غلبه بر ضربات روحی ناشی از همه‌گیری کرونا و اثرات مخرب آن به زمان نیاز دارد، ولی راه‌های سالمی برای کاهش علائم دردناک این وضعیت وجود دارد. در این نوشتار 3 نکته درباره کرونا و سلامت روان و این که چرا سلامت روان مان پس از پایان همه گیری کرونا به حالت عادی باز نمی گردد را بررسی می کنیم.
دکتر آنتونی فائوچی به تازگی مطالبی را درباره‌ی اثرات اجتناب‌ناپذیر و بلندمدت همه‌گیری کرونا بر سلامت روان انسان‌ها بیان کرده است؛ همین نگرانی را متخصصان سلامت روان نیز ابراز کرده‌اند.
کارکنان مشاغل ضروری، والدین، رنگین پوستان، و دگرباشان در میان افرادی هستند که به طور ویژه در معرض خطر بالای مشکلات سلامت روان در طول یک سال گذشته قرار داشته‌اند.
دکتر آنتونی فائوچی در مصاحبه‌ی اخیر خود با شبکه‌ی خبری سی‌بی‌اس، نگرانی خود را از وضعیت سلامت روان آدم‌ها پس از پایان همه‌گیری کرونا ابراز کرد. وقتی در این مصاحبه از وی پرسیده شد آن درباره‌ی اثرات روانی همه‌گیری کرونا نگران است، دکتر فائوچی این چنین پاسخ داد، “بسیار زیاد.”
وی افزود، “به همین خاطر است که من می‌خواهم از پرداختن بیش از اندازه به جنبه‌ی ویروسی این همه‌گیری خودداری کنیم، زیرا اثرات مخرب و بلند مدت این بیماری بسیار چند وجهی است.”
نتایج مطالعه‌ی اخیر در انجمن روانشناسی آمریکا (APA)
در این مطالعه، پژوهشگران به بررسی سلامت روانی و جسمی مردم آمریکا طی یک سال گذشته (در دوره‌ی همه‌گیری کرونا) پرداختند. طبق گزارش این نظرسنجی، از هر چهار بزرگسال یک نفر تحت تاثیر همه‌گیری کرونا به شدت دچار استرس شده است.
با ادامه‌ی واکسیناسیون و نزدیک شدن به پایان دوره‌ي همه‌گیری کرونا – با این‌که زمان دقیق آن هنوز مشخص نیست – یک پرسش مهم و نهایی در ذهن آدم‌ها به وجود آمده است: زندگی پس از همه‌گیری کرونا چگونه خواهد شد؟
اثرات منفی کرونا و سلامت روان انسان‌ها
متخصصان سلامت روان نیز مانند دکتر فائوچی هشدار می‌دهند جنبه‌ی “احساسی” اثرات مخرب همه‌گیری کرونا فورا پس از پایان این همه‌گیری، یا حتی به زودی، به شکل مثبت و به خوبی پایان نمی‌پذیرد. شمیا دریک، مشاور و متخصص درمان سوء مصرف الکل و مواد مخدر در این مورد می‌گوید، “با این‌که پس از پایان همه‌گیری کرونا، شرایط بهبود می‌یابد و دنیا به زندگی قبل باز می‌گردد، نتایج این همه‌گیری ممکن است هم‌چنان اثرات منفی بر سلامت روان انسان‌ها داشته باشد.”
به گفته‌ی شمیا دریک، “غم و اندوه بسیار است. تا مدتی پس از پایان همه‌گیری کرونا باید از جنبه‌های مختلف با غم و اندوه کنار بیاییم – غم از دست دادن یکی از عزیزان، به هم خوردن رابطه، کاهش توانایی انجام فعالیت‌های مهم، و نرسیدن به اهداف تعیین شده در زندگی.”
آنی ام. هندرسون، متخصص، مشاور، و مربی زندگی، نیز با این مسئله موافق است: “درست همان‌طور که دست و پنجه نرم کردن با همه‌گیری کرونا از ابتدا دشوار بود، اعمال تغییرات و اصلاحات در زندگی پس از پایان همه‌گیری نیز دشوار خواهد بود.”
