10 دلیل که هورمون اکسی توسین هورمون عشق شگفتانگیزترین مولکول جهان است
اگرچه هورمون اکسی توسین اغلب تحت عنوان “هورمون اعتماد” یا هورمون عشق مورد اشاره قرار میگیرد، به طرز فزایندهای به عنوان مادهای شیمیایی در مغز در نظر گرفته میشود که کارهایی بیش از نزدیک کردن زوجها به هم انجام می دهند. تحقیقات جدید نشان میدهد هورمون اکسی توسین نه تنها در قادر ساختنمان به ایجاد و تقویت روابط اجتماعی بلکه در مسائل روانی و جسمانی نیز نقشی حیاتی دارد. اما به طور مفهومیتر، اکسیتوسین در حال ثابت کردن است که مادهی حیاتی آنچیزی است که ما را انسان میکند.
در ادامه به ده دلیل اشاره میکنیم که چرا هورمون اکسی توسین هورمون عشق خارقالعادهترین مولکول روی زمین است.
۱. دریافت کردنش آسان است
یکی از چیزهای جالب دربارهی هورمون اکسی توسین آن است که میتوانید سهمتان را همیشه و هرجا دریافت کنید. تنها چیزی که لازم است آن است که کسی را در آغوش بگیرید یا با او دست بدهید. عمل سادهی تماس بدنی باعث خواهد شد مغزتان سطوح اندکی اکسیتوسین ترشح کند – هم در شما و هم در شخصی که لمس میکنید. این یک روش تقریبا آنی برای ایجاد اعتماد است. و خبر خوب آن است که تاثیرش بعد از آن هم باقی میماند. حتی شواهدی وجود دارد که نشان میدهد خیره شدن محض به کسی– یا حتی فکر کردن درباره او.- همین کار را میکند. و شما نباید احساس کنید فقط به گونههای انسانی محدود هستید؛ بغل کردن و بازی با حیوانات خانگی نیز کمک میکند. و برای کسانی که نمیتوانند به تنهایی اکسیتوسین کافی تولید کنند، یا کسانیکه احساس میکنند نیاز به تقویت دارند، مولکول اکسیتوسین را میتوان به سادگی سنتز و به عنوان دارو مصرف کرد.
۲. معجون عشقی که دقیق خلق شده است
هورمون اکسی توسین که غالبا ” هورمون عشق ” خوانده میشود، معمولا با کمک به زوجها در ایجاد حس بهتری از صمیمیت و وابستگی در ارتباط است. اعتقاد بر آن است که اکسی توسین همراه با دوپامین و نوراپینفرین در جفتگیری انسان به شدت حیاتی هستند. اما فقط به اینجا ختم نمیشود، بلکه اشتیاق زوجها برای خیره شدن به یکدیگر را افزایش میدهد، تحریک جنسی ایجاد میکند، و به جنس مذکر اجازه میدهد نعوظش را حفظ کند. وقتی از نظر جنسی تحریک شدهاید یا هیجان زده هستید، سطح اکسیتوسین به طرز چشمگیری در مغزتان افزایش مییابد – عاملی اساسی برای رسیدن به ارگاسم. و طی خود ارگاسم، مغز غرق در اکسیتوسین میشود ـ یک توضیح ممکن برای آنکه چرا (برخی) زوجها دوست دارند بعد از آن هم دیگر را در آغوش بگیرند.
۳ نکته درباره تاثیر اکسی توسین بر استرس و مشکلات گوارشی
۳. به مامانها کمک میکند مامان باشند
اکسی توسین فقط به نزدیکی زوج ها کمک نمیکند ـ این ماده در زایمان و ایجاد پیوند میان مادر و فرزند نقشی ضروری دارد. اکسی توسین با تحریک انقباضات رحمی به زنان کمک میکند زایمان را پشت سر بگذارند، و به همین دلیل است که گاهی طی زایمان ( با عنوان پیتوسین) به کار گرفته شود. اثر آن در تسهیل زایمان و تسریع انقباضات شناخته شده است. پس از زایمان، مادران میتوانند از طریق لمس ملایم و حتی نگاهی محبتآمیز به فرزندانشان نزدیک شده و حس اعتماد را ایجاد کنند. به علاوه، مادران میتوانند از طریق شیر خود اکسیتوسین را به نوزادانشان منتقل کنند. و شایان ذکر است که پدران نیز میتوانند از مزایای اکسیتوسین بهرهمند شوند؛ پدران جدیدی که یک پیف اسپری بینی اکسیتوسین را استنشاق کنند بیشتر احتمال دارد طی زمان بازی کودکانشان را به اکتشاف تشویق کنند و احتمال عبوس بودنشان کمتر است.
۴. ترسهای اجتماعی را کاهش میدهد.
با توجه به توانایی هورمون اکسی توسین یا هورمون عشق در شکستن سدهای اجتماعی، تولید حس خوشبینی، افزایش عزت نفس، و ایجاد اعتماد، به طرز فزایندهای به عنوان چیزی در نظر گرفته میشود که به آدمها کمک میکند بر ترسها و موانع اجتماعیشان غلبه کنند. مطالعات نشان میدهد اکسیتوسین ممکن است در درمان کمرویی ناتوانکننده موثر باشد، یا به آدمهای دارای اضطرابهای اجتماعی و اختلالات خلقی کمک کند. همچنین تصور میشود که اکسیتوسین بتواند به آدمهایی که از اختلال استرس پس از سانحه رنج میبرند نیز کمک کند. علاوه بر این، با توجه به آنکه اوتیسم لزوما یک اختلال ارتباط اجتماعی است، به عنوان راهی برای کمک به افراد این طیف هم در نظر گرفته میشود. و در آخر، اکسیتوسین، از طریق اقدامات اعتمادسازانهاش، میتواند به درمان زخمهای یک رابطهی آسیبدیده کمک کند ـ مثال دیگری از این که ذهن چگونه انعطافپذیریاش را به دست میآورد.
