برگ سنا چیست؟
برگ سنا اساسا یک گیاه گلدار از تیره باقلا‌سانان است. سنا گل‌های زرد، سفید و صورتی دارد. این گیاه بوته‌ای ریشه در شمال افریقا، خاورمیانه و برخی از مناطق آسیا دارد. در آسیا، برگ سنا را بیشتر می‌توانید در مناطق معتدل هند و چین پیدا کنید. برگ سنا به علت داشتن ترکیباتی به نام آنتراکینون‌ها، یک ملین قدرتمند محسوب می‌شود. مشتقات آنتراکینون گلیکوزیدها به عنوان گلیوکوزیدهای سنا یا سنوسایدها شناخته می‌شوند که به دلیل گونه سنا این نام را گرفته‌اند. اشکال مختلف این گلیکوزیدها به نام‌های A، B، C و D شناخته می‌شود.
مطلب مرتبط: خواص آرتیشو: ۱۴ فایده آرتیشو برای پوست، مو و سلامتی
خواص برگ سنا برای پوست
این گیاه فوق‌العاده می‌تواند برای پوست مفید باشد. قرار گرفتن در معرض تابش، آلاینده‌های محیط زیست و مواد شیمیایی خشن، سلامت پوست ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد و منجر به بروز برخی از بیماری‌های پوستی می‌شود. استفاده از گیاهان طبیعی یک شیوه‌ی موثر و ارزان برای داشتن پوستی درخشان و دور نگه داشتن مشکلات پوستی است. بعضی از شیوه‌هایی که برگ سنا می‌تواند برای پوست شما مفید باشد، به قرار زیر است:
روغن‌های معطر، رزین و تانن موجود در برگ سنا می‌توانند التهاب پوست را کاهش دهند. برگ سنا برای همین منظور در طب آیورودا استفاده می‌شود. برای این کار برگ سنا را تبدیل به یک خمیر می‌کنند که می‌تواند به عنوان یک کمپرس برای بهبود درماتوفیوژ، زخم‌ها و سوختگی‌ها استفاده شود.
۲. عفونت‌های پوستی را درمان می‌کند:
خواص ضد باکتری برگ سنا می‌تواند به درمان بیماری‌های پوست کمک کند. خمیر تهیه شده از برگ‌های سنا در درمان عفونت‌های پوست مانند آکنه و همچنین اختلالات التهابی مانند اگزما موثر است. استون و اتانول موجود در برگ سنا می‌توانند با میکروارگانیسم‌هایی که باعث آکنه می‌شوند مبارزه کنند.
برگ سنا را می‌توان به شیوه‌ای مشابه با حنا برای داشتن موهایی سالم و درمان مشکلات مو استفاده کرد. برخی از مزایای این گیاه دارویی برای مو به شرح زیر است:
۳. برگ سنا به داشتن موهایی قدرتمند کمک می‌کند:
برگ سنا را می‌توان به طور موضعی برای داشتن موهایی صاف، درخشان و قوی استفاده کرد. شما می‌توانید با مخلوط کردن پودر سنا با آب و ماست یک ماسک مو تهیه کنید. همچنین می‌توانید مواد دیگری مانند آب مرکبات، روغن‌های معطر، چای‌های گیاهی، ادویه‌ها و غیره را برای اثربخشی بیشتر ماسک، به آن اضافه کنید. ماسک آماده‌شده را روی موهایتان بگذارید، البته برای این کار باید موها را به بخش‌های کوچک تقسیم کنید. اجازه دهید خمیر به داخل پوست سر نفوذ کند. سر خود را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید و اجازه دهید که ماسک خشک شود. پس از چند ساعت موهایتان را آبکشی کنید.
۴. برگ سنا نرم‌کننده‌ای عالی برای موها است.
برگ سنا را می‌توان به عنوان یک نرم‌کننده‌ی مو استفاده کرد تا موهایتان علاوه بر تقویت و ضخیم شدن، درخشان هم بشوند. این گیاه دارویی یک گزینه‌ی عالی برای به حداقل رساندن اثرات نامطلوب مواد شیمیایی روی موها است. در ابتدا موهای شما ممکن است خشن و خشک به نظر برسند اما مزایای آن بعد از چند روز پدیدار می‌شوند.
