آیا تا به حال نام زردچوبه را شنیده‌اید؟ ممکن است نام آن برای بعضی افراد عجیب به نظر برسد. در واقع، زردچوبه یکی از گیاهان دارویی است و معمولا در مناطق آسیای جنوبی مانند هند، اندونزی و برخی جزایر اقیانوس آرام از جمله هاوایی یافت می‌شود. زردچوبه (کورکوما لونگا)، ادویه شناخته شده‌ای است و در آشپزی کاربرد دارد. زردچوبه، رنگ زرد زیبایی به غذا می‌دهد و اکثر مردم آن را به عنوان ادویه به کار می‌برند. زردچوبه با کورکومین فرق دارد اما بسیاری از افراد تفاوت میان این دو را نمی‌دانند. در ادامه این نوشتار با ما همراه باشید تا از خواص کورکومین آگاه شوید.
کورکومین از کجا می‌آید؟
کورکومین از ساقه زیرزمینی زردچوبه –ریزوم– می‌آید. کورکومین، ترکیب شیمیایی موجود در گیاه زردچوبه است که به خانواده کورکومینوئیدها تعلق دارد. می‌توانید با گرفتن عصاره زردچوبه، به راحتی به کورکومین دست یابید.
زردچوبه چه طعمی دارد؟
زردچوبه نیز مانند دیگر گیاهان، حاوی مواد تشکیل دهنده است. طعمی ملایم داشته و مانند خردل برای طعم دادن به بعضی از غذاها به کار می‌رود. این ماده، عطری ملایم و بویی شبیه به زنجبیل دارد. طعمی تند و تلخ دارد. زردچوبه مانند خردل، ترشی و غیره در دسترس است.
کورکومین چیست؟
کورکومین یکی از ترکیبات شیمیایی طبیعی است که در ادویه زردچوبه یافت می‌شود. مردم معمولا این دو کلمه- کورکومین و زردچوبه- را با هم اشتباه می‌گیرند. به هرحال، تفاوت میان آن‌ها به این شکل است که زردچوبه، ماده زردرنگی (پودر) است که برای طعم دادن به غذا به کار می‌رود اما کورکومین ماده شیمیایی موجود در زردچوبه است. رنگ زرد زردچوبه از کورکومین است. رنگ زردچوبه، نشانه میزان کورکومین موجود در آن است. زردچوبه برای استفاده در غذا مناسب است و کورکومین خواص زیادی برای سلامتی دارد.
نگاهی علمی به کورکومین
برخی از مطالعات انجام شده در هندوستان نشان دادند افراد میان‌سالی که کورکومین مصرف کردند، کمتر به آلزایمر دچار شدند. محققان، این نتایج را به خاصیت ضد التهابی کورکومین نسبت می‌دهند. مجله آنکوژن، نتایج مقاله‌ای را منتشر کرد که بر اساس آن، خواص ضد التهابی کورکومین از آسپرین و ایبوپروفن بیشتر است. مطالعه‌ای که در آگوست ۲۰۰۹ در مجله Alternative and Complementary Medicine منتشر شد نشان می‌دهد که عصاره زردچوبه، در درمان آرتروز زانو، تاثیری مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی دارد.
با استناد به مجله سلامت در ۲۰۰۷، کورکومین خواص ضد التهابی و ضد تومور قوی دارد. در همین سال، برخی مطالعات آزمایشگاهی به این نتیجه رسیدند که کورکومین در درمان اختلالات خود ایمنی مانند دیابت نوع ۱، بیماری‌های روده و آرتریت موثر است. اما از سوی دیگر، برخی مطالعات به نتایج متفاوتی دست یافتد، بنابراین برای تایید این نتایج به مطالعات بیشتری نیاز است. کورکومین در جلوگیری و درمان سرطان، تاثیری قوی از خود نشان داده و معمولا برای درمان ناراحتی معده به کار می‌رود.
بسیاری از مطالعات، کورکومین را یکی از بهترین عوامل ضد التهابی معرفی کرده‌اند. به این معنا که کورکومین در جلوگیری از سرطان نقش دارد. بیماری‌های امروزه مانند سرطان می‌توانند نتیجه التهاب باشند. بدن ما همیشه با پیام‌رسان‌های شیمیایی مواجه شده به دلیل عوامل مهاجم به التهاب دچار می‌شود، بنابراین به درمان خودایمنی نیاز دارد. دلیل نیاز ما به کورکومین نیز همین مسئله است.