۱. در طول دوره‌ی همه‌گیری چه بر سر سلامت روان‌مان آمد
برای درک تاثیرات بلند مدت همه‌گیری بر سلامت روان‌مان، ابتدا لازم است به این مسئله بپردازیم که سلامت روان آدم‌ها از ابتدای همه‌گیری کرونا تاکنون دستخوش چه تغییراتی شده است. بر اساس یک نظرسنجی که توسط مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ایالات متحده در آگوست ۲۰۲۰ به عمل آمد، ۲۶.۳ درصد از شرکت‌کنندگان گزارش دادند دچار علائم مربوط به ضربه‌ی روحی یا اختلالات مربوط به استرس شده‌اند. هم‌چنین، ۱۳.۳ درصد از شرکت‌کنندگان برای مقابله با استرس به شروع یا افزایش مصرف دارو یا مواد رو آورده‌اند.
در طول یک سال گذشته، همه‌ی آدم‌ها در معرض وخامت وضعیت روانی قرار گرفته‌اند، ولی گروه خاصی از آدم‌ها بیشتر از سایرین در معرض این خطر قرار دارند. طبق یافته‌‌های انجمن روانشناسی آمریکا، ۳۴ درصد از کارکنان مشاغل ضروری برای دریافت خدمات درمانی نزد یک متخصص سلامت روان رفته‌اند – این رقم برای افراد دارای سایر مشاغل فقط ۱۲ درصد بوده است. به علاوه، ۲۵ درصد از کارکنان مشاغل ضروری از شروع همه‌گیری کرونا تاکنون، طبق تشخیص پزشک، دچار اختلالات سلامت روان شده‌اند – این رقم نیز برای سایر افراد فقط ۹ درصد بوده است.
چالش های رنگین پوستان
رنگین پوستان نیز گروه گسترده‌ی دیگری از آدم‌ها هستند که از شروع همه‌گیری کرونا تاکنون به صورت روزافزون با چالش‌های زیادی رو به رو بوده‌اند. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ایالات متحده، درصد مرگ آمریکایی‌های اسپانیایی زبان، سیاه‌پوست، لاتین، سرخ‌پوست، و بومیان آلاسکا به علت ابتلا به کرونا به شکل نامتناسبی بسیار بالاتر از سایر افراد ساکن در آمریکا بوده است.
هم‌چنین، طبق گزارش انجمن روانشناسی آمریکا، ۷۸ درصد از آمریکایی‌های اسپانیایی زبان و ۷۶ درصد از سیاه‌پوستان آمریکایی دچار تغییرات ناخوشایندی در الگوی خواب شده‌اند – در حالی که این رقم در میان سفید پوستان ۶۳ درصد بوده‌اند.
طبی نتایج نظرسنجی آگوست ۲۰۲۰ توسط مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، کارکنان مشاغل ضروری و رنگین پوستان آمریکایی، طی ۳۰ روز منتهی به زمان برگزاری این نظرسنجی، بیشتر از دیگران در معرض فکر کردن به خودکشی قرار داشتند. در طول این دوره، ۱۸.۶ درصد از آمریکایی‌های اسپانیایی زبان، ۱۵.۱ درصد از سیاه‌پوستان، و ۲۱.۷ درصد از کارکنان مشاغل ضروری در معرض خودکشی قرار داشتند.
سلامت روان والدین در دوران کرونا
والدین نیز در طول همه‌گیری کرونا در معرض خطر ابتلا به مشکلات روانی قرار داشته‌اند. از میان شرکت‌کنندگان این نظرسنجی، ۴۸ درصد از والدین در طول دوره‌ی همه‌گیری کرونا دارای سطوح بالایی از استرس بوده‌اند – این رقم در میان بزرگسالان بدون فرزند فقط ۳۱ درصد بوده است.
هم‌چنین، شواهد نشان می‌دهند دگرباشان نیز به شکل نامتناسبی با تاثیرات همه‌گیری کرونا بر سلامت روان‌شان دست و پنجه نرم می‌کنند. بر اساس مطالعه‌ای که اخیرا توسط بنیاد خانواده کایزر به عمل آمده است، ۷۴ درصد از دگرباشان گزارش داده‌اند همه‌گیری کرونا به سلامت روان‌شان آسیب وارد کرده است. از میان شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی، دگرباشان بیش از دیگران اذعان کردند تاثیرات همه‌گیری کرونا بر آن‌ها شدید بوده است – حدود ۴۹ الی ۲۳ درصد.
