فرقی نمی کند که ارتودنسی یا بریستان از جنس فلز، سرامیک یا از نوع لینگوال باشد یا خیر، در هر صورت باید مراقب آن باشید. اگر به خوبی از ارتودنسی خود مراقبت کنید، می توانید آن را به یک گزینه اقتصادی و موثر تبدیل کنید و هر روز به داشتن یک لبخند بی نقص نزدیک شوید.
نکاتی برای مراقبت از ارتودنسی
می توان از راههای زیادی برای مراقبت از ارتودنسی و دندان های تحت درمان با ارتودنسی استفاده کرد. از این جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مسواک کردن دندان و ارتودنسی
اگرچه مسواک زدن نقش بسیار مهمی در دندان ها – چه با ارتودنسی و چه بدون آن – دارند اما این نقش در مراقبت از ارتودنسی دندان پررنگ تر است. احتمال گیر کردن ذرات غذا در صورت استفاده از ارتودنسی بالاتر می رود و این ذرات می توانند مشکل زا شوند، بنابراین باید از خمیردندان مناسب خود به همراه یک مسواک مخصوص ارتودنسی برای مسواک کردن نقاط مختلف و بین بریس‌ها استفاده کنید. اگر استفاده از مسواک برقی را ترجیح می دهید، آن هم می تواند گزینه مناسبی باشد.
درست مسواک کردن از اهمیت بالایی برخوردار است.
مسواک کردن دندان هایتان را با مسواک خط لثه شروع کنید و این کار را با گرفتن مسواک در زاویه 45 درجه نسبت به دندان انجام دهید. بعد از آن برس مسواک را به سمت پایین و سپس به سمت بالا بگیرید تا بتوانید پشت براکت ها را نیز تمیز کنید.
ارتودنسی دندان به چند مرتبه مسواک در روز نیاز دارد؟
اگرچه دو مرتبه مسواک کردن در طول روز کافی است، اما توصیه ما در صورت استفاده از ارتودنسی به مسواک کردن بعد از هر وعده غذایی است. برای اطمینان از تمیزی و درخشندگی دندان ها، بهتر است که یک خمیردندان و یک مسواک را در کیفتان قرار دهید.
دندان هایتان را نخ بکشید.
نخ کشیدن ارتودنسی دندان یک شاهکار محسوب می شود، اما گام مهمی در حفظ بهداشت دهان و دندان است و نباید از آن چشم پوشی کرد. با نخ کشیدن می توان ذرات ریز گیر افتاده در ارتودنسی یا بین دندان ها را خارج کرده و از تشکیل پلاک جلوگیری کرد. اگر استفاده از نخ عادی برای نخ کشیدن ارتودنسی برایتان سخت است، می توانید از مسواک بین دندانی یا نخ مخصوص ارتودنسی استفاده کنید. می توانید این موارد را از سوپرمارکت ها و داروخانه ها تهیه کنید و قدرت حرکت نخ در بین و اطراف براکت ها را افزایش دهید. یادتان باشد که از انجام حرکات سریع یا اعمال فشار زیاد با نخ بر رو یا اطراف ارتودنسی پرهیز کنید تا به آن آسیبی وارد نشود.
از خوردن بعضی غذاها خودداری کنید.
وقتی که ارتودنسی داشته باشید، تقریبا محدودیت خیلی بخصوصی روی غذاهایتان اعمال نخواهد شد اما پزشکتان یک فهرست از مواد غذایی نامناسب را به شما خواهد داد. تقریبا هر ماده غذایی چسبنده، سفت یا تردی در فهرست غذاهای نامناسب برای ارتودنسی دندان قرار می گیرد. بعلاوه اگر عاداتی مثل جویدن ناخن یا در خودکار هم دارید، باید آن را سریعا کنار بگذارید. این مواد غذایی و عادات نامناسب می تواند به خم شدن بریس ها منجر شود.
