پوست‌تان حساس و قرمز شده‌است؟ یا این‌که دچار تورم و سوزش شده‌است؟ اگر پاسخ بله است، احتمالا از سلولیت یا عفونت بافت رنج می‌برید. سلولیت یک بیماری پوستی شایع است، اما اگر درمان نشود، ممکن است به طور بالقوه کشنده باشد. پزشکان، معمولا آنتی‌بیوتیک را برای درمان سلولیت یا عفونت بافت تجویز می‌کنند. با این حال، داروهای خانگی خاصی وجود دارند که می‌توانند این مشکل پوستی را درمان کنند. آیا دوست دارید درباره‌ی درمان سلولیت و داروهای خانگی موجود برای درمان آن بیشتر بدانید؟ پس با ما همراه باشید!
سلولیت یا عفونت بافت چیست؟
سلولیت یک عفونت باکتریایی شایع است که عمدتا توسط استرپتوکوک‌ها و استافیلوکوک‌های ایجاد می‌شود. گاهی اوقات نیز ممکن است سلولیت به دلیل استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم‌شده به آنتی‌بیوتیک رخ دهد. سلولیت ممکن است در هر قسمتی از بدن ایجاد شود، با این حال، در پاها، به خصوص مچ پا و ساعد شایع‌تر است. سلولیت یا عفونت بافت اگر خیلی شدید باشد، ممکن است موجب بروز تاول، تب، افزایش ضربان قلب، سردرد، لرز و حتی پایین آمدن فشار خون شود. این بیماری پوستی عروق لنفاوی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در شرایط شدید، عروق لنفاوی به طور دائمی دچار آسیب می‌شوند. معمولا قسمت‌هایی که جراحی شده‌اند، بریدگی‌ها، زخم‌های ناشی از سوراخ شدن پوست؛ زخم‌ها، عفونت پای ورزشکاران، و درماتیت، نقاط ورودی باکتری‌ها هستند. از سوی دیگر، نیش عنکبوت و حشرات نیز می‌تواند باکتری‌هایی را به بدن منتقل کند که سبب بروز عفونت می‌شوند.
چه عوامل خطری در مورد سلولیت وجود دارد؟
پوست انسان به طور نرمال محل سکنی گزیدن بسیاری از انواع باکتری می‌شود. اگر یک ترک در پوست ایجاد شود، این باکتری‌ها وارد جریان خون می‌شوند، و باعث قرمز شدن پوست، حساسیت و تورم پوست می‌شوند. در زیر برخی از عوامل خطری را می‌بینید که سبب بروز سلولیت یا عفونت بافت می‌شوند:
– زخم‌های ایجاد شده روی پوست یکی از رایج‌ترین عوامل خطر بروز سلولیت هستند. – قسمت‌های جراحی‌شده، زخم‌ها، و درماتیت بعضی از دیگر عوامل خطر هستند. – استفاده‌ی طولانی مدت از داروهای کورتیکواستروئید یا داروهایی که بر سیستم ایمنی تاثیر می‌گذارد. – زخم‌هایی که در اثر بیماریهای سبک زندگی مانند دیابت یا بیماریهای قلبی- عروقی ایجاد می‌شوند. – سابقه‌ی ابتلا به بیماریهای عروقی – گزش حشرات و نیش حشرات، جای گاز گرفتن حیوان یا انسان بعضی دیگر از عوامل خطر بروز سلولیت هستند. – ادم مزمن و عفونت‌های پوستی نظیر زرد زخم و بیماری عفونی پای ورزشکاران. – آسیب‌های پوستی ناشی از پرتودرمانی – سایر اختلالات پوستی مزمن مانند پسوریازیس و اگزما.
