکیب شناخته‌شده‌ی زرد رنگ که فواید بسیاری برای سلامتی به همراه دارد. این ماده از طریق ایجاد اختلال در مسیر‌های منجر به بروز بیماری، باعث کاهش التهاب و درد می‌شود.
مطالعات بسیاری درباره‌ی اثربخشی زردچوبه و کورکومین بر بیماری‌های التهابی مزمن از قبیل آرتریت روماتوئید، بیماری التهابی روده، و بیماری قلبی به عمل آمده‌اند. هم‌چنین، این مواد میتوانند باعث تسکین درد مفصلی ناشی از آرتریت و درد ماهیچه‌ای ناشی از انجام تمرین‌های ورزشی شوند – هر دوی این وضعیت‌ها نیز ناشی از التهاب هستند.
طی یک مطالعه‌ی ۶ روزه بر روی افراد مبتلا به التهاب و درد ناشی از آرتروز، دانشمندان دریافتند مصرف ۱۵۰۰ میلی‌گرم کورکومین در ۳ دوز جداگانه و ۳ بار در روز، درد این بیماران را به شکل قابل ملاحظه‌ای تسکین داد و کارکرد فیزیکی‌شان را نیز بهبود بخشید؛ افراد حاضر در گروه پلاسیبو چنین نتایجی را کسب نکردند.
مطالعه‌ی دیگری بر روی ۲۰ مرد فعال نشان داد، مصرف ۴۰۰ میلی‌گرم کورکومین باعث کاهش درد ماهیچه و آسیب‌های ماهیچه‌ای پس از فعالیت بدنی شد – افراد حاضر در گروه پلاسیبو شاهد چنین نتیجه‌ای نبودند.
با وجود این، در این مطالعات از دوزهای بالای کورکومین غلیظ استفاده شد؛ بنابراین، مشخص نیست آیا نوشیدن دمنوش زردچوبه اثربخشی مشابه‌ای دارد یا خیر.
اگر می‌خواهید دمنوش زردچوبه را امتحان کنید، ۱ قاشق چای خوری پودر زردچوبه یا ریشه‌ی زردچوبه تازه، پوست گرفته و رنده شده را به مدت حدود ۱۰ دقیقه داخل ظرفی حاوی ۲ فنجان آن به آرامی بجوشانید. سپس، آن را از صافی عبور دهید و کمی لیمو یا عسل به آن بیفزایید.
کورکومین با فلفل سیاه بهتر جذب می‌شود؛ بنابراین، کمی فلفل سیاه نیز به دمنوش‌تان اضافه کنید.
خلاصه
کورکومین، ترکیب فعال موجود در زردچوبه، در صورت مصرف با دوز بالا، ممکن است التهاب و درد را تسکین بدهد. با این حال، هنوز مشخص نیست آیا میزان کورکومین موجود در دمنوش زردچوبه اثربخشی مشابه‌ای دارد یا خیر.
۴. زنجبیل
بیش از ۵۰ آنتی‌اکسیدان متفاوت در زنجبیل شناسایی شده‌اند. بسیاری از آن‌ها میزان تولید سیتوکین را به حداقل می‌رسانند؛ سیتوکین‌ها به عنوان ماده‌ی پیش التهابی در بدن شناخته می‌شوند.
طی یک مطالعه‌ی ۱۲ هفته‌ای بر روی افراد مبتلا به دیابت، پژوهشگران دریافتند، مصرف روزانه ۱۶۰۰ میلی‌گرم زنجبیل توانست قند خون ناشتا، مجموعه کلسترول، تری‌گلیسیرید، و نشانگرهای التهابی خون از قبیل پروتئین واکنشی سی (CRP) را کاهش دهد؛ چنین نتایج در گروه پلاسیبو مشاهده نشدند.
به همین ترتیب، دانشمندان دریافتند، مصرف روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم زنجبیل برای ۳ ماه به شکل قابل ملاحظه‌ای توانست نشانگرهای التهابی را در افراد مبتلا به آرتروز کاهش دهد.
با این حال، در این مطالعات از دوزهای بالای زنجبیل استفاده شد – نه دمنوش زنجبیل. از این رو، مشخص نیست آیا نوشیدن دمنوش زنجبیل اثربخشی مشابه‌ای دارد یا خیر.
دمنوش زنجبیل به دلیل طعم نسبتا شیرین و تند زنجبیل بسیار خوشمزه می‌شود. یک قاشق غذاخوری زنجبیل تازه و پوست گرفته شده‌ی زنجبیل یا یک قاشق چای خوری پودر زنجبیل را در ظرفی حاوی دو فنجان آن به آرامی بجوشانید. دمنوش‌تان را از صافی عبور دهید و کمی لیمو یا عسل به آن اضافه کنید و لذت ببرید.
