روانشناسی رنگ در رستوران ها و کافه ها برای ایجاد فضای مناسب و جذاب برای رستوران‌ها به اندازه‌ی موسیقی و صدا دارای اهمیت هستند. نکته‌ی اصلی و بسیار مهمی که در راه‌اندازی یک رستوران باید در نظر بگیرید، ایجاد فضا و روحیه‌ای دلپذیر و جذاب است؛ به این معنی که رستوران‌تان باید آن‌چنان بر احساس مشتری تاثیر بگذارد که وی را برای به دست آوردن یک تجربه‌ی مثبت در کسب و کارتان آماده کند. بخشی از این فرایند آماده‌سازی شامل از بین آلودگی‌های صوتی در محیط رستوران‌تان، تقویت کردن سیستم پخش موسیقی و انتخاب آهنگ‌های مناسب، چیدن و آراستن سالن غذاخوری به شیوه‌ای منحصر به فرد و مخصوص برند خودتان، و ایجاد رنگ‌آمیزی زیبا و جذاب در فضای داخل و خارج رستوران می‌شود. این مورد آخر، رنگ‌آمیزی، می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر وضعیت کسب و کارتان داشته باشد.
به گفته‌ی اشلی آنستازیا هاول، موسس شرکت اوید کریتیو، یک شرکت آزاد طراحی تخصصی در زمینه‌ی رستوران‌ها، “رنگ می‌تواند آدم‌ها و رفتارهای‌شان را تغییر دهد – رنگ‌ها تاثیرات روانشناختی روی آدم‌ها می‌گذارند.”
آزمایش‌های مختلف نشان داده‌اند، رنگ خوراکی‌ها و مواد غذایی می‌توانند بر طعمی که از خوردن‌شان احساس می‌کنیم، تاثیر بگذارند. نشریه‌ی علوم غذایی نتایج مطالعه‌ای را منتشر کرد که نشان می‌دهند، شرکت کنندگان در این مطالعه هنگامی که می‌توانستند رنگ نوشیدنی‌ها را مشاهده کنند، به آسانی به طعم آن‌ها پی می‌بردند؛ ولی وقتی نمی‌توانستند رنگ نوشیدنی‌ها را مشاهده کنند، در شناسایی طعم هر یک از آن‌ها، و حتی طعم ترکیبی آن‌ها دچار مشکل می‌شدند. این یافته‌ها تاثیر حس بینایی‌مان را بر شناسایی طعم مواد غذایی نشان می‌دهند. چشم‌های‌مان پیش از چشیدن نخستین لقمه یا جرعه، مواد غذایی را تحلیل می‌کنند و اطلاعاتی را به مغز می‌فرستند.
فارغ از طرز فکر شخصی‌تان درباره‌ی رنگ‌ها، رنگ‌آمیزی رستوران می‌تواند تاثیر خاصی بر موفقیت آن داشته باشد. به گفته‌ی روزالین اندرسون، مدیر ارشد برندینگ در گروه رستوران‌های بین‌المللی ساندویچ و سالاد جاست سالاد، رنگ مستقیما بر نحوه‌ی تجربه‌ی مشتری تاثیر می‌گذارد.
روزالین اندرسون در این باره می‌گوید، “رنگ‌آمیزی استراتژیک یکی از قدرتمندترین ابزارها برای رستوران‌ها است تا بتوانند با استفاده از آن، تجربه‌ی غذاخوری لذت‌بخشی را به مشتریان هدیه کنند. انتخاب رنگ‌های مناسب بسیار بااهمیت است؛ زیرا رنگ‌ها می‌توانند دامنه‌ی گسترده‌ای از هیجان‌ها را به همراه مصرف غذاهای پرانرژی یا غذاهای آرامش‌بخش، و هر خوراکی دیگری، به مشتریان القا کنند.”
