تعریف ما از موفقیت چیست؟ روش‌های متعدد و متفاوتی برای کسب موفقیت در زندگی و کسب و کار وجود دارد اما شاید روشی که بهترین نتیجه را برای شما به همراه دارد، به نگرش و تصویر ذهنی شما از موفقیت بستگی داشته باشد. ما معمولاً موفقیت را با خوب کار کردن یا درآمد بالا داشتن یکی می‌دانیم.

دستاوردهای حرفه‌ای فقط یک تکه از پازل موفقیت هستند و ابعاد مهم دیگر زندگی، تکه‌های دیگر این پازل. خانواده، روابط عاطفی، تحصیلات و ورزش برخی از ابعادی هستند که آدم‌ها می‌خواهند در آنها به موفقیت دست یابند. تعریف شخصی شما از موفقیت ممکن است متفاوت باشد اما بر اساس همین تعریف شخصی، شما موفقیت را امری عملی، شاد، بی‌خطر، سالم و دوست‌داشتنی تعریف می‌کنید.

کسب موفقیت در زندگی یعنی توانایی رسیدن به اهداف‌تان در زندگی؛ هر چه که هست. به این ترتیب، برای اینکه شانس دست یافتن به این چیزها را افزایش بدهید، چه کارهایی می‌توانید بکنید؟ عادت‌های مهم افراد موفق چیست؟

موفق شدن محدود به یک راه و روش واحد نمی‌شود. شاید آن چیزی که منجر به موفقیت شما می‌شود برای دیگری کارساز نباشد. هیچ معجون تمام و کمالی وجود ندارد که بتواند موفقیت شما را تضمین کند. با این وجود، چند گام اساسی هست که با دنبال کردن آنها می‌توانید شانس موفقیت خود در زندگی، عشق، کار، یا هر چیزی که برایتان مهم است را افزایش بدهید.

۱.ذهنیت رشد را در خودتان ایجاد کنید

روانشناسی به نام کارول دوک پژوهشی انجام داده و بر اساس یافته‌های آن ادعا می‌کند که اساساً دو نوع وجود دارد که تفکرات انسان راجع به خودش و توانایی‌هایش را تحت تاثیر قرار می‌دهد: ذهنیت ثابت و ذهنیت رشد.

افرادی که ذهنیت ثابتی دارند معتقدند که چیزهایی مثل هوش ثابت و تغییرناپذیر هستند. این افراد بر این باورند که موفقیت نتیجۀ سخت‌کوشی نیست بلکه نتیجۀ استعدادهای درونی هر فرد است.

افراد این گروه معتقد هستند که انسان با یا بدون چنین استعدادهایی به دنیا می‌آید. به همین ترتیب، این افراد، در رویارویی با دشواری‌ها و سختی‌های زندگی ظرفیت زود جا زدن و شانه خالی کردن را دارند. وقتی شرایط راحت برایشان مهیا نمی‌شود، تسلیم یا بی‌خیال می‌شوند چون باور دارند که مهارت ذاتی مورد نیاز برای توفق و برتری را در خودشان ندارند.

از طرف دیگر، افرادی که ذهنیت رشد دارند احساس می‌کنند که در نتیجه‌ی تلاش و کوشش قابلیت تغییر، رشد و یادگیری را دارند. احتمال موفق شدن در افرادی که قابلیت و توانایی رشد را در خود می‌بینند بیشتر از سایرین است. این افراد، در صورت سخت شدن شرایط، به دنبال راه یا راه‌هایی می‌گردند تا مهارت‌های خود را ارتقاء بدهند و همچنان در مسیر موفقیت باقی بمانند.

افرادی که ذهنیت رشد دارند معتقدند که بر زندگی خودشان مسلط هستند. درحالیکه، افراد دارای ذهنیت ثابت معتقدند این اوضاع و شرایط است که تسلط و کنترل را در اختیار دارد.