مطلب مرتبط: مگس پران: ۱۵ درمان خانگی مگس پران چشم
علائم شایع سلولیت یا عفونت بافت چیست؟
سلولیت در مراحل اولیه ممکن است مشخصه‌ی خاصی نداشته باشد جز کمی قرمزی، حساسیت و تورم پوست. با پیشرفت این اختلال، نشانه‌ها برجسته‌تر می‌شوند، مانند: – به غیر از قرمزی، حساسیت و تورم، پوست در منطقه‌ی آلوده گرم می‌شود. – سلولیت معمولا با سوزش پوست یا راشی که به طور ناگهانی رخ می‌دهد و بسیار سریع توسعه می‌یابد، همراه است. – درد، تب و به طور کلی احساس ناخوشی – هنگامی که عفونت افزایش می‌یابد، ممکن است خستگی، لرز، درد عضلات و تعریق را تجربه کنید. – در شرایط شدید، سفتی مفصل، تورم بافت دورِ مفصل، تهوع و استفراغ را نیز تجربه خواهید کرد.
انواع سلولیت (عفونت بافت)
۱. سلولیت اوربیتال:
در این نوع سلولیت، پوست داخل چشم معمولا تحت تاثیر قرار می‌گیرد. هر صدمه‌ای که در چشم رخ می‌دهد یا هر عفونتی در این ناحیه، ممکن است سبب ایجاد سلولیت اوربیتال شود. این نوع سلولیت یک مورد اورژانسی است و فرد باید در بیمارستان بستری شود.
۲. سلولیت صورت:
این نوع سلولیت می‌تواند آدم‌ها را در هر سنی که هستند تحت تاثیر قرار دهد. عفونت، زمانی که به درستی درمان نشود ممکن است در اطراف گوش میانی، دستگاه تنفسی فوقانی و سیستم لنفاوی گسترش یابد.
۳. سلولیت پری‌اوربیتال:
این نوع سلولیت در کودکان شایع‌تر است و در پلک‌ها و نواحی اطراف چشم بروز می‌کند. علائم شایع این نوع سلولیت قرمزی داخل چشم به علت التهاب و تب است.
۴. سلولیت پری‌انال:
در این نوع سلولیت، ناحیه‌ی مقعد تحت تاثیر قرار می‌گیرد. این نوع سلولیت (عفونت بافت) در کودکان بسیار شایع است. کودکان مبتلا به سلولیت پری‌انال اغلب در مورد احساس درد در روده، مدفوع خونی، خارش و حساسیت به لمس در ناحیه‌ی مقعد شکایت دارند.
۵. سلولیت پستان:
این نوع سلولیت پوست پستان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مورد بیشتر در زنان مبتلا به سرطان سینه یا کسانی که سابقه لامپکتومی دارند، شایع است.
گزینه‌های درمانی موجود برای رفع سلولیت یا عفونت بافت چیست؟
درمان‌های معمول سلولیت
سلولیت نوعی عفونت پوستی است که قطعا به اقدامات درمانی نیاز دارد. بسیار ضروری است که توصیه‌های پزشک را رعایت کنید و داروهای تجویز شده را به طور منظم مصرف کنید. درمان سلولیت عمدتا بر پیشگیری از آن تمرکز دارد. از آن‌جایی که سلولیت یک عفونت باکتریایی است، مراقبت کافی باید صورت پذیرد، به طوری که باکتری نتواند از طریق هر گونه زخم باز روی پوست به داخل بدن راه پیدا کند. این نشان می‌دهد که هر زخم بازی در پوست باید با یک آنتی‌بیوتیک موضعی پاکسازی شود. این امر به جلوگیری از گسترش باکتری‌ها و همچنین جلوگیری از بروز سلولیت کمک می‌کند.
رایج‌ترین درمان برای سلولیت (عفونت بافت)، تجویز آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند سفالکسین همراه با مسکن‌های بدون نسخه است، و همین‌طور پاراستامول، تا تب و درد ناشی از این اختلال تسکین بیابد. برای افرادی که جریان خون نامناسبی دارند، مثلا افراد مبتلا به دیابت یا اختلالات عروقی، مراقبت بیش‌تری لازم است. استفاده‌ی منظم از مرطوب‌کننده‌ها و درمان فوری زخم‌های باز با تمیز کردن، پانسمان و استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی ضرورت دارد.
اگر چه آنتی‌بیوتیک‌ها داروی مهمی برای درمان انواع مختلف سلولیت هستند، اما تعدادی داروی خانگی و تغییر سبک زندگی نیز جهت جلوگیری از گسترش این عفونت وجود دارد. این درمان‌های خانگی همچنین می‌توانند به عنوان یک درمان جایگزین برای بهبود سیستم ایمنی بدن و حفظ سلامت پوست در نظر گرفته شوند. در ادامه با داروهای خانگی برای درمان سلولیت (عفونت بافت) آشنا خواهید شد!
