انقلاب چای و دمنوش در حال تسخیر دنیا است. شما می‌توانید تقریبا با هر چیزی دمنوش درست کنید. این روزها خواص دمنوش‌های طبیعی در حال تبدیل شدن به دانشی رایج است؛ قیمت آن نیز سر به فلک کشیده‌است. ولی اگر به شما بگویم با یکی از گیاه‌هایی که به آسانی در باغچه‌تان قابل پرورش است، می‌توانید دمنوش درست کنید چه میکنید؟ خوب، اگر از خودتان می‌پرسید درباره‌ی چه چیزی صحبت می‌کنم … باید بگویم چای ترش فروتن که می‌توانید به سادگی در باغچه‌تان پرورش بدهید. حالا بیایید نحوه‌ی مصرف و موارد منع مصرف این گیاه دارویی را بررسی کنیم.
چای ترش چیست
بسیاری از ما این گل را با گیاهی با گل قرمز به نام Hibiscus ascetosella اشتباه می‌گیریم که فقط یک گل زینتی است و هیچ اثر دارویی ندارد. از طرف دیگر چای ترش یا Hibiscus sabdariffa سرشار از خاصیت است و از گل، میوه و خصوصا کاسبرگ آن برای درست کردن دمنوش استفاده می‌شود.
این دمنوش خاص از کاسبرگ Hibiscus sabdariffa درست می‌شود که رنگ روشنی دارد. اما این نوشیدنی سرخ فقط ترش نیست، و ممکن است طعم گس آن دهان شما را جمع کند. طعم ترش و تلخ زغال اخته را به یاد دارید؟ بله چای ترش هم همان طعم را دارد. شما می‌توانید آن را مطابق میل خود به صورت گرم یا سرد بنوشید. و درست مانند دمنوش‌های گیاهی دیگر چای ترش نیز کم‌کالری است و برای کسانی که می‌خواهند از کافئین اجتناب کنند مناسب است چون اصلا کافئین ندارد. من نمی‌گویم کافئین هیچ خاصیتی ندارد، بلکه برای دریافت فوری انرژی مفید است و برای بیدار نگه داشتن شب زنده‌دارها بهترین گزینه است. اما نمی‌توان از اثرات جانبی آن چشم‌پوشی کرد.
خواص چای ترش برای سلامتی
برویم سراغ فواید و مضرات احتمالی چای ترش، اما چرا با فواید آن شروع نکنیم؟ به هر حال باید اول خبر خوب را رساند! موافقید؟
۱. از فشار خون بالا جلوگیری می‌کند
آیا دچار سرگیجه و نوسانات خلقی می‌شوید؟ پس وقت آن است که فشار خون‌تان را کنترل کنید. اگر فشار خون شما بالا است، برای پایین آوردن آن چای ترش بنوشید. چای ترش به پایین آوردن فشار خون مشهور است.
چرا فشار خون را پایین می‌آورد؟
نه تنها آزمایش‌های بالینی بلکه پژوهش‌های علمی نیز از این ادعا پشتیبانی می‌کند. چای ترش در افراد سالم نیز احتمال ابتلا به فشار خون بالا را کاهش می‌دهد. اما وقتی افراد سالم نوشیدن چای ترش را قطع کردند فشار خون‌شان بالا رفت. آزمایش‌ها روی چای ترش در مراحل مقدماتی است و هرگونه نتیجه‌گیری مستلزم پژوهش بیشتر است. هم‌چنین علت تاثیر چای ترش بر فشار خون این است که دارای خواص ضد التهابی و دیورتیک (ادرارآور) است. اما برای این‌که خوب جواب بدهد باید به مدت چند هفته روزی ۳ فنجان چای ترش بنوشید.
۲. میزان کلسترول را پایین می‌آورد
در زندگی پرشتاب امروز، مشاهده می‌کنیم بسیاری از آدم‌ها با مشکلات سلامتی مرتبط با کلسترول دست به گریبان هستند، که شایع‌ترین آن افزایش میزان کلسترول LDL است. برای همین است که تبلیغات زیادی درباره‌ی خوراکی‌های بدون کلسترول می‌بینیم. اما نوشیدن چای ترش می‌تواند مفید باشد.