ترکیبات زردچوبه
زردچوبه حاوی ترکیبات شیمیایی قوی است که کورکومینوئید نام داشته و شامل کورکومین، بیس-دی میتوکسی‌کورکومین و دی‌متوکسی‌کورکومین می‌شود. زردچوبه، ویتامین C نیز دارد که برای سلامتی مفید است. فهرست مواد موجود در زردچوبه در این‌جا آمده است:
کلسیم
پروتئین
فسفر
کربوهیدرات
روغن معطر
چربی
کورکومین چگونه از سرطان جلوگیری کرده و آن را درمان میکند؟
این ماده قوی می‌تواند به درمان سرطان کمک کند. چگونه این کار را میکند؟ سرطان، وضعیت دشواری است که به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌ها به وجود می‌آید. فعالیت آنتی اکسیدانی کورکومین آن را قادر میکند تا در برابر رادیکال‌های آزاد که می‌توانند به سلول DNA آسیب برسانند، از روده محافظت کند. کورکومین در کنترل سلول‌ها به بدن کمک کرده و سلولهای جهش یافته سرطانی را از بین می‌برد. همچنین در درمان بیماری‌های متابولیکی موثر است.
همان‌گونه که در بالا گفتیم، بدن ما روزانه در معرض پیام‌رسان‌های شیمیایی قرار می‌گیرد و به التهاب دچار می‌شود، بنابراین به درمان خودایمنی نیاز دارد. کورکومین، خواص ضد سرطانی دارد. این ویژگی می‌تواند از سرطان جلوگیری کرده و آن را درمان کند. این ماده قادر است سلولهای سرطانی را از بین برده و مانع از رشد آن‌ها شود. کورکومین تاثیری عالی بر سرطان‌های پوست، معده، روده و سینه نیز دارد. خاصیت ضد سرطانی کورکومین را به خواص ضد التهابی آن نسبت می‌دهند.
چگونه می‌توان با کورکومین از سرطان، جلوگیری یا آن را درمان کرد؟
– مصرف روزانه. مصرف روزانه کورکومین می‌تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. مطالعه انجام شده بر موش‌‌های دیابتی نشان داد، مصرف کورکومین باعث تثبیت سطح گلوکز خون و پایین آمدن تری‌گلیسرید می‌شود. مصرف روزانه آن در کاهش وزن نیز نقش دارد و می‌تواند از سیستم ایمنی محافظت کرده و بدن را در برابر بیماری‌ها مصون کند.
– درمان. کورکومین، استفاده درمانی نیز دارد. این ماده می‌تواند با تقویت سیستم ایمنی به درمان کمک کند. بنابراین سیستم ایمنی می‌تواند با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و سرطان روده بزرگ را از بین ببرد. معمولا از کورکومین برای درمان افراد مبتلا به آلزایمر یا سرطان استفاده می‌شود. درمان با کورکومین می‌تواند شامل شیوه‌های درمانی مختلف مانند قرص، ماسک، نوشیدنی و غیره شود.
کورکومین به عنوان یک درمان طبیعی
خواص کورکومین برای سلامتی را در این‌جا آورده‌ایم:
۱. درمان سرطان
کورکومین یکی از بهترین عوامل ضد التهاب است بنابراین می‌تواند در درمان از سرطان که ناشی از التهاب است، موثر باشد.
۲. درمان بیماری متابولیک
کورکومین، ماده موجود در زردچوبه است و در مهار سندرم متابولیک نقش دارد. مطالعات نشان می‌دهند کورکومین سلامت مغز را افزایش داده و به رفع التهاب مزمن مربوط به سندرم متابولیک کمک میکند. ماده کورکومین با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و به پیشگیری و درمان چاقی کمک میکند. درمان با کورکومین باعث افزایش اکسیداسیون و جلوگیری از مشکلات قلبی عروقی می‌شود.
