ریحان یک گیاه معطر از خانواده‌ی نعناعیان است، همان خانواده‌ی گیاهی که سایر گیاهان مفید و مغذی، از جمله نعناع، اورگانو و رزماری به آن تعلق دارند. قطعا ریحان برای خوش‌طعم کزدن انواع دستورپخت‌ها استفاده می‌شود، اما آن‌چه ممکن است باعث شگفتی شما شود، شمار زیاد خواص ریحان است که از میان آن ها بیش از همه به خاطر خاصیتش برای تقویت سیستم ایمنی معروف است. اثبات شده است که عصاره‌ی ریحان، یا روغن آن، می‌تواند به جلوگیری از طیف گسترده‌ای از مشکلات سلامتی کمک کند، و این باعث شده است تا به یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی امروز تبدیل شود.

هیچ می‌دانستید در واقع ۳۵ نوع مختلف ریحان وجود دارد؟ گیاه ریحان، در انواع و اندازه‌های مختلف وجود دارد، اما ریحان‌ مقدس بیش از سایر انواع آن مورد پژوهش قرار گرفته است. ریحان‌ مقدس، گونه‌ای از ریحان است که بیش‌تر به خاطر ویژگی‌های ترمیمی قدرتمندش شناخته می‌شود. تا به امروز، حداقل شش نوع روغن مختلف در دانه‌ها، ریشه، برگ‌ها و ساقه‌ی ریحان‌ مقدس شناخته شده است. ریحان‌‌ مقدس، که با نام علمی اوکیموم سنکتوم ال یا اوکیموم تنویفلوروم ال شناخته می‌شود، به داشتن خواص ضدالتهاب، ضدباکتری و آداپتوژن قوی معروف است  ـ یعنی به بدن کمک می‌کند به استرس پاسخ نشان داده و با بیماری مبارزه کند.

در انواع سیستم‌های طبی سنتی و محلی، مانند طب آسیای جنوب شرق و هند، ریحان‌‌‌ گیاه دارویی مهمی به شمار می‌رود. در هند معمولا به ریحان‌‌ مقدس تالسی می-گویند و واقعا به عنوان یک گیاه تقدیس شده در نظر گرفته می‌شود. هزاران سال در بیش از ۳۰۰ درمان گیاهی آیووردیک از جمله اکسیرها،  چای‌ها، ضمادها و تونیک‌ها استفاده شده است. هم‌چنین تالسی نماد مهمی در بسیاری از آیین‌های مذهبی هندو است و به شمایل الهه‌ی آنان مربوط است؛ در حقیقت، تالسی در زبان سانسکریت به معنی ”غیرقابل“ مقایسه است.

فواید اثبات شده‌ی ریحان چه هستند؟

مطالعات علمی خواص ریحان را عموما شامل موارد زیر را اعلام کرده اند:

– ضدالتهاب
– آنتی‌اکسیدان
– مبارزه با سرطان
– کاهش‌دهنده‌ی درد (مسکن)
– کاهش‌دهنده‌ی تب (تب‌بر)
– جلوگیری از دیابت
– محافظت از کبد
– محافظ عروق خونی
– راه حل ضد استرس
– تقویت‌کننده‌ی سیستم ایمنی

ریحان‌ حاوی روغن‌های سبک سرشار از آنتی‌اکسیدان است که آب‌گریز هستند. یعنی در آب حل نمی‌شوند و آن‌قدر سبک و کوچک هستند که از هوا و منافذ روی پوست بگذرند. روغن‌های سبک ریحان‌‌‌ همان چیزی است که به این گیاه مزه و عطر خاصی می‌دهد، اما مسئول خواص ریحان برای ترمیم پوست نیز هستند.

مطلب مرتبط: فواید شگفت انگیز جعفری برای پوست و مو

گیاهانی چون ریحان‌ حاوی ترکیبات روغنی هستند زیرا این ترکیبات به گیاه کمک می‌کنند در برابر شکارچیانی چون سوسک‌ها، جوندگان و سویه‌های باکتریایی خاک از خود دفاع کنند. وقتی این روغن‌های محافظ را می‌بلعیم، از فواید مشابهی بهر‌مند می‌شویم: تقویت سیستم ایمنی و محافظت در برابر بیماری‌ها.

ریحانی که بیش‌ترین استفاده را در پخت وپز دارد یا به عنوان سبزی تازه استفاده میشود، ریحان‌ ایتالیایی نام دارد که به خاطر سطح بالای آنتی-اکسیدان‌ها، منیزیوم و ویتامین‌هایش، فواید درمانی بی‌شماری دارد. عصاره‌ی ریحان‌‌ برای تهیه‌ی عطر، شوینده‌های خانگی و محصولات مراقبتی دندان نیز استفاده می‌شود زیرا یکی از شناخته شده ترین خواص ریحان‌‌ توانایی عملکرد آن به عنوان یک عامل ضدباکتری و ضدمیکروبی است که با میکروب‌ها و باکتری‌ها مبارزه می-کند.

