12 تاثیر حس جاه طلبی برای دستیابی به موفقیت

بسیاری از آدم‌ها به دنبال عاملی برای دستیابی به موفقیت هستند. یکی از عواملی که معمولا در رسیدن به موفقیت به آدم‌ها کمک می‌کند، جاه ‌طلبی است. ولی جاه طلبی یعنی چه، چه آدم‌هایی جاه طلب هستند، چرا آدم‌ها حس جاه طلبی دارند، چگونه جاه طلبی در رسیدن به موفقیت کمک‌تان می‌کند؟ این پرسش‌ها روانشناسان و انسان‌شناسان را وادار کرده‌اند تا پاسخ‌هایی برای‌شان بیابند.

با این‌که اثرگذاری حس جاه‌ طلبی در کمک به موفقیت آدم‌ها در برخی شرایط خاص امری بدیهی به نظر می‌آید، ولی در این خصوص یک پرسش وجود دارد؛ آیا همیشه داشتن حس جاه طلبی برای رسیدن به موفقیت کافی است؟ بسیاری از آدم‌ها جاه طلب هستند، ولی آن‌چنان موفق نیستند. هم‌چنین، برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند، حس جاه طلبی می‌تواند به کیفیت زندگی آسیب بزند و ممکن است به بروز اختلالات شخصیتی نظیر خود شیفتگی منجر شود.

اثرگذاری یا عدم اثرگذاری حس جاه طلبی در رسیدن به موفقیت به تعریف شما از موفقیت نیز بستگی دارد. اگر برای رسیدن به موفقیت در زمینه‌ی کاری‌تان پر از انگیزه هستید، جاه طلبی‌تان می‌تواند از این نظر کمک زیادی به موفقیت‌تان بکند. ولی اگر خودتان را قربانی کرده‌اید و برای دستیابی به اهداف بزرگ دچار ناراحتی و تنهایی شده‌اید، آیا واقعا به موفقیت رسیده‌اید؟ هر آدمی باید این سوال‌ها را از خود بپرسد؛ روانشناسان نیز برای تفکیک جاه طلبی سالم از جاه طلبی ناسالم پاسخ این سوال‌ها را پیدا کرده‌اند.

تعریف جاه طلبی

آدم‌ها جاه طلبی را به شکل متفاوتی تعریف می‌کنند. تعریف کلی و پذیرفته شده‌ی حس جاه طلبی عبارت است از داشتن انرژی و هدف. این تعریف بر اساس مطالعات انسان‌شناسان و روانشناسان به دست آمده است. داشتن انرژی ولی فقدان هدف باعث می‌شود بدون دستیابی به پیشرفت، فقط از پروژه‌ای به پروژه‌ی دیگر سرگردان باشیم. داشتن هدف ولی فقدان انرژی نیز به عدم حرکت منجر می‌شود. حس جاه طلبی حاصل ترکیب انرژی و هدف است تا باعث حرکت رو به جلو و پیشرفت دائمی شود.

تاثیرات جاه طلبی بر رسیدن به موفقیت

مسئله‌ای که پژوهشگران بر روی آن اتفاق نظر دارند، این است که میزان سالم و متعادلی از جاه طلبی می‌تواند از طرق مختلفی در رسیدن به موفقیت به آدم‌ها کمک کند. حس جاه طلبی به میزان سالم باعث رشد انسان و هم‌چنین تقویت ذهن و جسم افراد می‌شود. با وجود این، لازم به یادآوری است که همیشه جاه طلبی به تنهایی به معنی رسیدن به موفقیت نیست. استعداد، مهارت، و سایر شرایط نیز در رسیدن به موفقیت ایفای نقش می‌کنند.

۱. تعیین هدف و دستیابی به آن

آدم‌های جاه طلب بهتر از دیگران می‌توانند هدف تعیین کنند و برای رسیدن به درجات عالی تلاش کنند. بسیاری از آدم‌ها برای خودشان هدف تعیین می‌کنند، ولی انرژی لازم را برای دستیابی به این اهداف در اختیار ندارند. آدم‌هایی که حقیقتا جاه طلب هستند نه فقط برای خودشان هدف تعیین می‌کنند، بلکه برای دستیابی به این اهداف نیز قاطعانه عمل می‌کنند.

