امروزه مشاغل خانگی زودبازده و کسب و کارهای خانگی به عنوان راهكاري مهم براي خوداشتغالی و ايجاد اشتغال و درآمد در سراسر جهان به حساب می آیند. قابليت انجام اين نوع كسب و كار در منزل سبب ايجاد مزایای بی شماری برای شاغلين آن ها می شود، كه از جمله مي توان به ايجاد توازن بين مسئوليت خانوادگي زنان و اشتغال آنان، حذف هزينه های مربوط به خريد، رهن و اجاره كارگاه و اياب و ذهاب، استفاده از نيروی كار ساير اعضای خانواده و ايجاد زمينه های كار خانوادگی ، امكان انتقال تجارب از طريق آموزش غيررسمی به شيوه استاد- شاگردی بين اعضاء خانواده و بسیاری فواید دیگر اشاره کرد.
بايد توجه داشت كه در سالهای اخير به دليل تحولات عظيم در بخش فناوری اطلاعات در جهان و ايجاد مشاغل جديد، امكان اشتغال خانگي برای بسياري از افراد در زمينه های فناوری اطلاعات یا IT نيز فراهم شده است. اين مشاغل خانگی زودبازده كه روزانه در سراسر جهان تعداد آن ها رو به فزوني و تنوع است اين امكان را فراهم مي آورد تا افراد بتوانند در محيط خانه با استفاده از رايانه و وسايل جانبي مورد نياز، به انجام كسب و كارهاي گوناگون در اين حوزه بپردازند.
طرح ساماندهي و حمايت از مشاغل‌خانگي
معاونت توسعه کارآفريني و اشتغال وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعي بر اساس قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل‌خانگی طرحی را با عنوان طرح ساماندهي و حمايت از مشاغل‌خانگي پیاده میکند که طبق آن متقاضيان مشاغل خانگی زودبازده می توانند متناسب با نوع فعاليت مورد نظر خود فرم های ثبت نام را پر کنند و با مراجعه به فهرست مشاغل خانگی زودبازده که دبيرخانه ستاد ساماندهي و حمايت از مشاغل‌خانگي اعلام کرده است و در ادامه می خوانید ثبت نام و پیگیری های لازم را برای برخوردار از مزایای این قانون که در دستورالعمل اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل‌خانگی آمده است انجام دهند.
سایت کسب و کار بازده برای سهولت دسترسی متقاضیان مشاغل خانگی زودبازده لیست ۳۴۰ مشاغل خانگی زودبازده مورد حمایت دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت مشاغل خانگی را آورده است. ابتدا مشاغل خانگی و دستگاه های مسئول ساماندهی آن ها در جدول زیر خلاص شده اند. سپس ریز مشاغل خانگی در ادامه ارائه شده است.
