اختلال خوردن مشکلی است که در بسیاری از نقاط جهان شایع است و اختلال خوردن در مردان مورد دیگری است که بسیاری از مردان و پسران را با هر نوع فرهنگ و در هر سنی مورد خطر قرار می دهد. چه این اختلال بی اشتهایی عصبی باشد چه پرخوری عصبی.
لئونی هالت اهل استرالیا تمام طول زندگی‌اش را با بی‌اشتهایی عصبی دست و پنجه نرم کرده‌است. سلامتی او در اولین سال ازدواج‌اش در بدترین شرایط خود قرار داشت؛ در آن زمان وزن او با قد ۱۶۲ سانت به ۴۳ کیلوگرم رسیده بود.
او برای حل این مشکل سختی‌های زیادی را متحمل شده‌است، اما سپاسگزار است که امروز در شرایط نسبتا خوبی به سر می‌برد.
با این حال، چیزی که او هرگز تصور نمی‌کرد این بود که پسرش هم دچار اختلال خوردن در مردان شود و همان سختی‌هایی را که در رابطه با وزن و قدش پشت سر گذاشته، تجربه کند.
۱. مردان و پسران نیز می‌توانند از اختلالات خوردن رنج ببرند
هالت اخیرا به وبسایت هلث‌لاین گفت: ” علائم افسردگی و اضطراب در پسرم زمانی که ۱۳ ساله بود شروع شد. او تا ۱۰ سالگی یک بچه‌ی نسبتا لاغر تا متوسط بود و پس از آن، درست مثل خودم در همان سن، اضافه وزن او شروع شد و مقدار زیادی غذا می‌خورد.”
او ادامه می‌دهد، پسرش خیلی به خاطر اضافه وزنی که داشت مورد آزار دیگران واقع نمی‌شد و به طور کلی بچه‌ی محبوبی بود. “اما به هر حال بچه‌ها اظهار نظر می‌کردند، که به هر حال آزاردهنده بود.”
درست یک سال بعد، “پس از آنکه یکی از همکلاسی‌هایش به او خندید، رژیم کاهش وزن‌اش را شروع کرد و گفت که می‌خواهد بعد از تعطیلات کاملا متناسب شود. او به سرعت کاهش وزن را شروع کرد و ظاهرش فوق‌العاده متناسب و زیبا شد. به این ترتیب مورد تحسین این و آن قرار گرفت. بعد از این بود که وزن‌اش بیشتر و بیشتر کاهش یافت.”
این‌جا بود که هالت متوجه می‌شود پسرش بعضی از وعده‌های غذایی را نمی‌خورد، بیش از حد ورزش می‌کند و از خوردن هر گونه غذایی که حاوی قند است، پرهیز می‌کند.
“من و او یک بار زمانی که ۱۵ ساله بود، به سینما رفته بودیم. قد او ۱۸۲ سانت بود و به من گفت که او ۶۳ کیلوگرم (۱۳۹ پوند) وزن دارد. من به او گفتم که می‌دانم آن عدد جادویی برایش ۶۰ (۱۳۲ پوند) است، چون خودم هم در جوانی یک عدد جادویی داشتم. سپس به او گفتم که تصمیم گرفته‌ام که اگر به این وزن برسد، حتما او را در بیمارستان بستری کنم. ”
۲. اهمیت اعداد
داستان‌هایی مانند هالت شایع‌تر از آنی است که بیشتر مردم تصور می‌کنند.
به گفته‌ی انجمن ملی اختلالات خوردن (NEDA)، این مشکل تنها در ایالات متحده ۱۰ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داده‌است.
تحقیقات یک “مولفه‌ی ژنتیکی قابل‌توجه” را هم برای بی‌اشتهایی عصبی و هم برای پرخوری عصبی شناسایی کرده‌اند.
به گفته پژوهشگران، تقریبا ۳ تا ۳.۵ درصد از مردان در معرض اختلالات خوردن قرار می‌گیرند. و هرچند سابقه‌ی خانوادگی می‌تواند به عنوان یک عامل خطر برای بروز اختلال خوردن در پسران باشد، اما تنها عامل ایجادکننده‌ی آن نیست.
متاسفانه، همان عواملی که زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهند و باعث می‌شوند تا دید منفی نسبت به بدن خود داشته باشند و درگیر رفتارهای ناسالم شوند و بدن خود را به استانداردهای فرهنگی تغییر دهند، می‌توانند روی پسرها هم تاثیر بگذارند و سبب شوند که احساس متفاوتی نسبت به بدن‌شان داشته باشند.”
رسانه‌ها عموما اندام‌های بسیار عضلانی را به تصویر می‌کشند که معمولا بدون مو و برنزه هم هستند، تصویری که می‌تواند احساس پسران و مردان جوان را نسبت به بدن‌شان تحریف کند و سبب شود که آن‌ها برای رسیدن به آن اندامی که دوست دارند، درگیر رفتارهایی ناسالم شوند.