روانشناسی رنگ در رستوران ها و کافه ها
۱. رنگ‌هایی که باید از آن‌ها اجتناب کرد
وقتی در تلاش برای برندسازی و بازاریابی، در حال تصمیم‌گیری برای نحوه‌ی طراحی رستوران، انجام دکوراسیون مربوط به سالن غذاخوری، یا طراحی و انتخاب ظروف و بشقاب‌های‌تان هستید، هنگام پیشنهاد رنگ‌های آبی و ارغوانی باید کمی درنگ کنید. اشلی هاول هر یک از رنگ‌ها را تحلیل کرده است و می‌تواند نحوه‌ی تاثیر انواع رنگ‌ها را بر تجربه‌ی کلی مشتریان در رستوران توصیف کند. وی هشدار می‌دهد از رنگ آبی بدون هدف و مقصدی خاص استفاده نکنید.
هاول در این مورد می‌گوید، “در واقع، رنگ آبی به عنوان رنگی شناخته می‌شود که اشتها را سرکوب میکند و میزان گرسنگی را کاهش می‌دهد. به عبارت ساده‌تر، آبی سرکوب کننده‌ی اشتها است.”
علاوه بر رنگ‌های آبی و ارغوانی، صاحبان رستوران‌ها باید از استفاده‌ی بیش از اندازه از رنگ‌های روشن و نئونی، نظیر زرد، نارنجی، یا سبز بسیار روشن خودداری کنند. این رنگ‌ها مشتریان را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهند و حسی از شتاب و اضطراب در آن‌ها ایجاد می‌کنند. به گفته‌ی اندرسون، نکته‌ی مهمی که باید همیشه به خاطر داشته باشید، این است که هنگام طراحی دکوراسیون هرگز نباید در استفاده از رنگ‌های شاد و روشن زیاده‌روی کنید.
وی در این مورد می‌گوید، “ما معمولا از کاربرد رنگ‌های بسیار پرانرژی نظیر نارنجی، قرمز، و رنگ‌های نئونی و غیره اجتناب می‌کنیم، زیرا این رنگ‌ها چشم‌ها را به حرکت وا می‌دارند و باعث از دست رفتن آرامش می‌شوند – به خصوص هنگام غذا خوردن.”
روانشناسی رنگ‌ها ممکن است کمی پیچیده و دشوار باشد، ولی ایده‌ی کلی در این مورد این است که رنگ‌های به شدت شاد و روشن می‌توانند حسی از سرعت و عجله را در رستوران‌تان ایجاد کنند؛ حسی که ممکن است بسیار شدید باشد و باعث ایجاد اضطراب در مشتری شود.
۲. آگاهی از موقعیت‌های مناسب برای شکستن قوانین
در هر قاعده‌ی طراحی خوب و مناسبی، استثنائاتی نیز وجود دارند. به گفته‌ی هاول، هنگام ایجاد یک برند رستوران جدید یا طراحی مجدد یک رستوران قدیمی، به شکل قطعی و مطلق نمی‌توان ادعا کرد بعضی از رنگ‌ها مناسب و بعضی دیگر نامناسب هستند. در عوض، رستوران‌ها باید بر انجام پژوهش‌ها و فرایند انتخاب رنگ‌هایی تمرکز کنند که بتوانند هویت کلی برندشان را بر پایه‌ی آن‌ها بسازند.
هاول در این مورد می‌گوید، “مواردی را مشاهده کرده‌ام که در آن‌ها از رنگ‌های عجیبی در فضای رستوران استفاده کرده‌اند، و این تصمیم به طرز معجزه‌آسایی به موفقیت رسیده است. پیش زمینه و فضای خاص هر رستوران در انتخاب رنگ یک عامل کلیدی به شمار می‌رود … تا وقتی که از رنگ‌ها به شیوه‌ای درست و مطابق با اهداف طراحان، و به صورت مکمل و در خدمت ارائه‌ی یک تصویر عالی استفاده شود، نوع رنگ تفاوت چندانی ایجاد نمی‌کند.”
یکی از نمونه‌های عالی در استفاده از رنگ آبی یا ارغوانی را می‌تواند در مجموعه رستوران‌های جاست سالاد مشاهده کرد؛ استفاده از رنگ سرمه‌ای در لوگوی این شرکت حسی از آرامش و حرفه‌ای‌گری را به هر بیننده‌ای القا میکند. اندرسون در این باره می‌گوید، “ما برای طراحی لوگوی شرکت‌مان از رنگ سرمه‌ای استفاده کرده‌ایم تا با رقبای‌مان که عمدتا از رنگ سبز استفاده می‌کنند، تفاوت داشته باشیم.”