چطور می‌توانید ذهنیت رشد را در خودتان ایجاد کنید؟

• باور داشته باشید که تلاش‌هایتان مهم و تاثیرگذار است.

به جای اینکه فکر کنید توانایی‌ها یا مهارت‌های ثابت و تغییرناپذیری دارید، باور داشته باشید که تلاش و سخت‌کوشی می‌تواند منجر به رشد معنادار شود.

• مهارت‌های جدید یاد بگیرید

وقتی با چالشی روبه‌رو می‌شوید، به دنبال راه‌هایی برای ارتقاء دانش‌ و مهارت‌هایی باشید که برای پیروزی و موفقیت خود به آنها نیاز دارید.

• شکست را تجربه‌ای آموزنده بدانید

ذهنیت رشد داشتن یعنی اینکه شکست را آیینه‌ی توانایی‌های خودتان ندانید. شکست را به منزله‌ی تجربه‌ای ارزشمند بدانید؛ منبعی که از مسیر آن قادر هستید یاد بگیرید و خودتان را ارتقاء بدهید. وقتی چیزی کارساز نمی‌شود، با خودتان فکر کنید: این بار یک چیز متفاوت را امتحان می‌کنم.

مطلب مرتبط: ۱۰ نکته جادویی برای موفقیت در جلسه مصاحبه شغلی

۲. هوش هیجانی‌تان را ارتقاء دهید

بطور کلی این باور وجود داشته که هوش یکی از فاکتورهای موثر در موفقیت در ابعاد مختلف زندگی است. با این وجود، برخی از کارشناسان معتقدند وقتی پای موفقیت در میان است، هوش هیجانی از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار می‌شود. هوش هیجانی عبارت است از توانایی و مهارت درک، بهره‌گیری و تجزیه و تحلیل با استفاده از نیروی عواطف و احساسات. افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند قادر هستند نه تنها احساسات خود را به خوبی درک کنند، بلکه در درک احساسات دیگران نیز مهارت بالایی از خود نشان می‌دهند.

برای اینکه هوش هیجانی‌تان را بالا ببرید:

• به احساسات خود دقت کنید:

روی احساسات‌تان تمرکز کنید؛ آنها را شناسایی و تعریف کنید؛ بفهمید چه چیزی چه احساسی را در شما برمی‌انگیزد. محرکه‌های هر یک از احساسات خود را بشناسید.

• احساسات خود را مدیریت کنید:

یک گام به عقب بردارید. سعی کنید هر چیزی را از دریچه‌ی نگاه منصفانه و بی‌طرفانه‌ی خود ببینید. مراقب باشید احساسات خودتان را سرکوب یا خفه نکنید. روش‌هایی سالم و مناسب پیدا کنید و به احساسات خودتان رسیدگی کنید.

• به دیگران گوش بدهید:

گوش دادن به دیگران نه تنها مستلزم شنیدن چیزهایی‌ست که آنها می‌گویند، بلکه در این فرآیند شما باید به سیگنال‌های غیرکلامی و زبان بدن آنها نیز خوب دقت کنید.

مطلب مرتبط: ۸ بهترین راه های موفقیت در زندگی که همه باید بشناسند

۳. انعطاف‌پذیری ذهن‌تان را بالا ببرید

انعطاف‌پذیری ذهنی یعنی ذهن شما خاصیت ارتجاعی، کشسانی یا سازگاری داشته باشد تا در صورت رویارویی با موانع همچنان قادر به ادامه‌ی مسیر باشد. افرادی که از این توانایی و قدرت ذهنی برخوردار هستند چالش‌ها را فرصت و موقعیت می‌دانند. آنها بر این باورند که کنترل تقدیر و سرنوشت خود را در دست دارند؛ آنها به توانایی‌های خود برای موفق شدن اطمینان دارند؛ آنها خود را در به پایان رساندن آنچه شروع کرده‌اند متعهد می‌دانند.
چطور می‌توانید انعطاف‌پذیری ذهنی خودتان را بالا ببرید و احتمال موفق شدن در زندگی‌تان را افزایش بدهید؟

• خودتان را باور داشته باشید:

گفت‌وگوهای ذهنی منفی‌تان را متوقف کنید. راه‌های مثبت‌اندیش ماندن را پیدا کنید. به خودتان انگیزه بدهید و خودتان را تشویق کنید.