خلاصه
زنجبیل حاوی ترکیباتی است که تولید مواد پیش التهابی را در بدن محدود می‌کنند. زنجبیل برای تنظیم سطوح قند و کلسترول خون مفید است و می‌تواند درد و التهاب مربوط به آرتروز را کاهش دهد.
۵. میوه گل رز
میوه گل رز میوه‌ی کاذب گرد به رنگ قرمز مرجانی است که پس از افتادن گلبرگ‌های رز روی گیاه باقی می‌ماند.
بیش از ۲۰۰۰ سال است از این میوه به عنوان داروی گیاهی استفاده می‌شود؛ زیرا میوه گل رز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی از قبیل بتا کاروتن و ویتامین‌های C و E است.
میوه‌ی گل رز حاوی ترکیبات فنولیک است؛ این ترکیبات آنتی‌اکسیدان‌های ضد التهابی قدرتمندی هستند که از آسیب سلولی جلوگیری می‌کنند.
مطالعات نشان می‌دهند، پودر میوه‌ی گل رز درد و سایر علائم مربوط به آرتریت روماتوئید را از طریق محدود کردن تولید مواد شیمیایی سیتوکین پیش التهابی کاهش می‌دهد.
هم‌چنین، میوه‌ی گل رز حاوی ترکیبات چرب مفیدی نظیر اسید تری‌ترپنوئیک، اسید اورسولیک، اسید اولئانولیک، و اسید بتولینیک است. این مواد آنزیم‌های کوکس ۱ و کوکس ۲ را مهار می‌کنند – این آنزیم‌ها باعث تحریک التهاب و درد می‌شوند.
برای تهیه‌ی دمنوش میوه‌ی گل رز، از ۱۰ میوه‌ی کامل تازه یا خشک استفاده کنید – آن‌ها را له یا خرد کنید. سپس، آن‌ها را داخل یک و نیم فنجان آب بسیار داغ (نه در حال جوش) بریزید و اجازه بدهید به مدت ۶ الی ۸ دقیقه داخل آب بمانند. دمنوش‌تان را از صافی عبور دهید و در صورت تمایل، مقداری عسل به آن اضافه کنید.
دمنوش میوه گل رز به رنگ قرمز مرجانی است و رایحه‌ی خوش گل را به همراه دارد.
خلاصه
مطالعات نشان می‌دهند، میوه‌ی گل رز میزان مواد شیمیایی پیش التهابی را کاهش می‌دهد و آنزیم‌های کوکس ۱ و کوکس ۲ را مهار میکند؛ این آنزیم‌ها باعث تحریک التهاب و درد می‌شوند.
۶. رازیانه
طعم و بوی دانه‌ها و پیاز گیاه مدیترانه‌ای رازیانه را غالبا با طعم و بوی شیرین بیان یا بادیان رومی (انیسون) مقایسه می‌کنند. بنابراین، اگر شما به این گیاهان دارویی علاقه‌مند هستید، قطعا به دمنوش دلچسب رازیانه نیز علاقه‌مند می‌شوید – این دمنوش نیز با التهاب مبارزه میکند.
رازیانه، مانند میوه‌ی گل رز، سرشار از ترکیبات ضد التهابی فنولیک است. برخی از فعال‌ترین انواع این ترکیبات عبارت هستند از اسید کافئویل کوینیک، اسید رزمارینیک، کوئرستین، کائمفرول.
برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند، رازیانه می‌تواند درد را کاهش دهد، به خصوص درد مربوط به دوره‌ی قاعدگی؛ زیرا این گیاه دارویی حاوی ترکیبات ضد التهابی قدرتمندی است.
نتایج یک مطالعه‌ی ۳ روزه بر روی ۶۰ زن جوان نشان دادند، درد قاعدگی شرکت‌کنندگانی که روزانه ۱۲۰ گرم عصاره‌ی رازیانه مصرف کردند، در مقایسه با گروهی که از پلاسیبو یا دارونما استفاده کرده بودند، به اندازه‌ی قابل ملاحظه‌ای کم‌تر شد.
تهیه‌ی دمنوش رازیانه کار ساده‌ای است؛ با استفاده از دانه رازیانه که تقریبا در هر آشپزخانه‌ای یافت می‌شود، می‌توانید این کار را انجام دهید. ۲ قاشق چای خوری دانه‌ی رازیانه‌ی خرد شده را داخل یک فنجان آب جوش بریزید و حدود ۱۰ دقیقه صبر کنید. سپس، در صورت تمایل می‌توانید مقداری عسل یا شیرین‌کننده به دمنوش‌تان بیفزایید.
خلاصه
دمنوش رازیانه که طعم و بوی آن شبیه شیرین بیان است، می‌تواند درد را تسکین دهد؛ زیرا دارای خواص ضد التهابی است.