۱/۲ فنجان ریحان‌‌ خرد شده‌ی تازه (یا حدود ۸ قاشق غذاخوری) حاوی مواد زیر است:

– ۲ کالری
– ۰ چربی، پروتئین، قند یا فیبر
– ۵۶ میلی‌گرم ویتامین آ (۲۴ درصد)
– ۸۸ میلی‌گرم ویتامین ک (۱۰۸ درصد)
– ۰.۲۴ میلی‌گرم منگنز (۱۲ درصد)
– ۴ میلی‌گرم ویتامین ث (۸ درصد)

در ادامه به خواص ریحان برای سلامتی پرداخته می شود:

۱. حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که با بیماری‌ها مبارزه می‌کنند

یکی از فواید کلیدی روغن ریحان‌ توانایی کمک به مبارزه با آسیب‌های رادیکال‌های آزاد و محافظت از ساختار دی‌ان‌ای سلول‌ها است.

ریحان‌ حاوی دو فلاونوئید آنتی‌اکسیدان مهم محلول در آب به نام اورینتین و وایسنینر است که از گلبول‌های سفید خون که مسئول عملکرد ایمنی هستند و هم چنین ساختارهای سلولی که دی‌ان‌ای در آن‌ها ذخیره می‌شوند، محافظت می‌کند.

آنتی‌اکسیدان‌های یافت شده در ریحان، از تغییر کروموزوم‌ها و جهش سلولی و رشد سلولی سرطانی جلوگیری می‌کند. فشار اکسیداتیو به دلیل تاثیرات سموم موجود در رژیم غذایی، آلودگی محیطی و تشعشعات، در بدن رخ می‌دهد ـ اما آنتی‌اکسیدان-هایی مانند آن‌چه در ریحان یافت می‌شوند، به مبارزه با اکسیداسیون کمک کرده و اثرات پیری را به تاخیر می‌اندازند.

مطلب مرتبط: آنتی اکسیدان چیست و چه نقشی در بدن دارد ؟

۲. به عنوان ضدالتهاب عمل می‌کند

ریحان‌ حاوی روغن‌های قدرتمندی است، از جمله اوژنول، سیترونلول و لینالول. این روغن‌ها مهارکننده‌ی آنزیم‌ها هستند و به کاهش التهاب، که ریشه‌ی بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی، آرتریت روماتوئید و مشکلات التهابی روده است، کمک می‌کنند.‌

۳. با سرطان مبارزه می‌کند

مطالعات بالینی منتشر شده در نشریه‌ی تغذیه ‌و سرطان نیز نشان می‌دهد ریحان حاوی گیامغذی‌هایی است که می‌توانند به طور طبیعی به جلوگیری از سرطان، از جمله سرطان‌های پوستی، کبدی، دهانی و ریوی که ناشی از مواد شیمیایی هستند، کمک کنند. ریحان قادر است فعالیت آنتی‌اکسیدان را افزایش دهد، تظاهرات ژنی را به شکلی مثبت تغییر دهد، باعث آپوپتوز سلول‌های سرطانی ( مرگ سلول‌های خطرناک) شود و از گسترش تومورهای سرطانی جلوگیری کند.

عصاره‌ی ریحان در مطالعات انجام شده بر روی حیوانات، محافظت علیه سرطان و مرگ‌ومیر را نشان داده است در حالی‌که به صورت گزینشی از بافت و سلول‌های عادی در برابر اثرات منفی درمان‌های سرطان مانند رادیوگرافی یا شیمی-درمانی محافظت می‌کند. یعنی استفاده از عصاره‌ی ریحان می‌تواند به عنوان یک درمان مکمل سرطان مفید باشد، حتی وقتی که شخصی از قبل تحت اقسام درمان‌های سنتی قرار گرفته باشد.

۴. حاوی خواص ضدباکتری است

یکی دیگر از خواص روغن ریحان آن است که محافظت علیه رشد باکتریایی  را فراهم می‌کند. در مطالعات، عصاره‌‌ی ریحان در جلوگیری از رشد رشته‌های مقاوم باکتری که به آنتی‌بیوتیک‌ها پاسخ نمی‌دهند نیز مفید است.