• دست از تلاش کردن برندارید:

حتی وقتی اوضاع و شرایط غیرممکن به نظر می‌رسد، حتی وقتی موانع و مشکلات مدام می‌خواهند شما را به عقب برانند، به دنبال راه‌هایی برای ارتقاء مهارت‌های خودتان باشید. تمرکزتان را روی به پیش راندن، سماجت و مداومت در مسیرتان قرار بدهید. یکی از مهم‌ترین عادت‌های افراد موفق این است: آنها همیشه موانع و شکست‌هایشان را فرصتی آموزنده و تجربه‌ای برای یادگیری می‌دانند.

• هدف‌گذاری کنید:

افرادی که ذهن‌های منعطف دارند می‌دانند که نخستین گام موفق شدن مشخص کردن اهدافی قابل‌دستیابی است. این اهداف لزوماً سهل‌الوصول نیستند. وقتی چیزی داشته باشید و برای آن چیز هدفی را در نظر گرفته باشید، بهتر قادر می‌شوید در مسیر خود پیش بروید و بر موانع پیروز شوید.

• حامی پیدا کنید:

تنها انجام دادن هر کاری ممکن است سخت باشد ولی وقتی خودتان را به یک سیستم حمایتی قدرتمند مجهز می‌کنید، همه چیز برایتان راحت‌تر می‌شود. مربی، دوست، همکار، اعضای خانواده؛ همه‌ی این افراد می‌توانند در صورت سخت شدن اوضاع و شرایط به شما روحیه بدهند، به شما مشورت بدهند و حتی کمکی برسانند تا به این ترتیب شانس موفقیت خودتان را افزایش بدهید.

مطلب مرتبط: ۷ مهمترین گام های موفقیت در زندگی و کسب و کار

۴. نیروی اراده‌ی خود را تقویت کنید

در یک مطالعه‌ی طولی، روانشناسان به بررسی گروهی کودک پرداختند. طبق گفته‌ی معلم‌ها، این گروه کودکانی بسیار باهوش بودند. پژوهشگران این کودکان را از دوران کودکی تا بزرگسالی‌شان مورد مطالعه قرار دادند و میزان پیشرفت آنها را در این مسیر با یکدیگر مقایسه کردند. آنها دریافتند کسانی که به بیشترین میزان از موفقیت در زندگی خود دست یافتند دارای ویژگی‌های مهم و مشترکی بودند؛ از جمله استقامت و نیروی اراده.

اگرچه استقامت و نیروی اراده بخشی از خصوصیات شخصیتی فرد به شمار می‌رود اما هر یک از ما قادر هستیم این دو ویژگی را در خودمان تقویت کنیم. رضایت مُعوّ‌َق، آموختن حفظ استقامت و استمرار در رویارویی با چالش‌ها و انتظار برای دریافت پاداش سخت‌کوشی‌ها می‌تواند کلید کسب موفقیت در زندگی باشد.

با استفاده از راه‌کارهای زیر می‌توانید نیروی اراده‌تان را تقویت کنید:

• حواس خودتان را پرت کنید:

برای مثال، تصور کنید می‌خواهید وزن کم کنید ولی بعضی وقت‌ها نمی‌توانید به تنقلات موردعلاقه‌تان ناخنک نزنید. در این صورت بهتر است لحظاتی که نیروی اراده‌تان ضعیف شده، حواس خودتان را پرت کنید تا وسوسه نشوید و با خوردن تنقلات، از مسیر کاهش وزن‌تان پرت شوید.

