آزمون های فرافکن نوعی آزمون ارزیابی شخصیت هستند که در آن شما به صحنه‌ها، کلمات یا تصاویر مبهم پاسخ می‌دهید. هدف از این آزمون‌ها کشف درگیری‌ها یا احساساتی است که شما روی آزمون نشان می‌دهید با این امید که این مشکلات بعدها بتوانند از طریق روان درمانی یا سایر درمان‌های مناسب مورد توجه قرار بگیرند.

۱. آزمون های فرافکن چطور پدید آمد؟

این نوع آزمون از مکتب روانکاوی پدید آمده‌است، که نشان می‌دهد افراد افکار یا اشتیاق‌های ناخودآگاه دارند. آزمون‌های فرافکن برای کشف احساسات، خواسته‌ها و تعارضاتی است که از آگاهی خودآگاهانه پنهان مانده‌ساند.

روانکاوان با تفسیر پاسخ به نشانه‌های مبهم، امیدوارند احساسات ناخودآگاه را که ممکن است در زندگی فرد مشکل به وجود بیاورد، کشف کنند.

آزمون‌های فرافکن، با وجود اختلاف نظری که در مورد استفاده از آنها وجود دارد، کاملاً محبوب باقی مانده‌اند و به طور گسترده در هر دو زمینه بالینی و شرایط قانونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهند، در حالی که آموزش آزمون‌های فرافکن در محیط‌های تحصیلات تکمیلی روانشناسی طی دهه گذشته یا همین حدود به سرعت کاهش یافته‌اند، حداقل یک آزمون فرافکن به عنوان یکی از پنج آزمون برتر مورد استفاده در عمل برای 50 درصد از 28 مطالعه مبتنی بر نظرسنجی در سراسر جهان ذکر شده‌است.

مطلب مرتبط: زبان بدن نشستن: شخصیت شناسی ۱۳ مدل نشستن و تفسیر آن ها

۲. آزمون های فرافکن چگونه کار می‌کنند

در بسیاری از آزمون‌های فرافکن، یک تصویر مبهم به شما نشان داده می‌شود و سپس از شما خواسته می‌شود که اولین پاسخی را که به ذهن‌تان می‌رسد، ارائه دهید. کلید آزمون‌های فرافکن ابهام محرک‌ها است. طبق نظریه پشت چنین آزمون‌هایی، استفاده از سوالاتی که به وضوح مشخص شده‌اند، می‌تواند منجر به پاسخ‌هایی شود که توسط ذهن آگاه با دقت ساخته شد‌ه‌اند. وقتی از شما در مورد یک موضوع خاص یک سوال ساده پرسیده می‌شود، باید وقت خود را صرف ایجاد آگاهانه یک پاسخ کنید. این روند می‌تواند تعصبات و حتی موارد غیر واقعی را وارد کند، خواه شما سعی در فریب ارائه‌دهنده آزمون دشاته باشید یا خواه نه. به عنوان مثال، یک پاسخ‌دهنده ممکن است پاسخ‌هایی بدهد که از نظر اجتماعی قابل قبول‌تر یا مطلوب‌تر باشند اما شاید دقیق‌ترین انعکاس احساسات یا رفتار واقعی او نباشند.

با ارائه یک سوال یا محرک به شما که روشن نیست، انگیزه‌ها یا نگرش‌های اساسی و ناخودآگاه شما آشکار می‌شود. امید این است که به دلیل مبهم بودن سوالات، افراد ممکن است کمتر بتوانند به نکات احتمالی در مورد آنچه که آزمایش‌کننده انتظار دارد بشوند، اعتماد کنند و کمتر وسوسه می‌شوند که یک “خوب جعلی” تحویل بدهند، یا خود را خوب نشان دهند.

۳. انواع آزمون های فرافکن

انواع مختلفی از آزمون‌های فرافکن وجود دارد. در اینجا چند نمونه از شناخته‌شده‌ترین موارد ذکر شده‌است:

۱- تست رورشاخ

این آزمون یکی از اولین آزمون‌های فرافکن ایجاد شده‌است و در عین حال یکی از شناخته‌شده‌ترین و پرکاربردترین آزمون‌ها محسوب می‌شود. این آزمون توسط روانشناس سوئیسی هرمان رورشاخ در سال 1921 توسعه داده شده‌است و شامل 10 کارت مختلف است که هر کدام یک لکه‌ی مبهم را به تصویر می‌کشد. به شما یک بار کارت نشان داده شده و از شما خواسته می‌شود آنچه را در تصویر می‌بینید توصیف کنید. پاسخ‌ها به طور کلمه به کلمه توسط تست کننده ضبط می‌شود. حرکات، لحن صدا و واکنش‌های دیگر نیز ثبت شده‌است. نتایج آزمون بسته به اینکه کدام یک از سیستم‌های امتیازدهی موجود مورد استفاده قرار می‌گیرد، متفاوت است.