درمان سلولیت ۱: رژیم غذایی متعادل:
رژیم غذایی در درمان سلولیت نقش بسزایی دارد و با افزایش مکانیسم خود دفاعی بدن، به جلوگیری از گسترش عفونت در بدن کمک می‌کند. اگر می‌خواهید از شر سلولیت خلاص شوید، باید نکات زیر را در نظر داشته باشید. غذاهای غنی از ویتامین C و پروتئین‌ها را مصرف کنید چرا که نقش مهمی در ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده در بدن ایفا می‌کنند. ویتامین C نه تنها سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند بلکه خطر ابتلا به انواع مختلفی از عفونت را کاهش می‌دهد. از شیرینی‌ها و غذاهای دارای قند که سرعت فرآیند طبیعی التیام زخم را کاهش می‌دهند، دوری کنید. مصرف مواد خوراکی زرد، نارنجی و سبزیجات سبز را افزایش دهید، چرا که این خوراکی‌ها به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. در طول روز به میزان کافی آب بنوشید.
نوشیدن آب کافی به پاکسازی سموم مضر و ارگانیسم‌هایی که به عنوان منبع عفونت برای عفونت عمل می‌کنند، کمک می‌کند. غذاهای سرشار از فلاونوئیدها مانند انگور، بلوبری، مرکبات، پیاز، و حتی آب انگور قرمز برای مبارزه با عفونت‌های باکتریایی بسیار مفید هستند.
۲. ورزش به صورت متعادل:
ورزش منظم مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا، بهترین راه برای حفظ سلامت پوست و دور نگه داشتن آن از هر گونه عفونت است.
درمان سلولیت ۳: داروهای موضعی:
ریشه‌ی گیاه دارویی خوک طلایی و نارون قرمز دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتری و ضد عفونی هستند. مقدار برابر از پودر هر دوی این گیاه دارویی را با مقدار کمی آب مخلوط کنید و خمیر نرمی آماده کنید. این خمیر را می‌توانید روی منطقه‌ی آلوده استعمال کنید. این داروی موضعی می‌تواند کمک فوق‌العاده‌ای برای درمان سلولیت باشد.
۴. روغن درخت چای:
این روغن دارای خواص ضد باکتری، ضد قارچی و ضد التهابی است. روغن درخت چای برای درمان سلولیت بسیار مفید است. یک تکه پنبه بردارید و آن را با دو یا سه قطره آب مرطوب کنید. پنبه را روی منطقه‌ی آلوده بگذارید و اجازه بدهید چند ساعت بماند. حالا با استفاده از یک تکه پنبه‌ی دیگر دو تا سه قطره از روغن چای را در منطقه‌ی آسیب‌دیده دو بار در روز استعمال کنید. نتایج مورد نظرتان در عرض چند روز مشاهده می‌شود.
۵. روغن نارگیل:
درمان سلولیت ۶: زردچوبه:
به مدت قرن‌ها است که زردچوبه به عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی و ضدعفونی‌کننده که مانع بروز بسیاری از مشکلات پوستی می‌شود، پذیرفته شده‌است. عنصر فعال آن، که کورکومین نام دارد، مسئول خواص ضدالتهابی این ماده است. زردچوبه می‌تواند به صورت موضعی به کار رود یا همراه با شیر و عسل برای رفع عفونت‌های باکتریایی مصرف شود. برای استفاده‌ی موضعی از زردچوبه، ۱ قاشق چایخوری از آن را بردارید و حدود سه قطره روغن درخت چای به آن اضافه کنید و یک خمیر صاف و یکدست آماده کنید. این خمیر را در منطقه‌ی آسیب‌دیده استعمال کنید و اجازه بدهید حدود ۲۰ دقیقه بماند. در نهایت آن را با آب گرم شستشو دهید.