بعلاوه مواد غذایی و نوشیدنی های شیرین نیز از عوامل بروز لکه و پوسیدگی در اطراف براکت ها محسوب می شوند و به همین دلیل هم باید حتی الامکان از مصرف آنها خودداری کنید. این لکه می توانند دائمی باشند و زمانی خود را بیشتر بروز بدهد که ارتودنسی را باز می کنید و در واقع می تواند تلاشتان برای رسیدن به یک لبخند زیبا را بی اثر کند.
غذاهای نامناسب برای ارتودنسی دندان
کسی که از ارتودنسی ثابت استفاده می کند، باید از خوردن میان وعده های ناسالم خودداری کرده و به سمت وعده های غذایی سالم تر بروید. مواد غذایی مضر برای ارتودنسی عبارتند از:
- غذاهای سفت: غذاهایی مثل سیب، آجیل و … که به تلاش زیادی برای جویدن نیاز دارند و بهتر است آنها را قبل از جویدن به تکه های کوچکتر تقسیم کنید.
- غذاهای چسبنده: باید از مصرف غذاهایی که مدت طولانی به سطح دندان ها می چسبند، خودداری کرد؛ از جمله این مواد غذایی می توان به کارامل، آدامس و آبنبات و شکلات اشاره کرد.
- غذاهای شیرین و فرآوری شده: مواد غذایی مثل شکلات و نوشیدنی های شیرین می توانند فرایند تخریب مینای دندان را تسریع کرده و نهایتا به پوسیدگی دندان منجر شوند.
- غذاهای ترد: باید از مصرف مواد غذایی مثل ذرت بوداده و یخ در طول استفاده از ارتودنسی خودداری کرد، چرا که اعمال فشار برای خرد کردن این مواد غذایی می تواند به خرابی و شکستن ارتودنسی منجر شود.
از سفتی یا شل بودن ارتودنسی به سادگی عبور نکنید.
آیا سیم ارتودنسی به ناراحتی لثه منجر شده و یا براکت های ارتودنسیتان شل شده است؟ هر چه زودتر مشکل ارتودنسی را برطرف کنید، زودتر به شکل مطلوب دندان هایتان دست پیدا می کنید. اگرچه برای ترمیم بعضی مشکلات باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید، اما در خانه هم می توانید کارهای زیادی مثل موارد زیر انجام دهید:
- اصلاح سیمی که لثه را آزرده، با استفاده از یک ناخن‌گیر تمیز
- مالیدن موم ارتودنسی بر روی براکت هایی که داخل لبتان را خراشیده است
در صورت برخورد با مشکل لقی براکت ها باید آن را در جلسه بعدی مراجعه به دندانپزشک، ترمیم کنید.
نکات بیشتر برای مراقبت از ارتودنسی
اگر بعد از یک وعده غذایی به مسواکتان دسترسی نداشتید، دهانتان را با قدرت و به کمک آب (یا دهانشویه) آبکشی کنید. همچنین در صورتی که ارتودنسی به ایجاد خراشیدگی در داخل لب منجر شود، می توانید روی آن موم ارتودنسی بمالید تا از این مشکل جلوگیری کنید. موم ارتودنسی را می توانید از داروخانه بخرید و یا با خرید پک ارتودنسی، تمامی وسایل‌های مخصوص مراقبت از بریس‌ها را خریداری کنید تا آنها را همیشه در کنار خود داشته باشید.
علاوه بر موارد مراقبتی بالا، توصیه می شود تا از ضرب دیدگی ارتودنسی در مقابل عوامل خارجی محافظت کنید؛ بهتر است از انجام فعالیت های تماس بالا و شامل اتفاقات مختلف خودداری کنید. به ورزشکاران توصیه می شود تا در طول مسابقات از گارد محافظ دندان استفاده کنند. بعلاوه با مراجعه مرتب به دندانپزشک می توان از پاکسازی حرفه ای و مراقبت های مورد نیاز ارتودنسی مطمئن شد.