۳۰ راه افزایش اکسی توسین (هورمون عشق) در بدن
۵. به درمان و تسکین درد کمک میکند
به طرز شگفتانگیزی هورمون اکسی توسین یا هورمون عشق را میتوان برای درمان زخمها هم استفاده کرد (از طریق خواص ضد التهابیاش). همچنین مطالعات نشان داده است که افزایش سطح اکسیتوسین میتواند درد را ـ هرچیزی از سردرد گرفته تا گرفتگی عضلات و دردهای کلی بدن ـ تسکین دهد. حالا با دانستن این امر، نکته آن است هنگام درد کشیدن اکسیتوسین را به عمل وادارید ـ که کار سادهای نیست. اینجا است که جانشینهای مصنوعی میتوانند مفید باشند. اگر ناراحتی جسمی داشتید، میتوانید از همسرتان بخواهید رابطهی جنسی داشته باشید.
۶. به رژیم غذایی کمک میکند
شاید عجیب باشد، اما در مواردی برای جلوگیری از چاقی میتوان از اکسیتوسین استفاده کرد. محققان مشاهده کردهاند موشهایی که کمبود گیرندههای اکسیتوسین داشتند، در مراحل بعدی زندگی چاق میشوند ـ و البته با مقدار خوراک عادی. دانشمندان معتقدند که این هورمون ممکن است مسئول یک سری تاثیرات سوختوسازی مفید بدن ، هم در موشها و هم در انسان باشد. هم چنین، با تزریق اکسیتوسین به موشهای چاقی که کمبود گیرندهی اکسیتوسین داشتند، وزنشان به حالت عادی بازگشت. هم چنین موشها عدم تحمل گلوکوز و مقاومت انسولینی کمتری نشان دادند. این امر به وضوح گزینهی جایگزینی را به کسانی نشان میدهد که با کاهش وزن مشکل دارند.
۷. ضدافسردگی است
ارتباط اکسیتوسین با افسردگی اولین بار از طریق تاثیراتش بر مادرانی مشاهده شد که از سندرم افسردگی پس از زایمان رنج میبردند. محققان دریافتند که برخی از مادران جدید به واسطهی سطوح پایینی از اکسیتوسین با افسردگی کنار میآمدند. در حقیقت، در صورتی که مادر مورد نظر سطح پایینی از اکسیتوسین داشت، محققان قادر بودند افسردگی پس از زایمان را طی بارداری پیشبینی کنند. مطالعات اخیر بر روی سطح خون و عوامل ژنتیکی در بیماران افسرده، پتانسیل درمان افراد مبتلا به افسردگی بالینی و حتی اختلالات اضطرابی را آشکار ساخته است.
۸. کاهندهی استرس است
با توجه به توانایی هورمون اکسی توسین در تسکین اضطراب اجتماعی و تولید حس اعتماد، تعجبی ندارد که قابلیت جانبی کاهش استرس را نیز داشته باشد ـ که اگر عوارض استرس را بر بدن در نظر بگیرید، چیز کمی نیست. مشاهده شده است که اکسیتوسین در بدن کورتیزول را کاهش داده و فشار خون را پایین میآورد. همچنین مشخص شده است هضم را بهبود میبخشد، که معمولا با سطوح بالای استرس مختل میشود. جالب آنکه اکسیتوسین و گیرندههایش در دستگاه گوارش یافت شدهاند؛ تحرک دل و روده را بهبود بخشیده و التهاب روده را کاهش میدهد.
۹. بخشندگی را افزایش میدهد
خوب یا بد، مشاهده شده است اکسیتوسین بخشندگی را در انسانها افزایش میدهد. زیستشناسان تکاملی به ویژه کسانیکه نظریهی ژن خودخواه را تصدیق میکنند، مدتها تلاش میکردند که بفهمند چرا گاهی آدمها چیزهایی را بخشیده یا با دیگران تقسیم میکنند ـ گاهی به بهایی شخصی. اما چندین پژوهش اکسیتوسین را به احساس همدلی ارتباط داده است. در مطالعهای که از افراد میخواست با یک غریبه پولی را سهیم شوند، تزریق اکسیتوسین نشان داد که برخی از نمونهها ۸۰٪ بخشندهتر از کسانی شدند که دارونما دریافت میکردند.
۱۰. این همان چیزی است که ما را انسان میسازد
به عبارت دیگر، تمام موارد بالا. واضح است که بدون آن واقعا انسان نمیبودیم ـ ممکن بود توانایی اجتماعی بودن، و توجه به گونهی خودمان را نداشتیم. با این حال، اکنون باید توجه داشت در حالیکه اکسیتوسین اعتماد گروه را بالا میبرد، برای کسانیکه خارج از آن هستند احساس معکوسی ایجاد میکند ـ بنابراین آنگونه که برخی ادعا میکنند یک ” داروی بینقص ” نیست. با این اوصاف، اکسیتوسین در ایجاد تواناییمان برای شروع و حفظ روابط نقشی حیاتی بازی میکند، در حالیکه به ما توانایی همدردی، اعتماد، و حتی عشق به یکدیگر را اعطا میکند. بدون آن، به طرز چشمگیری از آنچه هستیم کمتر میبودیم.