۷. کالندولا:
کالندولا به دلیل اثرات نرم‌کننده‌ای که بر روی پوست دارد، به خوبی شناخته شده‌است. این گیاه دارویی همچنین می‌تواند با عفونت مبارزه کند و جریان خون را در ناحیه‌ی آسیب‌دیده افزایش دهد و به این ترتیب باعث بهبودی زخم‌های روی پوست شود. شما می‌توانید از کرم کالندولا چند بار در روز استفاده کنید تا زمانی که شاهد بهبودی این مشکل باشید. همچنین می‌توانید دو قاشق چایخوری گل کالندولا را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید و با کمک یک تکه پنبه محلول را روی ناحیه‌ی آلوده بمالید و اجازه بدهید حدود ۲۰ دقیقه بماند. انجام این درمان را دست کم ۳ تا ۴ بار در روز، به طور مداوم به مدت سه هفته تکرار کنید.
مطلب مرتبط: آسیت یا آب آوردن شکم: علل، علائم و ۱۳ درمان خانگی
درمان سلولیت ۸: سیر:
سیر یک آنتی‌بیوتیک طبیعی برای مبارزه با عفونت‌های پوست است. ترکیب فعال موجود در این ماده‌ی خوراکی به نام آلیسین دارای خواص ضد میکروبی قدرتمندی است که به کاهش التهاب و عفونت باکتری کمک می‌کند. از سیر له‌شده به صورت موضعی در منطقه‌ی آلوده استفاده کنید و اجازه بدهید چند دقیقه بماند. در مورد افرادی که دارای پوست حساس هستند، احتیاط ضروری است. در صورت بروز هر گونه ناراحتی، درمان را متوقف کنید. شما می‌توانید روزانه ۳ تا ۴ حبه سیر خام له را مصرف کنید، البته اگر با بو و طعم تند آن مشکلی ندارید.
۹. اکیناسه:
۱۰. زغال چوب فعال:
زغال چوب فعال برای حذف سموم و ناخالصی‌های شیمیایی موجود در بدن بسیار معروف است. نصف قاشق غذاخوری پودر تخم کتان و یک قاشق غذاخوری پودر زغال چوب فعال را با چند قطره آب مخلوط کنید تا خمیر نرمی حاصل شود. این خمیر را به طور مستقیم روی پوست استعمال نکنید بلکه آن را روی یک حوله‌ی کاغذی بگذارید و آن را با یک حوله‌ی کاغذی دیگر بپوشانید. حالا این دستمال کاغذی را روی منطقه‌ی آلوده قرار بدهید و آن را با نوار ضدعفونت ببندید. اجازه بدهید یک شب تا صبح بماند. اگر هیچ واکنش نامناسبی رخ نداد، این روش درمانی را چند روز تکرار کنید تا زمانی که شاهد بهبودی سلولیت باشید.
۱۱. بومادران معمولی:
ثابت شده‌است که گیاه دارویی بومادران معمولی برای درمان انواع مختلف سلولیت بسیار مفید است. ۱۰۰ گرم بومادران معمولی و ۵ گالن آب گرم، داخل وان بریزید. به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در این آب غوطه‌ور شوید تا التهاب و تحریک ناشی از سلولیت تسکین بیابد. این روش، یک درمان خانگی عالی برای مبارزه با عفونت‌های باکتریایی مانند سلولیت است.
درمان سلولیت ۱۲: شنبلیله
شنبلیله دارای مقدار زیادی از فلاونوئیدها است که نقش مهمی در مبارزه با عفونت‌های باکتریایی مانند سلولیت ایفا می‌کنند. مقداری تخم شنبلیله را به مدت یک شب تا صبح خیس بگذارید. صبح همراه با مقداری آب گرم یک خمیر آماده کنید. خمیر حاصل را در منطقه‌ی آسیب‌دیده استعمال کنید و اجازه بدهید به مدت حدود نیم ساعت بماند. اگر هر نوع سوزشی احساس کردید، خمیر را با یک تکه پنبه پاک کنید. خمیر حاصل از تخم شنبلیله برای مبارزه با عفونت و همچنین رفع التهاب مفید است.
