قبل از آنکه درباره خواص نارنگی بحث کنیم باید بگوییم که نارنگی، نوع خاصی از پرتقال ماندارین (مرکبات رتیکولاتا) است که رنگی نارنجی مایل به قرمز دارد. نارنگی به خانواده روتاسه تعلق‌دارد و دراصل در جنگل‌های گرمسیری مانند مناطق جنوب غربی آسیا کاشت‌می‌شود. درخت نارنگی از درخت پرتقال کوچک‌تر است و میوه آن رنگ نارنجی بیشتر و شکلی صاف‌تر دارد. پوست آن به‌راحتی گرفته‌‌می‌شود و یک میوه فیبردار مغذی است. بخش‌های آبدار آن، انواع پیوندی مانند تانجلو، تانگور و کلمنتاین نیز دارند. در نیمکره شمالی، فصل اوج نارنگی از مهر تا اردیبهشت ادامه‌دارد. نارنگی به‌خاطر مزه تازه، کالری کم و مغذی بودنش شناخته‌شده است. ویتامین نارنگی در گروه خود بهترین است. نارنگی همچنین منبعی سرشار از ویتامین C، فولات و بتاکاروتن است. مزه نارنگی از پرتقال قوی‌تر است؛ ترشی آن کمتر و شیرین‌تر است.
خواص نارنگی
خواص نارنگی برای سلامتی
۱. سرشار از آنتی‌اکسیدان است و از التهاب جلوگیری‌می‌کند
پرتقال، منبع خوبی از ویتامین برای بدن است. نارنگی نیز منبع خوبی از ویتامین و سرشار از ویتامین C است که آنتی‌اکسیدان‌های موردنیاز بدن را تامین‌می‌کند. این آنتی‌اکسیدان‌ها از التهاب در بدن جلوگیری‌می‌کنند.
نارنگی به جلوگیری از تشکیل رادیکال‌های آزاد که واکنش‌های اکسیدی غیرضروری مضر برای بدن را امکان‌پذیر می‌کنند، شناخته‌شده است.
۲. با بیماری‌های پوستی و آرتریت مبارزه‌می‌کند
نارنگی به‌میزان زیادی در درمان‌های پزشکی به‌کار رفته‌است زیرا با بیماری‌های پوستی و آرتریت مبارزه‌می‌کند.
۳. بریدگی‌ها و زخم‌ها را درمان‌می‌کند
نارنگی به درمان بریدگی‌ها و زخم‌های جزئی کمکمیکند.
۴. آهن غذا را جذب‌می‌کند
نارنگی به جذب آسان آهن از غذا نیز کمکمیکند.
۵. جذب کلسترول را محدودمی‌کند
نارنگی حاوی فیبرهایی مانند پکتین و همی‌سلولز است که جذب کلسترول را در روده محدودکرده و خطر چاقی را کاهش‌می‌دهد.
۶. گوارش را بهبودبخشیده و از بیماری‌های مزمن جلوگیری‌می‌کند
فیبر رژیمی موجود در این میوه، گوارش را بهبودمی‌بخشد که برای عملکرد تمام بدن خوب است. همچنین، می‌توان با مصرف درست نارنگی و دیگر گونه‌های پرتقال، از تعدادی از بیماری‌های مزمن مانند سرطان و بیماری‌های قلبی جلوگیری‌کرد.
۷. مقدار فیبر بالا، حرکات روده را آسان می‌کند
فیبر بالا برای حرکات روده بدن‌تان مفید است و متخصصان همیشه آن را توصیه‌می‌کنند.
۸. سپسیس را درمان‌می‌کند
سپسیس، یک عفونت دردناک است و و معمولا عامل آن استافیلوکوک‌اورئوس است. سپسیس می‌تواند باعث زخم‌های قرمز، تورم، تشکیل چرک و درد شدید شود. اگر مراقب نباشید، سپسیس می‌تواند به بخش‌های دیگر بدن‌تان نیز سرایت‌کند.
سپسیس در کودکان و نوزادان شایع است زیرا ایمنی پایین‌شان، باعث انقال باکتری می‌شود. روغن معطر نارنگی، یک ضدعفونی و باکتری‌کش قوی است که باکتری استافیلوکوک‌اورئوس را مهارمی‌کند.
۹. تقسیم سلولی را افزایش‌می‌دهد
سیتوفیلکتیک، عاملی است که تولید سلولی را تقویت‌کرده و تقسیم سلولی را افزایش‌می‌دهد و رشد سلول‌های جدید را نیز تحریکمیکند. تقویت تولید سلول، نه‌تنها رشد کلی را در بدن شما افزایش‌می‌دهد، بلکه به ترمیم آسیب و فرسودگی بدن نیز کمکمیکند. روغن معطر نارنگی، یک سیتوفیلکتیک موثر است.