| نوع فعالیت | دستگاه اجرایی | جمع کلی رشته ها |
| صنایع دستی | سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری | ۱۷۳ |
| فرش دستباف و رشته‌های مرتبط به صنایع | وزارت صنعت، معدن و تجارت
(مرکز ملی فرش ایران) |
۱۰ |
| تجارت الکترونیک | وزارت صنعت، معدن و تجارت
(مرکز توسعه تجارت الکترونیکی) |
۲۷ |
| امور تولیدات دامی، شیلات، صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی، عشایری، امور تولیدات گیاهی | وزارت جهاد کشاورزی | ۵۹ |
| تولیدی (صنعت و خدمات ) | سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای | ۲۱ |
| فعالیتهای فرهنگی و هنری | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | ۵۰ |
| جمع | ۳۴۰ |
فهرست مشاغل خانگی
الف – صنایع دستی
الف -۱ -نساجی سنتی
- ابریشم بافی
- احرامی بافی
- برک بافی
- فرت بافی
- شعر بافی
- ترمه بافی
- شمد بافی
- جاجیم بافی ( ساچیم بافی )
- موج بافی (ماشته بافی )
- چادر شب بافی
- دارایی بافی (ایکات )
- زری بافی
- سجاده بافی
- سیاه چادر بافی
- عبا بافی
- گلیچ بافی
- مخمل بافی
- شال بافی
- نوار بافی
- وریس بافی
- حوله بافی
- مرس بافی
- نساجی سنتی
- اجاق قراقی
الف – ۲ – بافته‌های داری و زیر اندازها
- نمکدان بافی
- گلیم بافی (گلیم بافی دورو- رند بافی- گلیم سوزنی – گلیم گل برجسته- گلیمچه) TM
- شیریکی پیچ
- سفره آردی – سفره کردی
- خورجین بافی
- حوربافی
- جل اسب (هوراسبان )
- پلاس بافی
- نمد مالی TM
- ورنی بافیTM
- زیلو بافی
- چنته بافی
- مفرش بافی
الف – ۳ – پوشاک سنتی
- البسه محلی
- بافتنی سنتی (میل بافی)
- گیوه بافی ( تخت کشی گیوه ) TM
- پایپوش سنتی
- رویه بافی گیوه
- گیوه دوزی
- چوخه بافی
- چوقا بافی- چوخا بافی
- چاروق دوزی
- چموش دوزی
- عروسک بافی
- قلاب بافی
- کلاه نمدی
- جوراب بافی
- مجسمه محلی( مومی )
الف – ۴ – چاپهای سنتی
- چاپ کلاقه‌ای یا باتیک ( نقاشی روی پارچه )
- قلمکار ( نقاشی – مهری )
الف – ۵ –سفال و سرامیک و کاشی سنتی
- سفال و سرامیک ( سفالگری)
- سفال نقش برجسته
- خرمهره سازی
- کاشی زرین فام
- کاشی مشبک
- کاشی معرق
- کاشی معقلی
- کاشی مینایی
- کاشی هفت رنگ
- نقاشی روی لعابی
- نقاشی زیر لعابی
- نقاشی روی سفال
الف – ۶ -صنایع دستی چرمی
- جلد‌سازی چرمی
- مصنوعات دستی چرمی
- سراجی سنتی ( ساخت کمربند و کیف و… )
- سوخت روی چرم( طراحی بصورت داغ روی چرم)
- معرق چرم
- نقاشی روی چرم
- حکاکی روی چرم
- نقش اندازی ضربی روی چرم
الف – ۷ -هنرهای دستی وابسته به معماری
- گچبری سنتی
- مقرنس کاری
- آیینه کاری
الف – ۸ – صنایع دستی فلزی
- زیور آلات سنتی
- علامت سازی
- قفل سازی
- قلمزنی
- طلاکوبی
- گرگور بافی
- مشبک فلز
- ملیله سازی
- مرصع کاری
- حکاکی روی فلز
- مینای خانه بندی
الف – ۹ – صنایع دستی چوبی و حصیری
- احجام چوبی
- حصیر بافی TM (ارغوان بافی، ترکه بافی، مروار بافی، چم بافی، بوریا بافی، سبدبافی )
- بامبوبافی
- خاتم کاری
- خراطی
- چیق بافی
- حکاکی روی چوب
- ساخت سازهای سنتی (ساخت سازهای بادی- ساخت سازهای کوبه‌ای – ساخت سازهای زهی )
- سوخت روی چوب ( محرق )
- قواره بری
- کپوبافی
- کنده کاری روی چوب
- گره چینی
- معرق چوب
- منبت چوب
- مصنوعات چوبی
- نقاشی روی چوب
الف – ۱۰ –صنایع دستی دریایی
- صنایع دستی دریایی
- نقاشی روی صدف ( صدف‌سازی، تراشی صدف و….)
