۶ نشانه که شاید اختلال شخصیت اجتنابی داشته‌باشید

همه‌ی ما لحظات داریم که احساس ناامنی می‌کنیم و زمان‌هایی هست که ترجیح می‌دهیم به جای رویارویی با اوضاعی ناراحت‌کننده خودمان را پنهان کنیم. اما افرادی که دچار اختلال شخصیت اجتنابی هستند خجالت افراطی و عزت نفس پایین را به حدی تجربه می‌کنند که نمی‌توانند در اکثر تلاش‌های فردی و حرفه‌ای مشارکت کنند. همان‌طور که از اسمش پیدا است، علامت این اختلال اجتناب از مجموعه‌ی گسترده‌ای از وضعیت‌ها است. علت این اجتناب به عزت نفس بسیار پایین بر می‌گردد، ترسی غیرمنطقی از تحقیر شدن، و باور فرد به این‌که همتایان و همکاران او را به خاطر بی‌کفایتی طرد خواهندکرد.

بر اساس گزارش موسسه‌ی ملی سلامت روان، تقریبا 5 درصد بزرگسالان اختلال شخصیت اجتنابی دارند. مهم است توجه داشته‌باشید که بسیاری از علائم اختلال شخصیت اجتنابی بسیار شبیه اختلالات دیگر از قبیل اضطراب، و ترس است – بنابراین اگر شک کردید که دچار اختلال شخصیت اجتنابی هستید، با یک روان‌پزشک ملاقات کنید تا تمام علائم شما را ارزیابی کند و ماهیت دقیق مشکل‌تان را مشخص کند.

این یک بیماری ذهنی نیست که توجه زیادی به آن شود، اما یک مشکل واقعی است، مشکلی که با درمان بهبود می‌یابد. بنابراین اگر هر یک از این 6 علامت برای شما به طرز دردناکی آشنا است، بدانید که شاید اختلال شخصیت اجتنابی داشته‌باشید – و بدانید که می توانید کمک بگیرید.

۱. اضطراب شما باعث می‌شود از کار و مدرسه اجتناب کنید

ترس شما از طرد شدن، تحقیر و دوست داشته نشدن باعث می‌شود از کار و یا مدرسه اجتناب کنید. احتمالا در روزهایی که می‌دانید شاید از شما خواسته شود در جمع صحبت کنید، با یک مافوق جلسه‌ی دو نفره داشته‌باشید، یا در دور همی اجتماعی محل کار شرکت کنید، یعنی موقعیت‌هایی که معاشرت و گفت و گوهای کوتاه اجتناب‌ناپذیر است، این اجتناب تشدید می‌شود.

بسیاری از ما از این فعالیت‌ها لذت نمی‌بریم؛ اما برای افرادی که دچار اختلال شخصیت اجتنابی هستند واقعا غیر قابل تحمل، یا حتی غیرممکن است. این ترس مطلقا به این معنی نیست که شما سخت‌کوش نیستید یا به فعالیت‌های آکادمیک و حرفه‌ای خود متعهد نیستید – بلکه واقعیت سخت درباره‌ی بیماری‌های روانی این است که اگر کمک نگیرید شما را تحت کنترل خود در می‌آورند.

۲. روابط نزدیک برایتان یک چالش است

عزت نفس پایین و ترس از طرد شدن علائم اختلال شخصیت اجتنابی است – بنابراین احساس امنیت در روابط نزدیک می‌تواند برای این افراد دشوار باشد. آدم‌هایی که اختلال شخصیت اجتنابی دارند قطعا روابط دوستانه و رمانتیک دارند، اما این اختلال باعث می‌شود کنار گذاشتن گارد و احساس راحتی کامل با فردی دیگر برایشان بسیار چالش برانگیز باشد.

اگر شما مرتبا از یک دوست نزدیک یا شریک عشقی بدون دلیل مشخصی گریزان هستید، این می‌تواند نشانه‌ی اختلال شخصیت اجتنابی باشد. چون افراد دارای این اختلال حس خودارزشی بی‌نهایت پایینی دارند، در این کشمکش هستند که آیا می‌توانند در کنار فردی دیگر خودشان باشند و به جای قضاوت یا طرد شدن دوست داشته‌شوند.