۳. ضد التهاب
کورکومین به عنوان عصاره زردچوبه، به داروی ضد التهاب شهرت دارد. مطالعات نشان می‌دهند کورکومین یک آنتی اکسیدان بالقوه و یک ترکیب ضد التهابی است. این ماده، توانایی کاهش التهاب را داشته وترکیب ضد پیری نیز محسوب می‌شود.
۴. بیماری ریوی و کبدی
کورکومین، سم تولید نمی‌کند و می‌تواند به عنوان یک عامل ضدالتهاب مورد استفاده قرار بگیرد. کورکومین در تولید مواد شیمیایی در بدن نقش دارد و چون پیام‌رسان شیمیایی را کاهش می‌دهد، به جلوگیری از بیماری‌های کبدی و ریوی کمک میکند.
۵. آنتی اکسیدان
کورکومین می‌تواند رادیکال‌های آزاد که عامل بسیاری از بیماری‌ها هستند را کاهش دهد. این ماده در مقابل رادیکال‌های آزاد مانند یک آنتی اکسیدان عمل کرده و از بدن محافظت میکند. کورکومین فواید دیگری نیز برای سلامتی دارد که در این‌جا آورده‌ایم.
۶. جلوگیری از افزایش وزن
مصرف روزانه کورکومین فواید زیادی دارد. مصرف آن می‌تواند به جلوگیری از افزایش وزن کمک کند. افزایش مصرف آن راهی برای کاهش وزن است. کورکومین با کاهش بافت چربی، سطح کلسترول را پایین می‌آورد. این ماده برای چربی سوزی عالی است و به همین دلیل در کاهش وزن تاثیر دارد.
۷. کاهش چاقی
کورکومین می‌تواند جذب چربی را کنترل کرده و میزان آن در بدن را کاهش دهد. همچنین می‌تواند انسولین را پایین آورده و چاقی را کاهش دهد. کورکومین به کاهش التهاب مرتبط به چاقی نیز کمک میکند.
۸. پیشگیری از سرطان
کورکومین به دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدانی از سرطان جلوگیری میکند و می‌توان آن را در بیماری‌هایی مانند سرطان، برای تقویت سیستم ایمنی توصیه کرد.
۹. تعدیل قند خون
متعادل نبودن قند خون و مقاومت در برابر انسولین باعث ایجاد التهاب در بدن می‌شود. کورکومین می‌تواند قند خون را تنظیم کند. این ماده، باعث فعال شدن برخی از آنزیم‌های کبدی که قند موجود در جریان خون را مهار می کنند، شده و آنزیم‌هایی را فعال میکند که به ذخیره قند به صورت گلیکوژن کمک می‌کنند.
۱۰. محافظت از بینایی
کورکومین می‌تواند به محافظت از بینایی کمک کند و آب سیاه، رتینوپاتی دیابتی ، بیماری‌های شبکیه و تباهی لکه زرد را کاهش دهد.
۱۱. جلوگیری از آلزایمر
آسان‌ترین درمان برای آلزایمر، در آشپزخانه شماست. زردچوبه، محصولی طبیعی است که کورکومین دارد. کورکومین زردچوبه، آمیلوئید-بتا که عامل آلزایمر است را مهار میکند. تحقیقات دیگر حاکی از اینند که کورکومین از پیشرفت آلزایمر نیز جلوگیری میکند. تقویت سیستم ایمنی با مصرف زردچوبه، به کاهش این بیماری می‌انجامد.
۱۲. بهبود سلامتی
مهمترین مسئله این است که کورکومین باعث بهبود سلامتی می‌شود زیرا خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی داشته و سیستم ایمنی را تقویت میکند. به همین دلیل، کورکومین، ضروری ترین ماده برای بدن ماست.
۱۳. بازسازی مغز
زردچوبه را می‌توان به عنوان ماده‌ای برای بازسازی مغز مصرف کرد. زردچوبه در بازسازی عصبی و آسیب مغزی نقش دارد.
۱۴. ضد التهاب
پیام‌رسان‌های شیمیایی و التهاب، سیستم ایمنی را ضعیف می‌کنند. کورکومین به دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدانی، عامل شیمیایی که باعث التهاب در بدن می‌شود را کاهش می‌دهد.