۱۰. تصفیه‌کننده
عامل پاک‌کننده خون، به تصفیه‌کننده نیز معروف است. روغن معطر نارنگی، یک تصفیه‌کننده موثر است. این روغن، از طریق دفع اسیداوریک زیاد، نمک اضافی، آلاینده‌ها و آب از دستگاه اداراری، بدن شما را پاکسازی‌می‌کند.
۱۱. آرام‌بخش
روغن معطر نارنگی، دارای خواص آرام‌بخش است. این ویژگی، التهاب را سرکوب‌کرده و بیش‌فعالی را در سیستم‌های گردش خون، گوارش، عصبی و دفع ادرار کاهش‌می‌دهد. روغن معطر نارنگی به کاهش التهاب، تب، اضطراب، استرس و حتی افسردگی کمکمیکند. خواص آرام‌بخش، نارنگی را به عاملی موثر در برابر بی‌خوابی نیز تبدیل‌می‌کند.
۱۲. مشکلات مربوط به معده
روغن معطر نارنگی به کاهش مشکلات گوارشی مانند نفخ و دفع گاز زیاد از سیستم گوارشی کمکمیکند. این روغن، به حفظ مناسب جریان شیره گوارشی و تعادل میان اسید زیاد و صفرا کمکمیکند. روغن معطر نارنگی به درمان زخم‌های معده نیز کمک کرده و التهاب را تسکین‌می‌دهد.
۱۳. ضد اسپاسم
اسپاسم‌ها می‌توانند ملایم تا شدید باشند و ممکن است عوارض و تاثیرات منفی زیادی بر بدن‌تان داشته‌باشند. اسپاسم می‌تواند بر دستگاه‌های تنفسی، گوارشی و سیستم عصبی تاثیرگذاشته و باعث مشکلاتی در تنفس و همچنین باعث ایجاد گرفتگی و آسم شود. اسپاسم می‌تواند باعث اسهال، وبا و حتی اختلالات سیستم عصبی شود. روغن معطر نارنگی، یک عامل ضد اسپاسم موثر است و به تسکین اسپاسم کمکمیکند.
۱۴. تونیک
تونیک (ماده مقوی) به تقویت و هماهنگی عملکردهای بدن کمکمیکند. روغن معطر نارنگی، یک تونیک موثر است و فعالیت متابولیک و گوارش را تحریک‌کرده و جذب مواد مغذی را در کبد، معده و روده‌ها افزایش‌می‌دهد. روغن معطر نارنگی، ایمنی شما را افزایش‌داده، ترشحات غدد درون‌ریز را تنظیم‌کرده و سلامت سیستم عصبی را بهبودمی‌بخشد. روغن معطر نارنگی، در مبارزه با عفونت‌ها به شما کمکمیکند.
۱۵. گوارشی
روغن معطر نارنگی، یک عامل گوارشی موثر است. روغن معطر نارنگی، یک تونیک است که گوارش را تحریکمیکند و خواص گوارشی آن، این روغن را برای معده عالی کرده است. بنابراین، دفعه بعدی که در خوردن غذا زیاده‌روی کردید، ممکن است بخواهید مقداری روغن معطر نارنگی را امتحان‌کنید.
خواص نارنگی برای پوست
۱۶. مشکلات پوستی را درمان‌کرده و علائم پیری را به تاخیر می‌اندازد
نارنگی، منبع خوبی از ویتامین A است. اگر به بیماری‌های پوستی مانند آکنه و جوش دچارید، توصیه‌می‌کنیم مقدار کافی ویتامین A مصرف‌کرده و محصولات مشتق‌شده از این ویتامین را به‌کار ببرید. بنابراین نارنگی می‌تواند انتخاب خوبی برای درمان این بیماری‌های پوستی باشد. زمانی که مسئله درمان زخم‌ها و دیگر آسیب‌های پوستی به‌میان بیاید، ویتامین A برای این مشکلات، لازم است زیرا به بازسازی بافت‌ها کمکمیکند. اگر می‌خواهید علائم پیری پوست مانند خطوط، چین‌وچروک و بی‌طرواتی پوست را مهارکنید، ویتامین A به‌دلیل داشتن خواص ضدپیری، می‌تواند کمکی عالی باشد.