الف – ۱۱ -صنایع دستی سنگی
- تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی
- حکاکی روی سنگ
- معرق سنگ (موزائیک)
- فیروزه کوبی
الف – ۱۲ – صنایع دستی مستظرفه
- پاپیه ماشه
- تذهیب
- تشعیر
- صحافی سنتی
- طراحی سنتی
- قطاعی
- نگارگری ایرانی
- نقاشی گل و مرغ
الف – ۱۳ -آبگینه
- تراش روی شیشه
- معرق شیشه
- نقاشی روی شیشه
- نقاشی پشت شیشه
- همجوشی شیشه
الف – ۱۴ -پیشه‌های سنتی وابسته به صنایع دستی
- رنگرزی سنتی(گیاهی، معدنی، حیوانی) به جز قالی و گبه
- گلابتون سازی
- رفوگری (به جز قالی و گبه )
الف – ۱۵ – رودوزیهای سنتی
- پوستین دوزی
- آجیده دوزی ( لایه دوزی )
- آیینه دوزی
- ابریشم دوزی
- بخارا دوزی
- بلیش دوزی
- پته دوزی
- پریوار دوزی
- پولک دوزی
- پیله دوزی
- تسمه دوزی
- تفرشی دوزی
- توردوزی
- چهل تکه دوزی
- خامه دوزی
- خوس دوزی
- ده یک دوزی ( برجسته دوزی )
- زرک دوزی
- زغره دوزی
- ستاره دوزی
- سرافی دوزی
- سرمه دوزی
- سکمه دوزی ( چشمه دوزی- شبکه دوزی )
- سکه دوزی ( اشرفی دوزی )
- سوزن دوزی سنتی ( بلوچی – اصفهان – ترکمن )
- شرابه دوزی
- شمسه دوزی
- صدف دوزی
- قلابدوزی
- قیطان دوزی (فتیله دوزی، مغزی دوزی، یراق دوزی )
- کتیبه دوزی
- کردی دوزی
- کم دوزی (کمان دوزی، کمه دوزی )
- گلابتون دوزی
- گلدوزی (دستی )
- مخمل دوزی
- مرصع دوزی (سنگ دوزی )
- مروارید دوزی
- ملیله دوزی
- ممقان دوزی
- منجوق دوزی
- نقده دوزی
- نقش دوزی
- نواردوزی
- یراق دوزی
ب – فرش دستباف و رشته های مرتبط به صنایع
- قالیبافی TM
- گبه بافیTM
- نخ ریسی سنتی ( فرش )
- رنگرزی گیاهی ( خامه )
- طراحی سنتی قالی
- رنگ آمیزی نقشه فرش
- رفوگری (فرش و گبه )
- طراحی نقشه فرش با رایانه
- تولید صابون محلی( فقط استان یزد)
- تولید سفید آب( فقط استان یزد)
ج – امور تولیدات دامی، شیلات، صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی، عشایری، امور تولیدات گیاهی به عنوان مشاغل خانگی
ج –۱ – فعالیتهای امور تولیدات دامی
- پرورش دهنده اردک گوشتی
- پرورش دهنده بوقلمون گوشتی
- پرورش دهنده کرم ابریشم (نوغان داری)
- پرورش دهنده غاز بومی
- پرورش دهنده کبک
- پرورش دهنده گاو شیری
- پرورش دهنده گوسفند، بز
- پرورش دهنده مرغ بومی
- پرورش دهنده گاومیش
- پرواربندی گوساله
- پرواربندی بره
- پرورش دهنده زنبور عسل
- پرورش دهنده بلدرچین
- پرورش اسب
ج –۲ – فعالیتهای شیلات
- تکثیر و پرورش ماهیان زینتی
- پرورش ماهی در استخرهای دو منظوره
ج –۳ – صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی
- فرآوری و بستهبندی سبزیجات ( پاک کردن، خشک کردن )
- بلغور‌سازی
- فرآوری محصول زعفران ( جمع آوری، پاک کردن، خشک کردن، درجه بندی و بسته بندی)