• تمرین کنید:

نیروی اراده ساختنی است اما ساختن آن مستلزم صرف زمان و تلاش است. با اهداف کوچکی شروع کنید که رسیدن به آنها نیازمند به‌کارگیری نیروی اراده‌تان است؛ مثلاً با خودتان قرار بگذارید که بعد از این دیگر شیرینی‌جات نخورید. وقتی مهارت به‌کارگیری نیروی اراده را در خودتان به وجود می‌آورید تا به وسیله‌ی این نیرو به چنین اهداف کوچکی برسید، خواهید دید که در زمان پرداختن به اهداف بزرگ‌تر، نیروی اراده‌تان قوی‌تر شده است.

۵. بر انگیزه‌های درونی‌تان تمرکز کنید

چه چیزی بیشترین انگیزه را به شما می‌دهد؟ آیا پاداش‌های بیرونی هستند که شما را در مسیر رسیدن به اهداف‌تان مستمر نگه می‌دارند یا محرک‌های درونی و شخصی‌تری دارید که شما را مصمم و باانگیزه نگه داشته‌اند؟ پاداش‌ها یا انگیزه‌های بیرونی مثل پول، هدیه و تحسین و تقدیر شاید موثر باشد اما عده‌ی زیادی هم هستند که رضایت درونی خود را قوی‌ترین نیروی انگیزه و الهام می‌دانند.

اگر شما کاری را انجام می‌دهید به این دلیل که از کاری لذت می‌برید، به این دلیل که آن کار برایتان مهم و معنادار است یا به این دلیل که دوست دارید تاثیرات و نتایج کاری که می‌کنید را ببینید، خبر خوب این است که انگیزه‌های درونی‌تان هستند که نیروی محرکه‌ی شما شده‌اند. تحقیقات نشان داده‌اند اگرچه مشوق‌ها می‌توانند نقش موثری در برخی عملکردهای ما داشته باشند اما، محرکه‌ها و انگیزه‌های درونی تاثیری بهتر در کیفیت عملکرد ما خواهند داشت.

اگرچه معمولاً انگیزه‌های بیرونی است که موتور انسان را روشن می‌کند اما، انگیزه‌های درونی هستند که او را هل می‌دهند و منجر به مداومت او و تداوم رفتارهای جدیدش می‌شوند.

چطور می‌توانید انگیزه‌های درونی‌تان را تقویت کنید؟

• خودتان را به چالش بکشید:

دنبال کردن هدفی قابل‌دسترس اما نه لزوماً راحت روشی موثر است که با به کار بردن آن می‌توانید انگیزه‌های خود برای موفق شدن را بالا ببرید.

چالش‌ها می‌توانند شما را به کاری علاقمند نگه دارند، عزت‌نفس شما را بالا ببرند و در بخش‌هایی که می‌توانید تقویت‌شان کنید، به شما بازخورد بدهند. کاری را انتخاب کنید که کمی برایتان چالش‌زاست. این تمرین به شما انگیزه‌ای برای شروع می‌دهد و به‌علاوه، کاری مهیج خواهد بود.

• کنجکاو بمانید:

به دنبال چیزهایی باشید که توجه‌تان را جلب می‌کند و دوست دارید که بیشتر درباره‌شان یاد بگیرید.

• کنترل را به‌دست بگیرید:

شاید اگر احساس نکنید که تاثیری بر نتیجه دارید، از درون باانگیزه ماندن و دنبال کردن هدف خاصی برایتان سخت باشد. به دنبال راه‌هایی بشد تا بتوانید نقشی موثر و فعال داشته باشید.

• از رقابت نترسید:

شاید آن بیرون دیگرانی باشند که تلاش می‌کنند تا به همان هدفی برسند که شما می‌خواهید برسید. این به آن معنا نیست که شما باید تسلیم شوید یا هدف‌تان را رها کنید. پیشرفت یا مسیر رشد خودتان را با هیچ کس دیگر مقایسه نکنید. می‌توانید به دیگران نگاه کنید، از آنها انگیزه و الهام بگیرید اما به یاد داشته باشید که هر یک از ما در مسیری متفاوت و منحصربه‌فرد هستیم.