از جمله یک نمونه‌ی عالی دیگر می‌توان به مجموعه تاکو استند اشاره کرد – رستورانی در شهر تیخوانا مکزیک که به شیوه‌ای سنتی بنا شده است. به گفته‌ی جولین هاکیم، موسس تاکو استند، رنگ‌های شاد و پرانرژی در این مجموعه حس خاص فرهنگی را در این رستوران تقویت می‌کنند.
هاکیم در این باره می‌گوید، “رنگ‌آمیزی شاد و زنده تصویر یک مکان جذاب و دوست داشتنی را در ذهن مشتریان القا می‌کنند. تاکو استند قصد دارد در این رستوران فضایی را ایجاد کند که مشتریان با تمام وجود احساس کنند در مکزیک در حال غذا خوردن هستند. این کار یک حس طبیعی و عجیب، شاد و سرگرم کننده ایجاد میکند.”
۳. رنگ‌هایی که ممکن است کارساز باشند
با این‌که رستوران‌ها باید از کاربرد رنگ‌های آبی و ارغوانی اجتناب کنند، استفاده از هر رنگی – در صورت کاربرد مناسب آن – در فضای رستوران می‌تواند تجربه‌ی ایده‌آلی از غذا خوردن را برای مشتریان ایجاد کند. اندرسون در خصوص مجموعه رستوران‌های جاست سالاد می‌گوید، رنگ‌های آرامش‌بخش برای رستوران‌هایی که بر گزینه‌های غذای سالم تمرکز دارند، بسیار ایده‌آل هستند.
به گفته‌ی وی، “رنگ‌های کلاسیک همیشه باشکوه هستند و هیچ‌گاه قدیمی نمی‌شوند – رنگ شیری، طوسی، و خاکستری مایل به قهوه‌ای رنگ‌های زمینه‌ای بسیار خوبی هستند؛ در کنار این رنگ‌ها می‌توانند از یک یا چند رنگ شاد نیز استفاده کنید تا بتوانید نوعی کنتراست نیز ایجاد کنید. ما به صورت برنامه‌ریزی شده از رنگ‌های آرامش‌بخش (برای قسمت‌های داخلی از طوسی و خاکستری مایل به قهوه‌ای) استفاده می‌کنیم تا فضای خشک و پراسترس ساعات پر ترافیک و شلوغ روز را درون رستوران برای مشتریان از بین ببریم.”
این رنگ‌ها نشان دهنده‌ی شکوه و زیبایی هستند. طبق توصیه‌های هاول که در نشریه‌ی مدیوم پست به چاپ رسیدند، اگر رستوران‌ها به دنبال یک رنگ مناسب هستند، باید نارنجی را نیز مد نظر قرار دهند.
هاول در این باره می‌گوید، “نارنجی وسوسه‌برانگیز و انگیزه‌بخش است، و برای برخی از آدم‌ها به عنوان یک رنگ آرامش‌بخش شناخته می‌شود. نارنجی معمولا تمام حس‌ها را بر می‌انگیزاند؛ به همین خاطر، از جوانب مختلف می‌تواند در فضای رستوران تاثیرگذار باشد و نحوه‌ی تجربه‌ی مشتری را تحت تاثیر قرار دهد. اگر مشتریان در محیط نارنجی قرار بگیرند، احتمالا مدت زمان بیش‌تری به غذا خوردن، صحبت کردن، و وقت‌گذرانی مشغول خواهند بود.”