معمولا آدم‌های جاه طلب اهداف بسیار بزرگی برای خودشان تعیین می‌کنند. ممکن است مسیر رسیدن به هدف از آن‌چه پیش‌بینی می‌کردند طولانی‌تر شوند، ولی آن‌ها هرگز تلاش‌شان را برای رسیدن به آن متوقف نمی‌کنند. حس جاه طلبی برای تعیین و دستیابی به اهدافی در مقیاس‌های بزرگ بسیار مناسب است.

۲. پیشرفت شخصی

آدم‌هایی که دارای حس جاه طلبی هستند، معمولا درجات متعددی از رشد و پیشرفت شخصی را پیموده‌اند. از آن‌جا که آن‌ها می‌خواهند همیشه در بهترین وضعیت ممکن باشند، دائما به دنبال راه‌هایی برای بهبود مهارت‌ها، استعدادها، و رفتارهای‌شان هستند. از این رو، بسیاری از آدم‌هایی که دارای حس جاه طلبی هستند، در مقایسه با دیگران از آگاهی بیش‌تری نسبت به خود، و خصوصیات و عیب‌های‌شان برخوردار هستند.

۳. ثبات مالی

بیش‌تر آدم‌هایی که بسیار جاه طلب هستند، معمولا از لحاظ مالی نیز وضعیت با ثباتی دارند. داشتن حس جاه طلبی و تمایل زیاد برای رسیدن به موفقیت به این معنی است که آن‌ها معمولا در مقایسه با همکاران و رقیبان‌شان بیش‌تر و سخت‌تر کار می‌کنند. به دلیل همین تعهد به کار و تلاش طولانی، آن‌ها معمولا در مقایسه با آدم‌هایی که جاه طلبی کم‌تری دارند یا فقط تمایل دارند به حد معمول تلاش کنند (مثلا فقط هشت ساعت کاری) پول بیش‌تری به دست می‌آورند.

لازم به ذکر است که داشتن حس جاه طلبی الزاما به معنی پولدار شدن نیست. همه‌ی آدم‌هایی که حس جاه طلبی دارند در زندگی‌شان به موفقیت‌های بزرگ دست نمی‌یابند. با وجود این، معمولا آن‌هایی که به اندازه‌ی کافی دارای جاه طلبی هستند، می‌توانند بدون نگرانی زیاد هزینه‌های‌شان را پرداخت کنند و غذای کافی سر سفره‌ی خانواده‌شان بگذارند.

۴. اخلاق کاری مناسب

آدم‌هایی که در حرفه‌شان حس جاه طلبی دارند، معمولا از اخلاق کاری عالی نیز برخوردار هستند. آن‌ها از کار سنگین و تلاش لازم برای رسیدن به اهداف‌شان نمی‌ترسند. آن‌ها به ندرت مرخصی استعلاجی می‌گیرند، و معمولا از دریافت مرخصی‌های با حقوق و رفتن به تعطیلات نیز خودداری می‌کنند. آن‌ها کاملا بر اهداف‌شان تمرکز دارند، و تمام انرژی‌شان را صرف رسیدن به هدف‌شان می‌کنند.

۵. شجاعت رویارویی با چالش‌ها

آدم‌های جاه طلب معمولا بسیار شجاع هستند. آن‌ها در مقابل چالش‌هایی که در طول مسیر رسیدن به بزرگی و موفقیت ظاهر می‌شوند، از تلاش برای رسیدن به هدف پا پس نمی‌کشند. آن‌ها با نهایت شجاعت و قدرت با مشکلات رو به رو می‌شوند. به همین خاطر نیز آدم‌های جاه طلب گاهی اوقات تا حدودی ترسناک هستند. آن‌ها از رویارویی با هیچ چالشی، با هر شکل و اندازه، فرار نمی‌کنند.

۶. جبران کمبود استعداد

حس جاه طلبی معمولا می‌تواند کمبود استعداد ذاتی را نیز جبران کند. بسیاری از آدم‌هایی که به شدت جاه طلب هستند، دائما تلاش می‌کنند مهارت‌های لازم را به اندازه‌ای بیاموزند که بتوانند به خوبی از آن‌ها برای موفقیت در حوزه‌های کاری مورد نظرشان استفاده کنند. شاید استعداد طبیعی نداشته باشند، ولی انگیزه‌ی بالای‌شان برای رسیدن به موفقیت – علی‌رغم کمبود استعداد در آن حوزه‌ی خاص – باعث می‌شود به شدت با دیگران رقابت کنند.

