آدم‌هایی که به تنبلی و لتارژی مبتلا می‌شوند، دچار فقدان کامل انرژی نیز هستند که این مسئله باعث می‌شود مایل نباشند هیچ کاری جز نشستن روی مبل یا خوابیدن انجام دهند. این حس خواب‌آلودگی و فقدان انرژی ممکن است به خاطر مشکلات پزشکی ایجاد شود یا ممکن است فقط یک خصوصیت فردی باشد. از آن‌جا که لتارژی ممکن است علاوه بر دلایل پزشکی، علت‌های شخصی نیز داشته باشد، یافتن معادل فارسی دقیق برای این اصطلاح دشوار است. از میان معادل‌های نزدیک در زبان فارسی از قبیل رخوت، سستی، گیجی، خواب آلودگی، بی حالی، بی حسی و غیره هیچ یک نمی‌تواند به طور کامل مفهوم لتارژی را بیان کند؛ از این رو، در این مقاله از همان واژه‌ی لتارژی استفاده شده است.
روش های خانگی برای درمان تنبلی و مقابله با لتارژی
درمان‌های متعددی وجود دارند که می‌توانند در مقابله با لتارژی (رخوت) به انسان کمک کنند و سطح انرژی را بالا ببرند. برخی از درمان‌های خانگی موثر برای لتارژی عبارت هستند از:
۱. دمنوش برگ ریحان
برگ ریحان حاوی آنتی‌اکسیدان، و هم‌چنین منبعی غنی از روغن‌های گیاهی گوناگونی است که می‌توانند به بازیابی انرژی کمک کنند. فقط کافی است مقداری برگ ریحان را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در یک ظرف بجوشانید و محتویات آن را به یک فنجان منتقل کنید. این دمنوش گیاهی را ۲ الی ۳ بار در روز بنوشید، و شاهد بازیابی سطوح انرژی از دست رفته‌تان باشید.
۲. آب گریپ فروت
آب گریپ فروت نیز جهت درمان لتارژی (رخوت و سستی) بسیار مفید است. نوشیدن مرتب یک لیوان آب گریپ فروت می‌تواند سطوح انرژی‌تان را بالا نگه دارد.
احساس خستگی مداوم: ۲۰ دلیل که چرا همیشه خسته اید
۳. چای یا قهوه
چای معمولی نیز نوشیدنی سالمی است؛ البته اگر میزان مصرف‌تان محدود باشد. چای حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که به طور طبیعی در مبارزه در برابر خستگی و خستگی مفرط به بدن میکنند. قهوه نیز گزینه‌ی دیگری است که برای بازیابی انرژی از دست رفته موثر است. قهوه حاوی کافئین است که به صورت یک مسکن طبیعی عمل می‌کند و هم‌چنین در فرایند جوان‌سازی به بدن کمک می‌کند. چای و قهوه، هر دو، جزء درمان‌های موثر برای مقابله با لتارژی و خستگی مفرط در بدن به شمار می‌روند.
۴. آب لیمو ترش
همه‌ی ما به خوبی با این نوشیدنی تابستانی آشنا هستیم – کسی نیست که در طول ماه‌های طاقت‌فرسا و بی حال کننده‌ی تابستان، از نوشیدن یک لیوان شربت آب لیموی خنک لذت نبرده باشد؟ آب لیمو ترش حاوی اسید سیتریک و غنی از ویتامین C است؛ به همین دلیل، به عنوان یکی دیگر از درمان‌های موثر برای مقابله با لتارژی (رخوت) به کار می‌رود. آب لیمو گرما را شکست می‌دهد و احساس شادابی و طراوت به بدن می‌بخشد. به جای خرید نوشابه‌های انرژی‌زای مصنوعی از فروشگاه‌ها، آب لیمو بنوشید تا در کل روز پر انرژی بمانید.
۵. مصرف میوه و سبزی
گنجاندن میوه و سبزی در رژیم غذایی می‌تواند به بدن در حفظ سلامت متابولیسم (سوخت و ساز) و سلامت دستگاه ایمنی کمک کند. میوه‌ها و سبزی‌ها حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی فراوانی هستند که به بدن در مبارزه علیه بیماری‌های گوناگون کمک میکنند. حفظ یک سبک زندگی سالم نیز جهت مقابله با استرس و لتارژی، انرژی لازم را برای‌تان تامین می‌کند. بسیاری از پزشکان توصیه میکنند هر روز در کنار مصرف سبزی به اندازه‌ی کافی، یک لیوان آب میوه نیز نوش جان کنید.
۶. مصرف انواع جوانه‌ها
جوانه‌ها مانند قرص‌های ویتامین طبیعی هستند که مواد مغذی مورد نیاز را برای مقابله با خستگی مفرط و خستگی ناشی از کار در اختیار بدن و ذهن قرار می‌دهند. جوانه‌های تازه را میتوان به آسانی از فروشگاه‌های مواد غذایی تهیه کرد؛ مصرف انواع جوانه‌ها، هفته‌ای یک یا دو بار، انرژی‌تان را افزایش می‌دهد.
