قرآن، آخرین کتاب آسمانی و معجزه جاویدان پیامبر گرامی اسلام است. آیا تاکنون به تاثیر قرآن بر زندگی انسان اندیشیده‌اید؟ چقدر درباره جایگاه این کتاب آسمانی و نقش آن در ابعاد مختلف زندگی می‌دانید؟ گفتنی‌ها درباره قرآن، فراوان است و در یک و حتی چند مقاله نمی‌گنجد. در قسمت‌های بعدی نوشتار، یک سری توضیحاتی اجمالی در این رابطه بیان می‌کنیم.
جایگاه قرآن کریم در زندگی
قرآن جایگاه ویژه‌ای نزد ما مسلمانان دارد. قبل از آغاز هر مراسمی قرآن می‌خوانیم. این کتاب عظیم الشأن را بر سفره عقد، سفره هفت سین و موارد مشابه قرار داده، زندگی مشترک و سال نو را با تلاوت آیات آن شروع می‌کنیم. بنابراین هر چند که کلام خدا قابل خرید و فروش نیست، هر مسلمانی در طول زندگی خود بارها تصمیم به خرید قرآن نفیس می‌گیرد.
بدون شک قرآن، هدایتی آشکار و بی بدیل برای انسان به شمار می‌رود؛ توصیف راز و رمزهای آن به قرن‌ها تفکر نیاز دارد. مهم‌ترین نکته‌ای که می‌توان درباره جایگاه قرآن کریم در زندگی بیان کرد، این است که تدبر در آیات آن همچون خوراک روزانه، برای سلامت روح انسان ضروری می‌باشد.
تاثیر تلاوت قرآن در زندگی انسان ها
در آیات، احادیث و روایات، آثار و برکات زیادی برای تلاوت این قرآن بیان شده است که از جمله آنها می‌توان به درمان بیماری‌های ذهن و جسم اشاره کرد. پیامبر بزرگوار اسلام، فرموده است که برتری قرآن بر سایر سخنان، همانند برتری خداوند بر مخلوقات است. در ادامه به برخی از تأثیرات مهم قرائت قرآن در زندگی انسان می‌پردازیم.
هدایت انسان
به فرموده امام محمد باقر (ع)، قرآن همانند خورشید و ماه، زندگی انسان‌ها را روشن می‌کند. در تفسیر این سخن باید گفت، همان طور که خورشید، نور و گرمای خود را بی دریغ به همه ساکنان زمین می‌بخشد، برای قرآن هم مهم نیست که چه کسی به سراغش می‌رود. این کتاب، منبع هدایت همه انسان‌هاست و آنها را از تاریکی‌های جهل نجات می‌دهد.
درک هدف زندگی
امروزه سخنان فراوانی درباره اهمیت داشتن هدف در زندگی و نحوه هدف گذاری می‌شنویم. این در حالی است که خداوند عالم، قرن‌ها پیش قرآن را برای یافتن هدف و معنای زندگی بشر فرستاد.
کتاب قرآن، مفاهیم عمیقی درباره فلسفه پیدایش جهان و انسان را با زبان فصیح بیان نموده، مهم‌ترین مسائل زندگی را به گونه‌ای بیان می‌کند که انسان به بینشی فرامادی دست می‌یابد. در نتیجه زیر لوای قرآن، چیزی فراتر از هدف، یعنی رسالت زندگی خود را پیدا می‌کند.
شناخت اسلام
اسلام، کامل‌ترین دین است. بی تردید اصلی‌ترین و مهم‌ترین منبع برای شناخت دقیق و عمیق دین، قرآنی است که از جانب خدا نازل شده و هیچ شک و تردیدی در آن نیست.
انس با خداوند
حتماً این سخن را بارها شنیده‌اید که هر گاه می‌خواهید، خدا با شما حرف بزند، قرآن بخوانید؛ بنابراین تلاوت منظم قرآن، انس و نزدیکی بیشتر به خدا را در پی دارد. در آیات قرآن، درباره عظمت پروردگار عالم، مهربانی و بخشش وی بارها سخن به میان آمده است. قرائت چنین آیاتی، قلب انسان را سرشار از اطمینان می‌کند.
آشنایی با زندگی جاودانه
بخش قابل توجهی از آیات قرآن به توصیف زندگی پس از مرگ اختصاص دارد. پی بردن به این نکته که انسان با مرگ نابود نمی‌شود؛ بلکه از دنیای فانی پا به زندگی جاودانه گذاشته و از زیبایی‌های آن لذت می‌برد، تأثیر شگرفی بر سبک زندگی انسان می‌گذارد. می‌توان گفت که تلاوت قرآن به برنامه ریزی بهتر و هدفمند شدن زندگی انسان کمک می‌کند.
انس با اولیا و بزرگان دین
مسیر آشنایی و انس با قرآن، لذت بخش و آموزنده است. در طی این مسیر می‌توان به سراغ تفاسیر ارائه شده توسط عالمان دینی، همچنین احادیث و روایاتی رفت که در توضیح آیات قرآن بر جای مانده‌اند.
انس با سخنان امامان و افراد معنوی به نوبه خود برکات زیادی دارد. علاوه بر این در روایات آمده است که در روز قیامت، تلاوت کنندگان قرآن از شفاعت این کتاب آسمانی بهره‌مند می‌شوند.
پاک کردن قلب انسان
در سوره اسراء آمده است که قرآن، شفاء و رحمت است. در تفسیر آیه باید گفت، تلاوت آیاتی که از جنس سخنان بشر نبوده و قدرت ماورائی دارند، قلب و روح انسان را از رذیلت هایی مانند خشم، کینه و حسد پاک کرده، روح انسان را جلا می‌بخشند.