۵. موها را به صورت طبیعی سایه روشن می‌کند:
برگ سنا یک گزینه‌ی عالی برای ایجاد سایه روشن طبیعی روی موها است از بلوند خاکستری گرفته تا رنگ‌های روشن‌تر. برگ سنا بر خلاف حنا، هنگامی که به مدت کوتاهی روی موها بماند، رنگ تندی ایجاد نمی‌کند. به علاوه، برگ سنا موها قرمز رنگ نمی‌کند بلکه سایه‌ای کم‌رنگ ایجاد می‌کند. این گیاه حاوی یکی از مشتقات آنتراکینون به نام اسید کریسوپانیک است که رنگ زرد روشنی روی موها به وجود می‌آورد. اگر می‌خواهید بلوند زیبا یا سایه روشن طلایی به موهایتان اضافه کنید، می‌توانید مدت زمان زیادی از برگ سنا استفاده کنید.
۶. با ریزش مو مبارزه می‌کند:
خواص برگ سنا برای سلامتی:
همانطور که در بالا ذکر شد، برگ دارای ارزش دارویی است که می‌تواند مزایای مختلفی را برای سلامتی داشته باشد. برخی از این مزایا به شرح زیر است:
۷. برگ سنا یبوست را درمان می‌کند:
از آن‌جایی که برگ سنا یک ملین است، برای کاهش یبوست تاثیر زیادی دارد. این دارو توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA به عنوان یک داروی بدون نسخه برای درمان یبوست تایید شده‌است. برگ سنا عضلات روده بزرگ را تحریک می‌کند تا مدفوع سریع‌تر از روده‌ها عبور کنند. این گیاه بر روی دیواره‌ی روده تاثیر می‌گذارد و انقباضاتی ایجاد می‌کند که منجر به حرکت روده می‌شوند. این گیاه دارویی به روده‌ی بزرگ کمک می‌کند که آب جذب کند و به این ترتیب مدفوع را نرم می‌کند. برگ سنا حتی می‌تواند موارد شدید یبوست را درمان کند. گلیکوزیدهای موجود در آن به حمل الکترولیت‌ها کمک می‌کنند و در طی ۶ تا ۱۲ ساعت بعد از مصرف باعث تحریک روده می‌شوند. برگ سنا را می‌توان به عنوان یک داروی بدون نسخه (OTC) برای بزرگسالان و کودکان بالاتر از ۲ ساله خریداری کرد.
۸. پاک‌کننده‌ی فوق‌العاده‌ای برای روده‌ی بزرگ (کولون) است:
برگ‌سنا به علت خواص ملینی که دارد به عنوان یک گیاه دارویی پاک‌کننده شناخته شده‌است. این گیاه در طب سنتی چینی برای پاک کردن گرمای انباشته‌شده در روده‌ی بزرگ استفاده می‌شود، و به بدن کمک می‌کند که از شر مواد غذایی راکد که در معده انباشته شده‌اند، خلاص شود. امروزه از این گیاه دارویی به طور گسترد‌ه‌ای برای پاکسازی روده قبل از کولونوسکوپی و سایر انواع عمل‌های جراحی کولون استفاده می‌شود.
۹. هموروئید را درمان می‌کند:
۱۰. کرم روده را درمان می‌کند:
خواص ملین برگ سنا برای از بین بردن کرم‌های موجود در معده و روده‌ی بزرگ مفید است.
۱۱. دمنوش برگ سنا برای از دست دادن وزن مفید است:
این خاصیت سنا نیز به دلیل خواص ملین بسیار قدرتمند آن است. دمنوش برگ سنا به ویژه در این زمینه مفید است. در مرحله‌ی اول، یبوست گاه به گاه را که اغلب در رژیم‌های کاهش وزن حاوی فیبر کم رخ می‌دهد، کاهش می‌دهد. در مرحله‌ی دوم، از آن‌جایی که یک محلول بودار و کم‌کالری است، کمک می‌کند تا میزان مصرف مایعات خود را افزایش دهید. خوردن مایعات بیشتر باعث می‌شود که شما کم‌تر غذا بخورید. سوم، این گیاه دارویی به حذف سموم و مواد غذایی از روده‌ی بزرگ (کولون) کمک می‌کند. این پاکسازی و سم‌زدایی از جذب مواد مغذی مناسب و متابولیسم مطلوب حمایت می‌کند و باعث کاهش وزن می‌شود.