چرا کلسترول را پایین می‌آورد؟
این دمنوش سرشار از آنتی‌اکسیدان است که برای پایین آوردن کلسترول LDL یا کلسترول بد مفید است. این در نهایت خطر حمله‌ی قلبی، سکته، و هرگونه بیماری قلبی عروقی را پایین می‌آورد.
۳. میزان قند خون را پایین می‌آورد
چای ترش برای کسانی که به دیابت نوع دوم مبتلا هستند نیز یک نعمت است. همه‌ی ما می‌دانیم دیابت گاهی می‌تواند منجر به مرگ شود. ولی آیا می‌دانستید این دمنوش می‌تواند برای مشکل شما مفید باشد؟
چرا قند خون را پایین می‌آورد؟
چای ترش دارای خواص هایپولیپیدمیک و هیپوگلیسمی است که میزان قند خون را پایین می‌آورد.
۴. سلامت کبد شما را حفظ می‌کند
همه‌ی ما اهمیت کبد را در بدن می‌دانیم. هرگونه مشکل کبدی می‌تواند زندگی شما را مختل کند. آیا راهی برای آن وجود دارد؟ قطعا. به خواندن ادامه بدهید تا بدانید.
چرا چای ترش برای سلامت کبد مفید است؟
خوب این نیز یکی دیگر از کارکردهای آنتی‌اکسیدان موجود در این نوشیدنی است که رادیکال‌های آزاد را در بدن، بافت‌ها، و سلول‌ها خنثی می‌کند. برای همین از بدن در برابر این عوامل مخرب محافظت می‌کند.
۵. انقباضات پریودی را درمان می‌کند
نوشیدن دمنوش گرم انقباضات دردناک پریودی را تسکین می‌دهد. اما برای تسکین فوری دمنوش خود را به چای ترش ارتقا دهید.
چرا برای انقباضات پریودی مفید است؟
چای ترش برای زنان یک موهبت است. چای ترش می‌تواند هورمون‌های زنان را تنظیم، و از این طریق انقباضات را رفع کند. هم‌چنین با چند مشکل دیگر در طول دوره‌ی پریودی، از جمله نوسانات خلقی و پرخوری مقابله می‌کند.
۶. افسردگی را درمان می‌کند
با بالا رفتن انتظارات و میزان استرس، آسان است که دچار افسردگی شوید. یکی از راه‌های مقابله با افسردگی مزمزه کردن دمنوش ولرم چای ترش است.
چرا برای افسردگی مفید است؟
چای ترش سرشار از فلاوونوئیدهایی است که خاصیت ضدافسردگی دارند، برای همین با افسردگی مبارزه می‌کند. این نوشیدنی سیستم عصبی را تسکین می‌دهد، و با آرام کردن ما تعداد حملات اضطراب را کاهش می‌دهد.
۷. به گوارش کمک می‌کند
چای ترش می‌تواند عملکرد روده و مثانه را بهبود ببخشد.
چرا برای گوارش مفید است؟
چای ترش به گوارش کمک می‌کند چون دارای خاصیت دیورتیک است که ادرار را افزایش می‌دهد و تحرکات روده را تنظیم می‌کند. هم‌چنین برای درمان یبوست و سوءهاضمه و بهبود سلامت کلی دستگاه گوارش مفید است.
۸. بدن را خنک می‌کند
باید جالب باشد؛ چای ترش سرد می‌تواند تشنگی را رفع کند، و برای همین است که اکثر ورزشکاران را در حال نوشیدن آن می‌بینید.
چرا بدن را خنک می‌کند؟
چای ترش خاصیتی دارد که فورا بدن را خنک می‌کند. و از آن‌جا که ادرارآور است سموم مضر را از بدن خارج می‌کند.
۹. برای کنترل وزن مفید است
بسیاری از آدم‌ها دمنوش‌های گیاهی را جایگزین کافئین می‌کنند تا چند کیلو وزن کم کنند. این بار دمنوش چای ترش را امتحان کنید، من علت‌اش را به شما می‌گویم.