۲- آزمون اندریافت موضوع (TAT)

در آزمون TAT، از شما خواسته می‌شود یک سری صحنه‌های مبهم را ببینید و سپس داستانی را بگویید که صحنه را توصیف می‌کند، از جمله آنچه اتفاق می‌افتد، احساس شخصیت‌ها و اینکه در نهایت داستان چطور به پایان می‌رسد. سپس ممتحن نتیجه‌ی آزمون را بر اساس نیازها، انگیزه‌ها و اضطراب‌های شخصیت اصلی و همچنین چگونگی سرانجام داستان، مشخص می‌کند.

۳- آزمون آدمک گودیناف

این نوع آزمون فرافکنی دقیقاً شامل همان چیزی است که ممکن است تصور کنید: شما شخصی را ترسیم می‌کنید و تصویری که ایجاد کرده‌اید توسط تحلیل‌گر تست ارزیابی می‌شود. تحلیل‌گر آزمون ممکن است عواملی مانند اندازه قسمت‌های خاص بدن یا ویژگی‌ها، مقدار جزئیات داده‌شده به شکل و همچنین شکل کلی نقاشی را بررسی کند. مانند سایر آزمون‌های فرافکن، آزمون آدمک گودیناف به دلیل عدم اعتبار مورد انتقاد قرار گرفته‌است. در حالی که یک تحلیل‌گر آزمون ممکن است نشان دهد که جنبه‌های خاصی از نقاشی، نشان‌دهنده گرایش‌های خاص روانشناختی است، ممکن است بسیاری هم استدلال کنند که این بدان معناست که فرد مورد آزمون مهارت نقاشی درستی ندارد. این آزمون به عنوان معیاری برای سنجش میزان هوش در کودکان مورد استفاده قرار گرفته‌است، اما تحقیقات انجام شده در مقایسه نمرات آزمون هوش وکسلر برای کودکان پیش‌دبستانی با آزمون آدمک گودیناف، رابطه بسیار کمی بین دو نمره را نشان می‌دهد.

۴- آزمون خانه، درخت، آدم

در این نوع آزمون فرافکنی، از شما خواسته می‌شود که یک خانه، یک درخت و یک آدم را ترسیم کنید. هنگامی که نقاشی کامل شد، از شما یک سری سوال در مورد تصاویری که ترسیم کرده‌اید پرسیده می‌شود. این آزمون در اصل توسط جان باک طراحی شده و شامل یک سلسله 60 تایی سوال برای پرسیدن از پاسخ‌دهنده است، اگرچه ممکن است متصدی آزمون سوالات خود یا سوالات پیگیرانه‌ای را برای کاوش بیشتر در مورد پاسخ های سوالات بپرسند. به عنوان مثال، فرد آزمون‌گیرنده ممکن است در مورد نقاشی خانه بپرسد: “چه کسی اینجا زندگی می‌کند؟” ، “چه کسی از شخصی که اینجا زندگی می‌کند بازدید می‌کند؟” و “آیا ساکنین این خانه خوشحال هستند؟”

۴. نقاط ضعف آزمون های فرافکن

آزمون‌های فرافکن اغلب در موقعیت‌های درمانی استفاده می‌شوند. در بسیاری از موارد، درمانگران از این تست‌ها برای یادگیری اطلاعات کیفی در مورد شما استفاده می‌کنند.

برخی از درمانگران ممکن است از آزمایشات فرافکنی به عنوان نوعی عامل تشویق‌کننده برای دعوت شما به بحث در مورد مسائل یا بررسی افکار و احساسات‌تان استفاده کنند.

هرچند، آزمون‌های فرافکن مزایایی دارند، اما برخی ضعف‌ها و محدودیت‌ها نیز در مورد آنها وجود دارد، از جمله اینکه:

– پاسخ‌های پاسخ‌دهنده می‌تواند به شدت تحت تأثیر نگرش آزمون‌گیرنده یا محیط آزمون قرار گیرد.

– امتیازدهی به آزمون‌های فرافکنی بسیار سلیقه‌ای است، بنابراین تفسیرهایی که از جواب‌ها حاصل می‌شود،‌ می‌توانند به طور چشمگیری از یک آزمونگر به آزمونگر دیگر متفاوت باشند.

– آزمون‌های فرافکن که مقیاس‌های درجه‌بندی استاندارد ندارند، فاقد اعتبار و حبت کافی هستند. صحت به این معنی است که آیا یک آزمون همان چیزی را اندازه‌گیری می‌کند که هدف دارد، در حالی که اعتبار به سازگاری نتایج آزمون اشاره دارد.

ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده- سارا فیضی

منبع: verywellmind

۴ نکته درباره انواع آزمون های فرافکن برای ارزیابی شخصیت