۱۲. دارای خواص ضد باکتری است:
روغن‌های معطر، تانن‌ها و سایر ترکیبات موجود در برگ سنا دارای خواص ضدباکتری هستند. این خواص می‌توانند رشد و تکثیر میکروارگانیسم‌ها را مانند باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها، مهار کنند. جویدن برگ‌های سنا مانند تنباکو می‌تواند عفونت‌های دهان و ژنژیویت (التهاب لثه) را درمان کند. این گیاه دارویی همچنین دارای خواص التهابی خفیف است که می‌تواند تورم داخلی و خارجی را تسکین دهد.
سیستم ایمنی مسئول مبارزه با بیماری‌ها است. اما، با پا به سن گذاشتن ما عملکردش دچار افت می‌شود، و ممکن است به نوعی برای انجام عملکردش به کمک نیاز داشته باشد. گیاه سنا به تقویت سیستم دفاعی بدن کمک می‌کند تا اینکه بتواند به طرز موثری پاتوژن‌های بیگانه‌ای را که ممکن است برای سلامتی‌مان خطرناک باشند شناسایی کند. به علاوه، استفاده منظم از گیاه سنا ممکن است بتواند گلبول‌های سفید خون را تحریک کند و آنها را برای مبارزه‌ی موثرتر با بیماری‌ّها قدرتمندتر کند.
۱۴. به تعادل مایعات بدن کمک می‌کند
گیاه سنا می‌تواند به سم زدایی بدن از طریق خلاص کردن آن از مواد سمی به واسطه‌ی دفع ادرار کمک کند. وقتی از گیاه سنا به طور منظم استفاده شود نمک و آب اضافی زدوده می‌شوند، که این به تنظیم تعادل مایعات بدن کمک می‌کند. همچنین گفته می‌شود سنا می‌تواند انسداد ادرار را برطرف کند، اما برای تایید این حقیقت به مطالعات بیشتری نیاز است.
۱۵. از بوی بد دهان جلوگیری می‌کند
بوی بد دهان ممکن است ناشی از بهداشت ضعیف دندان‌ها باشد و سایر عادات ناسالم نیز بر شدت آن بیفزایند. اکثر اوقات، دهانشویه‌های ضد عفونی کننده برای درمان بوی بد دهان استفاده می‌شوند، اما برگ‌های گیاه سنا نیز ممکن است در پیشگیری از بوی بد دهان موثر باشند. یک راه خوب برای استفاده از گیاه سنا جهت دستیابی به این هدف آن است که برگ‌های سنا را در آب جوش بخیسانید و بعد بگذارید خنک شود و سپس آن را مثل دهانشویه در دهان‌تان بگردانید.
۱۶. سوء هاضمه را درمان می‌کند:
نکات احتیاطی که باید در هنگام استفاده از گیاه دارویی سنا رعایت کنید:
در مورد پروفایل ایمنی برگ سنا بسیاری از چیزها هنوز مشخص نیست. توصیه می‌شود که آن را به مدت کوتاهی استفاده کنید، زیرا مصرف طولانی مدت با چند عارضه‌ی جانبی همراه است.
– این گیاه دارویی ممکن است باعث اسهال شود، و در نتیجه سبب بروز کم آبی و عدم تعادل الکترولیتی شود.
– بعضی از افراد ممکن است به برگ سنا آلرژی داشته باشند که به صورت تغییر رنگ ادرار مشخص می‌شود. در چنین مواردی، استفاده از این گیاه باید بلافاصله متوقف شود تا بدن به حالت عادی برگردد.
– استفاده‌ی طولانی مدت از آنتراکینون‌ها با رشد توسعه‌ی کولورکتال و سرطان همراه است. دیگر عوارض جانبی این گیاه دارویی که کم‌تر شایع هستند، عبارتند از تهوع و استفراغ.
– استفاده از این گیاه به مدت طولانی نیز می‌تواند خطر ضعف عضلانی، بروز اختلال در عملکرد قلب و آسیب کبدی را افزایش دهد.
– مصرف بیش از حد دمنوش برگ سنا می‌تواند برای کبد شما سمی باشد.
– حتی استفاده‌ی کوتاه مدت از آن می‌تواند عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، اسهال و گرفتگی شکم را ایجاد کند.
امیدوارم شما این مطلب را در مورد خواص گیاه سنا دوست داشته باشید. موسسه‌ی ملی بهداشت توصیه می‌کند که برگ سنا را نباید بیش از ۲ هفته استفاده کنید چون ممکن است عملکرد طبیعی کولون (روده‌ی بزرگ) را مختل کند. در صورت بارداری یا شیردهی، باید فقط پس از مشورت با پزشک‌تان این گیاه را مورد استفاده قرار بدهید.