چرا برای کنترل وزن مفید است؟
گفته می‌شود عصاره‌ی چای ترش میزان جذب نشاسته و گلوکز را، که ممکن است به افزایش وزن منجر شود، کاهش می‌دهد. هم‌چنین چای ترش تولید آمیلاز را متوقف می‌کند. آمیلاز سرعت فرایند جذب کربوهیدرات را افزایش می‌دهد. بنابراین اصلا عجیب نیست که از این گل به عنوان یکی از مواد اولیه‌ی محصولات لاغری استفاده می‌شود.
۱۰. ضد پیری است
تا به حال پیش آمده‌است که به چهره‌ی بی‌نقص سلبریتی‌ها غبطه بخورید و از خودتان بپرسید چه‌طور ممکن است زنی که هم سن و سال شما است این‌قدر جوان‌تر از شما به نظر می‌رسد؟ خوب، چین و چروک یکی از نشانه‌های پیری است، اما بوتاکس راه حل آن نیست. چای ترش می‌تواند راه حل مشکل شما باشد.
چرا خاصیت ضدپیری دارد؟
آنتی‌اکسیدان موجود در چای ترش علائم مشهود پیری را ، از جمله از دست دادن رطوبت، حالت ارتجاعی و چین و چروک، از چهره‌ی ما رفع می‌کند و به این طریق جوانی را به شما برمی‌گرداند.
۱۱. سرشار از ویتامین C است
میزان نیاز روزانه‌تان را به ویتامین C از چای ترش تامین کنید. ویتامین C کلید سلامت دستگاه ایمنی است تا از هرگونه عفونت ویروسی در امان بمانید.
۱۲. یک نوشیدنی برای تمام فصل‌ها است
ویژگی خاص چای ترش این است که در هر فصلی می‌توانید آن را بنوشید. در یک روز سرد عطر گرم آن را نفس بکشید و در گرمای سوزان آن را سرد بنوشید.
۱۳. اثر ملینی دارد
چای ترش به عنوان یک ملین ضعیف مصرف می‌شود. این بار که احساس کردید در حال انفجار هستید یک فنجان چای ترش بنوشید.
چرا اثر ملینی دارد؟
هرچند پژوهش انسانی کافی برای اثبات خاصیت ملینی چای ترش انجام نشده‌است، اما پژوهش‌های حیوانی این اثر درمانی چای ترش را نشان داده‌است.
۱۴. اثر پیشگیری شیمیایی دارد
گذشته از سایر خواص چای ترش، این نوشیدنی می‌تواند برای مبارزه با سرطان نیز مفید باشد. این گل خواص پیشگیری شیمیایی و ضد تومور زیادی دارد.
چرا اثر پیشگیری شیمیایی دارد؟
پژوهش‌ها حاکی از ظرفیت اجزای چای ترش برای پیشگیری شیمیایی است. این خاصیت چای ترش باعث شده‌است برای بیماران سرطانی عالی باشد. این اجزای فعال ضدالتهاب هستند و به جلوگیری از پیشرفت تومورها کمک می‌کنند.
۱۵. ضد انگل و آنتی‌باکتریال است
عصاره‌ی رقیق چای ترش خواص آنتی‌باکتریالی دارد. بنابراین این بار که زخمی شدید، یک جرعه چای ترش را مزمزه کنید تا احساس بهتری داشته‌باشید.
چرا ضد انگل و آنتی‌باکتریال است؟
بسیاری از پژوهش‌های حیوانی نشان داده‌است چای ترش می‌تواند کرم‌ها و باکتری‌های دیگر را از بین ببرد. با این حال هیچ شواهدی وجود ندارد که در انسان نیز اثر آنتی‌باکتریال یا ضدانگلی دارد.
۱۶. از سرطان پیشگیری می‌کند
چای ترش به خاطر محتوای زیاد آنتی‌اکسیدان، می‌تواند از رشد سلول‌ها در اثر سرطان پیشگیری کند. بنابراین رشد این سلول‌ها قبل از تبدیل شدن به سلول‌های سرطانی، به واسطه‌ی کشتن رادیکال‌های آزاد متوقف می‌شود. چای ترش به‌ویژه می‌تواند برای سلول‌های سرطانی که به سرطان معده منجر می‌شود موثر باشد، چون سرشار از پلی‌فنول است.