۳. تفاوت در بروز اختلالات خوردن
زمانی که پای اختلالات خوردن به میان می‌آید، این تصورات تحریف شده در ایجاد یکی از تفاوت‌های عمده بین پسران و دختران نقش بسیار پررنگی ایفا می‌کنند.
به گفته دکتر کورا برونر، سخنگوی آکادمی پزشکی اطفال آمریکایی (AAP) و عضو بخش پزشکی نوجوانان در بیمارستان کودکان سیاتل، دختران مبتلا به اختلالات خوردن عموما تلاش می‌کنند که لاغرتر باشند در حالی که پسران معمولا تلاش می‌کنند که متناسب‌تر شوند.
برونر می‌گوید: “گاهی اوقات دختران می‌خواهند نامرئی شوند، و گاهی اوقات فقط دوست دارند که به سایز صفر برسند. جالب است بدانیم که برای پسران سایز صفر وجود ندارد.”
او توضیح می‌دهد که این اختلافات زمانی که اختلالات خوردن بین اعضای جامعه‌ی ترنس رخ می‌دهد، مشخص‌تر می‌شوند.
“هم در ترنس‌های مرد و هم در ترنس‌های زن، هدف لزوما لاغر و باریک شدن نیست، بلكه بیشتر به دنبال رسیدن به اندامی هستند که تصدیق جنسیتی‌شان ایجاب می‌کند. بنابراین یک ترنس خانم سعی می‌کند وزن کم کند و اندام کوچک‌تری داشته باشد در حالی که ترنس‌های مرد مبتلا به اختلال خوردن عموما تلاش می‌کنند که لاغرتر، عضلانی‌تر و متناسب‌تر شوند.
۴. موانعی که در راه درمان اختلالات خوردن در مردان وجود دارد
در حقیقت به دلیل این تفاوت‌ها است که اختلالات در مردان به همان سرعتی که در زنان نمود پیدا می‌کند، مشخص نمی‌شود.
مطابق با پژوهش‌های صورت گرفته، دو مانع کلیدی برای درمان مردان در حال مبارزه با اختلالات خوردن وجود دارد. اول این‌که مشکل آن‌ها معمولا توسط والدین‌شان، معلم‌ها و ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی تشخیص داده نمی‌شود.
پسرها همیشه وزن زیادی را از دست نمی‌دهند، آن‌ها فقط بر باریک شدن و افزایش توده‌ی عضلانی تمرکز دارند. و این لزوما در بسیاری از خانواده‌ها و فرهنگ‌ها به عنوان یک مشکل یا اختلال دیده نمی‌شود. در واقع از دست دادن وزن آن‌قدری که برای خانم‌ها بد دیده می‌شود، برای مردان چندان جدی گرفته نمی‌شود.
از آن‌جایی که به لحاظ اجتماعی میل پسران به داشتن عضله و ساختن بدنی عضلانی کاملا قابل قبول است و وقت زیادی را در ورزشگاه صرف می‌کنند، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی و والدین دیر متوجه می‌شوند که این تمایل آن‌ها تبدیل به رفتارهای ناسالم غذایی شده‌است.
مانع دومی که برای درمان اختلالات خوردن در مردان وجود دارد، مساله‌ی مشکلات روانی است که به طور کلی برای مردان نوعی خفت و بدنامی محسوب می‌شود، به خصوص که اختلالات خوردن معمولا یک مشکل زنانه محسوب می‌شود و مردان دوست ندارند که کسی این مشکل را به آن‌ها بچسباند.
این امر به لحاظ اجتماعی مورد قبول واقع شده که زنان معمولا بیشتر از مردان احساس بدی نسبت به اندام‌شان پیدا می‌کنند.
فراتر از آن، پزشکان متخصص در درمان اختلالات خوردن همیشه در دسترس نیستند. بیشتر آن‌ها در جوامع شهری هستند و درمان می‌تواند گران باشد.
۵. باید به دنبال چه علایمی باشید
در حال حاضر و با تعطیلات تابستانی، تمایل به داشتن تناسب اندام و بدنی عضلانی برای برخی از پسرانی که با شکل بدن‌شان مشکل دارند، واضح تر می‌شود.
برونر برای والدینی که نمی‌دانند آیا باید نگران باشند یا نه توضیح می‌دهد که حواس‌شان به علائم زیر باشد:
– تمام نکردن غذای‌شان
– اصرار بر این‌که مطمئن شوند اصلا چربی در غذای‌شان وجود ندارد
– داشتن رژیم‌های خیلی سخت، مانند گیاهخواری
– تمرکز بیش از حد روی شکل اندام‌شان
– سوال کردن در مورد مواد تشکیل‌دهنده‌ی غذا
– دوری از همسالان (به عنوان مثال، حاضر نشدن در پیتزا پارتی به این دلیل که نمی‌خواهند پیتزا بخورند)
– دروغ گفتن در برابر این سوال که آیا غذا خورده‌اند یا نه
– افزایش شدت و مدت زمان تمرینات ورزشی
همه‌ی این موارد اگر بدون افراط صورت بگیرند، بسیار قابل قبول هستند. اما زمانی که پسرتان در هر یک از موارد قید شده افراط نشان داد و از حالت تعادل خارج شد (برای مثال حتی زمانی که وقت کافی ندارد یا دچار بیماری و درد خاصی شده‌است باز هم می‌خواهد ورزش کند) آن وقت است که پدر و مادر باید دست به کار شوند و ببینند که آیا رفتارهای او نشانه‌ای از اختلال خوردن است یا نه.”