۱۷. پوست را صاف و جوان می‌کند
ویتامین C موجود در نارنگی یک آنتی‌اکسیدان شگفت‌انگیز نیز هست که به کندشدن فرآیند پیری کمکمیکند. به‌علاوه، آنتی‌اکسیدان دربرابر رادیکال‌های آزاد، از پوست محافظت‌می‌کند. بنابراین، از احتمال برخی از سرطان‌ها جلوگیری‌می‌کند. اگر می‌خواهید نرمی و جوانی پوست خود را حفظ‌کنید، ویتامین C می‌تواند به شما کمک‌کند زیرا تولید کلاژن را در پوست‌تان تحریکمیکند و کلاژن، پروتئین مسئول برای انعطاف‌پذیرکردن پوست‌تان است.
۱۸. ماسک صورت برای پوستی روشن‌تر
ما در اینجا، ماسک صورت نارنگی را پیشنهادمی‌کنیم که می‌تواند برای داشتن پوستی روشن‌تر به‌کار برود. به‌علاوه، این ماسک به رفع چربی بیش‌ازحد و باکتری مضر کمک‌کرده و پوست را نرم، تازه و عاری از لکه می‌کند.
۳ تا ۴ تکه نارنگی را بردارید. دانه‌های آن را درآورید. آنها را در مخلوط‌کن ریخته و با یک قاشق غذاخوری ماست و همان اندازه عسل مخلوط‌کنید. آن را بر صورت و گردن بگذارید. اجازه‌دهید ۱۰ تا ۲۰ دقیقه بماند. آن را با آب سرد بشویید. این ماسک را دوبار در هفته برای پوست چرب و یک‌بار در هفته برای پوست معمولی به‌کار ببرید.
خواص نارنگی برای مو
۱۹. ویتامین A به مرطوب‌کردن سبوم پوسته سر کمکمیکند
یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها برای سلامتی، ویتامین A است. خواص آنتی‌اکسیدانی آن، به حالت‌دادن و مرطوب‌کردن سبوم (غدد چربی) پوست سر کمک‌می‌کنند. آنتی‌اکسیدان‌ها با آلودگی که موهای شما را کم‌کرده و آنها را ضعیف‌تر می‌کند نیز مبارزه‌می‌کند.
۲۰. رشد مو را افزایش‌داده و سفیدشدن آن را به‌تاخیر می‌اندازد
ویتامین B۱۲ ریزش مو را کاهش‌داده، رشد مو را افزایش می‌دهد و فرآیند پیری را کندمی‌کند.
۲۱. منبع موی سالم و براق
همانگونه که قبل‌تر گفته‌شد، ویتامین C به ساخت کلاژن که برای رشد مو ضروری است کمکمیکند. ویتامین C همچنین به شکسته‌شدن آهن – منبع دیگری برای سلامت مو- کمکمیکند و بنابراین بدن شما می‌تواند آن را جذب‌کند. می‌توانید برای داشتن مویی سالم و براق، آب نارنگی را با روغن موی خود ترکیب‌کرده و استفاده‌کنید.
سایر خواص نارنگی
۲۲. نارنگی برای داشتن لبخندی زیبا خوب است
محققان دانشگاه نیویورک در بوفالو نشان داده‌اند کسانی که دوز روزانه‌ی ویتامین C خود را دریافت نمی‌کنند ۲۵ درصد احتمال ورم و التهاب لثه در آنها بیشتر است. به عبارت دیگر، لثه‌ی ورم کرده و قرمزی که موقع مسواک زدن دچار خونریزی می‌شود. خوردن نارنگی انتخابی آسان برای حفظ سلامت و شکل خوب دهان و دندان‌تان است، اما تند نروید؛ محتوای اسیدی بالای آن می‌تواند مینای دندان‌تان را خراب کند. اما در کل نارنگی کمک می‌کند لبخند زیباتری داشته باشید.
۲۳. برای سلامت چشم‌ها مفید است
دژنراسیون ماکولار که به سن مربوط می‌شود عامل اصلی کم شدن قدرت بینایی آمریکایی‌های بالای ۶۰ سال است و آب مروارید نیز در بین آنها به شدت رایج است. به لطف وجود ویتامین‌های C و A، می‌توانید نقص بینایی را به تعویق بیندازید یا اصلا به طور کلی از آن جلوگیری کنید. یک نکته‌ی مهم: نارنگی تازه پوست کنده شده یا پخته نشده بخورید چون حرارت و نور می‌تواند ویتامین C آن را کم کند.