ولی منظورمان این نیست که هر آدمی با کمبود استعداد ولی با حس جاه طلبی می‌تواند به موفقیت برسد. این مسئله به شرایط نیز بستگی دارد. برای مثال، کسی که به هیچ عنوان صدای خوبی ندارد، فارغ از این‌که چه‌قدر حس جاه طلبی داشته باشد، نمی‌تواند به یک خواننده‌ی موفق تبدیل شود.

۷. فروتنی

داشتن حس جاه طلبی می‌تواند باعث ایجاد حس فروتنی در آدم‌ها شود؛ ‌فروتنی یکی از ویژگی‌های شخصیتی بسیار خوب برای هر آدمی است. ارتباط میان جاه طلبی و فروتنی در این است که آدم‌های فروتن دائما در هر حوزه‌ای از زندگی‌شان به دنبال اصلاح و پیشرفت هستند. معمولا این گونه آدم‌ها معتقدند به اندازه‌ی کافی کامل نیستند و باید تلاش‌های‌شان را برای رسیدن به کمال ادامه دهند.

۸. تمایل برای قربانی کردن برخی چیزها جهت رسیدن به هدف

آدم‌هایی که حس جاه طلبی دارند، آماده‌ هستند برای رسیدن به اهداف‌شان برخی چیزها را قربانی کنند. مثلا بسیاری از آدم‌های جاه طلبی که دائما به دنبال موفقیت‌های شغلی هستند، تعاملات اجتماعی و روابط شخصی‌شان را قربانی می‌کنند. این کار لزوما خوب نیست، و بسیاری از آدم‌هایی که حس جاه طلبی دارند، روزی از خواب غفلت بر می‌خیزند و خودشان را به شدت تنها می‌یابند.

با وجود این، حقیقت ماجرا این است که تمایل برای قربانی کردن برخی چیزها یکی از عوامل موثری است که باعث موفقیت آدم‌های جاه طلب می‌شود. از آن‌جا که آن‌ها آماده‌ی قربانی کردن هر چیزی هستند که در رسیدن به اهداف‌شان کمکی به آن‌ها نمی‌کند، از این رو، تمرکزشان به رسیدن به هدف، و در نتیجه، احتمال کسب پیشرفت در حوزه‌ی شغلی‌شان بالاتر می‌رود.

۹. هدفمندی در زندگی

داشتن حس جاه طلبی باعث می‌شود آدم‌ها زندگی‌ هدفمندی پیدا کنند. آدم‌های جاه طلب دائما برای رسیدن به یک هدف تلاش می‌کنند، و هدف نهایی‌شان نیز بزرگ‌ترین دستاورد زندگی‌شان خواهد بود. با وجود این، بیش‌تر آدم‌های جاه طلب با رسیدن به اهداف‌شان، جاه طلبی خود را از دست نمی‌دهند. در عوض، آن‌ها اهداف جدیدی را برای خود تعیین می‌کنند و حتی هدف خاص‌شان را نیز تغییر می‌دهند. با وجود این، آن‌ها دقیقا می‌دانند باید چه کارهایی انجام بدهند، و اجازه نمی‌دهند هیچ چیز آن‌ها را از انجام این کارها باز دارد.

۱۰. عدم اعتقاد به میانبر

آدم‌های جاه طلب، بهتر از هر آدم دیگری، می‌دانند برای رسیدن به موفقیت حقیقی هیچ راه میانبری وجود ندارد. آن‌ها مایل هستند، برای انجام یک کار، به شیوه‌ی صحیح، زمان و انرژی بیش‌تری صرف کنند تا این‌که بخواهند از طریق یک میانبر به نتیجه‌ی کم کیفیتی دست یابند. آدم‌های جاه طلب، به نوعی، کمال‌گرا هستند، و می‌خواهند همه چیز، با تلاش و کوشش حقیقی، درست سر جای خود قرار بگیرد.

هنگامی که جاه طلبی به یک مانع تبدیل می‌شود

با این‌که بدون شک جاه طلبی به اندازه‌ی متعادل و سالم می‌تواند کمک شایانی در موفقیت آدم‌ها داشته باشد، قطعا جاه طلبی بیش از اندازه و ناسالم نیز می‌تواند آدم‌ها را از رسیدن به موفقیت حقیقی در زندگی باز دارد. وضعیت‌های مختلفی وجود دارند که در آن‌ها، حس جاه طلبی می‌تواند به مانعی برای دستیابی به اهداف نهایی تبدیل شود.

