اگر به سندرم خشکی چشم مبتلا باشید، چشم‌های‌تان اشک کافی تولید نمی‌کنند یا قادر به حفظ یک لایه‌ی نرمال از اشک برای پوشش دادن چشم‌تان نیستید. در نتیجه، چشم نمی‌تواند گرد و غبار و مواد تحریک‌کننده‌ی دیگر را از بین ببرد. این اتفاق می‌تواند به علائم زیر در چشم‌های شما منجر شود:
– گز گز
– سوزش
– درد
– قرمزی
در صورتی که دچار خشکی چشم هستید و یک افزایش ناگهانی ناراحتی در چشم‌تان یا کاهش ناگهانی توانایی دید را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک‌تان مراجعه کنید.
در صورتی که به خشکی چشم مبتلا هستید و به میزان بسیار زیادی مطالعه می‌کنید، زمانی زیادی را مقابل کامپیوترتان کار می‌کنید یا مدت طولانی در محیط خشک هستید، ممکن است این اختلال چشمی در شما تشدید شود. اگر سندروم چشم خشک داشته باشید، ممکن است چشم‌های‌تان در معرض عفونت‌های باکتریایی قرار بگیرند یا سطح چشم شما ممکن است دچار التهاب شود و حتی دچار زخم قرنیه شوید. اگر چه سندرم خشکی چشم ناراحت‌کننده است، اما تقریبا هرگز منجر به از دست دائم دادن قوه‌ی بینایی نمی‌شود.
سندرم خشکی چشم مزمن چیست؟
هنگامی که یک بیماری تحت عنوان “مزمن” خطاب می‌شود، به این معنی است که به مدت زیادی ادامه داشته‌است. معمولا علائم بهتر یا بدتر می‌شوند، اما هرگز به طور کامل از بین نمی‌روند. برای اکثر اختلالات مزمن اینچنینی، درمان‌ها آن‌قدری توسعه یافته‌اند که مبتلایان به این بیماری چشمی بتوانند از زندگی روزمره‌شان لذت ببرند.
علائم سندرم خشکی چشم چیست؟
شایع‌ترین نشانه‌های سندرم خشکی چشم سوزش، درد و قرمزی چشم است. سایر علائم رایج عبارتند از آبریزش یا وجود مخاط سفت و چسبناک در چشم. ممکن است متوجه شوید که چشمان‌تان زودتر از همیشه خسته می‌شوند و با مطالعه یا نشستن پشت کامپیوتر به مدت طولانی دچار مشکل می‌شوید. احساس می‌کنید که شن و ماسه در چشم‌تان است و تاری دید دارید.
چه عواملی سبب بروز سندرم خشکی چشم می‌شوند؟
اشک سه لایه دارد: لایه بیرونی روغنی، لایه میانی آبدار و لایه مخاطی درونی. اگر غده‌هایی که عناصر مختلف اشک را تولید می‌کنند، ملتهب شوند یا به اندازه‌ی کافی آب، چربی یا مخاط تولید نکنند، ممکن است به سندرم خشکی چشم مبتلا شوید. هنگامی که چربی اشک از بین می‌رود، به سرعت تبخیر می‌شود و چشم شما نمی‌تواند رطوبت خود را مدام حفظ کند.
علل بروز سندرم خشکی چشم عبارتند از:
– درمان جایگزینی هورمون
– قرار گرفتن در معرض باد یا هوای خشک، مانند قرار گرفتن مداوم در نزدیکی بخاری در طول زمستان
– آلرژی
– جراحی لیزیک چشم
– برخی از داروها، از جمله آنتی‌هیستامین‌ها، ضد احتقان بینی، قرص‌های ضد بارداری و داروهای ضد افسردگی
– بالا رفتن سن
– استفاده‌ی بلند مدت از لنزهای تماسی
– خیره شدن به کامپیوتر به مدت طولانی
– عدم پلک زدن به میزان کافی
چه کسی در معرض خطر سندرم خشکی چشم است؟
سندرم خشکی چشم در افراد بالای ۵۰ سال شایع‌تر است. مطابق با برآوردها ۵۰ میلیون آمریکایی در این گروه سنی این اختلال را دارند؛ و البته اکثر آن‌ها خانم هستند، اما این وضعیت در مردان نیز رخ می‌دهد. زنانی که باردار هستند، درمان جایگزینی هورمون را دریافت می‌کنند یا در دوران یائسگی به سر می‌برند، بیش از بقیه در معرض خط این بیماری چشمی هستند. اختلالات زیر نیز می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را در شما افزایش دهند:
– آلرژی مزمن
– بیماری تیروئید یا سایر اختلالاتی که باعث بیرون زدن چشم‌ها می‌شوند
– لوپوس، آرتریت روماتوئید و سایر اختلالات سیستم ایمنی بدن
– کراتیت، که در اثر خوابیدن با چشم باز رخ می‌دهد
– کمبود ویتامین A، که بعید است میزان کافی از آن را از مواد غذایی دریافت کنید
سندرم خشک شدن چشم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر احساس می‌کنید چشم‌های‌تان خشک است و ناگهان متوجه شوید که نمی‌توانید به راحتی ببینید و از آن‌ها استفاده کنید، بلافاصله به چشم پزشک مراجعه کنید. پس از توصیف علائم‌تان احتمالا تحت آزمایشاتی قرار می‌گیرید که میزان اشک در چشم شما را مشخص می‌کنند، مانند آزمایش کردن اشک‌تان با استفاده از لامپ اسلیت یا بیومیکروسکوپ. برای این آزمایش، پزشک شما از یک رنگ مانند فلورسین استفاده میکند تا لایه‌ی اشک روی چشم‌های شما قابل رویت شوند.
