فنلاند، با اقتصادی پایدار، فضای نوآورانه و حمایت‌های دولتی قوی، به یکی از مقاصد جذاب برای کارآفرینان و سرمایه‌گذاران بین‌المللی تبدیل شده است. چه به دنبال راه اندازی کسب و کار بزرگ باشید و چه به دنبال تأسیس یک شرکت خانوادگی کوچک، آشنایی با قوانین و مراحل راه اندازی کسب وکار در فنلاند ، اولین و مهمترین گام است.
در این مقاله، به بررسی مهمترین موضوعات مورد نیاز برای شروع کسب‌وکار در این کشور می‌پردازیم؛ از انواع ساختارهای حقوقی برای ثبت شرکت گرفته تا شرایط اقامت و دریافت ویزای کارآفرینی برای متقاضیان خارجی. هدف این راهنما، پاسخ به سوالات پرتکرار و کاهش ابهامات مسیر پیش روی شما برای راه اندازی کسب و کار و اخذ ویزای استارتاپ فنلاند است.
انواع ساختارهای حقوقی برای ثبت شرکت در فنلاند
ثبت شرکت در فنلاند بر پایه ساختارهای حقوقی مشخصی انجام می‌شود که هر کدام قوانین، مزایا و الزامات خاص خود را دارند. انتخاب ساختار مناسب، نخستین گام مهم در فرآیند راه‌اندازی کسب‌وکار است و بر مالیات، مسئولیت‌ها و نحوه مدیریت شرکت تأثیر مستقیم دارد. انواع قوانین و ساختارهای حقوقی ثبت شرکت در فنلاند را براساس انواع استارتاپ می‌توان دسته‌بندی کرد:
- شرکت با مسئولیت محدود: رایج‌ترین نوع شرکت برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط است و نیاز به حداقل یک مدیر و سرمایه اولیه مشخص دارد.
- شرکت سهامی عام: مناسب برای کسب‌وکارهای بزرگ بوده قابل عرضه در بازار بورس فنلاند است.
- مشارکت عمومی: نیازمند حداقل دو شریک با مسئولیت نامحدود است. در این شرایط الزام خاصی برای سرمایه اولیه وجود ندارد.
- مشارکت محدود: شامل حداقل یک شریک عمومی و یک شریک با اختیارات محدود است و تعهد مالی متفاوت برای هر شریک به همراه دارد
- تاجر انفرادی: مناسب برای فریلنسرها و فعالیت‌های کوچک است؛ ثبت این شرکت‌ها ساده و کم‌هزینه است.
- تعاونی: مناسب برای فعالیت‌های گروهی و مشارکتی بوده و مالکیت آن بین اعضا، مشترک است.
- ثبت شعبه شرکت خارجی: در صورت وجود شرکت مادر در خارج از فنلاند؛ نیاز به نماینده قانونی در کشور و ارائه مدارک معتبر از شرکت مادر است
شرایط کلی برای ثبت شرکت در فنلاند به عنوان افراد خارجی
ثبت شرکت و راه اندازی کسب و کار در فنلاند برای افراد خارجی امکان‌پذیر است، اما نیازمند رعایت شرایط مشخصی است که بسته به وضعیت اقامتی متقاضی متفاوت خواهد بود. اگر تبعه اتحادیه اروپا باشید، نیازی به مجوز اقامت ندارید و می‌توانید مستقیماً برای ثبت شرکت اقدام کنید. اما اگر از کشورهای غیر اتحادیه اروپا مانند ایران هستید، ابتدا باید اقامت به‌عنوان کارآفرین را دریافت کنید. این مجوز معمولاً به شرط ارائه یک طرح تجاری معتبر، اثبات منابع مالی کافی و برنامه‌ای واقع‌بینانه برای سوددهی کسب‌وکار صادر می‌شود.
علاوه بر بحث اقامت، شما باید یک شناسه شخصی فنلاندی داشته باشید که از طریق ثبت در اداره مالیات یا اداره ثبت شرکت‌ها (PRH) دریافت می‌شود. همچنین لازم است یک آدرس رسمی در فنلاند برای شرکت تعیین کرده و یک نماینده قانونی (در صورت اقامت خارج از فنلاند) معرفی کنید. داشتن حساب بانکی شرکتی، ثبت در سامانه تجاری و دریافت شماره مالیاتی نیز از الزامات قانونی اولیه محسوب می‌شوند.
مراحل قانونی ثبت شرکت در فنلاند
ثبت شرکت در فنلاند فرآیندی ساختارمند و شفاف دارد که برای افراد خارجی نیز قابل انجام است. این مراحل بسته به نوع ساختار حقوقی شرکت ممکن است کمی متفاوت باشند، اما در حالت کلی، مسیر قانونی ثبت شرکت به شکل زیر طی می‌شود.