وقتی محققان دانشکده‌ی پزشکی لودز لهستان فعالیت ضدباکتری روغن ریحان را علیه باکتری ای‌کولای و سایر باکتری‌های قوی امتحان کردند که از افراد بیمار جمع-آوری شده بودند، نتایج نشان داد که ریحان در عمل علیه رشته‌های باکتریایی و کمک به جلوگیری از رشد آن‌ها موثر است. این امر جوجب شد محققان، چگونگی کمک روغن ریحان و سایر روغن‌های ضدباکتری به درمان عفونت و بیماری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک را ادامه دهند.

مطلب مرتبط: ۱۵ گیاه دارویی برای سلامت ریه که اثبات شده اند

۵. خواص ضدمیکروبی دارد که با ویروس‌ها و عفونت‌ها مبارزه می‌کند

روغن ریحان علیه طیف وسیعی از باکتری‌ها، قارچ‌ها، کپک‌ها و ویروس‌ها فعالیت ضد میکروبی نشان می‌دهد. یعنی می‌توانید محافظت در برابر ویروس کاندیدا و انواع ناراحتی پوستی را به فهرست بلندبالای خواص ریحان اضافه کنید.

۶. با استرس مقابله می‌کند و به عنوان یک آداپتوژن عمل می‌کند

مطالعات نشان داده است که ریحان پتانسیل قوی برای عمل به عنوان یک آداپتوژن طبیعی دارد، گیاهی دارویی که به سازگاری با استرس و عادی‌سازی اثرات مضر عوامل استرس و فرایندهای جسمانی کمک می‌کند.

برای مثال، وقتی محققان اثرات ضداسترس برگ‌های ریحان تازه‌ی داده شده به خرگوش‌هایی را بررسی کردند که در معرض محیطی با استرس بالا قرار داشتند، متوجه بهبود قابل توجه سطح استرس اکسیداتیو به دنبال مصرف ریحان شدند. پس از آن که خرگوش‌ها به مدت ۳۰ روز مکمل‌های دو گرمی برگ ریحان تازه دریافت کردند، در پاسخ به عوامل استرس، محافظت قلبی‌عروقی و تنفسی دریافت کردند.

کاهش چشمگیر سطح قند خون نیز دیده شد، در حالی‌که در فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریحان، افزایش قابل توجهی مشاهده شد.

۷. مبارزه با افسردگی

خواص ریحان شامل حال کسانی که از اختلالات روانی یا بیماری‌های مربوط به خلق‌وخو، از جمله افسردگی و اضطراب، رنج می‌برند نیز می‌شود. هم‌چنین ریحان از سوی برخی ضدافسردگی در نظر گرفته می‌شود زیرا می‌تواند به شکلی مثبت روی عملکرد مغز در قشر آدرنال تاثیر بگذارد و به تحریک انتقال‌دهنده‌های عصبی تنظیم‌کننده‌ی هورمون‌های مسبب شادی و نشاط‌مان کمک کند.

مطلب مرتبط: ۱۷ خوراکی سرشار از امگا ۳ برای بهبود سلامتی

۸. تقویت سلامت قلبی‌عروقی

ریحان به عنوان یک خوراکی آنتی‌اکسیدان‌ و ضدالتهاب، می‌تواند به ماهیچه‌های کنترل‌کننده‌ی عملکرد عروق خونی کمک کند که منقبض و منبسط شوند، و به این ترتیب سبب ایجاد یک فشار خون سالم شود. خواص ریحان شامل توانایی کمک به جلوگیری از تجمع خطرناک پلاکت‌های خون است، وضعیتی که در آن پلاکت‌های خون به هم چسبیده و می‌توانند با ایجاد لخته در شریان‌ها باعث ایست قلبی شوند.

هم چنین عصاره‌های ریحان التهاب را کاهش می‌دهند که با ممانعت از ترشح سیتوکین‌های التهابی، پروتئین‌هایی که برای برقراری ارتباط بین سلول‌ها و افزایش دفاع ایمنی بدن از سلولی به سول دیگر ترشح می‌شوند، سبب ایجاد بیماری‌های قلبی‌عروقی شوند.

وقتی این اتفاق برای مدت طولانی رخ دهد، بدن دچار یک ” آبشار التهابی“ می‌-شود که بر اندام‌ها فشار وارد می‌کند و جریان خون، تنظیم هورمون‌ها و فرآیندهای شناختی را آهسته می‌کند. در مورد سلامت قلب، التهاب می‌تواند باعث ایجاد پلاک‌های چرب و مملو از کلسترول در عروق خونی شود و خطر حمله‌ی قلبی یا سکته را بالا ببرد.