- بسته بندی زرشک
- فرآوری و بسته بندی انواع میوه های خشک، برگه ها، غلات، حبوبات و خشکبار
- برشته‌سازی بسته بندی آجیل سویا
- بسته بندی انواع محصولات باغبانی ( انگور – توت فرنگی و… )
- خشک کردن و بسته بندی میوه جات
- فرآوری و بسته بندی انواع جوانه های گندم، ماش، عدس
- پاک کردن، فرآوری و بسته بندی انواع دانه های روغنی، مغز تخمه‌ها و ذرت بو داده
- آماده سازی، بسته بندی فرآورده های کنجد نظیر ارده، حلوا ارده و سایر محصولات سنتی
- کشمش پاک کنی و بسته بندی
- تولید و بسته بندی انواع ترشیجات و شور و زیتون شور
- بسته بندی عسل ( فقط زنبورداران )
- تولید گلاب و عرقیات گیاهی (فقط استان فارس، شهرستان‌های کاشان و بردسیر کرمان )
سایر صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی
- پخت انواع نان
- نبات پزی
- شیرینی پزی سنتی و خانگی
- تولید رشته آشی
- نخود پزی ( نخود چی )
- تولید شیره انگور ( فقط استان هاƽ تولید‌کننده انگور )
- خرد کردن و بستهبندی قند
- برشته کردن گندم
- تولید و بستهبندی انواع مربا
- بستهبندی شکر سفید
- تولید و بستهبندی محصولاتی نظیر لیمو عمانی، موسیر و سیر
- پوست کنی، لپه کردن حبوبات و بستهبندی آن
- بستهبندی ادویه جات آسیاب نشده
- تولید و بستهبندی سمنو و انواع حلوای سنتی
- تولید و بستهبندی قره قوروت
- تولید و بستهبندی نقل و آب نبات
- تهیه و بستهبندی نشاسته
- تولید و بستهبندی شکلات
- تهیه و بستهبندی سقز ( فقط استان کردستان)
- بسته بندی و درجه بندی محصولات زراعی
- تولید و بسته بندی کودهای ارگانیک
- تولید و بسته بندی ورمی کمپوست
- تهیه انواع کودهای فسیلی
- تهیه، بوجاری و بستهبندی بذر، پیاز و غده محصولات زراعی و زینتی
- خدمات جمع آوری شیر
- ابریشم کشی خانگی
- بسته بندی تخم‌مرغ بومی
- استحصال و بستهبندی روغن شترمرغ
ج –۴ – فعالیتهای امور تولیدات گیاهی
- پرورش، جمع آوری، بسته بندی و عرضه قارچ خـوراکی ٭ (فقط جهت بسته بندی و عرضه قارچ خوراکی استعلام از وزارت بهداشت و درمان لازم است )
- تولید کنده گیاهان دارویی
- تولید‌کننده محصولات زراعی، گیاهان زینتی، قارچ، نهال و… در گلخانه های کوچک خانگی
- تولید‌کننده سیر در منزل
- پرورش دهنده گل محمدی
- تولید‌کننده بذر پیـاز
- تولید‌کننده زعفـران
د – فعالیت های تولیدی(صنعت و خدمات )
د -۱ -صنایع نساجی، پوشاک و سراجی ( مشروط به عدم استفاده از چرخ صنعتی )
- دوخت لباس (خیاطی لباس عروس -شلواز دوز – راسته دوز -نازک دوز مردانه -ضخیم دوز مردانه -نازک دوز زنانه -بچـه گانه دوز -پیراهن دوزمردانه و شومیزه زنانه )
- سری دوز سرویس خواب
- ملحفه دوزی
- پرده دوزی
د – ۲ – سایر مشاغل خانگی زودبازده ( بخش صنعت و خدمات )