آشنایی با معجزات خداوند
در سراسر کتاب آسمانی ما، معجزات علمی زیادی ذکر شده که باعث می‌شوند، قرآن، همواره کتابی جدید و کاربردی باقی بماند. مثلاً به مواردی مانند جاذبه زمین و سیاه چاله‌ها (پیش از این که با تحقیقات علمی کشف شوند) اشاره می‌کنیم.
ناگفته نماند، بزرگترین معجزه قرآن، این است که برخلاف سایر کتب آسمانی، هیچ گونه تحریفی در آن صورت نگرفته و پس از گذشت قرن‌ها، تاکنون کسی نتوانسته است، همانند آن را بیاورد.
کاربرد آیات قران در زندگی
درباره کاربرد آیات قرآن در زندگی می‌توان صدها صفحه مقاله نوشت؛ چرا که احکام و توصیه‌های گوناگونی برای بهبود زندگی انسان دارد. به عنوان نمونه به آیات مربوط به ارث و مهریه اشاره می‌کنیم.
کاربرد آیات قرآن در زندگی را از دو جنبه می‌توان بررسی نمود. یکی پیاده کردن دستورات آن در زندگی روزمره و تلاش جهت عمل کردن به آنها و دیگری استناد به آیات و سوره‌ها درباره اثبات درستی یا نادرستی یک حرف یا عمل.
تاثیر قرآن بر ابعاد مختلف زندگی
زندگی انسان، همانند سایر حیوانات به خوردن و نوشیدن محدود نمی‌شود و جنبه‌های گوناگونی را در بر می‌گیرد. برخلاف آنچه برخی افراد تصور می‌کنند، دستورات قرآن و آموزه‌های دینی، هم به امور مادی و دنیوی انسان می‌پردازند و هم از بعد معنوی و آخرتی او را رشد می‌دهند.
در اینجا به برخی از ابعاد زندگی انسان اشاره می‌کنیم که تحت آموزه‌های قرآنی پوشش داده می‌شوند:
تاثیر قرآن بر غذا و سلامت انسان
در کتاب آسمانی قرآن، یک سری غذاها حرام شمرده شده‌اند. به مرور زمان تحقیقات علمی ثابت می‌کنند که مصرف گوشت حیوانات حرام گوشت یا حیوانی که به درستی ذبح نشده است، برای سلامت جسم و روح انسان ضرر دارد. در ضمن برخی افراد بر‌حسب تجربه خود می‌گویند، گوشت حیوانی که به شیوه اسلامی ذبح می‌شود، خوشمزه‌تر است.
قرآن، مصرف نوشیدنی‌های الکلی را نیز حرام کرده است. با نگاهی به جوامع غربی می‌توان به فلسفه این دستور پی برد. از دست دادن اراده و اختیار، مهم‌ترین عارضه مصرف الکل به شمار می‌رود؛ علاوه بر این افراط در نوشیدن، عواقب جسمانی غیر قابل جبرانی دارد.
تاثیر قرآن بر امور مالی
امروزه ثابت شده است که به دست آوردن مال و ثروت از راه‌های صحیح و انسانی، رفاه، آسایش و امنیت انسان را در پی خواهد داشت. قرآن، انسان‌ها را به تلاش در جهت کسب روزی حلال دعوت کرده و آیات متعددی در این زمینه دارد؛ همچنین آیات فراوانی در رابطه قرض، معامله، مالیات، ارث، انفاق و مواردی از این قبیل در قرآن به چشم می‌خورند.
تاثیر قرآن بر روابط خانوادگی
بخشی از آیات قرآن به دستورات مربوط به ازدواج و روابط بین زوجین مربوط می‌شود. این کتاب عظیم، حقوقی را برای زن و مرد تعیین کرده و توصیه‌هایی نیز برای تربیت فرزند دارد. بدون شک هیچ نهادی نمی‌تواند، جایگزین یک خانواده سالم شود که بر مبنای احترام و رعایت حقوق یکدیگر بنا شده است.
تاثیر قرآن بر داشتن حس آرامش و لذت بردن از زندگی
همان گونه که پیش تر اشاره شد، قرآن، قلب و ضمیر انسان را روشن می‌کند و بارها از آن به عنوان کتاب شفا دهنده یاد شده است. انس با کلام خدا و روح معنوی نهفته در آن از یک طرف، دستورات و یادآوری‌های آن از سوی دیگر، باعث القای حس آسایش و امنیت در انسان می‌شود.
کسی که قلب و ذهنش با قرآن انس گرفته و به زندگی دنیا به عنوان فرصت و غنیمتی برای رسیدن به حیات جاودانه نگاه می‌کند، از آرامشی ژرف برخوردار بوده و از جنبه‌های مختلف زندگی خود لذت خواهد برد.
شایان ذکر است که لذت بردن از زندگی به هیچ وجه منافاتی با معنویت و سعادت اخروی انسان ندارد. قرآن تأکید کرده است که در زمین گردش کنید؛ در آیات خدا بیندیشید؛ از خوردن و آشامیدن لذت ببرید، اما اصراف نکنید.
قرآن راهنمای زندگی انسان
خداوند بزرگ که آفریننده همه اجزای عالم است، برای هدایت انسان از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند. به عنوان مثال با نگاه به طبیعت و عجایب نهفته در آن می‌توان تا حد زیادی به این نکته پی برد.
اگر قسمت‌های قبل را مطالعه کرده باشید، متوجه می‌شوید که قرآن، کامل‌ترین راهنمای زندگی انسان است. در این کتاب بی‌نظیر با داستان‌های زیبا و تمثیل‌های جالبی مواجه می‌‌شویم که فوق العاده عبرت آموز بوده، انسان را به سمت تلاش بیشتر و خلق زندگی بهتر هدایت می‌کنند.