۱۳. پیکنوجنول:
این گیاه دارویی از پوست درخت کاج استخراج می‌شود. پیکنوجنول را می‌توانید از فروشگاه‌های داروی گیاهی خریداری کنید. ۲۰۰ میلی‌گرم پیکنوجنول را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید. مصرف این داروی گیاهی سبب می‌شود که پوستی سالم و درخشان داشته باشید. پیکنوجنول با هر نوع عفونت باکتریایی یا قارچی مبارزه می‌کند.
درمان سلولیت ۱۴: آویشن:
۱۵. گیاه دارویی آب‌قاشقی:
شاید درباره‌ی این گیاه شگفت‌انگیز چیزهایی شنیده باشید. گیاه دارویی آب‌قاشقی معمولا برای درمان عفونت پوست به کار می‌رود. این گیاه یک ماده‌ی فعال در اکثر کرم‌های گیاهی برای درمان عفونت‌های باکتریایی است که به مبارزه با باکتری‌های عفونی کمک می‌کند. ۶۰ گرم از گیاه آب‌قاشقی را دو بار در روز مصرف کنید. این گیاه دارویی اثر تحریک‌کننده بر روی پوست دارد. در صورت تجربه‌ی اضطراب یا فشار خون بالا، باید مصرف این گیاه را متوقف کنید.
درمان سلولیت ۱۶: روغن معطر کندر:
استفاده از روغن معطر کندر باعث کاهش درد، قرمزی و تورم ناشی از سلولیت یا عفونت بافت می‌شود. این روغن را می‌توان به طور منظم سه تا چهار بار، به مدت حدودا یک ماه استفاده کرد.
۱۷. مکمل‌های ویتامین D:
این مکمل‌ها برای سالم و درخشان نگه داشتن پوست بسیار مهم هستند. مکمل‌های ویتامین D به مبارزه با عفونت به صورت داخلی کمک می‌کنند و به این ترتیب سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند. بدنی که دارای سیستم ایمنی قدرتمندی است، از بروز عفونت‌های باکتریایی به طور طبیعی جلوگیری خواهد کرد. بنابراین، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به طور روزانه و مصرف غذای غنی از ویتامین D به جلوگیری از سلولیت کمک می‌کند.
۱۸. روغن اورگانو (پونه‌ی کوهی):
روغن اورگانو به عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعت یکی دیگر از داروهای موثر برای درمان سلولیت است. این روغن حاوی ترکیبات فنولی مانند کارواکرول و تیمول است و در عین حال خواص ضد ویروسی، ضد باکتری، ضد قارچی و ضد التهابی هم دارد. یک مطالعه‌ی منتشر شده در مجله‌ی Drugs in Dermatology نشان داد که استفاده از عصاره‌ی ۳ درصدی این گیاه دارویی، آلودگی باکتریایی و عفونت متعاقب آن را در بیماران دارای زخم‌های پس از جراحی کاهش می‌دهد.
درمان سلولیت ۱۹: عسل مانوکا:
۲۰. کهندار:
کهندار یک گیاه دارویی فوق‌العاده است که گردش خون را بهبود می‌دهد، متابولیسم را تحریک می‌کند و به درمان طبیعی سلولیت (عفونت بافت) کمک می‌کند. هر چند این گیاه دارویی به طور کلی پذیرفته شده‌است، اما افراد مبتلا به اختلال لخته شدن خون یا کسانی که از داروهای رقیق‌کننده‌ی خون استفاده می‌کنند، باید آن را با احتیاط مصرف کنند.
۲۱. یونجه‌ی زرد:
یونجه‌ی زرد یک گیاه دارویی محبوب برای درمان بیماریهای پوست است. گل‌ها و برگ‌های این آن برای تهیهی این دارویی گیاهی استفاده می‌شود. یونجه ی زرد مواد خاصی دارد که توانایی رقیق کردن خون را دارند و در نتیجه به بهبود زخم‌ها کمک می‌کنند. این گیاه دارویی به طور کلی خطری ندارد. با این حال، اگر از آن استفاده می‌کنید، آزمایشات کبد را انجام بدهید، به خصوص اگر مبتلا به بیماری کبدی هستید یا از آسیب کبدی رنج می‌برید. ۲ تا ۳ لیوان دمنوش یونجه‌ی زرد را به طور روزانه مصرف کنید. برای تهیهی این دمنوش، ۱ تا ۲ قاشق چایخوری از یونجه‌ی زرد خرد شده را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید. به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید و سپس آن را صاف کنید.
