۷ نشانه که شاید اختلال شخصیت وابسته داشتهباشید
طبیعی است که برای حمایت عاطفی به دیگران وابسته باشید؛ حتی منزویترین افراد درونگراها نیز گاهی از برنامهی روتین تماشای نتفلیکس و مطالعه خارج میشوند. اما وقتی اتکای شما به دوستان و خانواده وارد محدودهی خطرناک میشود، چه اتفاقی- برای خودتان یا دیگران- میافتد؟ این یکی از نشانههای اختلال شخصیت وابسته است، یک اختلال روانشناختی که مشخصهی آن اتکای دائمی به دیگران برای ارضای نیازهای عاطفی یا حتی جسمانی است.
تشخیص اختلالات شخصیت دشوار و بحث برانگیز است و علت آن تا حدودی این است که مرز بین نمودهای سادهی شخصیت و اختلالات شخصیتی تا حدودی مبهم است – برای همین است که عبارت “محدوهی خطرناک” در اینجا به کار رفته است. رفتار “کنه”– خیالپردازی دربارهی ازدواج در اوایل یک رابطه، مدام پیام فرستادن، و غیره – یک چیز است، اما اینکه تمام تصمیمات بزرگ و کوچکتان را به هوی و هوس آدمهای دیگر واگذار کنید موضوع دیگری است. مانند اکثر اختلالات شخصیتی، شخصیت وابسته زمانی به اختلال تبدیل میشود که به مرور زمان مدام عملکرد فرد را، مستقل از عواملی مانند شرایط پزشکی یا سوءمصرف مواد مخدر، مختل میکند. به طور خاص، مشخصهی اختلال شخصیت وابسته نیاز شدید به مراقبت از سوی دیگران، و نیز ترس فلجکننده از تنهایی است.
بیایید در ادامه برخی از علائم اختلال شخصیت وابسته را بدانیم- هر چند فهرست زیر معیار تشخیص نیست. اما اگر ترس از طرد شدن و ناتوانی از تصمیمگیری مستقل زندگی روزمرهتان را مختل کردهاست، شاید لازم باشد به یک روانشناس مراجعه کنید.
۱. عزت نفس بسیار پایینی دارید
آدمهایی که اختلال شخصیت وابسته دارند اغلب عزت نفس بسیار پایینی دارند و وابسته به تایید دیگران هستند. بر عکس این موضوع نیز درست است: Psych Central (یک شبکهی اجتماعی در حوزهی سلامت روان، م.) مینویسد این افراد با انتقاداتی از قبیل “تایید بیارزش بودن” درمواجه میشوند که شاید عزمشان را برای حفظ روابط تحتتاشعاع قرار دهد.
۲. همه شما را “کنه” یا “منفعل” خطاب میکنند
افراد دارای اختلال شخصیت وابسته از اینکه تنها بمانند تا از خودشان مراقبت کنند عمیقا میترسند، در نتیجه اغلب رفتارهای کنه نشان میدهند.
۳. نمیتوانید به تنهایی تصمیم بگیرید
افرادی که اختلال شخصیت وابسته دارند برای هر چیزی، از تصمیمهای مهم زندگی – کجا زندگی کنند، چه حرفهای در پیش بگیرند، و غیره – تا جزئیات زندگی به دیگران اتکا میکنند. اینکه قبل از پاسخ دادن به پیامی، اسکرین شات آن را به بهترین دوستتان ارسال کنید، یعنی در حد کمی وابستگی متقابل کاملا عادی است، اما اگر هر بار که میخواهید از خانه خارج شوید، بدون پیام دادن به فردی دیگر نمیتوانید تصمیم بگیرید که چه بپوشید، این نشانهی خوبی نیست.
۴. از تنها بودن نفرت دارید
اختلال شخصیت وابسته تا حد زیادی ناشی از ترس فلجکننده از تنهایی است؛ آدمهایی که دچار این اختلال هستند بهطور نامعقولی از اینکه تنها بمانند تا از خودشان مراقبت کنند، حتی بهطور موقت، هراس دارند. در نتیجه، تنهایی حتی موقتا، برایشان ناراحتکننده است، و فکر تنها ماندن اغلب ذهنشان را درگیر میکند.
۵. از رابطهای به رابطهی دیگر میروید
فردی که اختلال شخصیت وابسته دارد وقتی یک رابطهی نزدیک به پایان میرسد، عموما به سرعت تلاش می کند خلأ ناشی از آن را پر کند. این فراتر از تکهمسری سریالی است – فردی که اختلال شخصیت وابسته دارد، به حدی از تنها بودن میترسد که بدون یک حامی دیگر نمیتواند ادامه بدهد.
۶. نمیتوانید خلاق باشید
افراد دارای اختلال شخصیت وابسته اغلب نمیتوانند در پروژهها خلاقیت به خرج دهند یا بدون الهام گرفتن از فردی دیگر تصمیمگیری کنند، نوعی ناتوانی که از عدم اعتماد به نفس نشأت میگیرد.
۷. با هر چیزی که معنیاش نرفتن او باشد موافقت میکنید
همانطور که Psychology Today مینویسد، افرادی که اختلال شخصیت وابسته دارند “ممکن است برای به دست آوردن حمایت عاطفی و فیزیکی از دیگران به هر کاری دست بزنند، حتی تا جایی که برای کارهای ناخوشایند داوطلب شوند، اگر چنین رفتاری مراقبتی را که نیاز دارند به همراه داشتهباشد.” نیازی به گفتن نیست که این میتواند فرد را در شرایط دشواری قرار دهد – و یکی از دلایلی است که برای افراد دارای اختلال شخصیت وابسته بسیار مهم است کمکی را که نیاز دارند دریافت کنند.