۹. از عملکرد کبد حمایت کرده و بدن را سم‌زدایی می‌کند

مطالعه‌ای منتشر شده در ژورنال مدیسنال‌فود نشان داد که وقتی طی یک دوره‌ی ۵ روزه به موش‌های بیمار عصاره‌ی ریحان داده شد، پیشرفت چشمگیری در تولید آنزیم‌های سم‌زدا داشتند، دفاع آنتی‌اکسیدانی آن‌ها قوی‌تر شد و کاهش تجمع چربی را در کبد تجربه کردند که از علل بیماری‌های کبدی است.

۱۰. به قلیایی کردن بدن کمک می‌کند و گوارش را بهبود می‌دهد

ریحان به تعادل اسید در بدن کمک کرده و سطح پی اچ مناسب بدن را حفظ می-کند. این امر می‌تواند با کمک به رشد باکتری‌های مفید در میکروفلورای معده سبب بهبود گوارش و ایمنی شود، و در عین حال باکتری‌های مضری را که می‌توانند سبب بیماری شوند کاهش می‌دهد.

حتما می‌پرسید سایر خواص ریحان برای گوارش چیست؟ از نظر سنتی، ریحان برای کمک به برطرف کردن نفخ و تجمع آب، کم‌اشتهایی، دردهای شکمی، ریفلاکس اسید، و حتی کشتن کرم‌ها یا انگل‌های شکم استفاده می‌شود.

مطلب مرتبط: فواید کرفس: تاثیر شگفت انگیز مصرف روزانه کرفس فقط در یک هفته

۱۱. به عنوان تقویت‌کننده‌ی طبیعی قوای جنسی عمل می‌کند

در ایتالیا، قرن‌ها است که ریحان‌ به عنوان نماد عشق در نظر گرفته می‌شود. اعتقاد بر آن است که عطرریحان شهوت و برانگیختگی را افزایش می‌دهد، که احمتمالا به دلیل افزایش جریان خون و سطح انرژی، و در عین حال کاهش التهاب باشد. در آینن هندو و تمارین آیووردیک، ریحان مقدس (تالسی) به عنوان ” اکسیر زندگی“ در نظر گرفته می‌شود و برای تقویت عملکرد جنسی سالم و بهبود خلق‌وخو استفاده می‌شود.

۱۲. به محافظت در برابر دیابت و سندروم متابولیک کمک می‌کند

عصاره‌ی ریحان، سطح گلوکز جریان خون و التهاب را کاهش می‌دهد که ریحان را به عامل محافظی در برابر ایجاد دیابت و سایر انواع سندروم متابولیک تبدیل می-کند. به علاوه، فواید روغن ریحان شامل توانایی کمک به کاهش سطوح تری-گلیسرید و کلسترول می‌شود که افراد دیابتی بیش‌تر در معرض آ‌ن‌ها قرار دارند.

وقتی محققان دپارتمان علوم خانگی دانشکده‌ی کشاورزی و فناوری آزاد هند، از طریق آزمایشات کور بالینی، اثرات برگ‌های ریحان‌ مقدس را بر سطح گلوکز و کلسترول سروم خون انسان بررسی کردند، نتایج تحقیقات بهبودهای چشمگیری در کنترل قند خون و بهبودهای اندکی در سطح کلسترول نشان داد. این نتایج نشان می‌دهد که مکمل ریحان می‌تواند شیوه‌ی ایمن و مفیدی برای کمک به کنترل دیابت و مشکلات ناشی از این بیماری باشد.

۱۳. از اسهال جلوگیری می‌کند

طبق گزارش‌ بعضی از مطالعات انجام شده ریحان اثر ضد باکتریایی دارد. اجزاء فیتوکمیکال (مواد شیمیایی گیاهی) موجود در برگ‌های ریحان می‌توانند با عفونت استافیلوکوکوس اورئوس که از دلایل اصلی اسهال شدن است مبارزه کنند. افزودن کمی برگ ریحان به وعده‌ی غذایی می‌تواند به شما کمک کند از ابتلا به اسهال پیشگیری یا آن را درمان کنید.

۱۴. سطح کلسترول را پایین می‌آورد

بر اساس یک مطالعه، ریحان اثر چشمگیری در کاهش سطح کلسترول بدن دارد. مواد شیمایی گیاهی و آنتی‌ اکسیدان‌های موجود در برگ‌های ریحان کلسترل بد را پایین می‌آورد و از انباشتگی کلسترول در رگ‌های خونی که بعدا ممکن است باعث تصلب شرایین شود جلوگیری می‌کند.

۱۵. معده را آرام می‌کند

به همین خاطر است که ایتالیایی‌ها عاشق استفاده از ریحان در وعده‌های غذایی خود هستند. برگ ریحان اثر آرامبخشی دارد که می‌تواند شما را از احساس پر و سنگین بودن معده خلاص کند. همچنین می‌تواند اسید معده را به حداقل برساند و مانع استفراغ شود.