۲۴. به حفظ قدرت استخوان‌ها کمک می‌کند
در یک مطالعه‌ی دانشگاهی دریافتند گروهی از مردان که ویتامین C و پتاسیم – هر دو در نارنگی وجود دارند! – بیشتری مصرف می‌کنند تراکم استخوانی بیشتر و شکستگی کمتری خواهند داشت. ما نمی‌گوییم شما می‌توانید مثل ۱۷ ساله‌ها دوباره فوتبال بازی کنید اما کسانی که می‌خواهند از شکننده شدن استخوان‌هایشان جلوگیری کنند بهتر است از این میوه بخورند.
۲۵. خلق و خو را بهبود می‌بخشد
اگر داشتن موهای خوب و کمند شما را به اندازه‌ی کافی خوشحال نکرد، رایحه‌ی این مرکبات (به خصوص پرتقالی مانندها) می‌تواند روحیه‌تان را نیز تقویت کند. باربارا تاملی، هماهنگ کننده‌ی ارشد برنامه‌ی «طب مکمل و جایگزین» در کلینیک مایو، به خبرنگاران گفته است که رایحه‌ی نارنگی می‌تواند جلوی استرس، اضطراب را بگیرد و حتی باعث آرامش شما بشود.
۲۶. نارنگی سیستم ایمنی بدن‌تان را تقویت می‌کند
همه می‌دانیم ویتامین C برای حفظ سلامت و قدرت سیستم ایمنی‌مان و مبارزه با سرماخوردگی‌های رایج مهم است. اما یک ترکیب خوراکی دیگر نیز وجود دارد که با این هدف می توانید از آن بهره ببرید؛ یک نارنگی را با یک فنجان چای نعناع ترکیب کنید، که خواص ضد ویروسی دارد!
۲۷. برای عضلات‌تان مفید است
هرچند موز تقریبا چهار برابر پتاسیم بیشتری دارد، اما ۱۱۵ میلی گرم پتاسیم موجود در یک نارنگی نیز می‌تواند به رشد عضلات شما و ریکاوری آنها کمک کند.
۲۸. به پیشگیری از دیابت کمک می‌کند
طبق مطالعات محققان دانشگاه وسترن آنتاریو، راز نارنگی فلاونوئید آن است که نوبیلتین نامیده می‌شود. این بازیگر قدرتمند است که به حفاظت از بدن در ابتلا به دیابت نوع ۲ کمک می‌کند و نشان داده شده است از تجمع چربی (به خصوص در کبد) جلوگیری می‌کند که این کار را با تشویق و تحریک بدن به سوزاندن چربی و عدم تحریک تولید و ذخیره‌ی چربی انجام می‌دهد.
۲۹. و برای قلب نیز مفید است
مثل مبارزه با دیابت، نوبیلتین که به آن اشاره کردیم در حفاظت از ما در مقابل تصلب شرایین که ریشه‌ی اصلی بسیاری از حملات قلبی و سکته‌ها است نیز مفید است.
۳۰. گلبول‌های قرمز خون را تقویت می‌کند
نارنگی حاوی تقریبا ۲۰ میلی گرم فولات است، که همان شکل طبیعی فولیک اسید به شمار می‌آید. سعی کنید به مقدار مصرف توصیه‌ی شده‌ی روزانه از آن استفاده کنید. فولات ترمیم DNA را تقویت می‌کند و باعث بهبود وضعیت گلبول‌ها و رشد بافت‌ها می‌شود.
۳۱. به مبارزه با سرطان و سایر بیماری‌ّهای وخیم و حاد کمک می‌کند
طبق گزارش ترکیب تانگریتین و لیمووییدها به جلوگیری از گسترش لوسمی و سرطان سینه کمک می‌کند. در حالیکه مطالعات کره‌ای نشان داده‌اند بین این ترکیب و شیوع کمتر مرض ارتباط وجود دارد، اما این تحقیقات ابتدایی و مقدماتی هستند و از کشت‌های سلولی و آزمایش بر روی حیوانات به دست آمده‌اند. بنابراین، ماننده همیشه، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
۳۲. به حفظ لاغری کمک می‌کند
و در آخر، نارنگی می‌تواند به تلاش‌های شما برای کاهش وزن کمک کند، که این به لطف وجود فیبر است که احساس گرسنگی را فرو می نشاند. به علاوه، ویتامین‌های موجود در نارنگی جلوی تولید کورتیزول را می‌گیرند، که هورمون استرس است و نهایتا ممکن است بر بدن‌تان در ذخیره‌ی چربی تاثیر بگذارد.
نکات پخت و خوردن نارنگی
۱. برای افزایش پروتئین، نارنگی در سالاد میوه به‌کارمی‌رود.