- مونتاژ اسباب بازی و لوازم پرورش فکری کودکان
- مکرومه بافی
- کوبلن دوزی
- عروسک سازی
- ساخت جعبه‌های فانتزی
- طناب بافی
- گلسازی
- ساخت میوه‌های خمیر چینی
- مهر سازی
- قاب سازی
- توپ دوزی پارچه ای
- توپ دوزی چرمی
- تعمیرکار تلفن همراه
- تایپیست
- حسابداری
- طراح سازه‌های صنعتی
- طراح سازه‌های ساختمانی
هـ – فعالیتهای فرهنگی و هنری
- برنامه نویس (ویراستار فنی برنامه/برنامه نویس هوش مصنوعی/طراح و پیاده ساز موتور بازی سازی/پشتیبان نرم افزار(خـدمات پس از فروش)
- نویسندگی (تالیف و تصنیف/تصحیح متون کهن/گردآوری/بازنویسی متـون/اقتبـاس/شـرح و تفسـیر، نقـد و یادداشـت نویسـی تئاتر/نمایش نامه نویسی/ فیلمنامه نویسی
- طراحی (طراحی طراح جلد کتاب/محصولات چاپی غیر کتاب/طراحی و سـاخت عروسـک نمایشـی/طراحـی و سـاخت ماسـک نمایشی و تزئینی/طراحی و ساخت ابزار و ادوات تعزیه/طراحی دکوراسیون داخلی/سیاه قلم/ طراحی مراحل/طراحـی کـاراکتر، طراحــی فضــا، حرکــات، فیزیــک، شــیء و نــورپردازی/طراحــی، ســاخت و بافــت ریــش، ســبیل و کــلاه گــیس/طراحــی چهره(گریم)/طراحی مواد تبلیغی فیلم و سینما)
- طراحی انواع لباس و مد( طراح لباس/طراحی پارچه و لباس/طراحی انواع لباس نمایش/طراحی چادر/طراحی و دیـزاین شـوی لباس/طراحی مقنعه و روسری/طراحی و ساخت مانکن/رودوزیهای مدرن/کیف‌سازی مدرن)
- تصویرگری کتاب و کاریکاتور( تصویرگری/تصویر گری کتاب کودک)
- مترجم( ترجمه(کتاب و مقاله)/ترجمه متن فیلم/ترجمه همزمان/ترجمه متون مطبوعاتی ( اعم از نشریات ادواری و یـا ترتیـب انتشار روزنامه)
- ویراستاری (ویرایش متون /ویرایش متون مطبوعاتی)
- گرافیک( گرافیک کامپیوتری(هنرهای تجسمی)/گرافیک مطبوعاتی)
- ساخت آهنگ( ساخت آهنگ (موسیقی)/تنظـیم آهنـگ(موسـیقی)/آهنگسـازی(هنرهـای نمایشـی) /آهنگسـازی بـازی رایانـه ایی/آهنگسازی فیلم)
- بازاریابی( توزیع کتاب/مدیر بازرگانی (نشریات ادواری بالاتر از هفته نامه)/توزیع و عرضه فیلم و بازی‌های رایانه ای)
- خوشنویسی
- نقاشی
- تدوینگر و ویرایشگر صوت نرم افزار و رسانه‌های برخط (طراح جلوه‌های صوتی نرم افزار و رسانه برخط )
- تدوینگر و ویرایشگر تصویر نرم افزار و رسانه‌های برخط (طراح جلوه‌های بصری نرم افزار و رسانه‌های برخط )
- تحلیلگر رسانه برخط
- کارشناس امنیت فاوا (کارشناس امنیت رسانه برخط/کارشناس امنیت شبکه)
- طراح و معمار نرم افزار
- تحلیل گر نرم افزار
- تدوینگر طرح نرم افزار(تدوینگر طرح نرم افزار)
- طراح رابط کاربردی (طراح رابط کاربردی نرم افزار و رسانه برخط/ طراح ارتباط تصویری نرم افزار و رسانه برخط)
- چکیده نویسی (کتاب و مقاله )
- نمایه‌سازی (کتاب و مقاله )