- انتخاب نوع ساختار حقوقی شرکت: در اولین گام باید نوع شرکت را مشخص کنید؛ متداول‌ترین آن‌ها شامل شرکت با مسئولیت محدود (Oy)، شرکت تعاونی، مالکیت انفرادی (Tmi)، یا شراکت است. هر ساختار مزایا، مسئولیت‌ها و الزامات مالیاتی خاص خود را دارد.
- تهیه اساسنامه و اسناد لازم: برای شرکت‌هایی مانند شرکت‌های با مسئولیت محدود، نیاز به اساسنامه، صورتجلسه تأسیس و اطلاعات مربوط به سهامداران و مدیران است. این اسناد باید مطابق با قوانین فنلاندی تهیه شوند.
- افتتاح حساب بانکی شرکتی و واریز سرمایه اولیه: برای برخی ساختارها مانند شرکت با مسئولیت محدود، واریز حداقل سرمایه (معمولاً ۲۵۰۰ یورو) به حساب بانکی شرکتی الزامی است. برای افتتاح حساب، در بسیاری از موارد باید حضوری به بانک مراجعه کنید.
- دریافت شناسه شخصی فنلاندی (اگر فرد خارجی هستید): اگر شهروند فنلاند نیستید، برای ثبت شرکت باید شماره شناسایی فنلاندی دریافت کنید یا از یک نماینده رسمی ساکن فنلاند استفاده نمایید.
- ثبت شرکت در مرکز ثبت شرکت‌ها و بنیادها (PRH): تمام اطلاعات شرکت، اسناد رسمی و اطلاعات مدیران باید در سامانه PRH ثبت شود. این کار به صورت آنلاین و با پرداخت هزینه ثبت انجام می‌گیرد.
- ثبت در اداره مالیات (Vero): پس از ثبت اولیه، باید شرکت را برای دریافت شماره مالیاتی و سایر تعهدات مالیاتی ثبت کنید.
- ثبت در نهادهای بیمه و تأمین اجتماعی: در صورتی که شرکت نیروی کار استخدام می‌کند، لازم است در مؤسسات مربوط به بیمه اجتماعی ثبت‌نام شود.
- شروع فعالیت تجاری: پس از دریافت تأییدیه‌های لازم، شرکت می‌تواند فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کند.
حداقل سرمایه مورد نیاز برای ثبت شرکت در فنلاند
یکی از پرسش‌های مهم متقاضیان راه‌اندازی کسب‌وکار در فنلاند، میزان سرمایه اولیه‌ای است که باید برای ثبت شرکت در نظر بگیرند. این مبلغ بسته به نوع ساختار حقوقی شرکت متفاوت است. در جدول زیر، انواع رایج ساختارهای شرکتی و حداقل سرمایه لازم برای هرکدام آمده است.
| توضیحات تکمیلی | حداقل سرمایه مورد نیاز | نوع شرکت |
| سرمایه می‌تواند نقدی یا غیرنقدی باشد؛ ولی واریز به حساب شرکت الزامی است | از سال 2019 نیاز به سرمایه ندارد | شرکت با مسئولیت محدود |
| مخصوص شرکت‌های بزرگ یا قابل‌عرضه در بورس | ۸۰٬۰۰۰ یورو | شرکت سهامی |
| برای مشاغل فردی؛ با مسئولیت کامل صاحب کسب‌وکار | نیاز به سرمایه ندارد | مالکیت انفرادی |
| نیاز به توافق شرکا؛ قانون حداقل مشخص نکرده است | تعیین‌شده توسط شرکا | شراکت عمومی یا محدود |
| مبلغ ورودی طبق تصمیم اعضا در اساسنامه مشخص می‌شود | بسته به اساسنامه | شرکت تعاونی |
قوانین اقامت و ویزای کارآفرینی در فنلاند
اگر قصد دارید کسب‌وکاری را در فنلاند راه‌اندازی کنید، اولین گام دریافت اجازه اقامت به عنوان کارآفرین است. این نوع اقامت ویژه افرادی‌ست که می‌خواهند به عنوان صاحب کسب‌وکار فعالیت کنند و مشمول ویزای کاری عادی نمی‌شوند.
برای این نوع اقامت، پیش از اقدام باید شرکت خود را در سامانه ثبت شرکت فنلاند ثبت کنید و یک طرح تجاری کامل و واقع‌گرایانه آماده داشته باشید. این طرح توسط نهادهای دولتی بررسی و ارزیابی می‌شود تا مشخص شود که کسب‌وکار شما واقع‌بینانه، پایدار و قابل رشد است.