سلامت جسمی نیز تحت تاثیر قرار گرفته است
دکتر فائوچی هشدار می‌دهد، علاوه بر تاثیرات همه‌گیری بر سلامت روان، می‌تواند بر سلامت جسمی آدم‌ها نیز تاثیر بگذارد. به گفته‌ی دکتر فائوچی، “بسیاری از آدم‌ها انواع آزمایش‌ها و معاینات پزشکی روتین‌شان را که پیش از شروع همه‌گیری به طور مرتب انجام می‌دادند، به تعویق انداخته‌اند. امیدوار هستم شاهد افزایش برخی وضعیت‌های قابل پیشگیری که در صورت دسترسی نرمال آدم‌ها به مراکز پزشکی اتفاق نمی‌افتاد، نباشیم – بدیهی است به دلیل تعطیلی برخی مراکز یا اختصاص آن‌ها به بیماران کرونایی، دسترسی سایر افراد به مراکز پزشکی دچار اختلال شده است.”
نتایج مطالعه‌ی انجمن روانشناسی آمریکا نشان داد، ۴۷ درصد از آمریکایی‌ها در طول همه‌گیری کرونا پیگیری‌های پزشکی خود را به تعویق انداخته یا لغو کرده‌اند. به علاوه، ۵۳ درصد از آمریکایی‌ها گزارش داده‌اند در طول یک سال گذشته، فعالیت بدنی‌شان بسیار کم‌تر از حد مطلوب بوده است.
۲. تاثیرات بلند مدت همه‌گیری بر سلامت روان
همه‌ی آدم‌هایی که استرس یا مشکلات سلامت روان را تجربه کرده‌اند، می‌دانند فورا در همان لحظه که عامل محرک مشکلات روانی‌شان برطرف شود، لزوما سلامت روان‌شان بهبود نمی‌یابد. به گفته‌ی هندرسون درباره‌ی افزایش میزان شناسایی اختلالات سلامت روان در یک سال گذشته، “این اختلالات به همان سرعت که ظاهر می‌شوند، از بین نمی‌روند.”
در طول همه‌گیری کرونا، بسیاری از آدم‌ها نتوانسته‌اند نزدیک یکدیگر باشند؛
همین مسئله باعث سخت‌تر شدن تحمل و هضم ضربات روحی شده است. به گفته‌ی هندرسون، “غم و اندوه از همان ابتدا می‌تواند ضربات روحی شدیدی بر آدم‌ها وارد کند، ولی وقتی عناصر ضروری نظیر حمایت دیگران در طول تحمل یک بیماری یا در مراسم تدفین عزیزان، و هم‌چنین، همراهی عزیزان‌تان در هنگام تحمل غم و اندوه، همگی دور از دسترس می‌شوند، تاثیر بلند مدتی بر سلامت روان‌تان می‌گذارند.”
بازیابی و کنار آمدن با درد ناشی از تغییر برنامه‌ها یا چشم‌پوشی کردن از اهداف خاص زندگی‌تان نیازمند صرف وقت نسبتا زیادی است. بدون وجود راه‌حل‌های مناسب، فرایند بهبود و درمان مشکلات روانی حتی از این هم سخت‌تر خواهد بود. به گفته‌ی شمیا دریک، “غم و اندوه ناشی از مرگ عزیزان می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد، زیرا هیچ راه‌حلی برای جبران این ضایعه وجود ندارد.
این وضعیت به همراه ایجاد حس فقدان و جدا شدن از دیگران از طرق مختلف، می‌تواند به بروز افسردگی، ناامیدی مداوم، و اضطراب منجر شود؛ زیرا در این شرایط، شما واقعا نمی‌توانید بفهمید چه چیزهایی در پیش روی‌تان انتظارتان را می‌کشند.”