- صفحه بندی (صفحه بندی فنی کتاب )
- پژوهشگری (تحقیق و پژوهش )
- تدوینگری فیلم
- اجراء‌کننده سینماتیک بازی
- تستر بازی (آلفا و بتا تستر)
- بازی نامه نویس
سایر فعالیتهای فرهنگی و هنری
- دبیری گروه (نشریات ادواری به استثناء روزنامه و هفته نامه)
- صفحه آرایی
- سردبیری نشریات ادواری
- روزنامه نگاری
- حروفچینی
- ادیتوری
- نت نویسی
- صدا برداری
- ترانه و تصنیف سرایی
- مجسمه‌سازی و حجم
- سفال و سرامیک مدرن
- کولاژ و تابلو‌سازی
- ساخت ماکت صحنه
- ساخت آکسسوار، ابزار و یراق و تزئینات صحنه
- تهیه و ساخت ملزومات گریم چسب، فون
- تحلیل گر بازی
- تدوین گر طرح بازی
- خدمات بستهبندی انواع حامل‌های رایانه
- طراح پایگاه داده
- انیماتوری
- متصدی امور فنی صدا
- طراحی وب سایت
- تحلیلگر سیستم
- گرافیست وب سایت
- خدمات پشتیبانی و نگهداری سایت
- طراح موسیقی بازی یا آهنگ ساز بازی
- طراح صدا و صدا‌گذار بازی
- برنامه نویس بازی
- طراح و اجرای هنری بازی (گرافیست بازی )
و – رشته های مربوط به تجارت الکترونیک
متقاضیان مشاغل خانگی زودبازده که جهت فروش کالا یا خدمات شغل خانگی تمایل به استفاده از کسب و کارهای مجازی (فروشگاه اینترنتی ) مجاز را دارند، می‌توانند پس از دریافت مجوز مشاغل خانگی زودبازده و تهیه وب سایتی که دارای خدمات پس از فروش، خرید و فروش کالا، بازاریابی غیر هرمی و غیر شبکه‌ای باشد. به آدرس دامنه ir.enamad مراجعه نمایند.
- خرده فروشی گل و گیاه
- خدمات مشاوره‌ای مربوط به سخت افزار کامپیوتر
- انتشار، مشاوره و عرضه نرم آفزار، برنامه نویسی کامپیوتر و خدمات پشتیبانی
- فعالیتهای پایگاه اطلاعات و پخش برخط ( line on ( مطالب الکترونیکی
- خدمات بازاریابی اینترنتی و غیر اینترنتی
- انیماتور
- فروشگاه کتاب
- خدمات ترجمه
- ویراستاری
- نمایه‌سازی
- چکیده نویسی
- صحافی
- مشاغل خانگی زودبازده نساجی سنتی
- بافته‌های داری و غیر داری
- پوشاک سنتی
- چاپهای سنتی
- سفال، سرامیک و کاشی سنتی
- صنایع دستی چرمی
- هنرهای وابسته به معماری
- صنایع دستی فلزی
- صنایع دستی چوبی و حصیری
- صنایع دستی دریایی
- صنایع دستی سنگی
- صنایع دستی مستظرفه
- رودوزیهای سنتی
- آبگینه
نکته:
۱ -کتایها باید دارای مجوز رسمی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و پروانه نشر معتبر باشند. کتابهایی که در گذشته مجوز رسمی داشتند ولی درحال‌حاضر بنا به دلایلی مجاز به فروش نیستند، مشمول عرضه در فروشگاه کتاب نمی‌باشند.
۲ -تولید و فروش کالاهای غیر صنایع دستی و صنایع دستی خارجی با عنوان فروشگاههای صنایع دستی مورد تایید نمی‌باشد.
۲۵ پردرآمدترین مشاغل جهان در ۲۰۲۳
۹۸ مورد از بهترین مشاغل خانگی پردرآمد برای زنان