۱۷. بیماری‌های قلبی را درمان می‌کند
نوشیدن حداقل ۱۴ فنجان چای ترش در هفته می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد. این در برخی پژوهش‌ها مشاهده شده و برای همین است که از این گیاه دارویی به‌طور گسترده برای کاهش خطر حمله‌ی قلبی استفاده می‌شود.
۱۸. دستگاه ایمنی را تقویت می‌کند
محتوای ویتامین C موجود در چای ترش و خواص آنتی‌باکتریالی و ضدالتهابی آن برای تقویت دستگاه ایمنی و پیشگیری از آنفلولانزا و سرماخوردگی عالی است. اگر تب دارید برای رفع آن چای ترش بنوشید تا احساس بهتری داشته‌باشید. این یک روش سالم و طبیعی است، بنابراین مصرف این دارو می‌تواند سرماخوردگی‌تان را درمان کند و در عین حال دستگاه ایمنی را تحریک کند تا برای مبارزه با بیماری‌ها قدرتمندتر شود. مجبور نیستید منتظر سرماخوردگی بمانید. هنگامی که علائم آن را مشاهده کردید این چای را بنوشید. این روش سریع و موثر خواهدبود.
19. طعم خوبی دارد
همان‌طور که از اسمش پیدا است چای ترش، طعمی ترش اما مطبوع دارد. این طعم انتخاب‌های مختلفی پیش رویتان می‌گذارد. شما می‌توانید به آسانی کمی شکر یا عسل به آن اضافه کنید تا طعم بهتری داشته‌باشد. هم‌چنین اگر دوست دارید می‌توانید ادویه‌های بیش‌تری مانند زنجبیل یا دارچین به آن اضافه کنید تا طعم قوی‌تری داشته‌باشد. کافی است کمی خلاق باشید.
۲۰. سرشار از آنتی‌اکسیدان است
قبلا اشاره کردیم که چای ترش برای مبارزه با رادیکال‌های آزاد موثر است و از بدن شما در برابر بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، آنفلولانزا، و حتی بیماری‌های کبدی و قلبی محافظت می‌کند. هم‌چنین گفتیم برای پوست مفید است و سرعت بروز علائم پیری را کاهش می‌دهد. مهمترین علت فواید شگفت‌انگیزی که چای ترش برای سلامتی و زیبایی دارد وجود مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان است. بدن به آنتی‌اکسیدان نیاز دارد تا دستگاه ایمنی را به عملکرد و محافظت بهتر از بدن تحریک کند. خیلی ساده است، کافی است یک فنجان چای ترش سرد یا گرم را بنوشید تا از این فواید بهره‌مند شوید. هم‌چنین بعد از یک روز سخت در محل کار و تحمل فشار زیاد چای ترش می‌تواند اعصاب شما را آرام کند.
21. کافئین ندارد
کافئین برای سلامت شما، خصوصا افزایش انرژی و بهبود تمرکز واقعا خوب است. با این حال اثرات جانبی زیادی دارد که باید از آن آگاه باشید، به‌ویژه اگر به کافئین حساسیت دارید. بی‌خوابی یا سردرد از اثرات رایج مصرف بیش از حد کافئین است. از آن‌جا که چای و قهوه دارای کافئین است نمی‌توانید از آن اجتناب کنید مگر این‌که به چای ترش روی بیاورید، که کاملا عاری از کافئین است.
فواید دیگر
چای ترش فواید پرشماری دارد که می‌توانیم به این فهرست اضافه کنیم. چای ترش از ایجاد سنگ نیز جلوگیری می‌کند. پژوهش‌ها نشان داده‌است که موش‌ها را از سمی شدن کبد حفظ می‌کند.
اثرات جانبی چای ترش
بدون شک چای ترش یک نوشیدنی بی‌نظیر است. اما پیادمدهای منفی خودش را هم دارد.