۲. آب نارنگی را می‌توان در نودل و پاستا استفاده‌کرد.
۳. می‌توانید از آب نارنگی برای خوش‌طعمی کیک‌های فنجانی خود استفاده‌کنید.
۴. می‌توان آب نارنگی را در دستورغذاهای مرغ و ماهی هم استفاده‌کرد.
نکات نگه‌داری
هنگام انتخاب نارنگی، همیشه به‌دنبال نارنگی‌های سنگین باشید. وزن بیشتر برابر با آب بیشتر است. نارنگی را در یخچال نگه‌دارید تا تازه بماند. اگر یک‌باره تعداد زیادی نارنگی خریدید، آنها را با آب سرد شسته و با پارچه پنبه‌ای خشک‌کنید و در یخچال نگه‌دارید.
حقایق تغذیه‌ای نارنگی
اطلاعات زیر توسط وزارت کشاورزی امریکا (USDA) اعلام شده‌اند. مصرف یک فنجان نارنگی که حدود ۱۹۵ گرم نارنگی است، ۱۰۳ کالری دارد. درصد ارزش روزانه ترکیبات آن در پایین آمده‌است:
چربی ۱%
کربوهیدرات ۱۴%
ویتامین A ۲۷%
ویتامین C ۸۷%
کلسیم ۷%
آهن ۲%
نارنگی حاوی این مقدار مواد مغذی است: ۲۶ گرم کربوهیدرات، ۱.۶ گرم پروتئین، ۰.۶ گرم چربی و حدود ۴۵۵ میلی‌گرم مواد معدنی. بنابراین، چربی اشباع پایینی دارد و منبع خوبی از ویتامین‌هاست و مقدار زیادی از کالری آن از قندهای طبیعی می‌آید.
| ماده اصلی | ارزش غذایی | درصد RDA |
| انرژی | ۵۳ کیلوکالری | ۲.۵% |
| کربوهیدرات | ۱۳.۳۴ گرم | ۱۰% |
| پروتئین | ۰.۸۱ گرم | ۱.۵% |
| چربی کل | ۰.۳۱ گرم | ۱% |
| کلسترول | ۰ میلی‌گرم | ۰% |
| فیبر رژیمی | ۱.۸ گرم | ۵% |
| ویتامین‌ها | ||
| فولات | ۱۶ میکروگرم | ۴% |
| نیاسین | ۰.۳۷۶ میلی‌گرم | ۲.۵% |
| اسید پانتاتونیک | ۰.۲۱۶ میلی‌گرم | ۴% |
| پریدوکسین | ۰.۰۷۸ میلی‌گرم | ۶% |
| ریبوفلاوین | ۰.۰۳۶ میلی‌گرم | ۳% |
| تیامین | ۰.۰۵۸ میلی‌گرم | ۵% |
| ویتامین C | ۲۶.۷ میلی‌گرم | ۴۴% |
| ویتامین A | ۶۸۱ واهد بین‌المللی | ۲۳% |
| ویتامین E | ۰.۲۰ میلی‌گرم | ۱% |
| ویتامین K | ۰ میکروگرم | ۰% |
| الکترولیت‌ها | ||
| سدیم | ۲ میلی‌گرم | <۰.۵% |
| پتاسیم | ۱۶۶ میلی‌گرم | ۳.۵% |
| مواد معدنی | ||
| کلسیم | ۳۷ میلی‌گرم | ۴% |
| مس | ۴۲ میکروگرم | ۴.۵% |
| آهن | ۰.۱۵ میلی‌گرم | ۲% |
| منیزیم | ۱۲ میلی‌گرم | ۳% |
| منگنز | ۰.۰۳۹ میلی‌گرم | ۱.۵% |
| روی | ۰.۰۷ میلی‌گرم | <۱% |
| فیتونوترینت‌ها | ||
| بتاکاروتن | ۱۵۵ میکروگرم | – |
| آلفاکاروتن | ۱۰۱ میکروگرم | – |
| بتاکریپتوزانتین | ۴۰۷ میکروگرم | – |
| لوتئین-زئانتین | ۱۳۸ میکروگرم | – |
| لیکوپن | ۰ میکروگرم | – |
نارنگی را می‌توان مستقیم یا با آبمیوه‌ها مصرف‌کرد. پوست آن برای عطرسازی هم به‌کارمی‌رود. نارنگی به گروه خاص و کمیابی از میوه‌ها تعلق‌دارد و می‌تواند به‌دلیل میزان کالری پایین و ویتامین بالا هرروز مصرف‌شود. خوب امروز یک نارنگی خوردید؟