دیپ سیک (DeepSeek) یک استارتاپ چینی در حوزه هوش مصنوعی است که با توسعه مدل‌های زبانی پیشرفته، توجه جهانی را به خود جلب کرده است. این شرکت در سال ۲۰۲۳ توسط یک صندوق پوشش ریسک(Hedge fund) تأسیس شد و مدل‌های مختلفی از جمله DeepSeek-V3 را ارائه داده است که با مدل‌های جهانی نظیر GPT-4 و Qwen رقابت می‌کند.
ویژگی‌های کلیدی DeepSeek
- کارایی بالا با هزینه کمتر: مدل DeepSeek-R1 با هزینه‌ای حدود ۶ میلیون دلار توسعه یافته است که در مقایسه با هزینه‌های صدها میلیون تا میلیارد دلاری شرکت‌های آمریکایی مانند OpenAI و Anthropic بسیار کمتر است.
- استفاده از تکنیک «مخلوطی از متخصصان» (Mixture of Experts): این روش تنها منابع محاسباتی مورد نیاز برای هر وظیفه را فعال می‌کند، که منجر به افزایش کارایی و کاهش مصرف انرژی می‌شود. در روش MoE، به جای اینکه تمام بخش‌های یک مدل هوش مصنوعی برای پردازش هر ورودی فعال شوند، فقط بخشی از مدل که مرتبط‌تر یا متخصص‌تر است، فعال می‌شود. این بخش‌ها که به آنها «متخصصان» گفته می‌شود، هر یک برای انجام وظایف خاصی آموزش دیده‌اند.
-
متن‌باز بودن: کد نهایی و جزئیات فنی مدل DeepSeek-R1 به‌صورت متن‌باز در دسترس است که توسط جامعه فناوری مورد تحسین قرار گرفته است و توسعه‌دهندگان و محققان می‌توانند بدون پرداخت هزینه‌های سنگین به کد و مدل DeepSeek دسترسی داشته باشند. این کار باعث گسترش استفاده و پیشرفت سریع‌تر فناوری می‌شود. با دسترسی به مدل‌های متن‌باز، محققان و شرکت‌ها مجبور نیستند به خدمات شرکت‌های خاصی مثل OpenAI یا Google وابسته باشند و می‌توانند به‌طور مستقل از مدل‌ها استفاده کنند.
تأثیرات و واکنش‌ها به هوش مصنوعی دیپ سیک
موفقیت DeepSeek باعث کاهش ارزش سهام شرکت‌های فناوری آمریکایی شده است؛ به‌عنوان مثال، سهام Nvidia در اواخر ژانویه ۲۰۲۵ با کاهش ۱۷ درصدی مواجه شد که منجر به از دست رفتن بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار از ارزش بازار شد.
این دستاوردها نشان‌دهنده پیشرفت سریع چین در حوزه هوش مصنوعی است و نگرانی‌هایی را در مورد از دست دادن برتری آمریکا در این زمینه ایجاد کرده است. با این حال، برخی معتقدند که این موفقیت نشان‌دهنده پذیرش رویکردهای جدید در توسعه مدل‌های هوش مصنوعی است.
آیا دیپ سیک میتواند جای چت جی پی تی ۴ را بگیرد؟
ChatGPT said:
مدل DeepSeek، به‌ویژه نسخه‌هایی مانند DeepSeek V3، به دلیل عملکرد پیشرفته و هزینه‌های کمتر توسعه، توانسته است به‌عنوان یک رقیب جدی برای GPT-4 مطرح شود. با این حال، جایگزینی کامل آن به عوامل متعددی بستگی دارد که در ادامه به آنها می‌پردازم:
مزایای DeepSeek نسبت به GPT-4:
- کارایی بالاتر با منابع کمتر:
- مدل DeepSeek با استفاده از تکنیک «مخلوطی از متخصصان» (Mixture of Experts) توانسته کارایی بالاتری را با مصرف کمتر منابع محاسباتی ارائه دهد.
- هزینه توسعه DeepSeek بسیار کمتر از GPT-4 بوده است (حدود 6 میلیون دلار در مقابل صدها میلیون دلار برای GPT-4).
- پشتیبانی از زبان‌های بومی:
- DeepSeek به‌طور خاص برای زبان چینی و برخی زبان‌های دیگر بهینه‌سازی شده و در این حوزه‌ها ممکن است برتری نسبی داشته باشد.
- متن‌باز بودن:
- برخلاف GPT-4 که تجاری است و دسترسی محدودی دارد، DeepSeek متن‌باز است و توسعه‌دهندگان می‌توانند از آن به‌صورت رایگان استفاده و آن را برای نیازهای خاص سفارشی کنند.
چالش‌ها برای جایگزینی چت جی‌پی‌تی 4:
- زبان انگلیسی و چندزبانی:
- GPT-4 در زبان انگلیسی و بسیاری از زبان‌های دیگر فوق‌العاده قدرتمند است. DeepSeek باید نشان دهد که در این حوزه‌ها نیز رقابت‌پذیر است.
- اکوسیستم و دسترسی:
- چت جی‌پی‌تی بخشی از اکوسیستم OpenAI است که با پلتفرم‌هایی مانند API، افزونه‌ها، و ادغام با ابزارهای مختلف (مثل مایکروسافت 365) ارائه می‌شود. DeepSeek برای رقابت، باید چنین اکوسیستمی را توسعه دهد.
- اعتماد و کاربران جهانی:
- OpenAI برندی شناخته‌شده در سطح جهانی است، در حالی که DeepSeek هنوز باید اعتماد کاربران و کسب‌وکارهای جهانی را جلب کند.
- قوانین و محدودیت‌ها:
- با توجه به اینکه DeepSeek یک محصول چینی است، ممکن است با محدودیت‌هایی در بازارهای بین‌المللی (به‌ویژه در آمریکا و اروپا) مواجه شود.
DeepSeek میتواند در برخی حوزه‌ها، به‌ویژه در چین و بازارهای آسیا، یک رقیب جدی برای GPT-4 باشد. با این حال، جایگزینی کامل آن در سطح جهانی نیازمند زمان، گسترش اکوسیستم، و جلب اعتماد کاربران بین‌المللی است. فعلاً می‌توان گفت که DeepSeek یک رقیب بالقوه است، اما برای تسلط جهانی نیازمند اثبات بیشتر توانمندی‌هایش در حوزه‌هایی مانند پشتیبانی از زبان‌های مختلف، توسعه تجاری، و پذیرش بین‌المللی خواهد بود.