۱. استروژن را تحت تاثیر قرار می‌دهد
مصرف چای ترش می‌تواند میزان استروژن را پایین بیاورد. اگر در حال استفاده از روش جایگزینی هورمون هستید یا از انواع روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده میکنید، باید از نوشیدن چای ترش صرف نظر کنید. اخیرا در دانشگاه علم و فناوری Guru Jambheshwar در هند پژوهشی درباره‌ی این تاثیر چای ترش انجام شده‌است.
۲. بارداری و باروری را تحت تاثیر قرار می‌دهد
قبلا گفتیم که چای ترش میزان استروژن را کاهش می‌دهد. این یعنی مصرف چای ترش می‌تواند مستقیا رو توانایی تولید مثل شما تاثیر داشته‌باشد. اگر قصد دارید بچه‌دار شوید، کاهش استروژن ناشی از مصرف چای ترش می‌تواند برای شما مشکلاتی ایجاد کند. درباره‌ی تاثیر چای ترش روی جنین پژوهش زیادی انجام نشده‌است. بهترین کار این است که در دوره‌ی بارداری و پیش از آن از مصرف چای ترش اجتناب کنید.
۳. فشار خون را کاهش می دهد
هرچند این یکی از فواید مهم چای ترش است، و به کاهش خطر فشار خون بالا کمک می‌کند، اما شاید خاصیت کاهش فشار خون و ادرارآوری چای ترش به گشاد شدن عروق خونی منجر شود. برای همین اگر از فشار خون پایین یا بالا رنج می‌برید، و داروی کاهنده‌ی فشار خون مصرف میکنید باید چای ترش را از رژیم غذایی‌تان حذف کنید.
۴. سبب مشکلاتی در بیماران سرطانی می‌شود
پژوهش‌ها حاکی از آن است که چای ترش روی سلول‌های سرطانی پوست و مغز تاثیر می‌گذارد. موسسه‌ی ملی سرطان پی برده‌است اگر در حال انجام شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی هستید، باید از مصرف چای ترش اجتناب کنید، چون ممکن است مصرف هم‌زمان آن با داروهای سرطان مشکلاتی ایجاد کند. این یکی از اثرات جانبی مهم چای ترش است که باید از آن آگاه باشید.
۵. تاثیر توهم‌زایی دارد
چای ترش می‌تواند توهم ایجاد کند، و بسیاری از آدم‌ها پس از مصرف آن احساس سبک سری و حتی مستی می‌کنند. به یاد داشته‌باشید وقتی چای ترش نوشیده‌اید هنگام رانندگی یا استفاده از ماشین‌آلات بیشتر دقت کنید.
۶. تداخل دارویی ایجاد می‌کند
اگر در حال مصرف دارو هستید، باید مطمئن شوید با مصرف چای ترش اثرات جانبی دارو تشدید نمی‌شود. علت‌اش این است که چای ترش می‌تواند اثرات جانبی برخی داروها را، از جمله داروهای دستگاه عصبی مانند داروهای ضدافسردگی، تشدید کند. هم‌چنین نمی‌توان چای ترش را هم‌زمان با داروهای سرطان مصرف کرد چون ممکن است شرایط را بدتر کند. بنابراین همیشه قبل از شروع مصرف چای ترش با پزشک خود مشورت کنید.
7. سبب خواب آلودگی می‌شود
چای ترش برای تسکین اعصاب موثر است، و به شما احساس آرامش بیش‌تری می‌دهد. با این حال گاهی می‌تواند سبب خواب رفتن شما شود. برای همین توصیه می‌شود قبل از رانندگی یا رفتن به محل کار چای ترش ننوشید. وقتی خانه هستید و قرار نیست کاری انجام دهید چای ترش بنوشید. این یک روش عالی برای استراحت بهتر است.
8. ممکن است ایجاد حساسیت کند
حساسیت به چای ترش علائمی از قبیل التهاب سینوس یا قرمزی چشم دارد. اگر نمی‌دانید به چای ترش حساسیت دارید یا نه نباید آن را به مقدار زیاد بنوشید تا واکنش بدن‌تان را ببینید. اگر این علائم بروز کرد مصرف چای ترش را متوقف کنید.
