بسیاری از والدین برخی اختلالات رفتاری را در کودکان شان می بینند و حدس میزنند که یک جای کار ایراد دارد اما گاهی اوقات بسیار ساده از کنارش می گذرند و به آن توجهی نمی کنند. در این جور مواقع به والدین توصیه می شود هنگامی که در این مسائل دچار شک و تردید می‌شوید،‌ باید فرزندتان را نزد یک متخصص روانشناس ببرید؛ این افراد در زمینه‌ی اختلالات روانی کودکان دارای تخصص هستند و می‌توانند به درستی وضعیت فرزندتان را ارزیابی کنند. در ادامه این نوشتار با ما همراه باشید تا۳ نکته مهم درباره علت بروز مشکلات رفتاری در کودکان و روش رفع آن را بدانید.

پس از مراجعه به متخصص روانشناس و تشخیص علت بروز مشکلات رفتاری در کودکان تان روانشناس می‌تواند در کلاس‌های آموزشی گروهی، اطلاعاتی را به شما به عنوان والدین ارائه دهد یا کمک‌تان کند که بتوانید نحوه‌ی کنترل مشکلات کودک‌تان را یاد بگیرید. هم‌چنین، این کودکان ممکن است به دوره‌های بازی درمانی یا سایر روش‌های درمانی ارجاع داده شوند که به آن‌ها کمک می‌کنند نحوه‌ی کنترل خشم و مدیریت هیجان‌ها را بیاموزند.

۱. شایع‌ترین و مهم‌ترین اختلالات و مشکلات رفتاری در کودکان

راهنمای تشخیصی و آماری (DSM) یک دستورالعمل تشخیصی است که متخصصان سلامت روان برای ارزیابی اختلالات رفتاری و هیجانی از آن استفاده می‌کنند. شایع‌ترین و مهم‌ترین اختلالات رفتاری و هیجانی که ممکن است در طول دوره‌ی کودکی ایجاد شوند (و در راهنمای تشخیصی و آماری تعریف و دسته‌بندی شده‌اند) عبارت هستند از:

الف. اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی
ب. اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه
پ. اختلال طیف اوتیسم
ت. اختلال اضطراب
ث. افسردگی
ج. اختلال دو قطبی

۲. علت بروز مشکلات رفتاری در کودکان

ترکیبی را عوامل ژنتیکی و محیطی می‌تواند باعث بروز مشکلات رفتاری در کودکان شود.

برای مثال، کودکی که شاهد طلاق و جدایی والدین‌اش است و از پیش نیز دچار دوره‌های اضطراب شده است، ممکن است به دلیل این شرایط و آمادگی ذهنی در معرض ابتلا به اختلال اضطراب منتشر (GAD) باشد. احتمال ابتلای کودک به چنین مشکلات رفتاری به خود کودک، توانایی‌اش در مقابله با شرایط مختلف، و ساختار ژنتیکی‌اش بستگی دارد.

در این میان، صحبت از سرشت و پرورش یا طبیعت و تربیت نیست. بیش‌تر متخصصان بالینی معتقدند هر دو عامل در ایجاد اختلالات رفتاری در کودکان نقش دارند.

۳. روش رفع مشکلات رفتاری کودکان

وقتی یک کودک به مشکلات رفتاری جدی مبتلا می‌شود، کمک گرفتن از افراد متخصص بسیار ضروری خواهد بود. اگر از این مسئله مطمئن نیستید، بهترین کار این است که ابتدا با پزشک کودک‌تان مشورت کنید. وی می‌تواند اطلاعات خوبی در اختیارتان بگذارد و در صورت نیاز شما را به یک روانشناس ارجاع دهد.

نگران این مسئله نباشید که اگر فرزندتان را برای معاینه و ارزیابی نزد روانشناس ببرید، برای شما و فرزندتان وجهه‌ی بدی ایجاد می‌شود. این مسائل گذرا و موقتی هستند. ولی اگر رفتارها و مشکلات کودک‌تان درمان نشوند، ممکن است برای همیشه بر زندگی شما و فرزندتان تاثیر منفی بگذارند. برای مثال، اگر یک کودک مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه (ODD) به درستی درمان نشود، ممکن است در دوران نوجوانی و جوانی دچار اختلال سلوک شود و سر از زندان در بیاورد. بنابراین، چنان‌چه این مشکلات در همان دوران کودکی برطرف شوند، می‌توان از بروز تمام مشکلات بزرگ‌تر در آینده پیشگیری کرد.

هدف از تشخیص بیماری این است که متخصصان بتوانند یک برنامه‌ی درمانی مناسب تهیه کنند. برای مثال، آن‌ها می‌دانند کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه (ODD) پاسخ مثبتی به روش‌های بیوفیدبک و هم‌چنین، روش‌های رفتار درمانی شناختی می‌دهند. پس از تشخیص مناسب بیماری، روانشناس یا روانپزشک، در حین انجام فرایند درمان، می‌تواند شما را به متخصصانی ارجاع دهند که از روش‌های خاص درمانی استفاده می‌کنند.

هم‌چنین، متخصصان می‌دانند آموزش والدین نیز تاثیر ویژه‌ای بر روند درمان کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه (ODD) دارد. برای به حداقل رساندم علائم و رفتارهای ناشی از اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه می‌تواند والدین را نیز به خوبی آموزش داد. با وجود این، اگر کودکان مبتلا به مشکلات رفتاری به خوبی تحت معاینه و ارزیابی قرار نگیرند، احتمال درمان مشکلات خاص آن‌ها به اندازه‌ی قابل توجهی کاهش می‌یابد.

سخن آخر

اگر متوجه‌ی ابتلای کودک‌تان به مشکلات رفتاری شده‌اید، لطفا آن‌ها را برای معاینه و ارزیابی نزد یک متخصص – ترجیحا یک روانشناس یا روانپزشک متخصص مشکلات رفتاری کودکان – ببرید. این متخصصان می‌توانند شما را راهنمایی کنند تا ریشه‌های مشکلات خاص کودک‌تان را بیابید.

عدم درمانی به موقع و مناسب این اختلال باعث می‌شود وضعیت کودک‌تان بسیار وخیم‌تر شود. بیماری فرزندتان با امیدواری و خوش‌بینی تغییر و بهبود نمی‌یابد. درخواست کمک از یک متخصص بهترین اقدام برای درمان کودکی است که به مشکلات رفتاری شدید مبتلا شده است. فقط حل مشکلات کودک‌تان مهم نیست؛ متخصصان می‌خواهند به شما، کودک شما، و خانواده‌تان کمک کنند تا مشکلات را پشت سر بگذارید و شکوفا شوید.

حتی اگر از نمی‌دانید از ابتدا باید چگونه به کودک‌تان کمک کنید، در اولین اقدام نزد پزشک کودک‌تان بروید. با مراجعه به پزشک مخصوص کودک‌، درباره‌ی مشکلات و معضلاتی که فرزندتان با آن‌ها رو به رو است با وی صحبت کنید.

فرایند درمان یک فرایند استاندارد و واحد نیست. مراجعه به متخصص بهترین اقدام برای تهیه‌ی یک برنامه‌ی درمانی متناسب با مشکلات و نیازهای فرزندتان است.

ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده – امیر رضا مصطفایی

منبع: lifehack

۳ نکته مهم درباره علت بروز مشکلات رفتاری در کودکان و روش رفع آن