روانشناسی تنبلی : چرا بعضی آدم ها تنبل هستند؟
۷. مصرف آب سبزی
اگر دوست ندارید سبزی بخورید، بهترین راه برای محروم نماندن از گنجینه‌ی مواد مغذی طبیعی موجود در آن‌ها، نوشیدن آب سبزی است. آب سبزی حاوی تمام فواید و مواد مغذی سبزی است. برای خوش طعم کردن آب سبزی‌ها می‌توانید آن‌ها را با آب سایر سبزی‌ها یا با آب میوه‌ها مخلوط و سپس نوش جان کنید.
نکات ساده برای درمان لتارژی (رخوت)
وقتی از دلیل اصلی این وضعیت آگاه شدید، می‌توانید با طی کردن مراحل زیر، اوضاع را بهتر کنید. در ادامه، به چند نکته درباره‌ی چگونگی شکست دادن لتارژی اشاره می‌کنیم:
۱. خواب کافی و به اندازه
یک فرد بزرگسال در هر شبانه روز، دست‌کم به ۸ ساعت خواب کامل نیاز دارد. این میزان خواب برای حفظ کارکرد طبیعی بدن ضروری است. الگوهای خواب نامرتب می‌توانند به کاهش سطح انرژی بدن منجر شوند، و همین عامل نیز باعث خواب‌آلودگی و خستگی در طول روز می‌شوند.
۲. فعالیت بدنی مرتب
فعالیت‌های جسمانی به حفظ تناسب و سلامت بدن و ذهن کمک میکنند. فقط کافی است به طور مرتب ۳۰ دقیقه به انجام فعالیت‌های سبک نظیر پرش، شنا سوئدی، بارفیکس، و پیاده‌روی سریع بپردازید.
ورزش کردن باعث ترشح اندورفین می‌شود؛ و از این طریق، کمک‌تان می‌کند پر انرژی شوید و هم‌چنین، متابولیسم (سوخت و ساز) بدن‌تان نیز بهبود یابد. به علاوه، ورزش مرتب کمک‌تان می‌کند بتوانید به شیوه‌ی بهتری با استرس مقابله کنید.
۳. رژیم غذایی سالم
مطالعات نشان داده‌اند، مصرف بیش از اندازه‌ی خوراکی‌های ناسالم می‌تواند دستگاه ایمنی بدن‌تان را ضعیف کند. چربی اضافه‌ی حاصل از عادات ناسالم غذایی می‌تواند بدن‌تان را در برابر بیماری‌های گوناگونی، از جمله چاقی مفرط، آسیب‌پذیر کند. آدم‌هایی که از چاقی مفرط رنج می‌برند، انرژی کمی دارند و به آسانی خسته می‌شوند. مصرف سبزی و رعایت رژیم غذایی سالم نه فقط به حفظ تناسب اندام‌تان کمک می‌کند، بلکه انرژی کافی را برای مقابله با استرس‌ها و امور سنگین روزانه تامین می‌کند.
۴. حفظ تمیزی محیط اطراف
محیطی که در آن وقت می‌گذرانید – خانه، دفتر کار، یا دانشگاه – تاثیر بزرگی بر خلق و خوی‌تان دارد. یک محیط به هم ریخته می‌تواند انرژی‌تان را تخلیه کند، در حالی‌که یک محیط تمیز و سالم می‌تواند نگرش مثبتی برای‌تان به همراه داشته باشد. محیط سالم نه فقط به حفظ تناسب اندام‌تان کمک می‌کند، بلکه به حفظ سلامت ذهن‌تان نیز کمک می‌کند.
۵. برخاستن از خواب در اول صبح و دوش گرفتن
بیدار شدن از خواب در اول صبح، انجام مقداری فعالیت بدنی، و سپس دوش گرفتن می‌تواند به حفظ انرژی‌تان در سراسر روز کمک کند.
۶. رها شدن از دلمردگی و انجام کارهای فعال و سازنده
اگر کمی وقت آزاد دارید، به انجام کار فعال و سازنده‌ای بپردازید که باعث از بین رفتن حس دلمردگی‌تان شود. وقت تلف کردن فقط باعث وخیم‌تر شدن وضعیت دلمردگی‌تان می‌شود، و باعث می‌شود بیشتر احساس خستگی کنید. از خانه یا از درون پیله‌ی‌تان خارج شوید و به انجام کارهای خلاقانه بپردازید. مهار قدرت تخیل‌تان را رها کنید و از شر لتارژی خلاص شوید.