نکات و هشدارها برای طرفداران دمنوش‌های گیاهی
در ادامه، به چند نکته اشاره میکنیم که باید به خاطر بسپارید.
از محصولات و مواد طبیعی استفاده کنید
هنگام تهیه‌ی یک فنجان دمنوش تازه، در صورت امکان، بهتر است به از برگ‌های طبیعی گیاهان دارویی استفاده کنید تا دمنوش‌های کیسه‌ای و تجاری. مطالعه‌ای در خصوص آنتی‌اکسیدان‌های موجود در دمنوشها نشان داد، دمنوش‌های حاوی برگ‌های طبیعی در مقایسه با دمنوش‌های کیسه‌ای و آماده، معمولا حاوی آنتی‌اکسیدان‌های ضد التهابی بیش‌تری هستند.
مطالعه‌ی مشابهی نیز نشان داد، هنگام دم کردن دمنوش، زمان پنج دقیقه برای خارج کردن ۸۰ الی ۹۰ آنتی‌اکسیدان‌های موجود در برگ‌ها کافی است. دم کردن طولانی‌تر آنتی‌اکسیدان‌های بیش‌تری را خارج نخواهد کرد.
خلاق باشید و دمنوشها و سایر گیاهان دارویی و چاشنی‌های ضد التهابی متفاوت را با هم ترکیب کنید – از جمله دارچین و هل، یا حتی برش‌های میوه‌هایی نظیر لیمو یا پرتقال. ترکیب بسیاری از این مواد طبیعی می‌تواند فواید بیش‌تری برای سلامتی‌تان به همراه داشته باشد.
فراموش نکنید، دمنوشها از مواد گیاهی تهیه می‌شوند؛ بنابراین، به مرور زمان فاسد می‌شوند یا خاصیت‌‌شان را از دست می‌دهند. هنگام تهیه‌ی دمنوش، حتما از مواد تازه و طبیعی استفاده کنید.
به کیفیت و کمیت دمنوش‌تان دقت کنید
با این‌که دمنوشها میتوانند به مبارزه علیه التهاب کمک کنند و فواید گوناگونی برای سلامتی‌تان به همراه داشته باشند، مصرف آن‌ها با برخی نگرانی‌ها نیز همراه است.
در فرایند پرورش برخی از گیاهان از آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها استفاده می‌شود؛ بنابراین، سعی کنید از محصولات با کیفیت، ارگانیک، و فاقد سموم استفاده کنید.
طی مطالعه‌ای بر روی آفت‌کش‌های موجود در دمنوش‌های وارداتی از چین، پژوهشگران دریافتند، از میان ۲۲۳ مورد، ۱۹۸ مورد حاوی این قبیل سموم بودند. در واقع، استفاده از ۳۹ مورد از این آفت‌کش‌ها در اتحادیه‌ی اروپا ممنوع است.
به علاوه، دمنوشها باید در ظرف‌های با درب محکم و در مکانی تاریک و خشک نگهداری شوند. اگر این محصولات به شکل مناسب نگهداری نشوند، ممکن است میکوتوکسین تولید کنند – این ماده یک محصول جانبی خطرناک است که از قارچ‌هایی به وجود می‌آید که بر روی برخی مواد غذایی رشد می‌کنند؛ این قارچ در دمنوشها نیز مشاهده شده‌اند.
در نهایت، استفاده بیش از اندازه از برخی دمنوشها ممکن است با داروها، مکمل‌ها، یا سایر داروهای گیاهی تداخل ایجاد کند. چنان‌چه نگران هرگونه تداخل احتمالی هستید، با پزشک معالج‌تان مشورت کنید.
خلاصه
برای تهیه‌ی بهترین دمنوش، از مواد تازه استفاده کنید و به کیفیت آن نیز دقت کنید – تا از ورود هرگونه آفت‌کش، علف‌کش، یا قارچ به بدن‌تان پیشگیری کنید. هم‌چنین، به ترکیبات موجود در دمنوش‌های‌تان نیز دقت کنید تا با داروهای مصرفی‌تان تداخل نداشته باشند.
سخن آخر
نوشیدن دمنوش روش آسان و دلپذیری برای بهره‌مندی از خواص ضد التهابی و سایر فواید گیاهان، داروهای گیاهی، و چاشنی‌ها به شمار می‌رود.
برای بهره‌مندی حداکثری از فواید سلامتی و ضد التهابی گیاهان دارویی، می‌توانید دمنوش آن‌ها را تهیه و نوش جان کنید – دمنوش‌هایی از قبیل چای سبز، میوه‌ی گل رز، زنجبیل، و زردچوبه.
با توجه به تنوع و طعم‌های مختلف دمنوش‌های گیاهی، جای تعجب ندارد که این دمنوشها به یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در جهان تبدیل شده‌اند.