فرایند التیام برای از دست دادن عزیزان بر اثر کرونا
فرایند التیام برای آدم‌هایی که چندین نفر از عزیزان‌شان را در طول همه‌گیری کرونا از دست داده‌اند، حتی می‌تواند طولانی‌تر باشد. به گفته‌ی دکتر لیلا آر. ماگاوی، روان‌پزشک بزرگسالان، نوجوانان، و کودکان از دانشگاه جانز هاپکینز و رئیس بخش پزشکی انجمن روان‌پزشکی – بزرگ‌ترین مرکز درمان سرپایی سلامت روان کالیفرنیا، “اندوهی انباشته قلب افرادی را که به طور هم‌زمان چندین نفر از عزیزان‌شان را از دست می‌دهند یا یکی از عزیزان‌شان را در فرایند تحمل درد ناشی از مرگ عزیز دیگری از دست می‌دهند، به شدت فرا می‌گیرد.”
به گفته‌ی ماگاوی، “افرادی که اندوهی انباشته را تحمل می‌کنند، ممکن است غرق در سردرگمی، گناه، ناامیدی، و حتی درد جسمی شوند. کنار آمدن و تحلیل درد از دست دادن چند نفر از عزیزان در یک دوره‌ی زمانی کوتاه می‌تواند بسیار دشوار باشد.”
به گفته‌ی ماگاوی، وقتی یک فرد در یک دوره‌ي زمانی کوتاه چندین نفر از عزیزان‌اش را از دست می‌دهد، مدت زمان بیش‌تری در مرحله‌ی انکار باقی می‌ماند.
۳. مراقبت از سلامت روان در دوره‌ی پیش رو
زندگی هرگز تجربه‌ی مشابه‌ی آن‌چه در ۲۰۲۰ با آن مواجه شدیم، مشاهده نخواهد کرد. به گفته‌ی دریک، “همه‌ی ما در دوره‌ای از زندگی‌مان به نقطه‌ای می‌رسیم که سعی می‌کنیم با حالت قبل یا عادی بازگردیم، ولی در این دوره، با این همه تغییر و فقدان، واقعا غیر ممکن است که همه چیز دقیقا به شرایط قبل برگردد.” همه چیز در این دوره تغییر کرده است – چه با کرونا، چه بی کرونا – ولی به نظر می‌رسد زندگی متوقف شده و تغییرات ناخواسته‌ای رخ داده‌اند؛ این مسئله نیز پذیرش آن‌چه زندگی در دوره‌ی پیش رو چه شکل خواهد شد، دشوارتر می‌کند.
مهمترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که زمانی را برای التیام روح و جسم‌تان در نظر بگیرید. افرادی که دچار غم و اندوه هستند، می‌توانند به شیوه‌ی خودشان مجددا به عزیز از دست رفته‌شان نزدیک شوند. به گفته‌ی ماگاوی، “اگر فردی یکی از عزیزان‌اش را از دست بدهد، می‌تواند عزیز از دست رفته‌اش را با یادآوری خاطرات شیرین‌اش، تماشای عکس‌های‌اش، شرکت در فعالیت‌های مورد علاقه‌اش، یا شاید حتی نوشتن یک نامه برای خود زنده کند.”
تاثیر این دوران بر کودکان
و از نظر خانواده، تاثیر این دوره را بر کودکان نباید نادیده گرفت، بلکه باید به وضعیت کودکان رسیدگی شود. راه‌های تعاملی و غیر مستقیم بسیاری وجود دارند که از طریق آن‌ها می‌توانید به کودک‌تان کمک کنید در طول دوره‌ی کرونا و پس از آن سلامت روان بهتری داشته باشد.
به گفته‌ی ماگاوی، “والدین می‌توانند کودکان‌شان را به تهیه‌ی یک برنامه برای انجام سرگرمی‌های مورد علاقه‌شان نظیر برقراری تماس تصویری با دوستان یا انجام یک بازی مفید به همراه مادر یا پدر ترغیب کنند. والدین می‌توانند کودکان‌شان را به فعالیت‌های ذهنی و سایر کارهای مفید از قبیل رنگ‌آمیزی، گوش دادن به موسیقی، تمرین‌های تنفسی، یا فعالیت‌های بدنی تشویق کنند.”
اگر کودک‌تان یکی از عزیزان‌اش را از دست داده است، حتی اگر عادی و سالم به نظر برسد، طبق توصیه‌ی ماگاوی، باید وی را نزد یک روان درمانگر ببرید تا در تحلیل هیجان‌هایی که طی سال گذشته بر آن‌ها وارد شده‌اند، کمک‌شان کند. ماگاوی در این مورد می‌گوید، “سن، خلق و خو، مهارت‌های مقابله‌ای، و میزان حمایت‌های اجتماعی بر واکنش آن‌ها به ضربه‌های روحی تاثیر می‌گذارند. با این‌که برخی از کودکان استرس‌های ناشی از ضربه‌های روحی را در رفتارهای خود به نمایش می‌گذارند، برخی دیگر از آن‌ها این گونه نیستند.”