۱۶. زخم ناشی از گزیدگی را برطرف می‌کند

اگر زنبور یا حشره‌ی دیگری شما را نیش زند و هیچ دارو یا گندزدایی برای درمان آن پیدا نکردید، می‌توانید از ریحان برای برطرف کردن درد و زخم استفاده کنید. خواص ضد التهابی ریحان در درمان زخم حاصل از نیش حشرات موثر خواهد بود.

۱۷. عفونت گوش را درمان می‌کند

برگ‌های ریحان حاوی روغن‌های معطری است که اثر ضد التهابی دارند و می‌توانند به درمان عفونت گوش کمک کنند.

۱۸. از سرفه و سرماخوردگی پیشگیری می‌کند

روغن‌ معطر برگ ریحان اثر ضد ویروسی دارد که می‌تواند از بدن در برابر عفونت ویروس آنفلوانزا محافظت کند. مصرف برگ ریحان نه تنها می‌تواند ما را از شر ویروس خلاص کند بلکه علائمی مانند سرماخوردگی، سرفه، و آب ریزش بینی را نیز برطرف می‌کند.

۱۹. سر درد را درمان می‌کند

از برگ ریحان می‌توان برای درمان سردرد استفاده کرد. رایحه‌ی خوش آن ممکن است اعصاب را آرام کند و ضربان رگ‌های خونی مغز را کاهش دهد. فقط کافی است کمی پودر ریحان را در یک ظرف کوچک بریزید، آن را بو بکشید و بگذارید بخار آن به صورت و سرطان برخورد کند. این کار را چند دقیقه ادامه دهید تا حالتان بهتر شود.

۲۰. مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک‌ها را کاهش می‌دهد

بدن ما ممکن است به خاطر مصرف بیش از حد داروهای آنتی بیوتیک نسبت به آن مقاومت نشان بدهد. برگ‌های ریحان حاوی خواص ضد باکتریایی است که می‌تواند از رشد باکتری‌های پاتوژن جلوگیری کند و مقاومت به آنتی بیوتیک را کاهش دهد.

۲۱. سلامت پوست را حفظ می‌کند

برگ این گیاه حاوی ویتامین C و سایر مواد شیمایی گیاهی است که برای پوست فایده‌هایی به همراه دارند. مصرف آن به طور منظم ممکن است سلامت پوست را بهبود ببخشد و آن را از آسیب رادیکال‌های آزاد حفظ کند و آن را مرطوب نگه دارد.

۲۲. عفونت قارچی را درمان می‌کند

اگر مشکل پوستی دارید که به خاطر عفونت قارچی به وجود آمده است، کافی است کمی برگ ریحان را بجوید یا روی ناحیه‌ی عفونی شده بمالید. روغن معطر برگ ریحان خواص ضد قارچی دارد که می‌تواند قارچ‌ها را از بین ببرد و رشد آن‌ها را متوقف کند.

۲۳. اسیدیته‌ی بدن را کنترل می‌کند

ریحان این قدرت را دارد که با متعادل کردن سطح pH  که برای حفظ سوخت و ساز و عملکر چند هورمون و آنزیم مفید است اسیدیته‌ی بدن را کنترل کند. همچنین برای حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن نیز مفید است چون باکتری‌های خوب موجود در بدن ما فقط می‌تواند در سطح خاصی از pH  زنده بمانند.

۲۴. استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها را حفظ می‌کند

ریحان منبع بی‌نظیری از ویتامین K است که اثر فوق‌العاده‌ای در حفظ سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها دارد. ویتامین K می‌تواند به جذب کلسیم در بدن کمک کند و از ضعیف شدن استخوان‌ها جلوگیری کند.

۲۵. بینایی را بهبود می‌بخشد

مقدار بالای ویتامین A موجود در ریحان اثر خوبی بر قدرت بینایی انسان‌ها دارد. ویتامین A برای حفظ عملکرد معمول عضلات و عدسی‌های چشم مورد نیاز است.

۲۶. عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشد

در آزمایش بر روی موش‌ها، ریحان با جلوگیری از ترشح آنزیم استیل‌کولین‌استراز، حافظه و تمرکز را تقویت می‌کند، در نتیجه سطوح استیل‌کولین (پیام رسان عصبی) را افزایش می‌دهد.

عصاره‌ی ریحان از موش‌ها در برابر مشکلات حافظه‌ی مربوط به مصرف مواد و پیری محافظت می‌کند، که نشان می‌دهد ممکن است ریحان برای درمان اختلالات شناختی مانند بیماری آلزایمر و زوال عقل مفید باشد.