درمان سلولیت ۲۲: شاه بلوط هندی:
روغن استخراج شده از این دانه‌ها برای درمان مشکلات و بیماریهای پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر میوه‌ی این درخت را خرد کنید و آن را در آب بجوشانید، می‌توانید از این آب برای شستن بدن استفاده کنید. یک مطالعه‌ی جدید نشان داده‌است که عصاره‌ی برگ این گیاه، زمانی که تازه برداشت شود و سپس خشک شود و به پودر تبدیل شود، می‌تواند به کنترل سیستم ایمنی بدن کمک کند و قدرت مبارزه با سلول‌های سرطانی را دارد. اعتقاد بر این است که فلاونوئیدهای موجود در این برگ‌ها و دانه‌ها برای درمان سرطان موثر هستند. اما تحقیقات بیش‌تری باید در این زمینه انجام شود. شاه بلوط که غنی از آنتی‌اکسیدان‌های پلی فنولی و فلاونوئیدی است، خواص دارویی ضد باکتری، ضد ویروسی، ضد سرطان و آنتی‌اکسیدانی نیز دارد.
۲۳. قاصدک:
درمان سلولیت ۲۴: گیاه دارویی غان کاغذی:
این گیاه دارویی را می‌توان به عنوان یک نوشیدنی سالم استفاده کرد چرا که به تصفیه‌ی خون کمک می‌کند. عصاره‌ی برگ و جوانه‌های غان کاغذی نیز در مبارزه با عفونت‌های باکتریایی موثر است. حدود ۱۰ میلی‌لیتر از این دارو را همراه با آب گرم دو بار در روز مصرف کنید. از آن‌جایی که این گیاه دارویی تصفیه‌کننده‌ی خون است، دمنوش شاخ و برگ و پوست آن می‌تواند برای درمان جوش و زخم مفید باشد در صوری که هم به صورت خوراکی و هم برای شستشو مورد استفاده قرار بگیرد.
۲۵. زنجبیل یا ریشه‌ی کوله خاس:
زنجبیل یک ماده‌ی ضد التهابی طبیعی است. این ریشه‌ی خوراکی خواص آنتی‌اکسیدانی و حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند جینجرول، کورکومین و زینجرون دارد. با استفاده از این ریشه‌ی دارویی و همین‌طور ریشه‌ی گیاه کوله خاس می‌توان یک داروی موضعی آماده کرد. این لوسیون که می‌توان آن را به صورت موضعی مورد استفاده قرار داد، بافت‌ها را تحریک می‌کند، از گردش خون و کاهش سلولیت یا عفونت بافت حمایت می‌کند. موارد قید شده در بالا، برخی از داروهای خانگی توصیه شده برای درمان سلولیت به روش طبیعی هستند.
با توجه به مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، سلولیت یک بیماری پوستی است که نمی‌تواند با داروهای خانگی درمان شود و نیاز به مداخله‌ی داروهای عمومی (بیشتر آنتی‌بیوتیک‌های تجویز شده توسط پزشکان) دارد. با این حال، این مرکز پزشکی تاکید می‌کند که داروهای طبیعی و خانگی می‌توانند برای جلوگیری از گسترش این عفونت مفید باشند. اعتقاد بر این است که با داشتن یک سبک زندگی سالم و با تاکید بیشتر بر بهداشت شخصی، از بروز سلولیت می‌توان پیشگیری کرد. با این حال، گاهی اوقات، حتی پس از انجام تمام اقدامات احتیاطی، باز هم ممکن است سلولیت رخ بدهد. بنابراین، فقط به درمان‌های طبیعی و داروهای خانگی در این شرایط اتکا نکنید. این عفونت می‌تواند به سرعت جدی شود و در واقع مصرف آنتی‌بیوتیک‌های استاندارد بسیار مهم است. آیا شما از هر گونه درمان جایگزین دیگری برای درمان سلولیت اطلاع دارید؟ لطفا آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.