۶. ویژگی‌های افراد موفق را در خودتان پرورش دهید

روانشناسان تلاش کرده‌اند تا ارتباطی میان برخی خصوصیات و ویژگی‌های اخلاقی به‌خصوص با موفقیت در کار و زندگی به وجود آورند. ام‌بی‌تی‌آی یکی از آزمون‌هایی است که به طور فراگیر و به منظور ارزیابی متقاضیان شغلی توسط کسب‌وکارهای گوناگون استفاده می‌شود. با این وجود، معمولاً پژوهش‌ها قادر نیستند ارتباط واقعی نتایج این آزمون با عملکرد فردی را نشان بدهند.

اخیراً تحقیقات بیشتری صورت گرفته و نشان داده است که برخی ویژگی‌های اخلاقی و خصوصیات فردی بطور مستمر با موفقیت در ارتباط هستند. محققانی به نام‌های ایان مک‌رائی و آدریان فرنهام شش خصوصیت فردی اصلی موثر در عملکردهای شغلی افراد را کشف کرده‌اند. با این وجود، این دو محقق معتقدند که هر یک از ویژگی‌ها دارای سطوحی بهینه هستند. نداشتن یا کم داشتن هر کدام از آنها یا بیش از حد داشتن آنها مانع از موفقیت می‌شود.

اگر در تلاش هستید تا بفهمید چطور باید در زندگی موفق بشوید، یاد بگیرید چطور می‌توانید ویژگی‌های اساسی را در خودتان پرورش بدهید:

• وظیفه‌شناسی:

افراد وظیفه‌شناس به تاثیرات و نتایج اعمال خود فکر می‌کنند. آنها همچنین چگونگی واکنش‌ها و احساسات دیگران را هم در نظر می‌گیرند. به روش‌های زیر می‌توانید وظیفه‌شناسی و چه‌بسا وجدان را در خود پرورش بدهید:

• به عواقب و نتایج کارها و اعمال‌تان فکر کنید.
• خودتان را به جای دیگران بگذرید و از دریچه‌ی نگاه آنها به اوضاع و شرایط نگاه کنید.
• پذیرش ابهامات:

زندگی سرشار از موقعیت‌ها و شرایطی است که همیشه هم شفاف و معلوم نیستند. آن‌هایی که ظرفیت موفقیت بالایی دارند بهتر می‌توانند این ابهامات را بپذیرند. آنها به جای اینکه صلب و سخت باشند و مقاومت کنند، آماده هستند تا در صورت رویارویی با غیرمنتظره‌ها، خودشان را با اوضاع وفق دهند. به شیوه‌های زیر می‌توانید یاد بگیرید که به استقبال ابهامات و گنگی‌های زندگی بروید:

• زوایای دید خودتان را به چالش بکشید. گزینه‌ها و نظراتی غیر از گزینه‌ها و نظرات خودتان را بررسی کنید.
• از ناشناخته‌ها نترسید.
• خواستار و مشتاق تغییر باشید.
• برای تنوع و گوناگونی ارزش قائل شوید.
• مهارت سازگاری:

علاوه بر اینکه لازم است پذیرای ابهامات و گنگی‌های زندگی باشید، موفقیت ایجاب می‌کند تا مهارت سازگاری سریع و لحظه‌ای در برابر تغییرات را هم در خودتان به وجود بیاورید. به شیوه‌های زیر می‌توانید مهارت سازگار شدن را در خودتان پرورش بدهید:

• موقعیت‌های دشوار را از نو برای خودتان بسازید. این بار، آنها را فرصتی برای یادگیری و رشد بدانید نه مانعی در مسیر زندگی.
• پذیرای تغییر باشید. وقتی برنامه‌ها یا موقعیت‌ها عوض می‌شود، یک گام به عقب بردارید و به دنبال راه‌های مختلف بشد تا به وسیله‌ی آنها به اوضاع جدید بپردازید.
• شجاعت:

موفق‌ترین آدم‌های دنیا اغلب نمونه‌ی بارزی از شجاعت و شهامت هستند. آنها حتی در رویارویی با شکست‌های احتمالی هم مشتاق و خواستار مخاطره هستند. تحقیقات نشان می‌دهند که افراد شجاع از احساسات مثبت خود برای غلبه بر ترس‌هایشان بهره می‌برند. به شیوه‌های زیر می‌توانید تحمل خطر را در خودتان تقویت کنید:

• احساسات منفی را فرو بنشانید و روی احساسات مثبت‌ترتان تمرکز کنید.
• خطر را با شعور و عقل سلیم خودتان متعادل کنید: محتاط و واقع‌بین بودن هم- بسته به موقعیتی که در آن قرار دارید- منجر به موفقیت‌ شما می‌شود.
• کنجکاوی:

افراد موفق نسبت به جهان پیرامون‌شان کنجکاوند. آنها همیشه مشتاق به یادگیری علوم و مهارت‌های بیشتری هستند. به شیوه‌های زیر می‌توانید کنجکاوی‌ را در خودتان پرورش بدهید:

• ارتباطی بین کارهایتان و علاقمندی‌هایتان برقرار کنید. مثلاً اگر مستندسازی برایتان کاری خسته‌کننده و کسالت‌آور است، راه موثرتری برای طبقه‌بندی اطلاعات‌تان پیدا کنید؛ راهی که در آن از نقاط قوت خود به عنوان یک سازمان‌دهنده در جهتی مثبت استفاده کنید.
• چیزهای جدید یاد بگیرید.
• رقابت:

افراد موفق قادرنند از رقابت برای انگیزه دادن به خودشان بهره ببرند؛ آنها در عین حال مراقب هستند که در دام حسادت گرفتار نشوند. به شیوه‌های زیر می‌توانید نوعی احساس رقابت سالم را در خودتان پرورش بدهید:

• روی ارتقاء خودتان تمرکز کنید. نگران بهترین بودن در موضوع خاصی نباشید. به پیشرفت خودتان توجه کنید.
• از موفقیت دیگران خوشحال شوید.

شاید برخی ویژگی‌های شخصیتی و تیپ‌های شخصیتی برای برخی مشاغل مناسب‌تر باشند. با این وجود، هیچ ویژگی‌ شخصیتی مسلم و مشخصی وجود ندارد که بتواند موفقیت را تضمین کند یا کم داشتن آن منجر به شکست فرد شود.

اگرچه اختلاف‌نظرهایی هست درباره‌ی اینکه شخصیت تا چه میزان امکان تغییر دارد؛ با این وجود، پرورش برخی از این ویژگی‌های شخصیتی می‌تواند به شما در کسب‌ مهارت‌های موثر و مفید و کاربردی در ابعاد مختلف زندگی‌تان کمک کند.

کلام آخر

یادتان باشد یک معیار واحد برای ارزیابی و سنجش موفقیت وجود ندارد. بعلاوه، در پاسخ به پرسش اینکه چطور می‌توانیم در زندگی موفق شویم هم با یک پاسخ روبه‌رو نمی‌شویم. با این حال، وقتی عادت‌های افراد موفق را مطالعه می‌کنیم، می‌توانیم روش‌ها و استراتژی‌های جدیدی را فرا بگیریم و آنها را در زندگی روزمره‌ی خودمان به کار ببریم. با پرورش و تقویت این مهارت‌ها، در طول زمان، خواهید دید که بهتر می‌توانید به اهداف خودتان برسید. به این ترتیب، شما به همان موفقیتی در زندگی دست می‌یابید که خودتان روزی خواستارش بوده‌اید.

ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده – فاطمه یحیی

منبع: verywellmind

۶ گام برای کسب موفقیت در زندگی و کسب و کار