۱۵. آنتی اکسیدان
زردچوبه به دلیل داشتن کورکومین می‌تواند به عنوان آنتی اکسیدان به کار رود. خاصیت آنتی اکسیدانی کورکومین با رادیکال‌های آزاد که می‌توانند به غشای سلولی آسیب برسانند، مبارزه میکند.
۱۶. بازسازی سلولهای بنیادی مغز
زردچوبه، سیستم بازسازی مغز را تقویت می کند. این ماده، به دلیل داشتن کورکومینوئید، دارای خواص ضد التهابی است.
۱۷. جلوگیری از بیماری قلبی
زردچوبه می‌تواند به جلوگیری از بیماری‌های قلبی نیز کمک کند. همچنین می‌تواند جلوی رشد سلولهای سرطانی را بگیرد. زردچوبه از قلب محافظت کرده و با بیماری‌های ایمنی مبارزه میکند. محققان بر این باورند که زردچوبه می‌تواند انسداد عروق که به علائم حمله قلبی می‌انجامد را باز کند.
۱۸. آرتریت
اگر به دنبال درمان آرتریت بدون دارو هستید، می‌توانید دوای آن را در آشپزخانه خود بیابید. یک مطالعه ایتالیایی که بر افراد مبتلا به آرتریت انجام شد نشان داد که استفاده از زردچوبه به بهبود این وضعیت کمک میکند. مطالعات دیگر نیز نشان می‌دهند کورکومین سلامت بدن را بهبود بخشیده و به دلیل خواص ضدالتهابی، درد ناشی از آرتریت را کاهش می‌دهد. به علاوه، مصرف زردچوبه می‌تواند استرس را نیز مهار کند.
۱۹. جلوگیری از پیری
زردچوبه، استرس را کاهش داده و از پیری جلوگیری میکند. زردچوبه یک عامل ضد پیری است و شما را جوان میکند. زردچوبه نه تنها باعث به تاخیر انداختن پیری می‌شود، بلکه با بیماری‌های مزمن نیز مبارزه میکند. آنتی اکسیدان موجود در زردچوبه می‌تواند باعث پیر شدن سالم شما شود . درمان خانگی با زردچوبه، چین و چروک را کاهش داده و پوست را انعطاف‌پذیر میکند.
۲۰. درمان دیابت
زردچوبه در درمان دیابت نیز نقش دارد. بدون شک، ارتباطی میان دیابت و زردچوبه وجود دارد. مطالعات انجام شده تایید می‌کنند که زردچوبه، دیابت را مهار میکند. زردچوبه می‌تواند داروی جایگزین برای درمان و پیشگیری از دیابت نوع ۲ باشد.
زردچوبه به عنوان مکمل
به افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی مزمن مانند سرطان، مصرف دوز بالای مکمل زردچوبه توصیه می‌شود. یک مکمل ساخته شده از پیپرین که پوشش گوارشی داشته –که در برابر اسید معده از آن محافظت میکند- و جذب بهتری دارد را مصرف کنید. تحقیقات علمی، میزان مصرف رسمی برای آن اعلام نکرده‌اند. اگرچه تحقیق انجام شده بر افراد مبتلا به سرطان نشان داد مصرف روزانه ۳.۶ گرم یا بیشتر کورکومین، تاثیر خوبی داشت.
به‌طور خلاصه، ترکیبات موجود در زردچوبه فواید زیادی برای سلامتی دارند. کورکومین موجود در آن به جلوگیری از سرطان کمک میکند. به هر حال، مصرف بالای زردچوبه نیز عوارض جانبی دارد. به همین دلیل، باید به میزان متعادل مصرف شود.
نحوه استفاد از زردچوبه
با خواص زردچوبه برای سلامتی آشنا شدید. در این‌جا نحوه استفاده از آن را برای‌تان آورده‌ایم:
۱. مکمل
زردچوبه، به شکل‌های مختلف مصرف می‌شود. امروزه زردچوبه به عنوان مکمل نیز تولید می‌شود که استفاده رژیمی دارد و مصرف آن آسان است.
۲. پودر
زردچوبه به شکل پودر نیز موجود است. این پودر معمولا در غذاها و نوشیدنی‌ها به کار می‌رود. طعم تلخ و تندی دارد که به برخی از نوشیدنی‌ها اضافه شده و به گرم شدن بدن کمک میکند. علاوه بر این‌ها در ساخت تونیک‌های گیاهان دارویی نیز کاربرد دارد.