طبق مطالعات انجام شده بر روی حیوانات آزمایشگاهی، عصاره‌ی ریحان، از طریق تاثیری که بر سیستم عصب مرکزی می‌گذارد ممکن است از تشنج جلوگیری کند.

۲۷. ریحان فشار خون بالا را کم می‌کند

بر اساس یکی از مطالعات انجام شده، چون ریحان سرشار از پتاسیم است، ممکن است برای تعادل و تنظیم فشار خون بالا مفید باشد.

روغن‌ چرب حاصل از دانه‌های ریحان اثرات کاهندگی فشار خون دارد.

ریحان اوژنول را بیرون می‌کشد/می‌شکند و روغن ریحان به شیوه‌ای متمرکز مانع از ترشح ACE (آنزیمی که باعث بالا رفتن فشار خون است) می‌شود و از این رو ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند.

۲۸. از زخم معده جلوگیری و آن را درمان می‌کند

ریحان ترشح اسید پپسین دردسرساز، و از کار افتادگی سلول‌هایی که محافظ جدار معده هستند را کاهش می‌دهد. به علاوه، ریحان مخاط محافظ موجود در معده‌ را افزایش می‌دهد.

در آزمایش بر روی موش‌ها، عصاره‌ی ریحان بعد از درمان ۵ تا ۱۰ روزه با دوز ۱۰۰ میلی‌گرم/کیلوگرم زخم معده را معالجه کرد.

در مطالعه‌ای بر روی موش‌ها و خوک‌ها، مشاهده شد که ریحان از بدن در برابر مواد مولد زخم من جمله آسپرین، الکل، و هیستامین محافظت می‌کند.

۲۹. ممکن است به کاهش درد کمک کند

مطالعه بر روی حیوانات (موش‌ها) نشان داد که عصاره‌ی الکلی برگ ریحان علائم درد را کاهش می‌دهد، که این نشان‌ دهنده‌ی ضد درد بودن این سبزی است.

مطالعه‌ی انجام شده‌ی دیگری بر روی موش‌ها نشان داد که هر دو عصاره‌ی الکلی ریحان و عصاره‌ی آبی آن (۵۰۰ میلی‌گرم/کیلوگرم) به اندازه‌ی ۳۰۰ گرم داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID)، سدیم سالیسیلات در کاهش درد موثر بودند.

۳۰. عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشد

مصرف روزانه‌ی کپسول‌های ۳۰۰ گرمی عصاره‌ی برگ ریحان می‌تواند به طرز چشمگیری تعداد سلول‌های اینترفرون گاما، اینترلوکین ۴، لنفوسیت تی کمک‌کننده و فعالیت سلول‌های قاتل طبیعی را افزایش می‌دهد، که همگی عناصر مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند. این نتیجه بعد از چهار هفته کار کردن بر روی ۲۴ داوطلب سالم گرفته شده است.

ریحان پاسخ ایمنی هر دو سلول Th1 و Th2 را افزایش می‌دهد.

۳۱. در برابر تشعشعات از بدن محافظت می‌کند

نشان داده شده است که دو فلاونوئید موجود در ریحان، اورینتین (از مشتقات لوتئولین) و ویسنین (یک نوع آپیجنین) از آسیب دی‌ان‌ای ناشی از تشعشعات سلول‌‌های خون انسان محافظت می‌کند.

۳۲. تستوسترون را تقویت می‌کند

در مطالعه‌ای که بر روی خرگوش‌ها انجام شد، درمان با استفاده از ۲ گرم/روز برگ‌ ریحان تازه به طرز چشمگیری سطح تستوسترون را در یک دوره‌ی ۳۰ روزه افزایش داد.

۳۳. خاصیت آنتی هیستامینی دارد

روغن چرب دانه‌های ریحان دارای اثرات آنتی هستامینی است. روغن دانه‌ی ریحان مانع ترشح هیستامین از سلول‌های مغز موش‌ها می‌شود.

۳۴. از ابتلا به آب مروارید جلوگیری می‌کند

در آزمایش بر روی موش‌ها، مصرف ۵ و ۱۰ میلی‌گرم/کیلوگرم عصاره ریحان احتمال ابتلا به آب مروارید را به ترتیب تا ۲۰ و ۶۰ درصد کاهش داد، که این به خاطر افزایش سطح آنزیم‌های آنتی اکسیدانی است.

نشان داده شده است که ریحان حاوی خاصیت ضد آب مرواریدی قابل توجهی در عدسی‌های چشم موش‌ها دارد که ممکن است به خاطر ممانعت آن از ترشح آنزیم آلدوز ردوکتاز باشد – آنزیمی که باعث ابتلا به آب مروارید در افراد دیابتی می‌شود.