وقتی به کودکان در کنترل هیجان‌های‌اش کمک می‌کنید، نباید سلامتی خود را نیز فراموش کنید. افراد مبتدی باید از استراتژی‌های خود مراقبتی بهره ببرند. ماگاوی در این مورد می‌گوید، “والدین نه تنها شایسته و نیازمند خود مراقبتی هستند، بلکه این کار بدون شک برای کودکان‌شان نیز مفید است، و شاید آن را بتوان ضروری‌ترین راه برای پشتیبانی از کودکان در دوره‌ی ناخوشایند همه‌گیری کرونا تلقی کرد.”
راه‌های مختلفی وجود دارند که والدین و همه‌ی بزرگسالان از طریق آن‌ها می‌توانند از سلامت روان‌شان مراقبت کنند:
بدانید که تنها نیستید.
نمی‌توانید کسی را پیدا کنید که همه‌گیری کرونا زندگی‌اش را تحت تاثیر قرار نداده باشد. شاید به نظر برسد آدم‌های اطراف‌تان توانسته‌اند زندگی خود را به شرایط عادی برگردانند. با وجود این، نه تنها آدم‌ها فقط بر اساس تجربه‌های خود می‌توانند از مشکلات عبور کنند، بلکه ظاهر زندگی آدم‌ها نیز می‌تواند فریبنده باشد.
بر سلامت روان و تندرستی خود تمرکز کنید. هندرسون در این مورد می‌گوید، “خودتان را بشناسید و بدانید این یک مسابقه نیست. با توجه به این‌که برخی از آدم‌ها برای بازگشت به زندگی عادی و دورهمی‌های معمول عجله دارند، شما با توجه به اختلال اضطراب پس از سانحه ممکن است بخواهید این فرایند را با سرعت کم‌تری طی کنید.”
به این موضوع فکر کنید که می‌خواهید زندگی‌تان در دوره‌ي پیش رو به چه شکل باشد.
ماگاوی در این مورد می‌گوید، “به گفته‌ی بیماران‌ام، این همه‌گیری به آن‌ها کمک کرده است تا بتوانند به این موضوع فکر کنند که انتظارات آن‌ها تا چه حد بالاتر از شرایط اجتماعی است.” اکنون کنترل هر آن‌چه برای‌تان عادی به نظر می‌رسد و هر آن‌چه از زندگی می‌خواهید، در دستان شما است.
ذهن‌آگاهی را تمرین کنید.
همین‌طور که وارد دنیایی بازتر و اجتماعی‌تر می‌شوید، هم‌چنان برای خودتان وقت صرف کنید. شما می‌توانید از روش‌هایی نظیر مراقبه یا ایجاد فهرستی از نعمات زندگی‌تان برای سپاسگزاری استفاده کنید. هم‌زمان با این‌که کنترل بیش‌تری بر زندگی‌تان پیدا می‌کنید، به این نکته توجه کنید که انرژی‌تان را صرف چه فرد یا چه چیزی می‌کنید.
سخن آخر
همیشه به خاطر داشته باشید، آن‌چه در طول سال گذشته تجربه‌اش کرده‌اید، واقعا شدید و دردآور بوده است. پذیرش این مسئله که در یک دوره‌ی تاریخی و دردناک حضور داریم، نخستین گام برای رسیدن به تندرستی و درک این حقیقت است که ما پس از پایان دوره‌ی همه‌گیری کرونا نمی‌توانیم به صورت خودکار به زندگی عادی بازگردیم. هر چه حس‌تان می‌گوید، درست است.”
https://bazdeh.org/%da%a9%d9%86%d8%a7%d8%b1-%d8%a2%d9%85%d8%af%d9%86-%d8%a8%d8%a7-%d8%a7%d8%b6%d8%b7%d8%b1%d8%a7%d8%a8-%d8%a8%db%8c%d9%85%d8%a7%d8%b1%db%8c-%da%a9%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%a7/