تعرفه گمرکی یا Tariff به مالیات یا عوارضی اطلاق می شود که توسط دولت ها بر کالاهای وارداتی یا صادراتی وضع می شود. این نوعی مانع کسب و کاری است که برای محافظت از صنایع داخلی در برابر رقابت خارجی یا ایجاد درآمد برای دولت ها در نظر گرفته شده است. تعرفه ها می توانند خاص (مقدار ثابت در هر واحد) یا ad valorem (درصدی از ارزش کالا) باشند. آنها همچنین می توانند به عنوان ابزاری برای مذاکره در مورد توافقنامه های تجاری بین کشورها استفاده شوند. تعرفه ها می توانند بر قیمت ها، عرضه و تقاضا و روابط تجاری بین المللی تأثیر بگذارند.
تعرفه به معنای میزان حقوق و عوارض کالا در هنگام اظهار و ترخیص کالا در گمرک است. در این تعریف بازرگانان به دنبال ماخذ محاسبه حقوق و عوارض گمرکی هستند.
تعرفه‌های گمرکی عموما به عنوان وسیله‌ی محدود کردن داد و ستد از کشورهای خاصی یا کاهش ورود انواع خاصی از کالاها و خدمات معرفی می‌شود.
به عنوان مثال، برای سست کردن خرید کیف دستی‌های چرم ایتالیایی، دولت آمریکا می‌تواند یک تعرفه‌ی گمرکی 50% وضع کند که قیمت خرید آن کیف‌ها را آن‌قدر بالا ببرد که استطاعت خرید جایگزین‌های داخلی بسیار بیشتر شود. امید دولت آن است که قیمت افزوده کالاهای وارداتی را نامطلوب‌تر کند.
در اینجا می توانید قانون تعرفه گمرکی ایران را ببینید
طبق قانون امور گمرکی، ماده ۱ بند (ژ) سامانه ( سیستم ) هماهنگ شده به معنای : توصیف و کدگذاری کالا بر اساس کنوانسیون بین المللی سامانه هماهنگ شده توصیف و نشانه گذاری ( کدگذاری ) کالا مورخ ۱۴ ژوئن ۱۹۸۳ میلادی که به تصویب شورای همکاری گمرکی رسیده و جمهوری اسلامی ایران بر اساس ماده واحده قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون یاد شده مصوب ۱۳۷۳/۰۶/۲۰ هجری شمسی، به آن پیوسته است.
مهم ترین هزینه ها و حقوق گمرکی کالا، من جمله گوشی موبایل در سال ۱۴۰۲، مطابق جدول تعرفه گمرک ایران، شامل 4 درصد حقوق گمرکی، سود بازرگانی، 9 درصد مالیات ارزش افزوده و 1 درصد عوارض هلال احمر بوده که نحوه پرداخت این تعرفه های گمرکی، به صورت مراجعه حضوری، به دفاتر گمرک می باشد.
تعرفه های گمرکی، وجوهی هستند که در گمرک از کالاهای وارداتی و صادراتی دریافت می‌شود و به چند دسته تقسیم می‌شود.
- حقوق و عوارض است که نوعی مالیات غیر مستقیم است.
- دیگری هزینه هاست که در مقابل انجام خدمت وصول می‌شود.
مثل هزینه تخلیه و بارگیری، آزمایش، استاندارد و انبارداری. حقوق و عوارض توسط گمرک وصول می‌شود ولی هزینه‌ها توسط سازمان‌های ارائه‌کننده خدمت مثل سازمان بنادر در بنادر، انبارهای عمومی در گمرکات داخلی و سازمان ملی استاندارد وصول می‌گردد.
حقوق ورودی که در بند (ح) ماده یک قانون امور گمرکی تعریف شده شامل دو قسمت است:
- حقوق گمرکی (که برای همه کالاها ۴ درصد است و توسط مجلس وضع شده است).
- سود بازرگانی که توسط دولت تعیین می‌شود.