۳. مدام می‌ترسید آدم‌ها دوست‌تان نداشته‌باشند

همه‌ی ما گاهی نگران می‌شویم که فردی ما را دوست نداشته‌باشد – و البته این هرگز احساس خوبی نیست. اما افرادی که اختلال شخصیت اجتنابی دارند معمولا به‌طور خودکار فرض می‌کنند هر کسی که با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند دوست‌شان ندارد. از این گذشته، ممکن است از نظرات و اقدامات خنثی تعبیری منفی شود و به عنوان نشانه‌ای تلقی شود که فرد در حال صحبت شما را دوست ندارد. برای همین این سبب اجتناب شما از هر گونه وضعیتی می‌شود که در آن می‌ترسید شاید تحقیر یا سرزنش شوید.

۴. ترس از سرخوردگی مانع از آن می‌شود که کاملا درگیر تجربیات زندگی شوید

به همان اندازه که بخواهید یک شغل یا فعالیت جدید را امتحان کنید، ترس‌تان از تحقیر مانع‌تان می‌شود که آن را انجام دهید؛ این اجتناب باعث می‌شود از هر گونه سرخوردگی یا سرزنش احتمالی احساس امنیت کنید. این دلیل مهمی است که اگر اختلال شخصیت اجتنابی دارید به دنبال کمک گرفتن باشید- شما نه تنها سزاوار این هستید که احساس خوبی نسبت به خودتان داشته‌باشید، بلکه سزاوار پیگیری فرصت‌هایی هستید که به نظرتان جذاب یا مهیج است.

۵. نفرت از خود و عزت نفس پایین بر افکار شما غلبه دارد

شما خودتان را نسبت به دیگران “پایین‌تر” و از نظر “شخصیتی ناخوشایند” می‌دانید. افرادی که اختلال شخصیت اجتنابی دارند احساس می‌کنند انگار فاقد مهارت‌های اجتماعی هستند، به همین دلیل از وضعیت‌هایی که باید در روابط بین فردی شرکت کنند اجتناب می‌کنند. این مستقیما با ترس از تحقیر گره خورده است –شما باور دارید که نسبت به دیگران پایین‌تر و به طرز ناامیدکننده‌ای بی‌عرضه هستید. چنین باوری منجر به این می‌شود که فکر کنید اگر خودتان را وادار به شرکت در یک رویداد یا دور همی اجتماعی کنید حتما سرخورده می‌شوید و همین باعث اضطراب‌تان می‌شودی. این یک چرخه‌ی معیوب است، چون ترس‌ها به حدی فلج‌کننده هستند که اغلب شانسی برای شرکت در این فعالیت‌ها به شما نمی‌دهند تا ببینید آدما‌ها واقعا شما را دوست دارند و از سپری کردن وقت با شما لذت می‌برند.

۶. خودتان را منزوی می‌کنید

ترس شما از سرخوردگی، طرد شدن، دوست داشته نشدن باعث می‌شود خودتان را منزوی کنید چون ایمن‌ترین گزینه به نظر می‌رسد. علت منزوی بودن افراد دارای اختلال شخصیت اجتنابی این نیست که دوست ندارند با دیگران تشکیل گروه بدهند، در واقع اکثر کسانی که از این اختلال رنج می‌برند دوست دارند فرصتی داشته‌باشند تا در تعاملات اجتماعی شرکت کنند و روابط نزدیک شکل دهند. انزوا مثال دیگری است که نشان می‌دهد بیماری روانی چه قدرتی روی یک فرد دارد – ترس و اضطراب به حدی قوی و نافذ است که نمی‌گذارد فرد به دنبال چیزی باشد می‌خواهد و نیاز دارد.

در پایان

اختلال شخصیت اجتنابی اگر درمان نشود می‌تواند توانایی شما را در استفاده از ظرفیت‌های اجتماعی، فردی، و حرفه‌ای‌تان به شدت محدود می‌کند. سخن درمانی (درمان از طریق صحبت کردن، م.) می‌تواند به آرامی به شما کمک کند اما مطمئنا شما را به سوی یک زندگی سوق می‌دهد که در سلطه‌ی ترس‌ها و اضطراب‌هایتان نیست. از آن‌جا که اختلال شخصیت اجتنابی نسبت به اختلالات دیگر، از قبیل اضطراب و افسردگی شیوع کم‌تری دارد، مهم است درمانگری را پیدا کنید که تجربه‌ی این بیماری خاص را داشته‌باشد. هرچند این اختلال ریشه‌کن نمی‌شود، اما قطعا قابل درمان است – بنا براین بدانید که تشخیص اختلال شخصیت اجتنابی برابر با یک زندگی محکوم به انزوا و ترس نیست.