موقعیت یابی محصول یا جایگاه یابی محصول یا Product Positioning شکلی از بازاریابی است که مزایای محصول‌تان را به یک مخاطب هدف خاص عرضه می‌کند. از طریق تحقیق بازار و گروه‌های تمرکز، بازاریاب‌ها می‌توانند تعیین کنند که کدام مخاطب را بر مبنای پاسخ مطلوب به محصول، هدف خود قرار بدهند.
همچنین تحقیقات می‌تواند تعیین کند که کدام مزایای محصول برای آن‌ها جذاب‌ترین است. دانستن این به ساده و موثر کردن تلاش‌های بازاریابی کمک می‌کند و پیام‌های بازاریابی موثری ایجاد می‌کند که باعث افزایش انگیزه‌ها و فروش بیشتر می‌شود. همچنین کمک می‌کند بین کالا یا خدمات و رقابت در بازار تفاوت قائل شویم.
جایگاه یابی محصول یک مولفه‌ی مهم از هر طرح بازاریابی است، اما نباید به یک مخاطب محدود شود. به عنوان مثال، یک محصول ممکن است یک مخاطب هدف اصلی داشته باشد و همچنین یک مخاطب دوم که آن هم به محصول علاقمند است، اما شاید به روشی متفاوت. هر مخاطب به دلایل مختلف محصول را جذاب خواهد یافت، که به همین دلیل متناسب کردن پیام‌های بازاریابی مهم است تا بر مزایایی تمرکز شود که هر مخاطب بیشترین ارزش را به آن می‌دهد.
مثال‌های جایگاه یابی محصول
جایگاه‌یابی می‌تواند شامل شماری از عناصر متفاوت باشد. یک محصول می‌تواند به روشی مطلوب از طریق تبلیغات، کانال‌هایی که از طریق آن‌ها تبلیغات می‌شود، بسته‌بندی محصول، و حتی روشی که محصول قیمت‌گذاری می‌شود برای یک مخاطب هدف جایگاه‌یابی شود. به عنوان مثال، تحقیق بازار ممکن است مشخص کرده باشد که محصول بین مادران محبوب است. آن‌ها چه چیز محصول را دوست دارند؟ چه چیزی درباره‌ی محصول باید تاکید شود تا آن‌ها را جلب کند؟ و محصول کجا باید تبلیغ شود تا به سمع و نظر آن‌ها برسد؟ با پاسخ دادن به این پرسش‌ها، یک کمپین بازاریابی موثر می‌تواند ایجاد شود تا پیام‌های مبتنی بر سود به مخاطب هدف، هر کجا که ممکن است باشند، بفرستد(مثلا فیس‌بوک، جایی که تبلیغات هدفمند می‌تواند بر اساس جمعیت‌شناسی و علایق خریداری شوند).
موقعیت یابی تولید برای کسب و کارهای کوچک
درحالی که شرکت‌های سهامی بزرگ‌تر برای تحقیقات بازار گسترده بودجه دارند، کسب و کارهای کوچک ممکن است برای وقت یا پولِ انجام آن به طور عمیق، در مضیقه باشند. به جای اداره‌ی گروه‌های تمرکز و انجام هزاران تحقیق، مالک یک کسب و کار کوچک می‌تواند به سادگی از (اعضای) شبکه‌اش نظرات‌شان را بپرسد. اگر آن‌ها اطلاعات را درباره‌ی مشتریان و خریدهای‌شان جمع‌آوری کنند، راهبردهای جایگاه‌یابی محصول آتی می‌تواند بر اساس داده‌های فروش واقعی باشد. این امر حتی می‌تواند از مبتنی کردن موقعیت یابی محصول بر نظرات مشتریان بالقوه موثرتر باشد، مثلا در یک گروه تمرکز، چون این جایگاه‌یابی بر مبنای رفتار واقعی است نه حدس و گمان.
در نتیجه، برای سود بردن از تحقیق بازار و موقعیت یابی موثر محصول به یک بودجه‌ی بازاریابی هنگفت نیازی نیست. شناختن مخاطب هدف و چگونگی انتقال مزایای یک محصول به آن‌ها به روشی فوری اولین قدم به سوی یک طرح بازاریابی منسجم است.