بهترین توصیه‌های کاربردی
۴. به برندتان فکر کنید
بهترین کاری که به عنوان صاحب یک رستوران می‌توانید انجام دهید، این است که به رستوران‌تان و نحوه‌ی تاثیرگذاری دلخواه‌تان بر مشتریان، در طول حضور در سالن غذاخوری و میل کردن غذاها، فکر کنید. یک هدف مشخص برای خود تعیین کنید، و درباره‌ی نحوه‌ی طراحی، رنگ‌آمیزی، و چیدمانی فکر کنید که شما را به حسی که تمایل دارید در مشتریان ایجاد کنید، نزدیک‌تر کند. به گفته‌ی هاول، بخشی از این فرایند را باید به پژوهش اختصاص دهید. انتخاب رنگ‌ها یا عناصر طراحی به صورت خودسرانه – یعنی فقط به این دلیل که مورد پسند خودتان قرار دارند، همیشه ایده‌ی خوبی نیست و نتایج مناسبی به همراه ندارد. در عوض، به دقت به این موضوع فکر کنید که دوست دارید عموم مردم چگونه درباره‌ی رستوران‌تان فکر کنند – این موضوع را معمولا می‌توانید در قالب چند کلمه یا یک یا دو جمله جمع‌بندی کنید. سپس، به انجام پژوهش‌هایی بپردازید تا بتوانید به مراحلی که شما را به رسیدن به هدف مورد نظرتان نزدیک می‌کنند، دست پیدا کنید.
هاول در این مورد می‌گوید، “حتما دست به پژوهش بزنید، و هرگز رنگی را فقط به خاطر این‌که مورد پسند شخص شما است، انتخاب نکنید. رنگ‌ها در فرهنگ‌ها، نواحی جغرافیایی، و دوره‌های تاریخی مختلف ممکن است معانی متفاوتی داشته باشند.”
هنگامی که تصمیم می‌گیرد درباره‌ی رنگ‌آمیزی و نحوه‌ی تاثیرگذاری رنگ‌ها بر طراحی رستوران‌تان فکر کنید، سعی کنید در این کار زیاده‌روی نکنید.
هاکیم در این باره می‌گوید، “باید برای این کار حد و مرزی تعیین کنید. به سادگی ممکن است در دام زیاده‌روی گرفتار شوید و فضای رستوران‌تان را با تصاویر و رنگ‌های بی‌مورد شلوغ کنید؛ این مسئله می‌تواند رستوران‌تان را به مکانی تبدیل کند که در آن، مشتریان به سادگی متوجه شوند بدون هیچ معنی و مقصود خاصی فقط سعی کرده‌اید فضای سالن غذاخوری را مملو از رنگ کنید.”
برای اجتناب از این مسئله، باید به خوبی پژوهش کنید و انتخاب رنگ را به بخشی از فرایند برندسازی‌تان تبدیل کنید؛ و در هیچ کاری نیز زیاده‌روی نکنید. رنگ‌ها فقط باید بر تجربه‌ی کلی مشتریان تاثیرگذار باشند؛ این مسئله آن‌چنان برجسته و پررنگ جلوه داده شود که به موضوع اصلی فرایند برندسازی تبدیل شود.
۵. سایر عوامل را نیز در نظر بگیرید
رنگ‌آمیزی فقط بخشی از معادله‌ی کلی فرایند راه‌اندازی رستوران‌تان به شمار می‌رود؛ بنابراین، حتما باید به این مسئله فکر کنید چگونه می‌توانید رنگ‌آمیزی را با ایده‌ی کلی برندسازی‌تان هماهنگ کنید. این ایده‌ی کلی باید شامل دکوراسیون، موقعیت مکانی، و سایر عوامل مهم باشد.
هاکیم می‌گوید، “محیط اطراف و فضای کلی رستوران نقش مهمی در القای حس کلی مشتریان از تجربه‌ی حضور در یک رستوران ایفا میکند. حضور در یک مکان شاد و پر از رنگ به ذهن مشتریان این‌گونه القا میکند که باید تجربه‌ای شاد و سرگرم‌کننده داشته باشند. معنی روشنی از این مسئله در ذهن‌تان ایجاد کنید و بر اساس آن عمل کنید. تلفیق ۱۰۰ ایده‌ی مختلف و اجرای آن در یک فضای محدود ممکن است کار آسانی باشد، ولی به همان اندازه خطرناک است. نکته‌ی کلیدی در این میان رعایت جزییات طراحی است؛ و در این مورد، هر چه کم‌تر ایده‌های مختلف را با هم ترکیب کنید، تاثیر بهتری بر تجربه‌ی مشتری خواهید گذاشت.”