تست شیرمر نیز می‌تواند برای اندازه‌گیری سرعت تولید اشک توسط چشم‌تان مورد استفاده قرار بگیرد. این تست میزان تولید اشک شما را با استفاده از یک ورق کاغذی که در لبه‌ی پلک قرار می‌گیرد، آزمایش میکند. پزشک ممکن است شما را به یک متخصص ارجاع بدهد. اما این‌که به کدام دکتر شما معرفی میکند بستگی به علت اصلی بروز این بیماری در شما دارد. به عنوان مثال، اگر شما آلرژی مزمن دارید، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص آلرژی راهنمایی کنند.
درمان سندرم خشکی چشم
– اشک مصنوعی
قطره‌های چشم که رطوبت چشم شما را افزایش می‌دهند یکی از رایج‌ترین درمان‌ها برای سندرم خشکی چشم هستند. اشک مصنوعی نیز برای برخی افراد مبتلا تاثیر مثبتی دارد.
پلاگ‌های اشکی
چشم‌پزشک ممکن است از پلاگ‌ها برای مسدود کردن حفره‌های گوشه‌ی چشم‌تان استفاده کند. این یک روش نسبتا بدون درد و برگشت‌پذیر است که از دست دادن اشک را کند میکند. اگر این اختلال در شما شدید باشد، پلاگ‌ها ممکن است به عنوان یک راه‌حل دائمی توصیه شوند.
داروها
دارویی که معمولا برای سندرم خشکی چشم تجویز می‌شود، نوعی داروی ضد التهابی است که به نام سیکلوسپورین (Restasis) شناخته می‌شود. این دارو باعث افزایش اشک چشم می‌شود و خطر آسیب دیدن قرنیه را کاهش می‌دهد. در صورتی که خشکی چشم‌تان شدید باشد، ممکن است لازم باشد قطره‌ی چشمی کورتیکواسترویید را برای مدت کوتاهی در حین استفاده از این دارو به کار ببرید. داروهای جایگزین عبارتند از کولینرژیک‌هایی مانند پیلوکارپین. این داروها باعث تحریک تولید اشک می‌شوند.
اگر داروهای دیگر چشم‌تان را خشک می‌کنند، پزشک ممکن است نسخه‌ی شما را تغییر دهد تا دارویی را استفاده کنید که چشم‌های‌تان را خشک نکنند.
تغذیه
شما نیاز به یک رژیم متعادل حاوی پروتئین و ویتامین‌های کافی دارید تا چشم‌تان سالم بماند. گاهی اوقات توصیه می‌شود که مکمل‌های اسیدهای چرب امگا ۳ را مصرف کنید تا محتوای چربی چشم افزایش یابد. معمولا، فرد مبتلا باید این مکمل‌ها را دست کم به مدت سه ماه به طور منظم مصرف کند تا بهبود بیابد.
عمل جراحی
اگر سندرم خشکی چشم شدید داشته باشید که با سایر روش‌های قید شده درمان نشوند، پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند. منافذ خروج اشک و ترشح در گوشه‌های داخلی چشم شما ممکن است به طور دائمی مسدود شوند تا چشم‌تان بتواند به مقدار کافی اشک داشته باشد.
مراقبت در خانه
اگر مستعد ابتلا به خشکی چشم هستید، از یک دستگاه مرطوب‌کننده استفاده کنید تا رطوبت فضا را افزایش دهد و از قرار گرفتن در معرض هوای خشک جلوگیری کنید. استفاده از لنز تماسی را محدود کنید و زمان زیادی را در مقابل کامپیوتر یا تلویزیون صرف نکنید.
درمان‌های طبیعی
برای رفع مشکل خشکی چشم، چند روش درمانی خانگی نیز وجود دارند که می‌توانند کمک‌کننده باشند.
– یک تکه پارچه‌ی گرم و مرطوب را به مدت ۵ دقیقه روی چشم‌تان قرار بدهید. به این ترتیب علائم این اختلال تا حدی بهبود می‌یابد.
– درمان‌های جایگزین مانند مکمل‌های روغن ماهی، روغن کرچک، و طب سوزنی نیز می‌توانند خشکی چشم را بهبود بدهند.
تغییرات سبک زندگی
با اعمال چند تغییر کوچک می‌توانید تا حدی علائم خشکی چشم را درمان کنید. این تغییرات عبارتند از:
– استفاده از عینک آفتابی یا کلاه می‌تواند از بخار شدن آب چشم‌تان جلوگیری کند.
– زمانی که کاری را به مدت طولانی انجام می‌دهید (کاری مثل خواندن یا کار با کامپیوتر) به طور مکرر پلک بزنید.
– در طول روز به طور مرتب آب بنوشید تا بدن‌تان هیدراته بماند.
چشم‌انداز بلند مدت
سندرم خشکی چشم معمولا تاثیر چشمگیری روی دید شما ندارد. شما می‌توانید به طور قابل‌توجهی علائم این مشکل را با انجام درمان‌ها کاهش دهید. در موارد نادر، عفونت و زخم هم در اثر این اختلال ممکن است رخ بدهند که هر کدام باید به طور جداگانه درمان شوند.