در طول دهه‌ی گذشته سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان در میان مردان آمریکایی بوده است؛ و در آینده نیز هم‌چنان یک تهدید خطرناک برای سلامتی مردان در ایالات متحده خواهد بود؛ زیرا طبق گزارش‌های انجمن سرطان آمریکا، در 2014 بالغ بر 230،000 نفر به عنوان مبتلایان جدید به این بیماری تشخیص داده شدند و تقریبا 30،000 نفر نیز جان‌شان را از دست دادند. هم‌چنین این انجمن تخمین می‌زند از هر 7 مرد، یک نفر در زندگی‌اش و درحدود 66 سالگی با سرطان پروستات مواجه خواهد شد. آگاهی از پاسخ برخی پرسش‌ها نظیر این‌که علائم سرطان پروستات چیست، چگونه می‌توان آن را تشخیص داد، این سرطان از کجا می‌آید، عواملی که یک فرد را بیشتر در معرض آن قرار می‌دهند چیست، و چگونه می‌توان از بروز آن پیشگیری کرد بهترین راهی است که بتوانید با آرامش خاطر و اطمینان میانسالی را پشت سر بگذارید.
اطلاعاتی که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد، یک بررسی اجمالی و کلی از مهمترین جنبه‌ّهای این سرطان است.
۱. سرطان پروستات چیست؟
این نوع سرطان در پروستات به وجود می‌آید؛ پروستات غده‌ی کوچکی است که در دستگاه تناسلی بیشتر پستانداران نر وجود دارد. این غده با ترشح یک مایع برای حمل و تغذیه‌ی اسپرم، نقش مهمی در تولید مثل ایفا می‌کند.
انواعی مختلفی از سرطان پروستات وجود دارد، که نحوه‌ی ایجاد و پیشرفت هر یک از آن‌ها اندکی با دیگری متفاوت است. اغلب اوقات سرطان به تدریج در طول زمان به وجود می‌آید و خطر انتشار وسیعی به همراه ندارد. از طرف دیگر، برخی از انواع سرطان پروستات نیز می‌توانند انتشار بسیار سریع و مخربی داشته باشند. این سرطان مخصوص مردان است، و اغلب در سنین بالا رخ می‌دهد.
سرطان پروستات می‌تواند مرگ‌آور باشد، ولی نه به اندازه‌ی سرطان‌های دیگر. اکثریت مردان می‌توانند با سرطان پروستات کنار بیایند و در واقع به علت این بیماری نمیرند.
۲.مهمترین علائم سرطان پروستات
وقتی یک شخص در مراحل آغازین سرطان پروستات قرار دارد، معمولا زمانی طول می‌کشد تا علائم قابل توجهی از بیماری در بدن وی ظاهر شود. درست مانند سایر اشکال سرطان، درمان این بیماری در مراحل آغازین بسیار راحت‌تر است؛ وقتی که هنوز این سرطان پیشرفت نکرده باشد، تشخیص زودهنگام و آگاهی از برخی اطلاعات برای مردان بسیار حیاتی و ضروری است. ولی اگر این بیماری وارد مراحل بعدی شود، ممکن است علائم زیر را در بدن بیمار ایجاد کند:
- مشکلات ادراری – بسیار از نشانه‌های مربوط به سرطان پروستات در دستگاه ادراری نمایان می‌شوند. این سرطان ممکن است تخلیه‌ی ادرار را با مشکل مواجه کند، فشار ادرار را کاهش دهد، باعث بروز درد هنگام ادرار و وجود خون در آن شود.
- مایع منی – شکل و ظاهر مایع منی، غالبا به دلیل وجود خون در آن تغییر می‌کند.
- درد و ناراحتی – درد در نیمه‌ی پایینی بدن از جمله نشانه‌های رایج میان مردانی است که به سرطان پروستات مبتلا می‌شوند. این درد معمولا در ناحیه‌ی پایین کمر، پاها، و باسن رخ می‌دهد. هم‌چنین ممکن است شخص مبتلا هنگام نشستن، در لگن خود احساس ناراحتی کند یا به طور کلی، در همه‌ی استخوان‌ّهای بدن‌اش اندکی دچار درد شود.
- اختلال نعوظ – شخص مبتلا ممکن است توانایی‌اش را برای حفظ نعوظ به اندازه‌ی مناسب برای برقراری رابطه‌ی جنسی از دست بدهد.