۶. امتحان کنید
وقتی به استراتژی روشنی در ذهن‌تان دست یافتید، کارتان را شروع کنید و عناصر طراحی مختلفی را در فضای رستوران‌تان امتحان کنید، و نوع واکنش مشتریان را مورد بررسی قرار دهید. نهایت تلاش‌تان را به خرج دهید تا میزان رضایت آن‌ها را از این تجربه به دست بیاورید – مثلا می‌توانید به شکل دوستانه با آن‌ها صحبت کنید یا حتی یک برگه‌ی نظرسنجی تهیه کنید.
هاول در این مورد می‌گوید، “آزمایش کردن رنگ‌های برند می‌تواند بسیار دشوار باشد، ولی من انجام این کار را به شدت توصیه می‌کنم. میزان شفافیت آن را امتحان کنید، و اگر یک پالت رنگی خاص دارید، سعی کنید رنگ‌های مختلف را روی آن امتحان کنید.”
در طول زمانی که به امتحان کردن عناصر مختلف طراحی اختصاص می‌دهید، به خاطرتان نگه دارید که هیچ چیز مطلق نیست و رنگ‌آمیزی تنها یکی از عوامل تعیین کننده در ایجاد تجربه‌ی رضایت‌بخش برای مشتریان در رستوران است. به گفته‌ی هاول، هنگامی که بر روی این نوع از تغییرات کار می‌کنید، حفظ یک چشم‌انداز ثابت از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی در این مورد می‌گوید، “صادقانه، از نظر من، رنگ‌آمیزی نمی‌تواند به تنهایی باعث موفقیت یا شکست یک رستوران شود؛ با وجود این، کاملا معتقدم رنگ‌آمیزی همیشه این توانایی را دارد که طراحی رستوران‌تان را بهبود ببخشد و کمک‌تان کند برندتان را به بهترین شکل پیشرفت دهید.”
به گفته‌ی لئو کرمر، یکی از موسسین مجموعه رستوران‌های سنتی مکزیکی، اکنون در حال ایجاد تغییراتی در عناصر طراحی رستوران‌اش در شعبه‌های شیکاگو و نیویورک است. کرمر بر انجام یک طراحی مجدد به شیوه‌ای انعطاف‌پذیرتر تاکید دارد.
وی در این باره می‌گوید، “می‌توانید رنگ‌ها را آزمایش کنید؛ یک دیوار را سفید رنگ کنید، و اگر احساس کردید رنگ سفید مورد نظرتان نیست، آن را تغییر دهید. این تصمیم‌گیری‌ها نباید مطلق و متعصبانه باشند … از نظر من، بسیاری از آدم‌ها احساس می‌کنند وقتی در مورد مسئله‌ای تصمیم‌گیری می‌کنند، گرفتار نتایج آن می‌شوند – خواه این نتایج مثبت باشند، خواه منفی – و تغییر آن برای‌شان سخت می‌شود؛ نباید این گونه رفتار کرد.”
نتیجه‌گیری
با این‌که رنگ‌آمیزی یکی از جنبه‌های مهم طراحی رستوران است و بر میزان رضایت کلی مشتریان تاثیر می‌گذارد، کل کسب و کارتان کاملا به آن وابسته نیست. اگر به تازگی کارتان را شروع کرده‌اید یا در حال تصمیم‌گیری درباره‌ی ایجاد تغییراتی در دکوراسیون داخلی رستوران یا تغییر برند خود هستید، حتما در این مورد بیشتر پژوهش کنید و به ظاهر رستوران‌تان و احساسی که می‌خواهید در ذهن مشتری ایجاد کنید، کاملا منتقدانه فکر کنید. رنگ‌آمیزی باید در خدمت فضای کلی رستوران باشد. در این فرایند، هدف نهایی‌تان باید رسیدن به حس مورد نظر و ایجاد ظاهر و فضایی جذاب باشد.