۳۵. از سفید شدن موها جلوگیری می‌کند

ریحان ترشح کاتالاز را افزایش می‌دهد، آنزیمی که آب اکسیژنه را از اثر می‌اندازد و بنابراین ممکن است از سفید شدن موها جلوگیری کند.

انواع ریحان

در واقع بین انواع مختلف ریحان، تفاوت‌های چشمگیری وجود دارد، بنابراین وقتی کسی به طور کلی از ” ریحان“ صحبت می‌کند، تشخیص آن‌که بدانیم منظور او کدام نوع است و فواید آن نوع چیست، کار ساده‌ای نیست.

تمام گیاهان ریحان‌ به عنوان گیاهان کوچکی رشد می‌کنند که برگ‌های سبز بزرگی به طول تقریبا پنج سانتی‌متر تولید می‌کنند. فصل آن‌ها ماه‌های گرم تابستان است، که معمولا در این زمان در فروشگاه‌های کشاورزان سراسر ایالات متحده پیدا می‌شوند.

برخی از انواع ریحان به این ترتیب هستند: ریحان شیرین، ریحان لیمویی، ریحان مجعد یا ایتالیایی، ریحان مقدس، ریحان تایلندی و ریحان برگ‌کاهویی. طعم و عطر انواع ریحان با توجه به ترکیبات شیمیایی منحصربه‌فردشان و مقدار روغن‌هایی که دارند، متفاوت است. روغن‌های زیر در تمام انواع ریحان وجود دارد اما مقدار آن‌ها متفاوت است: سینامات، سیترونلول، گرانیول، لینالول، پینن و ترپینول.

استفاده‌های تاریخی ریحان

ریحان‌ به جنوس‌اوکیموم تعلق دارد، که از واژه‌ی یونانی اوزو به معنی ” معطر بودن “ گرفته شده است. منشاء دقیق ریحان‌ به نوعی نامشخص است، با این حال اعتقاد بر آن است که ریحان بومی آسیا و آفریقا است. هزاران سال پیش در برخی از جزایر اقیانوس آرام، گیاه ریحان به عنوان یک گیاه پایای وحشی شروع به رویش کرد و بعد در قرن شانزدهم میلادی از طریق خاورمیانه از هند به اروپا آورده شد.

در فرهنگ تاریخی اروپا ، ریحان با خرافات و عقرب گره خورده است. سال‌ها پیش، توصیه می‌شد که با ملایمت به ریحان‌‌ دست بزنند مبادا عقرب‌هایی زاده شوند. اعتقاد مردم چنین بود که عقرب‌ها برای استراحت به دنبال گلدان‌های ریحان بودند و خرافات قدیمی می‌گفت گیاه ریحانی که برای مدتی طولانی رها شود، در نهایت به عقرب تبدیل می‌شود!

ریحان مقدس نیز در هند تاریخچه‌ای طولانی در استفاده‌ی پزشکی و مذهبی دارد، و در آن‌جا به عنوان یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی موجود در نظر گرفته می-شود. ریحان‌ مقدس یک گیاه تقدیس شده در آیین هندو است و معتقدند که محافظ و درمانگر است. تالسی، ملکه‌ی گیاهان دارویی، گیاهی افسانه‌ای، محبوب ، و زنانه در نظر گرفته می‌شود ـ و روغن‌های آن در درمان سردرد، کمبود انرژی، استرس، بیماری و اختلالات جنسی بسیار قدرتمند است.

خرید و پخت‌وپز با ریحان

امروزه، ریحان‌ در بسیاری از فرهنگ‌ها و روش‌های آشپزی، از جمله ایتالیایی، هندی، تایلندی و ویتنامی، یکی از مهم‌ترین گیاهان به شمار می‌رود. این گیاه را می‌توان به صدها روش مختلف استفاده کرد: همراه سبزیجات سرخ شده، در سس‌ها، برای مزه‌دار کردن گوشت، ماهی و خورشت، برای تزئیین، در چای‌های گیاهی، برای مزده‌دار کردن نوشیدنی‌ها، و حتی درست کردن نوشیدنی‌های مخلوط.

برخی از رایج‌ترین موارد استفاده‌ی رِیحان‌ در دستورهای پخت شامل درست کردن سس پستو، سس گوجه‌ی مارینارا، یا ترکیب آن با طعم‌های روغن زیتون، سیر، پنیر، سرکه و مغزها است. ریحان تازه، ریحان‌ خشک و روغن معطر ریحان‌‌ همه روش-هایی برای اضافه کردن طعم ریحان به غذاهای مختلف و تجربه‌ی فواید آن است.