برونر اضافه می‌کند که حساسیت نسبت به برنامه‌های آشپزی، یا پختن چیزهایی که سابقا آن‌ها را نمی‌خوردند نیز می‌تواند نشانه‌ای از نگرانی باشد. این امر به خصوص زمانی صادق است که قبلا چنین کاری را انجام نداده‌اند.
در این صورت احتمالا پسرتان دچار پرخوری عصبی شده باشد.
۶. علائم آشکارتر پرخوری عصبی
– چشم‌های پرخون
– بوی بد نفس، بویی مانند استفراغ
– حمام یا دستشویی که بعد از استفاده بوی استفراغ می‌دهد
با این حال، برونر توضیح می‌دهد که پرخوری عصبی در یک الگوی اختلالات خوردن اغلب دیر رخ می‌دهد به این ترتیب که بعداز ۶ ماه تا یک سال که اولین نشانه‌های اختلالات مرتبط با غذا پدیدار شدند، ممکن است این مشکل نمود پیدا کند.
در هر صورت، او بر این باور است که اگر والدین نگران هستند، باید با یک پزشک در مورد پسرشان مشورت کنند.
“فقط منتظر نمانید تا ببینید که آیا آن‌ها خودشان مشکل را حل می‌کنند یا نه، زیرا این روش جواب نمی‌دهد. به محض این‌که متوجه شدید اتفاقی در حال وقوع است، دست به کار شوید. ”
این دقیقا همان کاری بود که هالت انجام داد. او بعد از مدتی که فرزندش را زیر نظر داشت متوجه شد که او دچار اختلال خوردن شده‌است. و مدت کوتاهی پس از آنکه پسرش را تهدید کرد که او را در بیمارستان بستری می‌کند، مشکل برطرف شد و او رژیم غذایی طبیعی‌اش را از سر گرفت.
او می‌گوید: “به هر دلیل که باشد تهدید من اثرگذار بود و او به طور عاقلانه‌ای رژیم غذایی‌اش را تغییر داد و ۸۰ یا ۸۵ کیلو رسید.”
امروز که پسر هالت ۲۵ ساله‌است هنوز هم با “گناهِ خوردن” دست و پنجه نرم می‌کند و اضطراب زیادی در مورد وزن‌اش دارد که در زمان بالا بودن سطح استرس‌اش بدتر هم می‌شود.
با این حال، هالت می‌گوید که پسرش همچنان به درمان متعهد است و قدم‌هایی رو به جلو برمی‌دارد.
۷. تاثیر ابرقهرمان‌ها روی تصویر بدنی پسران و مردان
هالت می‌گوید هم خودش و هم پسرش در مورد مردان جوانی که امروزه با اندام خود مشکل دارند، نگران هستند.
“من و پسرم هر دو احساس می‌کنیم که مردان امروزی در حال حاضر با تصاویر رسانه‌ای از کسانی که شکم‌شان سیکس پک دارد بمباران می‌شوند و همین باعث تشدید این مشکل در آن‌ها می‌شود.”
محققان توصیه می‌کنند که والدین نه تنها با داشتن الگوهای رفتاری سالم می‌توانند به پسران‌شان کمک کنند، بلکه دقت به خرج دادن در مورد آن‌چه که فرزندشان تماشا می‌کند و بازی‌هایی که انجام می‌دهد، می‌توانند گام مثبتی در این زمینه بردارند.
مطالعات نشان داده‌اند که پسران نوجوان که بازی‌های اکشن انجام می‌دهند، معمولا حس خوبی نسبت به بدن‌شان ندارند. حتی بازی‌های کوتاهی که در آن‌ها شکل اندام آقایان به صورت اغراق‌شده‌ای خوب است، منجر به شکل گرفتن یک تصویر ذهنی منفی در پسران می‌شود در مقایسه با زمانی که آن‌ها مشغول بازی‌هایی می‌شوند که مردهای درون آن‌ها اندامی نرمال و متوسط دارند.
هرچند تاثیر باربی بر دختران جوان سال‌ها مورد بحث و تبادل نظر محققان بوده‌است و مورد پژوهش قرار گرفته است، اما در مورد قهرمان‌های کارتونی و فیلمی که تاثیر زیادی روی پسرها و مردان جوان داشته‌اند، چندان مورد بحث قرار نگرفته‌اند.
اما اختلالات خوردن فقط مختص زنان نیست و زمان آن رسیده که به طور جدی‌تری درباره‌ی آن صحبت کنیم.