برای دریافت این نوع ویزا، متقاضی باید توان مالی لازم برای تأمین هزینه‌های زندگی (حداقل ۱۵۰۰ یورو در ماه) را اثبات کند. مدت اعتبار این مجوز معمولاً یک یا دو سال است و در صورت فعال بودن و موفقیت‌آمیز بودن کسب‌وکار قابل تمدید خواهد بود. مراحل درخواست از طریق سامانه آنلاین اداره مهاجرت فنلاند انجام می‌شود. نکته مهم این است که بدون تأیید نهادهای دولتی امکان دریافت اقامت وجود ندارد؛ بنابراین داشتن یک طرح دقیق و منابع مالی کافی، کلید موفقیت در این مسیر است.
بسیاری از کسب وکارها برای افزایش شانس موفقیت خود در این فرآیند، از مشاوره با موسسات مهاجرتی معتبر نظیر درنای آبی استفاده می‌کنند. چراکه مجموعه‌هایی مانند موسسه درنای آبی، کارنامه درخشانی در حوزه اخذ ویزای استارتاپ فنلاند و سایر کشورهای اروپایی و کانادا از خود به جای گذاشته‌اند و با سال‌ها تجربه موفق در این مسیر، می‌توانند کمترین ریسک و بهترین تجربه را برای کسب‌وکارها فراهم کنند.
حمایت‌ها و تسهیلات دولتی برای کارآفرینان خارجی
فنلاند یکی از کشورهایی است که با سیاست‌های حمایتی شفاف و ساختارمند، تلاش می‌کند شرایطی مطلوب برای جذب کارآفرینان خارجی فراهم کند. در جدول زیر، برخی از مهمترین تسهیلات و حمایت‌های دولتی ارائه‌شده به کارآفرینان بین‌المللی در فنلاند را مشاهده می‌کنید.
| نهاد ارائه‌دهنده | شرح خدمات | نوع حمایت |
| TE Services / Business Finland | حمایت مالی اولیه برای شروع کسب‌وکار، مخصوص افراد دارای اقامت کارآفرینی | کمک‌هزینه راه‌اندازی اولیه |
| ELY Centre | بررسی رایگان طرح تجاری و ارائه مشاوره جهت بهبود آن | مشاوره و ارزیابی طرح کسب‌وکار |
| NewCo Helsinki / Business Finland | آموزش‌های رایگان در حوزه‌های کسب‌وکار، مالیات، بازاریابی و قوانین تجاری فنلاند | دوره‌های آموزشی و منتورینگ |
| Business Finland | حمایت مالی از شرکت‌های نوپا برای گسترش کسب‌وکار یا تحقیق و توسعه | کمک‌هزینه توسعه و نوآوری |
| Enterprise Agencies / StartUp Refugees | دسترسی به فضاهای کاری اشتراکی، مراکز نوآوری و برگزاری رویدادهای شبکه‌سازی با سایر کارآفرینان | فضای کار و شبکه‌سازی |
چه کسب و کارهایی شانس بیشتری برای موفقیت در فنلاند دارند؟
راه اندازی کسب و کار در فنلاند به واسطه اقتصادی نوآور، جمعیت تحصیل‌کرده و حمایت‌های دولتی در این کشور، بسیار پرطرفدار است. ابعاد استارتاپ مهم نیست؛ حتی با یک ایده استارتاپ کوچک نیز می‌توانید شروع کنید.
حوزه‌هایی نظیر فناوری اطلاعات و نرم‌افزار (به‌ویژه در زمینه هوش مصنوعی، بازی‌سازی و راهکارهای SaaS)، محیط زیست و انرژی‌های تجدیدپذیر (پروژه‌های مرتبط با اقتصاد سبز، مدیریت پسماند و نوآوری‌های پاک)، سلامت دیجیتال (توسعه اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌های مراقبت از سلامت)، غذا و کشاورزی پایدار (تولید محلی، محصولات ارگانیک و غذاهای گیاهی نوآورانه)، صنایع خلاق (طراحی، مد، تولید محتوای دیجیتال و صنایع فرهنگی)، خدمات به سالمندان (فنلاند با جمعیت سالمند روبه‌رشد، نیاز روزافزونی به این حوزه دارد) و گردشگری خاص و پایدار (به‌ویژه در مناطق شمالی و حوزه گردشگری زمستانی یا فرهنگی) کسب‌وکارهایی با شانس بالاتر موفقیت در فنلاند محسوب می‌شوند.