هنگام خرید ریحان، دنبال برگ‌هایی با رنگ روشن باشید که سفت هستند و پلاسیده نشده‌اند. ریحان‌‌ معمولا در طول تابستان و اوایل پاییز در بازارهای کشاورزان، و در طول سال در فروشگاه‌ها در دسترس است. هم‌چنین می‌توانید با کشت تعدادی ریحان در هر فضای گرمی که به نور زیاد آفتاب دسترسی دارد، پرورش گیاه خودتان را امتحان کنید.

ریحان‌ را به صورت خشک نگهداری کنید،  یا به محض خرید یا چیدن بدون شستشو آن را فریز کنید، یا برای تازه ماندن آن را در یک حوله‌ی کاغذی مرطوب پیچیده و در کیسه‌ای پلاستیکی قرار دهید. قبل از استفاده آن را خوب بشویید زیرا ممکن است با خود آلودگی حمل کند و زیر دندان شن احساس کنید.

مطلب مرتبط: ۱۰ فایده اسفناج برای سلامتی به همراه چند دستور پخت

دستورپخت‌های ریحان

آب‌ گوجه‌فرنگی و ریحان

زمان کل: ۵ دقیقه

تعداد: ۲ نفر

مواد لازم:

– ۲ عدد گوجه فرنگی
– ۱/۲ خیار
– ۱ فنجان ریحان تازه
– کمی نمک دریایی

طرز تهیه:

۱. تمام مواد را داخل آبمیوه‌گیر بریزید. به آرامی آبمیوه ‌را بچرخانید و بلافاصله مصرف کنید.

طرز تهیه‌ی پستوی گوجه‌فرنگی و ریحان

زمان کل: ۵ دقیقه

تعداد: ۴ نفر

مواد لازم:

– ۱ شیشه (سه کیلو و نیم) گوجه‌های خشک‌شده
– ۲ فنجان ریحان تازه
– ۲ حبه سیر
– ۱/۴ فنجان دانه‌ی کاج
– ۱/۴ فنجان روغن زیتون
– ۱/۴ فنجان پنیر خام رنده شده

طرز تهیه:

۱. تمام مواد را در مخلوط‌کن بریزید و مخلوط کنید تا به صورت خمیر در بیاید.

طرز تهیه‌ی برنج قهوه‌ای، گوجه و رِیحان

زمان کل: ۴۵ دقیقه

تعداد: ۴ نفر

مواد لازم:

– ۱ فنجان برنج قهوه‌ای
– ۲ قاشق چایخوری نمک دریایی
– ۱/۴ فنجان سرکه‌ی نارگیل
– ۲ قاسق چایخوری عسل خام
– ۱ قاشق غذاخوری روغن نارگیل
– فلفل سیاه برای مزه
– نیم کیلو گوجه‌ی محلی
– ۱ فنجان برگ ریحان خرد شده

طرز تهیه:

۱. دو فنجان آب را بجوشانید و برنج و نمک را به آن اضافه کنید. بگذارید ۳۰-۴۰ دقیقه بجوشد تا برنج پخته شود و آب آن بخار شود.
۲. سرکه، عسل، روغن نارگیل، نمک و فلفل را با هم مخلوط کنید. آن را روی برنج بریزید. گوجه و ریحان‌ را اضافه کنید. همه  مواد را مخلوط کرده و نوش جان کنید.

اثرات جانبی ریحان

روغن رِیحان برای مصرف خوراکی نیست و به خاطر قدرتش باید رقیق شده و روی پوست استفاده شود. رِیحان‌ به شکل تازه بسیار ایمن است و معمولا خوب هضم می-شود زیرا در بیش‌تر افراد واکنش‌های آلرژیک یا اثرات جانبی ایجاد نمی‌کند. اما برای گروه‌های خاصی ممکن است خطرناک باشد.

اگر باردار هستید، سعی دارید باردار شوید یا شیر می‌دهید، بهتر است از رِیحان پرهیز کنید زیرا به طور سنتی تصور می‌شود که اثرات ضدبارداری دارد. روغن رِیحان یا مکمل آن نیز ممکن است با داروهای کاهنده‌ی کلسترول و داروهای دیابت واکنش دهد، پس اگر در این شرایط قرار دارید بهتر است پیش از مصرف مکمل رِیحان با پزشک‌تان مشورت کنید.

برای اطلاع از خواص و فواید تغذیه ای و درمانی انواع میوه ها، سبزیجات ، خوراکی ها و … اینجا کلیک کنید.

ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده – اسما حسنی و کامروا ابراهیمی

منبع: draxe و drhealthbenefitsو selfhacked

خواص ریحان: ۳۵ فایده ریحان برای سلامتی به همراه چند دستور پخت