اختلال اضطراب اجتماعی یکی از رایج‌ترین اختلال‌های اضطرابی است. کسانی که اختلال اضطراب اجتماعی دارند در موقعیت‌ها و شرایط اجتماعی کاملا احساس عصبی بودن و ناراحتی می‌کنند. آنها بسیار نگران این هستند که کاری شرم‌آور یا حقارت‌بار انجام دهند، یا اینکه سایرین درباره‌شان فکرهای بد بکنند. این افراد بسیار خودآگاه هستند و همواره احساس می‌کنند در «منظر توجه عموم» قرار دارند.با ما همراه باشید تا در ادامه با اختلال اضطراب اجتماعی یا ترس از اجتماع بیشتر آشنا شوید.
موقعیت اجتماعی چیست؟
یک موقعیت اجتماعی شامل هر وضعیتی می‌شود که در آن شما و دست کم یک شخص دیگر حاضر هستید. موقعیت‌های اجتماعی به ۲ دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند: موقعیت‌های عملکردی و تعاملات بین شخصی.
۱. موقعیت‌های عملکردی
این‌ها موقعیت‌هایی هستند که آدم‌ها احساس می‌کنند سایرین عملکردشان را زیر نظر می‌گیرند. مثال‌های آن به قرار زیر هستند:
– صحبت در منظر عموم (ارائه در یک جلسه)
– شرکت در جلسات یا کلاس‌ها (مثلا پرسیدن یا جواب دادن سوال‌ها)
– خوردن در مقابل چشم دیگران
– استفاده از حمام‌های عمومی
– نوشتن جلوی چشم سایرین
– فعالیت در منظر عموم (خواندن یا نمایش بازی کردن در روی صحنه، یا انجام یک ورزش)
– ورود به اتاقی که همه پیش از طرف آنجا نشسته‌اند.
اضطراب اجتماعی : ۲. تعاملات بین شخصی
این‌ها موقعیت‌هایی هستند که در آن آدم‌ها با سایرین تعامل می‌کنند و روابط نزدیک‌تری برقرار می‌سازند. مثلا:
– ملاقات با آدم‌های جدید
– صحبت با همکاران یا دوستان
– دعوت از سایرین برای انجام کارها
– رفتن به رویدادهای اجتماعی (میهمانی‌ها یا ضیافت‌ها)
– قرار گذاشتن
– رک بودن
– ابراز عقاید
– صحبت با تلفن
– کار کردن گروهی
– سفارش غذا در رستوران
– پس دادن چیزی به یک مغازه
– انجام مصاحبه‌ی شغلی
اضطراب اجتماعی شبیه چیست؟
آدم‌های دچار اضطراب اجتماعی وقتی با یک موقعیت اجتماعی روبرو می‌شوند ممکن است بعضی از موارد زیر را تجربه کنند:
افکار منفی (آنچه فکر می‌کنید)
– آدم‌های دچار اضطراب اجتماعی در رابطه با خودشان فکرهای منفی می‌کنند و همین طور درباره‌ی اینکه سایرین چه رفتاری با آنها دارند.
– همچنین توجه‌شان را روی خودشان در خلال موقعیت اجتماعی متمرکز می‌کنند. آنها روی عملکردشان و اینکه اضطراب‌شان چگونه به نظر می‌رسد تمرکز می‌کنند.
– مثال‌ها: «احتمالا حرف احمقانه‌ای خواهم زد»، «دچار اضطراب می‌شوم و سایرین متوجه خواهند شد»، «آن‌ّها از من خوششان نخواهد آمد»، «بقیه فکر می‌کنند من احمق هستم»، «هیچ کس با من حرف نخواهد زد» …
علائم فیزیکی (آنچه احساس می‌کنید)
– آدم‌های دارای اختلال اجتماعی اغلب درباره‌ی علائم آشکار اضطراب‌شان نگران هستند، علائمی مانند قرمز شدن یا لرزیدن
– مثال‌ها: تپش قلب، سوزش سر دل، لرزیدن، احساس خفگی، تعریق، قرمز شدن، خشک شدن دهان، تنگی نفس، حالت تهوع، گیجی، سبکی سر، تاری دید، نیاز شدید به دفع ادرار و …
دوری و رفتارهای امنیتی ( آنچه انجام می‌دهید)
– بیمارهای دچار اضطراب اجتماعی اغلب سعی می‌کنند از موقعیت اجتماعی دوری یا از آن فرار کنند. اگر وارد موقعیت‌های اجتماعی بشوند، کارهایی را تمایل دارند انجام بدهند که کمتر اضطراب آور باشد تا از خودشان در برابر خجالت زدگی یا ارزیابی منفی محافظت کنند.
– مثال‌ها: دوری کردن (مثلا نرفتن به میهمانی‌ها)، فرار کردن از موقعیت‌های اجتماعی (مثلان ترک کردن زودهنگام میهمانی ) یا درگیر شدن در رفتارهای حفاظتی در تلاش برای ایمن ماندن (مثلا نوشیدن الکل، ساکت ماند و اجتناب از تماس چشمی)
چه وقت اضطراب اجتماعی به یک مشکل تبدیل می‌شود؟
اینکه در موقعیت‌های اجتماعی گاهگاهی احساس اضطراب کنیم طبیعی است. مثلا، بسیاری از آدم‌ها در مصاحبه‌های شغلی یا وقتی باید سخنرانی رسمی کنند احساس اضطراب می‌کنند. اضطراب اجتماعی وقتی بیش از حد شدید شود یا مکررا تکرا بشود می‌تواند مشکل‌آفرین باشد. وقتی چنین بشود، اضطراب اجتماعی باعث آشفتگی قابل ملاحظه‌ای می‌گردد و بر سیاری از جنبه‌های زندگی شخصی فرد تاثیر می‌گذارد من جمله:
– کار و مدرسه
مثال‌ها: دشواری در مصاحبه‌ی شغلی؛ مشکلاتی در تعامل با روئسا و همکاران، مشکلاتی در پرسش و پاسخ در جلسات یا کلاس‌ها؛ نپذیرفتن ارتقاء شغلی؛ اجتناب از انواع بخصوصی از شغل‌ّها یا مسیرهای حرفه‌ای؛ عملکرد ضعیف در کار یا مدرسه؛ کم شدن لذت از کار یا مدرسه
روابط:
مثال‌ها: دشواری در ایجاد و حفظ دوستی‌ها و روابط عاشقانه، مشکل در باز کردن سر صحبت با دیگران؛ و دشواری در به اشتراک گذاشتن عقاید
فعالیت‌ّها/سرگرمی‌ّهای تفریحی
مثال‌ها: اجتناب از امتحان کردن چیزهای جدید؛ اجتناب از شرکت در کلاس‌ها یا درس‌ها؛ اجتناب از فعالیت‌هایی که شامل تعامل با دیگران می‌شود، مانند رفتن به اسکی یا باشگاه
– فعالیت‌ّهای هر روزه
مثال‌ها: دشواری در انجام فعالیت‌های روزانه، مانند خرید کردن، رستوران رفتن، اتوبوس سوار شدن، آدرس پرسیدن و غیره.