۱۱. شخصیت‌های خود شیفته

یکی از مسائلی که باید درباره‌ی حس جاه طلبی مد نظر قرار دارد، این است که میزان بیش از اندازه و ناسالمی از جاه طلبی به عنوان یکی از ویژگی‌های شخصیتی آدم‌های مبتلا به اختلال خود شیفتگی به شمار می‌رود. نتایج یک مطالعه نشان دادند، حس جاه طلبی یکی از ویژگی‌های اصلی آدم‌های خود شیفته است و می‌تواند به عنوان یکی از نشانه‌های بروز این اختلال شخصیتی در نظر گرفته شود.

آدم‌هایی که دارای حس جاه طلبی ناسالم هستند، همواره تمایل دارند خودشان را بالاتر از دیگران قرار دهند. آن‌ها رقابت را به سطوح جدیدی می‌کشانند، و از این‌که برای رسیدن به اهداف بالاتر، رقابت را به هم بزنند، لذت می‌برند. مطالعات نشان داده‌اند، بسیاری از ستمگران دنیا دارای حس جاه طلبی شدیدی بوده‌ و هستند؛ و این حس آن‌ها را به انجام اعمال ضد انسانی وادار می‌کند.

اگر دارای چنین حس جاه طلبی هستید، روابط شخصیتی‌تان به مدت طولانی ماندگار نخواهند بود. با این‌که شاید از لحاظ فنی، در مسیر پیشرفت شغلی‌تان موفق باشید، مورد نفرت بسیاری از آدم‌ها قرار خواهید گرفت و احتمالا به همین دلیل، ترفیع درجه نخواهید یافت. به طور کلی، اگر جاه طلبی‌تان از روی جهل باشد، باعث می‌شود تنها شوید و تلاش‌های‌تان به موفقیت‌های کم‌تری منجر شوند.

۱۲. قربانی کردن شادی

آدم‌های دارای حس جاه طلبی ممکن است در حوزه‌ی شغلی‌شان به شدت موفق باشند، ولی برای رسیدن به این موفقیت شادمانی‌شان را قربانی کرده‌اند. بسیاری از آدم‌ها با جاه طلبی جاهلانه برای رسیدن به اهداف‌شان، بی‌توجه به تمام چیزها و آدم‌های اطراف‌شان، تا آن‌جا که می‌توانند زمان و انرژی خود را صرف می‌کنند. به این ترتیب، روابط شخصی‌شان از بین می‌رود؛ و اگر ازدواج کرده‌ باشند، معمولا مجبور به طلاق می‌شوند. این آدم‌ها معمولا فرزندان‌شان را فراموش می‌کنند و وابستگی‌های خانوادگی‌شان را در هم می‌شکنند.

باید موفقیت را برای خود تعریف کنید. اگر در دیدگاه شما نسبت به موفقیت، شادمانی نیز اهمیت بالایی دارد، لازم است مراقب باشید موفقیت‌های حاصل از حس جاه طلبی در شغل و زندگی، شما را از رسیدن به شادمانی باز ندارند. حتما برای چیزهایی که در زندگی‌تان واقعا دارای اهمیت هستند، به اندازه‌ي کافی وقت بگذارید.

زمانی برای درخواست کمک

اگر آن‌چنان جاه طلب هستید که دیگران را از اطراف خود دور کرده‌اید، بهتر است دیدگاه‌تان را نسبت به جهان و خودتان تغییر دهید. اگر ناگهان متوجه شده‌اید که به شدت تنها هستید و هیچ رابطه‌ی شخصی مطمئن و قدرتمندی ندارید، به احتمال زیاد جاه طلبی‌تان شما را از تجربه‌ی واقعی زندگی دور کرده است.

هر گاه جاه طلبی شما را از زندگی و لذت از آن دور کند، باید با دقت به چیزهایی در زندگی‌تان توجه کنید که لازم است تغییرشان دهید. یک روانشناس یا مشاور می‌تواند در تحلیل رفتارهای کنونی و سطح جاه طلبی‌تان، و هم‌چنین ایجاد تغییراتی برای رسیدن به سطح متعادل و سالمی از جاه طلبی کمک‌تان کند؛ به این ترتیب، می‌توانید هم در زندگی حرفه‌ای و هم در زندگی شخصی واقعا به موفقیت برسید.