۳. ماسک
زردچوبه به عنوان ماسک و برای مراقبت از پوست نیز کاربرد دارد. ماسک زردچوبه می‌تواند به شکل پودر یا به صورت ماسک فوری باشد. ماسک پودر زردچوبه را باید با آب ترکیب کرد. خواص آنتی اکسیدانی، ویتامین C و روغن معطر آن، برای پوست مفید است.
عوارض جانبی کورکومین
زردچوبه خواص زیادی برای سلامتی دارد اما باید عوارض جانبی آن را نیز در نظر گرفت:
۱. مشکلات گوارشی. مصرف بیش از اندازه زردچوبه می‌تواند باعث مشکلات گوارشی شود. رایج‌ترین مشکلات گوارشی درد معده، نفخ، تهوع و سوء هاضمه هستند. افرادی که به کورکومین حساسیت دارند باید از مصرف آن اجتناب کنند زیرا باعث ایجاد ناراحتی می‌شود.
۲. کیسه صفرا. مصرف زیاد زردچوبه، به دلیل کورکومین، می‌تواند تولید صفرا را افزایش داده و باعث ایجاد مشکل در گوارش شود.
۳. سنگ صفرا. افرادی که سنگ صفرا دارند نباید کورکومین مصرف کنند- اگرچه کورکومین از تشکیل سنگ صفرا جلوگیری میکند. افراد مبتلا به سنگ صفرا یا هر مشکلی که باعث آزاد شدن صفرا می‌شود، قبل از مصرف زردچوبه با پزشک خود مشورت کنند.
۴. سنگ کلیه. مصرف زیاد زردچوبه ممکن است خطر سنگ کلیه را افزایش دهد. کورکومین با اگزالات ترکیب شده که ممکن است به کلسیم بچسبد و سنگ کلیه تولید کند. به همین دلیل، مصرف زیاد کورکومین می‌تواند به تشکیل سنگ کلیه منجر شود.
۵. ریزش دیواره رحم. با استناد به برخی مطالعات انجام شده، مصرف زیاد کورکومین می‌تواند باعث ریزش دیواره رحم شود.
۶. تهوع. رایج‌ترین عوارض جانبی مصرف کورکومین، تهوع و اسهال هستند. میزان زیاد کورکومین می‌تواند باعث تهوع، کم فشاری خون و سوء هاضمه شود.
۷. کم فشاری خون. محققان، تاثیر کورکومین بر کم فشاری خون را نیز تایید کرده‌اند. مصرف زیاد کورکومین می‌تواند قند خون را پایین بیاورد و همچنین باعث کم فشاری موقت خون شود.
۸. کاهش فشار خون. افرادی که داروی فشار خون مصرف می‌کنند باید از خوردن زردچوبه پرهیز کنند. بنابراین، زردچوبه درمان مناسبی برای پرفشاری خون است.
۹. آلوپسی. استفاده بیش از اندازه زردچوبه می‌تواند باعث ریزش مو و آلوپسی شود.
۱۰. خطر خونریزی. ممکن است کورکومین باعث خونریزی شود. کورکومین فرآیند انعقاد خون را کند کرده و به افرادی که به اختلالات خونریزی دچارند توصیه نمی‌شود. مصرف کورکومین همراه با برخی داروها از جمله داروهای ضد انعقاد خون، خطر خونریزی را افزایش می‌دهد.
حالا که با مواد مغذی موجود در زردچوبه آشنا شدیم، بهتر است درمورد خود گیاه زردچوبه نیز بیشتر بدانیم. این گیاه، به عنوان ادویه در سراسر دنیا شناخته شده و از زمان‌های دور مورد استفاده قرار گرفته است. رنگ زرد و زیبای زردچوبه، قرن‌ها به عنوان رنگ طبیعی برای رنگ کردن لباس و نخ به کار رفته است.
زردچوبه به استفاده در آشپزی- به خصوص غذاهای آسیایی- معروف است. امروزه، خواص دارویی آن نیز اثبات شده است. چرا؟ زیرا ترکیبات موجود در آن، ترکیباتی قوی هستند. زردچوبه حاوی کورکومینوئیدها از جمله کورکومین است.