۷. مصاحبت با آدم‌های خلاق و سازنده
اگر اطراف‌تان را پر از آدم‌هایی کنید که علاقه‌ای به انجام هیچ کاری نداشته باشند، شما نیز به شدت تحت تاثیر امواج منفی آن‌ها قرار خواهید گرفت. بنابراین، همیشه به مصاحبت و همراهی با آدم‌های خلاق و سرزنده بپردازید. این کار به افزایش اعتماد به نفس و بهبود نگرش‌تان نسبت به زندگی کمک می‌کند.
۸. شروع روز به یک نگرش مثبت
چگونگی شروع روز و سپری کردن روز با انجام کارهای سازنده و پر ثمر بر خیلی چیزهای زندگی‌تان تاثیر می‌گذارد. اگر روزتان را با نگرشی مثبت شروع کنید، و به این باور برسید که می‌توانید به همه‌ی برنامه‌ریزی‌ها جامه‌ی عمل بپوشانید، قطعا موفق خواهید شد. اگر روزتان را با منفی‌بافی شروع کنید و فقط آرزو کنید بتوانید به تمام کارهای‌تان برسید، شاید هرگز موفق نشوید. به همین دلیل نیز بسیاری از آدم‌ها همیشه این جمله را می‌گویند که “روزتان را با لبخند شروع کنید.”
علت‌های بروز لتارژی
در مورد علت‌های بروز لتارژی، نمی‌توان به یک دلیل خاص اشاره کرد و گفت “همین؛ علت لتارژی همین است.” لتارژی در نتیجه‌ی شماری از عوامل مختلف بروز می‌کند. افسردگی یکی از علت‌های اصلی بروز لتارژی است. افسردگی می‌تواند علاقه‌ی جسمی و ذهنی آدم را نسبت به دنیا از بین ببرد. برخی دیگر از علت‌های اصلی بروز لتارژی و تنبلی عبارت هستند از:
- الف. پایین یا بالا بودن فشار خون
- ب. دیابت
- پ. خواب ناکافی
- ت. استرس
- ث. تلاش و تقلای بیش از حد
- ج. عدم انجام فعالیت‌های بدنی یا دلمردگی
- چ. یبوست
- ح. مصرف بیش از اندازه‌ی انواع دارو
- خ. کم‌خونی
- د. اختلالات تیروئید
- ذ. عفونت
- ر. آلرژی (حساسیت)
علائم لتارژی
علائم این بیماری را به آسانی می‌توانید تشخیص داد. اگر با خستگی از خواب بر می‌خیزید و این احساس لتارژی در تمام طول روز با شما همراه است، ممکن است دچار استرس یا کمبود خواب باشید. اگر قادر نباشید به طور کامل به بدن‌تان استراحت دهید، بدن نمی‌تواند سطوح انرژی‌اش را بازیابی کند و در نتیجه، دچار خستگی و بی حالی می‌شوید. علائم مهم دیگری نیز وجود دارند که میتوان آن‌ها را به عنوان عوامل اصلی لتارژی در نظر گرفت. برخی از علائم لتارژی عبارت هستند از:
- الف. خستگی و خستگی مفرط
- ب. خواب‌آلودگی
- پ. بی‌توجهی و بی‌برنامگی
- ت. بی‌علاقگی و بی‌تفاوتی به دنیا
- ث. واکنش کند و آهسته
- ج. درک ذهنی کند و آهسته
- چ. احساس دلمردگی
- ح. تغییر در عادات غذایی
- خ. اسهال یا یبوست
- د. افسردگی
- ذ. دشواری در حفظ تمرکز
به خاطر داشته باشید که موارد فوق، علائم نامشخص و مبهمی هستند. همیشه عاقلانه‌ترین کار پیش از اقدام به خود درمانی، مراجعه و مشورت با پزشک است. پزشک می‌تواند با ارزیابی بالینی، مشکلات سلامتیِ عاملِ لتارژی را بر طرف کند.
تناسب بدنی به تناسب روانی یک فرد بستگی دارد. بنابراین، اگر می‌خواهیم زندگی پر از شادی و انرژی داشته باشیم، لازم است بدن و ذهن‌مان را سالم نگه داریم. در دنیای پر مشغله‌ی امروز، به راحتی ممکن است تناسب بدنی و روانی‌تان را به دلیل وجود استرس بالا در زندگی از دست بدهید. بسیاری از نوابغ و آدم‌های موفق در تاریخ، اصلا زمانی برای تنبلی و لتارژی نداشتند. آن‌ها کارهایی مهم، و زمان اندکی برای انجام‌شان داشتند. بنابراین، قابلیت‌های‌تان را بشناسید و به زمان اجازه ندهید از شما سوءاستفاده کند. بزرگ بیندیشید، بلند پروازی کنید، و آن‌گاه دست به کار شوید و آن‌ها را محقق کنید – به زودی خواهید دید که زمانی برای تنبلی در اختیار نخواهید داشت!