ولی در حقیقت، حدود دوسوم از مردانی که به سرطان پروستات مبتلا می‌شوند، بسیاری از این علائم را در خود مشاهده نمی‌کنند. ولی یک‌سوم باقی‌مانده معمولا متوجه‌ی حداقل یکی از این علائم می‌شوند.
۳. علل ایجاد سرطان پروستات
علت اصلی ایجاد سرطان پروستات تا حدودی نامشخص است. پژوهش‌های پزشکی تنها توانسته‌اند در این مورد به مشکلات سلولی اشاره کنند. درست مانند انواع دیگر سرطان، سرطان پروستات نیز وقتی به وجود می‌آید که در این غده‌ی تناسلی سلول‌های غیرطبیعی تولید شوند. این سلول‌های جهش‌یافته بسیار سریع‌تر از سلول‌های سالم منتشر می‌شوند و فضای بیش‌تری از پروستات را اشغال می‌کنند. رشد این سلول‌های می‌تواند به ایجاد یک تومور در بافت پروستات منجر شود؛ سپس سلول‌ها از تومور جدا می‌شوند و در بخش‌های دیگر بدن نیز رشد می‌کنند.
۴. عوامل خطر
در ادامه به چهار عامل خطر بسیار مهم مربوط به سرطان پروستات اشاره می‌کنیم؛ هرچند به سختی می‌توان گفت دقیقا کدام‌یک از این‌ها مهم‌تر هستند، زیرا در علل ایجاد این بیماری هم‌چنان جای بحث وجود دارد.
- سن – سن تا حدود زیادی مهمترین عامل خطر برای مردان است؛ به همین دلیل به شدت توصیه می‌شود مردان در حدود 40 سالگی آزمایش‌های مربوط به این بیماری را انجام دهند. ابتلا به این بیماری زیر 50 سالگی بسیار نادر است، و معمولا بیشتر در سنین 60 تا 70 سالگی بروز می‌کند.
- ژنتیک – آمارهایی وجود دارند که نشان می‌دهند وجود سابقه‌ی خانوادگی در رابطه با سرطان پروستات می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را تا سه برابر افزایش دهد. اگر عضو سالخورده‌ي خانواده پیش از 60 سالگی به این سرطان مبتلا شده باشد، خطر ابتلای اعضای جوان‌تر حتی بیشتر هم می‌شود. هر قدر تعداد بستگان مبتلا، به ویژه بستگان درجه یک، بیشتر باشد، احتمال وجود یک ژن معیوبِ عامل سرطان در فرد بیشتر خواهد شد.
- نژاد – سرطان پروستات در میان مردان سیاه‌پوست نسبت به سایر نژادها شایع‌تر است. خطر ابتلا به این بیماری در میان مردان آسیایی کم‌تر است، و مردان سفیدپوست از این لحاظ در جایگاه میانه قرار دارند.
- چاقی – بر اساس برخی پژوهش‌ها، هر قدر شاخص توده‌ی بدنی بیشتر باشد خطر ابتلا به سرطان پروستات نیز بیشتر می‌شود. هم چنین پزشکان به این نکته اشاره می‌کنند که تشخیص سرطان و درمان آن برای افراد چاق دشوار است.
۵. پیشگیری از سرطان پروستات
شواهد دقیقی در دست نیست که نشان دهد خوراکی یا غذای خاصی باعث ایجاد سرطان پرستات می‌شود، ولی برای پیشگیری از آن توصیه می‌شود رژیم غذایی سالم و متنوعی برای خود در نظر بگیرید. مصرف کافی اسیدهای چرب، و ویتامین‌ها و مواد مغذی ضروری می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد و از چاق شدن جلوگیری کند.
عوامل متعددی در سبک زندگی وجود دارند که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند. مردانی که به طور منظم و مکرر رابطه‌ی جنسی دارند و به انزال می‌رسند، و هم‌چنین آن‌هایی که به طور منظم ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند، با خطر کم‌تری مواجه می‌شوند.
لازم به ذکر است، هرگونه افزایش حجم پروستات مستقیما به منزله‌ی ابتلا به سرطان پروستات نیست. بزرگی پروستات در بسیاری از مردان به دلیل هایپرپلازی یا بیش‌رویشی خوش‌خیم ایجاد می‌شود که خطر کمی دارد و جزء بیماری‌های شایع مردان سالخورده است.