چگونه دمنوش چای ترش را آماده کنیم
پس از این‌که درباره‌ی مزایا و مضرات چای ترش اطلاعات کاملی در اختیارتان قرار دادیم، طرز تهیه‌ی دمنوش گرم و نوشیدنی سرد چای ترش را به شما ارائه می‌کنیم. حتما آن را امتحان کنید!
۱. دمنوش داغ چای ترش
بگذارید با نوشیدنی گرم شروع کینم.
مواد مورد نیاز
– ۲ قاشق چای خوری چای ترش خشک
– ۱ فنجان آب در حال جوش
– شیرین‌کننده به انتخاب خودتان – عسل یا شکر قهوه‌ای
– طعم‌دهنده‌های دیگر (دارچین، نعنا) – اگر یک دمنوش قوی و طعم‌دار می‌خواهید
طرز تهیه
این روش بسیار ساده است؛ درست مانند آماده کردن دمنوش‌های گیاهی دیگر. برای شروع آب در حال جوش را در یک قوری بریزید و چای ترش خشک را داخل آن بریزید. بسته به این‌که می‌خواهید دمنوش‌تان چه‌قدر قوی باشد، بگذارید به مدت ۵-۱۰ دقیقه دم بکشد. طعم‌دهندهای مد نظرتان را به آن اضافه کنید و دمنوش را به فنجان‌تان اضافه کنید. یک شیرین‌کننده به آن اضافه کنید و نوشیدنی را داغ سرو کنید.
۲. نوشیدنی سرد چای ترش
نوشیدنی سرد چای ترش را به این طریق درست کنید.
مواد لازم
– ۲/۱ فنجان کاسبرگ خشک‌شده‌ی چای ترش
– ۴ فنجان آب سرد
– ۳-۴ قطعه یخ
– شربت (بسته به علاقه)
طرز تهیه
چای ترش را به یک پارچ آب سرد اضافه کنید و خوب هم بزنید. قدرت جذب آب سرد کم است، برای همین ترکیب را ۱۲-۱۴ ساعت در یخچال قرار دهید. متوجه می‌شوید که به مرور زمان آب طعم و رنگ چای ترش را می‌گیرد. مخلوط را از صافی رد کنید و داخل فنجان یا لیوان بریزید. در پایان یخ و شربت را به آن اضافه کنید. نوشیدنی سرد چای ترش شما آماده است!
اکنون مزایا و مضرات چای ترش را می‌دانید. این نوشیدنی گیاهی را به دوستان و اعضای خانواده‌تان پیشنهاد کنید. اما فراموش نکنید که درباره‌ی اثرات جانبی آن هشدار بدهید.
3. دمنوش چای ترش و نعنا
می‌توانید چای ترش را با مقداری نعنا دم کنید تا طعمی متفاوت را تجربه کنید.
مواد لازم
– ۴ فنجان آب در حال جوش
– ۲ فنجان آب سرد
– ۲ فنجان آب سیب
– ۴ کیسه چای ترش
– نصف فنجان برگ نعنا
طرز تهیه
کیسه‌های چای ترش را داخل آب جوش بگذارید و نعنا را به آن اضافه کنید. بگذارید ۱۰ دقیقه بماند. اگر فکر میکنید طعم آن به اندازه‌ی کافی قوی نیست، کمی بیشتر صبر کنید. سپس ۲ فنجان آب سرد و ۲ فنجان آب سیب به آن اضافه کنید. نوشیدنی را در یخچال قرار دهید تا خنک شود و از نوشیدن آن لذت ببرید.
۴. چای ترش جامائیکایی
شما می‌توانید با شیوه‌ی جامائیکایی چای ترش مخصوص درست کنید.
مواد لازم
– یک تکه چوب دارچین
– کمی زنجبیل
– نصف فنجان چای ترش خشک
– ۲ لیتر آب
طرز تهیه
۱ لیتر آب را با زنجیبل، دارچین و شکر بجوشانید و سپس چای ترش خشک را به آن اضافه کنید. بگذارید ۲۰ دقیقه بماند و سپس از صافی رد کنید. اگر دوست دارید با پرتقال یا لیمو به آن طعم دهید. سپس ۱ لیتر آب به آن اضافه کنید و سرد بنوشید.